На денешен ден
На денешен ден – 24 декември

800 – Папата Лав III (Лав) го круниса франкскиот владетел Карло Велики како свето римски император во Рим, што ќе биде титулата на германски и австриски монарси до времето на Наполеон I.
1000 – Крунисан е првиот унгарски христијански крал Стефан (Иштван).
1066.- Во Вестминстерската катедрала во Лондон, норманскиот војвода Вилијам I Освојувачот (Вилијам Освојувачот) бил крунисан за крал на Англија, откако ја поразил војската на Харолд II, последниот саксонски крал, кај Хестингс. Од 1070 година, кога Вилијам ја освоил целата земја, Норманите почнале да се спојуваат со освоените Англосаксонци во англиската нација.
1642.- Роден е англискиот математичар, физичар и астроном Исак Њутн, основач на модерната физика. Неговата теорија за гравитација (1666) се смета за едно од најголемите достигнувања на човечкиот ум. Значајни се и неговите откритија во областа на математиката, оптиката, механиката и астрономијата. Неговото дело под наслов „Математички принципи на филозофијата на природата“ (1687) се смета за епохално дело.
1741.- Шведскиот физичар Андерс Целзиус објави дека измислил скала од сто степени за мерење на температурата.
1745.- Во Дрезден беше потпишан мировен договор со кој заврши Шлезиската војна меѓу Австрија и Прусија.
1870.- Родена е германската револуционерка Роза Луксембург, водач на левицата во полското и германското работничко движење, една од основачите на Комунистичката партија на Германија во 1918 година, претставник на левото крило на Втората интернационала. Уапсена и затворена, била убиена заедно со Карл Либкнехт (Либкнехт) по поразот на германските работници во јануарското востание 1919 година.
1876.- Роден е пакистанскиот државник Мохамед Али Џина (Мохамед, Џина), основач и прв претседател на Пакистан (1947), кој се борел со Ганди и Нехру за независност на индискиот потконтинент од Велика Британија. Подоцна тој се судри со нив, барајќи посебна муслиманска држава.
1914.- Неофицијалното „Божиќно примирје“ стапило на сила на Првата светска војна на Западниот фронт кога две групи – британски и германски војници – престанале да пукаат, излегле од своите ровови и се сретнале на ничија земја меѓу завојуваните страни.
1918.- Роден е египетскиот државник Анвар ел Садат (Анвар), претседател на Египет од октомври 1970 до октомври 1981 година, кога бил убиен на воена парада во Каиро од противниците на склучувањето мир со Израел. Тој е еден од протагонистите на трипартитниот договор САД-Израел-Египет во Кемп Дејвид во 1977 година и добитник на Нобеловата награда за мир во 1978 година, која ја сподели со израелскиот премиер Менахем Бегин.
1926.- Јапонскиот регент принцот Хирохито го наследил јапонскиот престол по смртта на неговиот татко, императорот Јошихито. Хирохито почина во 1989 година.
1932.- Британскиот крал Џорџ V ја испрати првата божиќна порака до нацијата преку радио бранови.
1938.- Умрел чешкиот писател Карел Чапек, познат по утописките романи „Апсолутна фабрика“ и „Кракатит“, во кои ја претставил апсурдноста на техничката цивилизација. Во делот „Разговори со Т.Г. Масарик“ ги презентираше филозофските и политичките ставови на познатиот чешки политичар и филозоф.
1941.- Во Втората светска војна, јапонската армија го окупираше Хонг Конг по 17-дневна опсада.
1942.- Германците во Белград го застрелаа српскиот композитор, диригент и музиколог Воислав Вучковиќ. Бил професор во музичкото училиште „Станковиќ“ и диригент на Белградската филхармонија, соработник на многу весници и списанија, еден од иницијаторите и главните уредници на Неделни информативни новини (НИН) („Херојски ораториум“, „Озарени стави “, „Буревесник“).
1974 – Циклон речиси целосно го уништи австралискиот град Дарвин.
1977.- Умре англискиот филмски актер, сценарист, режисер и продуцент Чарли Чаплин, еден од пионерите на кинематографијата и најголемите уметници во историјата на филмот. Светската слава ја стекна во САД со улогата на сентиментален скитник кловн во неми филмски комедии. Добитник е на Оскар за животно дело во 1972 година („Модерни времиња“, „Светлата на големиот град“, „Големиот диктатор“).
1979.- Советските трупи влегоа во Авганистан, во првата воена интервенција на СССР надвор од Варшавскиот пакт, за да ја поддржат владата на Бабрак Кармал. Во војната, од која се повлече по 10 години, СССР загуби 27.000 војници.
1991.- Михаил Горбачов поднесе оставка како претседател на СССР и му ја предаде функцијата на Борис Елцин.
1997 – Божиќ беше јавно прославен во Куба за прв пат по три децении. Претседателот Фидел Кастро тој ден го прогласи за празник во чест на папата кој ја посети Куба во јануари 1998 година.
