На денешен ден
На денешен ден – 24 декември

800 – Папата Лав III (Лав) го круниса франкскиот владетел Карло Велики како свето римски император во Рим, што ќе биде титулата на германски и австриски монарси до времето на Наполеон I.
1000 – Крунисан е првиот унгарски христијански крал Стефан (Иштван).
1066.- Во Вестминстерската катедрала во Лондон, норманскиот војвода Вилијам I Освојувачот (Вилијам Освојувачот) бил крунисан за крал на Англија, откако ја поразил војската на Харолд II, последниот саксонски крал, кај Хестингс. Од 1070 година, кога Вилијам ја освоил целата земја, Норманите почнале да се спојуваат со освоените Англосаксонци во англиската нација.
1642.- Роден е англискиот математичар, физичар и астроном Исак Њутн, основач на модерната физика. Неговата теорија за гравитација (1666) се смета за едно од најголемите достигнувања на човечкиот ум. Значајни се и неговите откритија во областа на математиката, оптиката, механиката и астрономијата. Неговото дело под наслов „Математички принципи на филозофијата на природата“ (1687) се смета за епохално дело.
1741.- Шведскиот физичар Андерс Целзиус објави дека измислил скала од сто степени за мерење на температурата.
1745.- Во Дрезден беше потпишан мировен договор со кој заврши Шлезиската војна меѓу Австрија и Прусија.
1870.- Родена е германската револуционерка Роза Луксембург, водач на левицата во полското и германското работничко движење, една од основачите на Комунистичката партија на Германија во 1918 година, претставник на левото крило на Втората интернационала. Уапсена и затворена, била убиена заедно со Карл Либкнехт (Либкнехт) по поразот на германските работници во јануарското востание 1919 година.
1876.- Роден е пакистанскиот државник Мохамед Али Џина (Мохамед, Џина), основач и прв претседател на Пакистан (1947), кој се борел со Ганди и Нехру за независност на индискиот потконтинент од Велика Британија. Подоцна тој се судри со нив, барајќи посебна муслиманска држава.
1914.- Неофицијалното „Божиќно примирје“ стапило на сила на Првата светска војна на Западниот фронт кога две групи – британски и германски војници – престанале да пукаат, излегле од своите ровови и се сретнале на ничија земја меѓу завојуваните страни.
1918.- Роден е египетскиот државник Анвар ел Садат (Анвар), претседател на Египет од октомври 1970 до октомври 1981 година, кога бил убиен на воена парада во Каиро од противниците на склучувањето мир со Израел. Тој е еден од протагонистите на трипартитниот договор САД-Израел-Египет во Кемп Дејвид во 1977 година и добитник на Нобеловата награда за мир во 1978 година, која ја сподели со израелскиот премиер Менахем Бегин.
1926.- Јапонскиот регент принцот Хирохито го наследил јапонскиот престол по смртта на неговиот татко, императорот Јошихито. Хирохито почина во 1989 година.
1932.- Британскиот крал Џорџ V ја испрати првата божиќна порака до нацијата преку радио бранови.
1938.- Умрел чешкиот писател Карел Чапек, познат по утописките романи „Апсолутна фабрика“ и „Кракатит“, во кои ја претставил апсурдноста на техничката цивилизација. Во делот „Разговори со Т.Г. Масарик“ ги презентираше филозофските и политичките ставови на познатиот чешки политичар и филозоф.
1941.- Во Втората светска војна, јапонската армија го окупираше Хонг Конг по 17-дневна опсада.
1942.- Германците во Белград го застрелаа српскиот композитор, диригент и музиколог Воислав Вучковиќ. Бил професор во музичкото училиште „Станковиќ“ и диригент на Белградската филхармонија, соработник на многу весници и списанија, еден од иницијаторите и главните уредници на Неделни информативни новини (НИН) („Херојски ораториум“, „Озарени стави “, „Буревесник“).
1974 – Циклон речиси целосно го уништи австралискиот град Дарвин.
1977.- Умре англискиот филмски актер, сценарист, режисер и продуцент Чарли Чаплин, еден од пионерите на кинематографијата и најголемите уметници во историјата на филмот. Светската слава ја стекна во САД со улогата на сентиментален скитник кловн во неми филмски комедии. Добитник е на Оскар за животно дело во 1972 година („Модерни времиња“, „Светлата на големиот град“, „Големиот диктатор“).
