На денешен ден
На денешен ден (23 септември)
3 п.н.е. – се родил Цезар Октавијан Август, посвоен син на Јулиј Цезар, првиот римски император. Откако ја победи војската на Маркус Аурелиј и Клеопатра на акции во 31 година п.н.е., тој ја презеде целата моќ и воспостави нова форма на влада – кнежевството и воспостави Пакс Романа – мир низ Римската империја. Неговото владеење се смета за најсветлиот период во историјата на Рим и се нарекува августовско или златно доба.
1687 година – Во борбата со Турците, за време на нападот врз Дувно, бил убиен војскиот војвода Стојан Јанковиќ, воениот офицер на Равни Котар во венецијанската служба. За неговите подвизи во борбите против Турците, венецијанските власти му ја доделија титулата „кавалер“ и му дадоа имот во Котари. Се пееше во народната песна „Ропство на Јанковиќ Стојан“.
1719 – Лихтенштајн стана независно кнежество во рамките на Светото Римско Царство.
1817.- Шпанија и Велика Британија потпишаа договор за забрана на трговијата со робови.
1819.- Роден е францускиот физичар Арман Физо, кој во 1849 година за првпат ја пресмета брзината на светлината без употреба на астрономски пресметки.
1840.- Црногорците убиле 80 турски војници и Мусели Смаил -агу Шенгиќ на Мlетичка, на Дурмитор, кои тргнале да соберат данок. Хрватскиот поет Иван Мажураниќ ја отпеа херојската епопеја „Смртта на насмевката-ага Шенгиќ“ за тој настан.
1846.- Германскиот астроном Јохан Готфрид Гале ја откри планетата Нептун.
1866.- Српскиот принц Михаило Обреновиќ и црногорскиот принц Никола I Петровиќ склучија договор за заедничка борба за ослободување од Турците и обединување на српските земји. Принцот Никола се обврза да се откаже од престолот во корист на принцот Михаило во случај на обединување на двете држави.
1870.- Умре францускиот писател Проспер Мериме. Како голем ерудит, познавач на историјата, археологијата и архитектурата, стана инспектор во Управата за историски споменици во 1834 година, а од 1844 година е член на Француската академија. Неговата новела „Кармен“ го инспирираше францускиот композитор orорж Бизе да ја напише истоимената опера. („Гусле“, „Хроника на времето на Чарлс IX“, „Таманго“, „Ертрур вазна“).
1893.- Во Белград беше пуштена во употреба првата јавна електрана во Србија.
1914 година – Во првиот воздушен напад врз Германија, британското воздухопловство го бомбардираше градот Дизелдорф во Првата светска војна.
1916.- Роден е италијанскиот политичар Алдо Моро, премиер на Италија (1963-68 и 1974-76), водач на Христијанско-демократската партија. Терористичката група „Црвена бригада“ го киднапираше во март 1978 година, а тој беше убиен во мај.
1932 година – Саудиската династија беше припоена кон државата Саудиска Арабија од страна на Најд, Хејаз и неколку други области, приложени од Обединетото Кралство на Арапскиот Полуостров.
1939.- Умре австрискиот психијатар Сигмунд Фројд, основач на психоанализата, особено заслужен за истражување на потсвесната психа и нејзината поврзаност со сексуалниот нагон („Толкување на соништата“, „За психоанализа“, „Психопатологија на секојдневниот живот“).
1956.- Велика Британија и Франција го упатија проблемот со Суецкиот канал до Советот за безбедност на ОН.
1957 година – Грција го отфрли барањето на Букурешт Романија да се приклучи на Балканската алијанса, потпишана од Југославија, Грција и Турција во 1953 година во Анкара и во 1954 година во Блед. Балканската алијанса беше формирана како одговор на воениот притисок на земјите од Источниот блок врз Југославија.
1973.- Хуан Перон по трет пат е избран за претседател на Аргентина. Неговата сопруга Изабела стана потпретседател.
1973.- Умре чилеанскиот писател и дипломат Пабло Неруда (70), еден од најголемите поети на Латинска Америка и шпанскиот јазик, добитник на Нобеловата награда за литература во 1971 година.).
