Следете не

На денешен ден

На денешен ден: 24 јануари

Објавено пред

на

41 – Во заговор на римскиот сенат, војската и преторијанците, членовите на преторијанската гарда го убиле царот Калигула. Омразен поради својата екстраваганција, мегаломанија и деспотизам, тој влезе во историјата како еден од најгротескните императори.

76 – Роден е римскиот император Адријан, кој за време на неговото владеење од 117 до неговата смрт во 138 година, консолидирал огромна империја и воспоставил граници во Британија (Адријан ѕид) и Германија. Тој го задушил востанието во Јудеја и го претворил Ерусалим во римска воена колонија. Тој изградил голем број градови, меѓу кои и градот на Адријан во Тракија (Једрене). Тој беше голем обожавател на грчката култура и покровител на уметноста.

1556.- Силен земјотрес во кинеската провинција Шанкси уби 850.000 луѓе и уништи стотици населби. Според бројот на жртвите, тоа беше една од најголемите природни катастрофи во историјата на човештвото.

1712.- Роден е кралот на Прусија Фридрих II. Тој собрал филозофи, писатели и уметници во замокот „Сансуси“, вклучувајќи го и Волтер. Територијално проширена и воено зајакната, Прусија беше една од најголемите европски сили за време на неговото владеење.

1847.- Роден е Радомир Путник, голем војсководец и стратег, началник на штабот на Врховната команда (1912-1916), заслужен за српските победи во Балканските војни. Успешно ја организирал одбраната на Србија во 1914 година, а по распадот на неговата војска во зимата 1915 година бил сменет поради болест. Починал на лекување во Ница во 1917 година.

1859.- Во градот Фокшани, Собранието на народните пратеници одлучило да го обедини романското кнежевство Власи и Молдавија, поставувајќи ги темелите на романската држава. За заеднички владетел бил избран молдавскиот принц Александар Куза.

1915.- Британски воени бродови го потопија германскиот крстосувач Блихер во Северното Море за време на Првата светска војна, при што загинаа 870 морнари.

1924.- Поранешниот главен град на царска Русија, Петроград, беше преименуван во Ленинград, во спомен на водачот на Октомвриската револуција, Владимир Илич Ленин.

1937.- Помеѓу Кралството Југославија и Бугарија е потпишан пакт за вечно пријателство.

1946.- Со резолуција на Генералното собрание на ОН, иницирана од Соединетите Американски Држави, Велика Британија и Канада, беше формирана Комисијата за атомска енергија.

1965.- Умре англискиот државник и писател Винстон Черчил, премиер на Велика Британија од 1940 до 1945 година. и 1951-55, една од најистакнатите политички фигури на 20 век, добитник на Нобеловата награда за литература во 1953 година, за мемоари од Втората светска војна.

1972.- Јапонскиот војник Шоичи Јокои е откриен на тихоокеанскиот остров Гуам, каде што се криел во џунглата 28 години, убеден дека Втората светска војна сè уште трае.

1978.- Десет истакнати дисиденти интелектуалци, меѓу кои и седум професори избркани од Филозофскиот факултет во Белград, протестираа во отворено писмо до југословенските водачи против дискриминацијата на лицата кои не се членови на Сојузот на комунистите при вработувањето и против „моралната и политичката соодветност“.

1983.- Во Италија е уапсен припадник на терористичката организација Црвена бригада, под сомнение дека извршил злосторства, вклучувајќи го и убиството на поранешниот премиер Алдо Моро.

1983.- Умре американскиот филмски режисер Џорџ Кјукор, добитник на Оскар за „Мојата убава дама“. Има снимено повеќе од 50 филмови, од кои најпознати се „Малите жени“, „Приказни за Филаделфија“, „Гас светлина“, „Ѕвездата е родена“ и „Богати и славни“. Последниот филм го сними во 1981 година, на многу старост.

1990.- Започнаа масовните демонстрации на албанските студенти во Косово со барање за прекин на вонредната состојба и запирање на судењето на претседателот на Косовската комунистичка лига Азем Власи, кој се судри со српското раководство, на чело со Слободан Милошевиќ.

2000 – Хрватска ги одржа своите први претседателски избори по смртта на Фрањо Туѓман во декември 1999 година. Со победата над Дражен Будис во вториот круг од изборите на 7 февруари, Стјепан Месиќ стана претседател на Хрватска.

2001.- 200-годишна жена, поранешна банкарка Клара Фурс, е назначена за директор на 200-годишната Британска берза.

2004 – Вселенското летало на НАСА „Опортунити“ безбедно слета на Марс и четири часа подоцна ги испрати првите снимки од планетата на Земјата.

2005.- Генералното собрание на ОН ја одржа својата прва комеморативна седница за одбележување на ослободувањето на затворениците од нацистичките концентрациони логори, потсетувајќи ги дека масовните убиства и геноциди сè уште се закана за светот.

