На денешен ден
На денешен ден: 24 јануари

41 – Во заговор на римскиот сенат, војската и преторијанците, членовите на преторијанската гарда го убиле царот Калигула. Омразен поради својата екстраваганција, мегаломанија и деспотизам, тој влезе во историјата како еден од најгротескните императори.
76 – Роден е римскиот император Адријан, кој за време на неговото владеење од 117 до неговата смрт во 138 година, консолидирал огромна империја и воспоставил граници во Британија (Адријан ѕид) и Германија. Тој го задушил востанието во Јудеја и го претворил Ерусалим во римска воена колонија. Тој изградил голем број градови, меѓу кои и градот на Адријан во Тракија (Једрене). Тој беше голем обожавател на грчката култура и покровител на уметноста.
1556.- Силен земјотрес во кинеската провинција Шанкси уби 850.000 луѓе и уништи стотици населби. Според бројот на жртвите, тоа беше една од најголемите природни катастрофи во историјата на човештвото.
1712.- Роден е кралот на Прусија Фридрих II. Тој собрал филозофи, писатели и уметници во замокот „Сансуси“, вклучувајќи го и Волтер. Територијално проширена и воено зајакната, Прусија беше една од најголемите европски сили за време на неговото владеење.
1847.- Роден е Радомир Путник, голем војсководец и стратег, началник на штабот на Врховната команда (1912-1916), заслужен за српските победи во Балканските војни. Успешно ја организирал одбраната на Србија во 1914 година, а по распадот на неговата војска во зимата 1915 година бил сменет поради болест. Починал на лекување во Ница во 1917 година.
1859.- Во градот Фокшани, Собранието на народните пратеници одлучило да го обедини романското кнежевство Власи и Молдавија, поставувајќи ги темелите на романската држава. За заеднички владетел бил избран молдавскиот принц Александар Куза.
1915.- Британски воени бродови го потопија германскиот крстосувач Блихер во Северното Море за време на Првата светска војна, при што загинаа 870 морнари.
1924.- Поранешниот главен град на царска Русија, Петроград, беше преименуван во Ленинград, во спомен на водачот на Октомвриската револуција, Владимир Илич Ленин.
1937.- Помеѓу Кралството Југославија и Бугарија е потпишан пакт за вечно пријателство.
1946.- Со резолуција на Генералното собрание на ОН, иницирана од Соединетите Американски Држави, Велика Британија и Канада, беше формирана Комисијата за атомска енергија.
1965.- Умре англискиот државник и писател Винстон Черчил, премиер на Велика Британија од 1940 до 1945 година. и 1951-55, една од најистакнатите политички фигури на 20 век, добитник на Нобеловата награда за литература во 1953 година, за мемоари од Втората светска војна.
1972.- Јапонскиот војник Шоичи Јокои е откриен на тихоокеанскиот остров Гуам, каде што се криел во џунглата 28 години, убеден дека Втората светска војна сè уште трае.
1978.- Десет истакнати дисиденти интелектуалци, меѓу кои и седум професори избркани од Филозофскиот факултет во Белград, протестираа во отворено писмо до југословенските водачи против дискриминацијата на лицата кои не се членови на Сојузот на комунистите при вработувањето и против „моралната и политичката соодветност“.
1983.- Во Италија е уапсен припадник на терористичката организација Црвена бригада, под сомнение дека извршил злосторства, вклучувајќи го и убиството на поранешниот премиер Алдо Моро.
1983.- Умре американскиот филмски режисер Џорџ Кјукор, добитник на Оскар за „Мојата убава дама“. Има снимено повеќе од 50 филмови, од кои најпознати се „Малите жени“, „Приказни за Филаделфија“, „Гас светлина“, „Ѕвездата е родена“ и „Богати и славни“. Последниот филм го сними во 1981 година, на многу старост.
1990.- Започнаа масовните демонстрации на албанските студенти во Косово со барање за прекин на вонредната состојба и запирање на судењето на претседателот на Косовската комунистичка лига Азем Власи, кој се судри со српското раководство, на чело со Слободан Милошевиќ.
2000 – Хрватска ги одржа своите први претседателски избори по смртта на Фрањо Туѓман во декември 1999 година. Со победата над Дражен Будис во вториот круг од изборите на 7 февруари, Стјепан Месиќ стана претседател на Хрватска.
2001.- 200-годишна жена, поранешна банкарка Клара Фурс, е назначена за директор на 200-годишната Британска берза.
2004 – Вселенското летало на НАСА „Опортунити“ безбедно слета на Марс и четири часа подоцна ги испрати првите снимки од планетата на Земјата.