1987.- Во Белград се одржа 8 -та седница на Централниот комитет на Сојузот на комунистите на Србија, на која беше постигнат пресвртница во идеологијата и политиката на српските комунисти. Во конфликтот меѓу двете фракции, тврдата струја на тогашниот претседател на Централниот комитет на Спортската конфедерација на Србија, Слободан Милошевиќ, ја победи умерената политика на претседателот на Претседателството на Србија, Иван Стамболиќ. Милошевиќ потоа изврши чистки во партијата и медиумите и ја обезбеди основата за неговата националистичка политика.
1991 – Ерменија прогласи независност од СССР.
1997.- На мировните преговори во Северна Ирска, протестантските синдикалци разговараа директно со водачите на Шин Фејн, политичкото крило на Ирската републиканска армија, за прв пат по 75 години.
1998.- Резолуцијата 1199 на Советот за безбедност на ОН бара прекин на огнот меѓу српските безбедносни сили и косовските Албанци, мерки за спречување на хуманитарна катастрофа и продолжување на преговорите за ставање крај на кризата во Косово. Најавени се дополнителни активности и дополнителни мерки доколку резолуцијата не се почитува.
2001.- Левичарската партија, која потекнува од поранешниот полски комунистички режим, освои мнозинство на парламентарните избори во Полска.
2004.- Тропскиот ураган Гин, кој го погоди Хаити, однесе 1.147 животи, а околу 1.250 исчезнаа.
2008.- Почина Соња Савиќ (47), филмска и ТВ актерка препознатлива по нејзиниот рапав глас и слика на урбана девојка. Има постигнато значајни улоги во филмовите „isивотот е прекрасен“, „Likeивеење како нормален свет“, „Шеќерна вода“, „Балкански шпион“, „Странец против странец“, „Како не успеа рокенролот“, „Ние не сме Ангели “..
2010.- Во Шпанија е пронајдена непозната слика од 16 век на фламанскиот мајстор Питер Бругел. Сликата „Виното на Свети Мартин“, изработена во техника на темпера на платно, датира од периодот помеѓу 1565 и 1568 година. На неа е прикажана група од стотици луѓе кои се туркаат околу буре за да го пробаат првото вино на Денот на Свети Мартин.
2011.- Претставници на повеќе од 100 земји апелираа до сите членки на ОН да ја ратификуваат Повелбата за забрана на нуклеарни тестови, 15 години откако беше презентирана. За да стапи во сила, потребно е Повелбата да биде ратификувана од уште 44 држави потписнички за кои се верува дека имаат нуклеарна технологија, вклучувајќи ги САД, Кина, Северна Кореја, Египет, Индија, Индонезија, Иран, Израел и Пакистан На
2016 година – 148 тела беа извлечени од Средоземното Море, откако брод со околу 600 мигранти се преврте крај брегот на Египет. Несреќата ја преживеаја 150 луѓе.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (15 декември)
На денешен ден 15 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по ред:
1806 – Француски трупи под команда на Наполеон Бонапарта влегуваат во Варшава.
1840 – Ковчегот со останките на францускиот император Наполеон I е положен во „Homme des Invalides“ во Париз, 19 години по неговата смрт во егзил на островот Света Елена.
1914 – Битката кај Колубара завршува со ослободувањето на Белград во Првата светска војна. Победата, за која исклучителни заслуги му припаѓаат на командантот на Првата армија, генерал Живојин Мишиќ, го подигна угледот на Србија меѓу сојузниците и ја зајакна самодовербата на српската армија и народ.
1961 – Генералното собрание на Обединетите нации го отфрли советскиот предлог за прием на Народна Република Кина во светската организација.
1961 – Поранешниот нацистички функционер Адолф Ајхман, организатор и извршител на геноцидот врз Евреите во Втората светска војна, е осуден на смрт во Ерусалим, а потоа обесен. По војната, тој живеел во Аргентина под лажно име до 1960 година, кога бил откриен и уапсен од припадници на израелската тајна служба.
1991 – Околу 500 луѓе ги загубиле животите кога фериботот „Салем експрес“ удрил во корален гребен пред египетското пристаниште Сафага и потонал.
2000 – Нуклеарната централа Чернобил во Украина е затворена, каде што еден од блоковите на електраната експлодирал на 26 април 1986 година, предизвикувајќи ја најлошата нуклеарна катастрофа од почетокот на употребата на нуклеарните централи.
2001 – Кривата кула во Пиза во Италија повторно се отвора за посетители, по 12-годишна пауза поради реновирање.