2006.- Умре еден од најважните германски повоени продуценти и сценаристи Франц Зајц. Тој беше продуцент на околу 80 филмови, меѓу кои и „Тин тапан“, од 1979 година, кој го доби Оскар за најдобар странски филм.

2008.- Умре американскиот фотограф Берни Бостон (Берни), најпознат по легендарната фотографија на демонстрантите во Вашингтон во 1967 година против војната во Виетнам, кои ставаа цвеќиња во цевките на војничките пушки.

2011.- Во самоубиствен бомбашки напад на московскиот аеродром Домодедово загинаа 34, а беа повредени 168.

2012.- Во Атина умре грчкиот режисер Теодорос Ангелопулос додека снимаше филм за должничката криза. Негови најпознати филмови се „Патувачки актери“, „Ловци“, „Александар Велики“, „Вечност и еден ден“, „Пејсажи во магла“ и „Поглед на Одисеја“.

2019 година – 26 лица се убиени во немири во Венецуела за време на демонстрациите против владата на претседателот Николас Мадуро. Венецуелскиот претседател Николас Мадуро ги прекина дипломатските односи со САД откако Вашингтон го призна венецуелскиот опозициски лидер Хуан Гуаид за привремен претседател.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

Војни и мировни договори

  • 1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.

  • 1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.

  • 1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.

  • 1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.

  • 1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.

  • 1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.

  • 1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).


Политика и атентати

  • 1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.

  • 1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.

  • 1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.

  • 1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.

  • 1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.

  • 1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.

  • 2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.

  • 2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.

  • 2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.

  • 2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.

  • 2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.

  • 2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.

  • 2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.

  • 2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.


Култура и личности

  • 1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.

  • 1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.

  • 1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.

  • 1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.

  • 1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.

  • 1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.

  • 2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.


Несреќи и катастрофи

  • 1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.

  • 2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Скопје32 минути

МВР поднесе кривична пријава за загрозување на животната средина со отпад во Трубарево

Министерството за внатрешни работи до Основното јавно обвинителство Скопје денеска поднесе кривична пријава против М.Д (56), Л.Д. (26), В.М. (43)...

Кичево8 часа

Во недела на големиот празник рождество на Пресвета Богородица, во кичевско с.Другово ќе се осветува поставениот Крст

Со голема радост и духовен трепет од с.Другово известуваат дека на големиот празник Рождество на Пресвета Богородица, ќе се изврши...

Фото: Sten Ritterfeld @ unsplash Фото: Sten Ritterfeld @ unsplash
Магазин9 часа

Како батеријата на телефонот да трае цел ден? Еве три клучни совети

Денес паметните телефони се незаменливи – ги користиме за навигација, фотографирање, комуникација и пристап до информации во секое време. Но,...

Скопје10 часа

Малолетници на 12 и 14 годишна возраст од угостителски објект одзеле пари од вработени и побегнале, едниот се заканил со остар предмет

На 17.09.2025 во 17:30 часот во Скопје, на подрачјето на Центар, полициски службеници од СВР Скопје лишија од слобода двајца...

Спорт11 часа

Просинечки најверојатно ќе биде сменет од селектор на Црна Гора, своето деби го започна со победи над Македонија и Белорусија

Роберт Просинечки повеќе нема да ја извршува функцијата селектор на фудбалската репрезентација на Црна Гора. На седницата на Извршниот одбор...

Временска прогноза12 часа

Следната седмица вистинска промена на времето

Невообичани ладни утра за овој период од годината со потпросечни температури на воздухот се пред нас, а преку денот ќе...

Хороскоп22 часа

Хороскоп за четврток (18 септември)

ОВЕН Вашата страст и ентузијазам денес ќе ја истакнат вашата креативност. Ова е одличен период за да започнете некое уметничко...

Технологија1 ден

(ВИДЕО) „DJI“ официјално го претстави својот нов дрон од серијата „мини“ – DJI Mini 5 PRO

Предмалку реномираната „DJI“ го претстави новиот дрон од серијата „мини“ – DJI Mini 5 Pro кој практично претставува ново ниво...

Фото: Michael Fousert @ unsplash Фото: Michael Fousert @ unsplash
Автомобили1 ден

Колку се задоволни возачите од реалниот домет на електричните автомобили?

Колку навистина може да издржи едно електрично возило со едно полнење во споредба со бројките што производителите ги ветуваат? Тоа...

Фото: William Hook @ unsplash Фото: William Hook @ unsplash
Магазин1 ден

Осум iOS 26 промени што мора да ги пробате

iOS 26 носи свежи можности и визуелни подобрувања за iPhone, но голем дел од нив не се активираат автоматски –...

НАЈЧИТАНИ