Следете не

На денешен ден

На денешен ден: 24 јануари

Објавено пред

на

41 – Во заговор на римскиот сенат, војската и преторијанците, членовите на преторијанската гарда го убиле царот Калигула. Омразен поради својата екстраваганција, мегаломанија и деспотизам, тој влезе во историјата како еден од најгротескните императори.

76 – Роден е римскиот император Адријан, кој за време на неговото владеење од 117 до неговата смрт во 138 година, консолидирал огромна империја и воспоставил граници во Британија (Адријан ѕид) и Германија. Тој го задушил востанието во Јудеја и го претворил Ерусалим во римска воена колонија. Тој изградил голем број градови, меѓу кои и градот на Адријан во Тракија (Једрене). Тој беше голем обожавател на грчката култура и покровител на уметноста.

1556.- Силен земјотрес во кинеската провинција Шанкси уби 850.000 луѓе и уништи стотици населби. Според бројот на жртвите, тоа беше една од најголемите природни катастрофи во историјата на човештвото.

1712.- Роден е кралот на Прусија Фридрих II. Тој собрал филозофи, писатели и уметници во замокот „Сансуси“, вклучувајќи го и Волтер. Територијално проширена и воено зајакната, Прусија беше една од најголемите европски сили за време на неговото владеење.

1847.- Роден е Радомир Путник, голем војсководец и стратег, началник на штабот на Врховната команда (1912-1916), заслужен за српските победи во Балканските војни. Успешно ја организирал одбраната на Србија во 1914 година, а по распадот на неговата војска во зимата 1915 година бил сменет поради болест. Починал на лекување во Ница во 1917 година.

1859.- Во градот Фокшани, Собранието на народните пратеници одлучило да го обедини романското кнежевство Власи и Молдавија, поставувајќи ги темелите на романската држава. За заеднички владетел бил избран молдавскиот принц Александар Куза.

1915.- Британски воени бродови го потопија германскиот крстосувач Блихер во Северното Море за време на Првата светска војна, при што загинаа 870 морнари.

1924.- Поранешниот главен град на царска Русија, Петроград, беше преименуван во Ленинград, во спомен на водачот на Октомвриската револуција, Владимир Илич Ленин.

1937.- Помеѓу Кралството Југославија и Бугарија е потпишан пакт за вечно пријателство.

1946.- Со резолуција на Генералното собрание на ОН, иницирана од Соединетите Американски Држави, Велика Британија и Канада, беше формирана Комисијата за атомска енергија.

1965.- Умре англискиот државник и писател Винстон Черчил, премиер на Велика Британија од 1940 до 1945 година. и 1951-55, една од најистакнатите политички фигури на 20 век, добитник на Нобеловата награда за литература во 1953 година, за мемоари од Втората светска војна.

1972.- Јапонскиот војник Шоичи Јокои е откриен на тихоокеанскиот остров Гуам, каде што се криел во џунглата 28 години, убеден дека Втората светска војна сè уште трае.

1978.- Десет истакнати дисиденти интелектуалци, меѓу кои и седум професори избркани од Филозофскиот факултет во Белград, протестираа во отворено писмо до југословенските водачи против дискриминацијата на лицата кои не се членови на Сојузот на комунистите при вработувањето и против „моралната и политичката соодветност“.

1983.- Во Италија е уапсен припадник на терористичката организација Црвена бригада, под сомнение дека извршил злосторства, вклучувајќи го и убиството на поранешниот премиер Алдо Моро.

1983.- Умре американскиот филмски режисер Џорџ Кјукор, добитник на Оскар за „Мојата убава дама“. Има снимено повеќе од 50 филмови, од кои најпознати се „Малите жени“, „Приказни за Филаделфија“, „Гас светлина“, „Ѕвездата е родена“ и „Богати и славни“. Последниот филм го сними во 1981 година, на многу старост.

1990.- Започнаа масовните демонстрации на албанските студенти во Косово со барање за прекин на вонредната состојба и запирање на судењето на претседателот на Косовската комунистичка лига Азем Власи, кој се судри со српското раководство, на чело со Слободан Милошевиќ.

2000 – Хрватска ги одржа своите први претседателски избори по смртта на Фрањо Туѓман во декември 1999 година. Со победата над Дражен Будис во вториот круг од изборите на 7 февруари, Стјепан Месиќ стана претседател на Хрватска.

2001.- 200-годишна жена, поранешна банкарка Клара Фурс, е назначена за директор на 200-годишната Британска берза.

2004 – Вселенското летало на НАСА „Опортунити“ безбедно слета на Марс и четири часа подоцна ги испрати првите снимки од планетата на Земјата.

2005.- Генералното собрание на ОН ја одржа својата прва комеморативна седница за одбележување на ослободувањето на затворениците од нацистичките концентрациони логори, потсетувајќи ги дека масовните убиства и геноциди сè уште се закана за светот.

2006.- Умре еден од најважните германски повоени продуценти и сценаристи Франц Зајц. Тој беше продуцент на околу 80 филмови, меѓу кои и „Тин тапан“, од 1979 година, кој го доби Оскар за најдобар странски филм.

2008.- Умре американскиот фотограф Берни Бостон (Берни), најпознат по легендарната фотографија на демонстрантите во Вашингтон во 1967 година против војната во Виетнам, кои ставаа цвеќиња во цевките на војничките пушки.