2011 – Градското собрание на Белград официјално го именува Мостот на Ада.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (9 декември)
На денешен ден 9 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред:
1824
- Во Перуанската војна за независност, силите на Симон Боливар ја победија шпанската војска во битката кај Ајакучо – клучна за независноста на Перу.
1825
- Константин стана нов цар на Русија; веднаш беа ковани монети со неговиот лик – познатата Константинова рубља.
1890
- Започна третото официјално светско првенство во шах (1890/91) помеѓу Штајниц и Гунсберг.
1905
- Премиера на едночинката „Салома“ од Рихард Штраус во Дрезден, шокирана публика.
- Франција донесе декрет за одвојување на црквата од државата.
1917
- Турските трупи го предадоа Ерусалим на Британците во Првата светска војна.
1935
- Во Загреб е основана Федерацијата за лизгање на мраз и хокеј.
1941
- Кина им објавува војна на Јапонија, Германија и Италија во Втората светска војна.
1944
- Даниловград е ослободен по неколкудневни борби од фашистичкиот окупатор.
1961
- Тангањика добива независност во рамките на Британскиот Комонвелт со Јулиус Њерере за премиер.
(1962 – станува република, ист ден)
1967
- Николае Чаушеску станува претседател на Романија.
1978
- Се игра првиот натпревар од Женската професионална кошаркарска лига (WBL) – Чикаго Хасл vs. Милвоки Доус.
1985
- Поранешните аргентински лидери Хорхе Видела и Емилио Масера осудени на доживотен затвор.
- ГС на ОН едногласно усвојува резолуција за осуда на сите терористички акти.
1987
- Протестите во Појасот Газа ја започнаа Првата Интифада; потоа се прошири во Западен Брег и Ерусалим.
1990
- Лех Валенса победува на претседателските избори во Полска.
- На првите повеќепартиски избори во Србија победи Социјалистичката партија; Милошевиќ станува претседател.
1991
- Касарните на Трсат и командата на Риечкиот корпус предадени на хрватската армија; последниот војник на ЈНА ја напушта Риека.
1992
- ФИФА ѝ забранува на Југославија да учествува во квалификациите за СП 1994, согласно санкциите на ОН.
1994
- Шин Фејн започнува мировни преговори со британската влада по повеќе од 70 години.
1995
- Врховниот суд на Полска ја потврдува победата на Квашњевски и ја отфрла жалбата за Валенса.
1996
- ОН го одобрува договорот „нафта за храна“ – Ирак се враќа на светскиот нафтен пазар по 1990.
1999
- Српските власти ја осудуваат Флора Бровина на 12 години затвор; ослободена во 2000 по заминувањето на Милошевиќ.
2000
- Југославија и Словенија воспоставуваат дипломатски односи.
2002
- „Јунајтед ерлајнс“ поднесува барање за банкрот – најголем во историјата на авиоиндустријата.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (1 декември)
На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
-
1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.
-
1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.
-
1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.
-
1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.
-
1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.
-
1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.
-
1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.
-
1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.
-
1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.
-
1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.
-
1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.
-
1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.
-
1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.
-
1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.
-
1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.
-
1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.
-
1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.
-
1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.
-
1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.
-
1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.
-
2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.
-
2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.
-
2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.
-
Спорт2 дена(ВИДЕО) Со головите на кичевчаните Стефан Стојаноски 23′ и Павел Димоски во 93′, Македонија У15 ја победи силната Турција, секоја чест момци, гордост на нашиот град
-
Хроника2 денаМаж во производствена хала од машина се здобил со повреди и починал на лице место
-
Хороскоп1 денХороскоп за недела (14 декември)
-
Кичево24 часа(ВИДЕО) Утрово Кичево под густ смог, но затоа кон месноста Крушино сонце и чист воздух
-
Хороскоп12 часаХороскоп за понеделник (15 декември)
-
Временска прогноза12 часаВременска прогноза до 22 декември, следува ладен период, појава на слана, мраз, подледици по речните долини и магла
-
Спорт12 часаРакометар од битолски ракометен клуб по завршувањето на мечот во „Биљанини Извори“ нападнал помошен тренер на охридскиот ракометен клуб по меѓусебниот натпревар
-
Технологија13 часаОткриен нов малвер по име „DroidLock“ – го заклучува телефонот и снима