2005.- Генералното собрание на ОН ја одржа својата прва комеморативна седница за одбележување на ослободувањето на затворениците од нацистичките концентрациони логори, потсетувајќи ги дека масовните убиства и геноциди сè уште се закана за светот.
2006.- Умре еден од најважните германски повоени продуценти и сценаристи Франц Зајц. Тој беше продуцент на околу 80 филмови, меѓу кои и „Тин тапан“, од 1979 година, кој го доби Оскар за најдобар странски филм.
2008.- Умре американскиот фотограф Берни Бостон (Берни), најпознат по легендарната фотографија на демонстрантите во Вашингтон во 1967 година против војната во Виетнам, кои ставаа цвеќиња во цевките на војничките пушки.
2011.- Во самоубиствен бомбашки напад на московскиот аеродром Домодедово загинаа 34, а беа повредени 168.
2012.- Во Атина умре грчкиот режисер Теодорос Ангелопулос додека снимаше филм за должничката криза. Негови најпознати филмови се „Патувачки актери“, „Ловци“, „Александар Велики“, „Вечност и еден ден“, „Пејсажи во магла“ и „Поглед на Одисеја“.
2019 година – 26 лица се убиени во немири во Венецуела за време на демонстрациите против владата на претседателот Николас Мадуро. Венецуелскиот претседател Николас Мадуро ги прекина дипломатските односи со САД откако Вашингтон го призна венецуелскиот опозициски лидер Хуан Гуаид за привремен претседател.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (22 мај)

На денешен ден 22 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Историски личности и настани:
-
337 – Смртта на Константин I Велики, првиот римски император што го прифатил христијанството.
-
1455 – Битката кај Сент Албанс – почеток на „Војната на розите“.
-
1833 – Уставот во Чиле ја зајакнува власта на претседателот и ја прогласува римокатоличката религија за државна.
🎵 Култура и уметност:
-
1813 – Роден е Рихард Вагнер, германски композитор и реформатор на операта.
-
1859 – Роден е Артур Конан Дојл, креаторот на Шерлок Холмс.
-
1873 – Почина Алесандро Манцони, италијански писател влијателен во Ризорџименто.
-
1885 – Смрт на Виктор Иго, автор на „Клетници“ и „Ѕвонарот“.
-
1907 – Роден е Лоренс Оливие, голем англиски глумец и режисер.
-
1970 – Почина Бојан Ступица, значаен југословенски театарски режисер.
-
2016 – Смрт на Бата Живојиновиќ, иконска фигура на југословенскиот филм.
⚔️ Воени и политички настани:
-
1939 – Потпишан е Челичниот пакт меѓу Хитлер и Мусолини.
-
1943 – Распуштање на Коминтерната од страна на СССР.
-
1972 – Никсон го посетува Советскиот Сојуз – прва ваква посета од американски претседател.
-
1992 – Словенија, Хрватска и БиХ примени во ОН.
-
1994 – Бунтовниците во Руанда преземаат клучни позиции.
-
2014 – Воен удар во Тајланд предводен од генерал Прајут.
🌍 Современи настани и социјални промени:
-
1998 – Мировен договор за Северна Ирска добива поддршка од гласачите.
-
2000 – Израелски суд укинува забрана за жени кај Западниот ѕид.
-
2012 – Првата жена командант на британски воен брод – Сара Вест.
-
2012 – SpaceX го лансира првото приватно вселенско летало до МВС.
-
2024 – Шпанија, Норвешка и Ирска ја признаваат Палестина како независна држава.
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за понеделник (2 јуни)
-
Кичево2 дена
ТППЕ Кичево вечерва спречи поголем пожар на дива депонија помеѓу кичевските села Мидинци и Зајас
-
Хороскоп15 часа
Хороскоп за вторник (3 јуни)
-
Спорт2 дена
(ФОТО) „Градско дерби“, фудбалско надигрување, многу голови и фер плеј – Фудбалот е најубавиот спорт на светот!
-
Македонија2 дена
На место каде е дозволено 60 км/ч, службеници од БПС Гостивар на радар сопреле возач кој „летал“ со 145 км/ч
-
Македонија2 дена
Регионалниот центар Запад во содејство со СВР Охрид во охридско кабаре приведоа странски државјанки, злоупотребиле туристички престој
-
Мобилни уреди2 дена
Овие 5 андроид мобилни уреди се помеѓу најпродаваните 10 во светот
-
Македонија1 ден
Алармантно: Дури 21.178 сообраќајни прекршоци во текот на месец мај санкционирани во Македонија!