2001.- Повеќе од 540 луѓе загинаа во судирите меѓу бунтовниците и војската на Бурунди за време на заземањето на бунтовничката скривалиште во шумата Тенга во близина на главниот град Буџумбура.
2005.- Умре шведската оперска пејачка Биргит Нилсон, најголемиот вагнерски сопран по Втората светска војна. Таа се стекна со слава во Америка во 1959 година во Метрополитен операта во Њујорк, пеејќи ја Изолда во Вагнеровата „Тристан и Изолда“.
2006.- Почина легендарниот „крал на душата“ Џејмс Браун, кој ја доби наградата Греми за животно дело во 1992 година. Неговото танцување на сцената беше модел за многу ѕвезди како Мик Џегер и Мајкл Џексон. Негови познати хитови се „Out of Singht“, „Sex Machine“, „I Got You“ (I Feel Good) и „Say It Out Loud – I’m Black and I’m Proud“.
2008.- Почина Eartha Kitt, американска актерка и џез пејачка од Јужна Каролина, која беше позната по својот „мачкин глас“ и безвременската песна „Santa baby“ и ќе остане запаметена по провокативната улога на Catwoman во ТВ серијата „Batman“. “ во средината на шеесеттите години на минатиот век.
2011 – Најмалку 38 луѓе – мигранти од Хаити загинаа кога бродот со кој пловеа потона во близина на источниот брег на Куба. Силите на цивилната одбрана на Куба извлекоа од водата 87 преживеани, меѓу кои и четири деца.
2016 – 92 патници и членови на екипажот, меѓу кои и 65 членови на познатиот руски воен хор „Александров“, ги загубија животите кога руски воен авион се урна во Црното Море неколку минути по полетувањето од аеродромот кај Сочи.
2021 – Лансиран е најголемиот и најмоќниот вселенски телескоп Џејмс Веб, кој ќе ги истражува фазите на космосот, од првиот период на универзумот, големата експлозија, до создавањето на првите галаксии.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (22 мај)

На денешен ден 22 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Историски личности и настани:
-
337 – Смртта на Константин I Велики, првиот римски император што го прифатил христијанството.
-
1455 – Битката кај Сент Албанс – почеток на „Војната на розите“.
-
1833 – Уставот во Чиле ја зајакнува власта на претседателот и ја прогласува римокатоличката религија за државна.
🎵 Култура и уметност:
-
1813 – Роден е Рихард Вагнер, германски композитор и реформатор на операта.
-
1859 – Роден е Артур Конан Дојл, креаторот на Шерлок Холмс.
-
1873 – Почина Алесандро Манцони, италијански писател влијателен во Ризорџименто.
-
1885 – Смрт на Виктор Иго, автор на „Клетници“ и „Ѕвонарот“.
-
1907 – Роден е Лоренс Оливие, голем англиски глумец и режисер.
-
1970 – Почина Бојан Ступица, значаен југословенски театарски режисер.
-
2016 – Смрт на Бата Живојиновиќ, иконска фигура на југословенскиот филм.
⚔️ Воени и политички настани:
-
1939 – Потпишан е Челичниот пакт меѓу Хитлер и Мусолини.
-
1943 – Распуштање на Коминтерната од страна на СССР.
-
1972 – Никсон го посетува Советскиот Сојуз – прва ваква посета од американски претседател.
-
1992 – Словенија, Хрватска и БиХ примени во ОН.
-
1994 – Бунтовниците во Руанда преземаат клучни позиции.
-
2014 – Воен удар во Тајланд предводен од генерал Прајут.
🌍 Современи настани и социјални промени:
-
1998 – Мировен договор за Северна Ирска добива поддршка од гласачите.
-
2000 – Израелски суд укинува забрана за жени кај Западниот ѕид.
-
2012 – Првата жена командант на британски воен брод – Сара Вест.
-
2012 – SpaceX го лансира првото приватно вселенско летало до МВС.
-
2024 – Шпанија, Норвешка и Ирска ја признаваат Палестина како независна држава.
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за понеделник (2 јуни)
-
Кичево1 ден
ТППЕ Кичево вечерва спречи поголем пожар на дива депонија помеѓу кичевските села Мидинци и Зајас
-
Македонија2 дена
Бигорскиот Манастир за прв пат се огласи во јавноста по јавните собири
-
Хороскоп8 часа
Хороскоп за вторник (3 јуни)
-
Спорт1 ден
(ФОТО) „Градско дерби“, фудбалско надигрување, многу голови и фер плеј – Фудбалот е најубавиот спорт на светот!
-
Македонија2 дена
На место каде е дозволено 60 км/ч, службеници од БПС Гостивар на радар сопреле возач кој „летал“ со 145 км/ч
-
Македонија2 дена
МВР со детали за страотната сообраќајка кај Тетово, каде трагично згасна млад живот
-
Македонија2 дена
Регионалниот центар Запад во содејство со СВР Охрид во охридско кабаре приведоа странски државјанки, злоупотребиле туристички престој