1979.- Советските трупи влегоа во Авганистан, во првата воена интервенција на СССР надвор од Варшавскиот пакт, за да ја поддржат владата на Бабрак Кармал. Во војната, од која се повлече по 10 години, СССР загуби 27.000 војници.
1991.- Михаил Горбачов поднесе оставка како претседател на СССР и му ја предаде функцијата на Борис Елцин.
1997 – Божиќ беше јавно прославен во Куба за прв пат по три децении. Претседателот Фидел Кастро тој ден го прогласи за празник во чест на папата кој ја посети Куба во јануари 1998 година.
2001.- Повеќе од 540 луѓе загинаа во судирите меѓу бунтовниците и војската на Бурунди за време на заземањето на бунтовничката скривалиште во шумата Тенга во близина на главниот град Буџумбура.
2005.- Умре шведската оперска пејачка Биргит Нилсон, најголемиот вагнерски сопран по Втората светска војна. Таа се стекна со слава во Америка во 1959 година во Метрополитен операта во Њујорк, пеејќи ја Изолда во Вагнеровата „Тристан и Изолда“.
2006.- Почина легендарниот „крал на душата“ Џејмс Браун, кој ја доби наградата Греми за животно дело во 1992 година. Неговото танцување на сцената беше модел за многу ѕвезди како Мик Џегер и Мајкл Џексон. Негови познати хитови се „Out of Singht“, „Sex Machine“, „I Got You“ (I Feel Good) и „Say It Out Loud – I’m Black and I’m Proud“.
2008.- Почина Eartha Kitt, американска актерка и џез пејачка од Јужна Каролина, која беше позната по својот „мачкин глас“ и безвременската песна „Santa baby“ и ќе остане запаметена по провокативната улога на Catwoman во ТВ серијата „Batman“. “ во средината на шеесеттите години на минатиот век.
2011 – Најмалку 38 луѓе – мигранти од Хаити загинаа кога бродот со кој пловеа потона во близина на источниот брег на Куба. Силите на цивилната одбрана на Куба извлекоа од водата 87 преживеани, меѓу кои и четири деца.
2016 – 92 патници и членови на екипажот, меѓу кои и 65 членови на познатиот руски воен хор „Александров“, ги загубија животите кога руски воен авион се урна во Црното Море неколку минути по полетувањето од аеродромот кај Сочи.
2021 – Лансиран е најголемиот и најмоќниот вселенски телескоп Џејмс Веб, кој ќе ги истражува фазите на космосот, од првиот период на универзумот, големата експлозија, до создавањето на првите галаксии.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 14 август

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Историски битки и политички настани
-
1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.
-
1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.
-
1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.
-
1941 – Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.
-
1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.
-
1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.
-
2015 – САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.
⚔️ Воени конфликти и кризи
-
1900 – Крај на Боксерската буна.
-
1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.
-
2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.
-
2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.
🧪 Наука и технологија
-
1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.
-
1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.
-
1893 – Франција воведува први регистарски таблички.
🧍♂️ Значајни личности (родени/починати)
-
1777 – Ерстед (научник)
-
1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.
-
1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.
-
2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.
-
2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.
-
2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.
🌍 Катастрофи и трагедии
-
2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).
-
2017 – Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).
-
2018 – Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).
-
2021 – Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).
-
2022 – Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
-
Кичево2 часа
ОВР Кичево лиши од слобода кичевчанка која вчера на „Магистрален пат“ возела со брзина 107 км/ч
-
Хороскоп15 часа
Хороскоп за понеделник (18 август)
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за недела (17 август)
-
Временска прогноза2 дена
Утре попладне најава за локален пороен дожд и дестабилизација, додека во понеделник дожд и грмежи речиси на секаде во Македонија
-
Македонија2 дена
„Центарот за Безбедност на Вода на Црвен Крст Охрид“, денес по силниот ветер спаси оддалечени луѓе од брегот на охридско езеро!
-
Скопје2 дена
Примил 10 000 евра за наводно да влијае врз судски постапки, кривична пријава против лице од Скопје
-
Скопје1 ден
Ноќеска скопјанец предизвикал сообраќајка, пијан 3,30 промили алкохол во крвта
-
Македонија18 часа
Во Штипската болница вчера бил донесен работник од Бангладеш, се повредил при работа