2011.- Во самоубиствен бомбашки напад на московскиот аеродром Домодедово загинаа 34, а беа повредени 168.

2012.- Во Атина умре грчкиот режисер Теодорос Ангелопулос додека снимаше филм за должничката криза. Негови најпознати филмови се „Патувачки актери“, „Ловци“, „Александар Велики“, „Вечност и еден ден“, „Пејсажи во магла“ и „Поглед на Одисеја“.

2019 година – 26 лица се убиени во немири во Венецуела за време на демонстрациите против владата на претседателот Николас Мадуро. Венецуелскиот претседател Николас Мадуро ги прекина дипломатските односи со САД откако Вашингтон го призна венецуелскиот опозициски лидер Хуан Гуаид за привремен претседател.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (1 декември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:

  • 1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.

  • 1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.

  • 1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.

  • 1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.

  • 1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.

  • 1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.

  • 1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.

  • 1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.

  • 1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.

  • 1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.

  • 1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.

  • 1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.

  • 1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.

  • 1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.

  • 1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.

  • 1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.

  • 1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.

  • 1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.

  • 1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.

  • 1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.

  • 2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.

  • 2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.

  • 2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 ноември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com / Lucian Alexe

На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:

19. век

1879

  • Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.

1895

  • Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.


20. век

1910-1930

1912

  • Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.

1919

  • Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:

    • Добруџа ѝ припаднала на Романија,

    • Источна Тракија на Грција,

    • Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.

1926

  • Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.


1930-1950

1940

  • Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.

  • Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.

1941

  • Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.

1942

  • Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.

1945

  • Норвешка станала членка на Обединетите нации.


1950-1970

1953

  • Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.

1968

  • Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.


1970-1990

1970

  • Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.

1974

  • На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.

1978

  • Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.

1983

  • Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.

1989

  • Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.

1990

  • Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.


1990-2000

1991

  • Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.

  • Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.

1996

  • Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.

  • Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.

1997

  • Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.


21. век

2000

  • Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).

  • Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.

2001

  • НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.

  • Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.

2004

  • Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.

2005

  • Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.

2006

  • Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.

  • Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (20 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.

1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.

1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.

1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.

1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.

1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.

1917 – Украина беше прогласена за република.

1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.

1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.

1924 – Задушено курдското востание во Турција.

1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.

1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.

1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.

2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.

2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Фото: Yosuke Ota @ unsplash Фото: Yosuke Ota @ unsplash
Магазин22 минути

Понекогаш е наједноставното најдобро: Печени компири со ореви и кромид

Овој рустикален рецепт комбинира три совршени текстури: крцкава печена кора, нежна внатрешност и ароматични крцкави ореви. Кромидот или празот додаваат...

Фото: Val Vesa @ unsplash Фото: Val Vesa @ unsplash
Автомобили26 минути

Најпродаваните автомобилски брендови во Европа: Шкода се искачува, азиските брендови ограничени во Топ 10

Продажбата на нови автомобили во Европа продолжува да расте, покажуваат податоците на Европската асоцијација на производители на моторни возила (ACEA)....

Фото: Solen Feyissa @ unsplash Фото: Solen Feyissa @ unsplash
Магазин27 минути

ChatGPT конечно престанува да ги користи непотребните цртички

ChatGPT долго време ги игнорираше дел од упатствата што му ги задаваат корисниците. Иако многумина бараа да не користи долги...

Фото: Timothy Hales Bennett @ Unsplash Фото: Timothy Hales Bennett @ Unsplash
Магазин31 минута

Социјалните мрежи влегуваат во ера на поделби, а Facebook и понатаму опстојува

И покрај годините шпекулации дека корисниците масовно го напуштаат, Facebook останува една од најстабилните платформи. Според ново истражување на истражувачкиот...

Фото: Jonas Leupe @ unsplash Фото: Jonas Leupe @ unsplash
Магазин32 минути

Google ги заострува правилата за Android апликациите што трошат премногу батерија

Google воведува нови правила со цел подобро управување со потрошувачката на батеријата кај Android апликациите. Компанијата најави дека наскоро ќе...

Скопје59 минути

Камерите ќе ги „ловат“ оние кои прекршуваат закон за сообраќај: СВР Скопје преку проектот „Безбедна држава“ денес започна со пробниот период каде сторителите добиваат известување за сторениот сообраќаен прекршок

Денеска започна пробниот период за проектот Безбедна држава, сторителите на сообраќајни прекршоци добиваат известување за сторениот прекршок Согласно одредбите на...

Кичево2 часа

Предмалку се случила тешка сообраќајна несреќа на магистралниот пат кај с. Трапчин Дол кичевско

Предмалку се случила тешка сообраќајна несреќа на магистралниот пат кај с. Трапчин Дол кичевско. Немаме подетални информации за учесниците на...

Временска прогноза3 часа

Од денес започнува климатолошка зима, Попоски истакна метео прогноза која вистински доликува на зима

Со самиот почеток на месец декември почнува и климатолошката зима. Денес понеделник 1 декември во Македонија времето ќе биде сончево...

На денешен ден10 часа

Времеплов: На денешен ден (1 декември)

На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед...

Хороскоп13 часа

Месечен Хороскоп (декември 2025)

ОВЕН Денот ќе биде пасивен и ќе сакате да правите ретроспектива на нештата кои сте ги оствариле и оние кои...

НАЈЧИТАНИ