Следете не

На денешен ден

На денешен ден (25 септември)

Објавено пред

на

1345 година – По три години неуспешни обиди, српскиот цар Душан го освои Сер, освојувајќи ги на тој начин патиштата што водат кон Тракија и полуостровот Халкидики, каде што се наоѓа Света Гора.

1493 – Кристофоро Коломбо отплови од пристаништето Кадиз за второ патување во Новиот свет, кое го откри во 1492 година.

1513.- Шпанскиот истражувач Васко Нуњез го премина Панамскиот канал и стана првиот Европеец што го видел Тихиот Океан.

1555 – Склучен е мир во Аугсбург помеѓу германскиот крал Фердинанд I и лутеранските кнезови, изедначувајќи ги правата на лутеранците (протестанти) и римокатолиците. Законот за слобода на вероисповед е донесен според принципот „Cuius regio, illius religio“ (чија земја е неговата религија).

1744-Раѓа кралот Фридрих Вилхелм од Прусија, кој се бореше против Француската Република (1792-95) за време на неговото владеење (1786-97) и анектираше големи делови на Полска во втората и третата дивизија на Полска (1793, 1795)..

1823.- Српскиот писател и реформатор на јазикот Вук Стефановиќ Караџиќ доби почесен докторат од Универзитетот во Јена.

1849.- Умре австрискиот виолинист, диригент и композитор Јохан Штраус, кој му даде на виенскиот валцер класична форма и го направи популарен низ цела Европа. Компонираше повеќе од 150 валцери (најпознатите „Звуци на Рајна“) квадрили, маршеви („Радецки-марш“) и полки.

1866.- Роден е американскиот биолог Томас Хант, основач на генетиката, добитник на Нобеловата награда за медицина во 1933 година за откривање на функцијата на хромозомите при пренесување на наследни особини.

1896.- Роден е Алесандро Пертини, претседател на Италија (1978-1985), најпопуларниот италијански политичар од Втората светска војна. Станал член на Социјалистичката партија на Италија во 1918 година, поминал многу години во фашистички затвори, учествувал во движењето за отпор во Втората светска војна, а потоа бил пратеник и сенатор.

1897.- Роден е американскиот писател Вилијам Фокнер, добитник на Нобеловата награда за литература во 1949 година.

1897.- Роден е писателот Александар Вучо, еден од основачите на надреалистичкото движење во Србија меѓу двете светски војни, творец на модерната поезија за деца. Неговата песна „Изворите на друштвото„ Пет петли “се смета за најзначајниот дел од српската детска поезија по Јован Јовановиќ Змај. Исто така, напиша сценарија за филмови и беше вклучен во филмска критика.

1906.- Роден е рускиот композитор Дмитриј Шостакович, првиот меѓу музичките уметници на Советска Русија што се здоби со меѓународна слава. Тој успешно ја комбинираше руската традиција и модерната западноевропска музика и разви свој музички израз. Тој ја напиша монументалната „Петта симфонија“ и во најтешките денови од блокадата на Ленинград во Втората светска војна, „Седмата (Ленинградска) симфонија“.

1932 година – Шпанската провинција Каталонија доби автономија – право на знаме, локално собрание и јазик. Автономијата беше укината во 1939 година кога диктаторот, генералот Франко, дојде на власт.

1943 – Советската црвена армија го ослободи Смоленск во Втората светска војна, едно од последните значајни упоришта на германските нацистички сили во СССР.

1956.- Пуштен е првиот трансатлантски телефонски кабел, помеѓу Обен, Шкотска и fуфаундленд, Канада.

1959 – Разочаран од политиката на владата, будистички монах го уби премиерот на Цејлон (Шри Ланка), Соломон Бандаранаике, во Коломбо, кој умира следниот ден.

1962 – Сони Листон станува светски шампион во бокс во тешка категорија кога го нокаутира Флојд Патерсон во првото коло во Чикаго.

1963.- Военото соборување на либералната влада на Хуан Бош Гавино во Доминиканската Република го суспендира Уставот.

1970.- Умре германскиот писател Ерих Марија Ремарк, познат по својот антимилитаристички роман „Ништо ново на Запад“. Неговите романи беа забранети во нацистичка Германија, и тој беше принуден да емигрира и од 1947 година е американски државјанин („Триумфална порта“, „Црн обелиск“).

1973.- Тројца членови на екипажот на првата американска вселенска станица „Скајлаб 2“, кои поминаа 59 дена во орбитата околу Земјата, слетаа на Пацификот.

1990.- Советот за безбедност на ОН ги забрани летовите над Ирак и го окупираше Кувајт.

1991 – Резолуцијата на Советот за безбедност на ОН за ембарго за оружје на Југославија ги повика југословенските лидери да го прекинат конфликтот.

1992 – Москва и Вашингтон отфрлија еден од последните остатоци од Студената војна, дозволувајќи им на руските и американските новинари и бизнисмени кои работат во Русија, односно во САД, слободно да патуваат.

1994.- На референдум, Швајцарците го прифатија планот на владата да донесе закон против расизмот.

1997.- Британски суперсоничен автомобил постави нов светски рекорд во Невада, достигнувајќи брзина од 1.142 километри на час.

2001.- Поранешниот командант на Армијата на БиХ и министер за бегалци и социјална работа во Владата на Федерацијата БиХ, Сефер Халиловиќ, доброволно се предаде на Меѓународниот суд за воени злосторства во Хаг. Халиловиќ е обвинет за злосторства извршени во селата Грабовица и Уздол, извршени во септември 1993 година, кога беа убиени 60 цивили на босанските Хрвати.

2011.- Умре Вангари Мута Матаи, кениски активист за животна средина и првиот Африканец добитник на Нобеловата награда за мир.

2012 година – американска компанија Тесла Моторс АД воведе соларни станици за полнење електрични возила. Станиците се поставени на шест места на Калифорнискиот автопат, што овозможува подолги патувања на овие возила.

2016.- Јорданскиот новинар и писател Нахед Хатар е убиен пред судот во Аман, каде што му се суди за објавување карикатура која се смета за навредлива за исламот.

2017 година – Се одржа референдум за независност на Курдистан од Ирак, на кој присуствуваа над 72% од жителите на Курдистан, од кои повеќе од 92% гласаа за независност.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (15 декември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

На денешен ден 15 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по ред:

1806 – Француски трупи под команда на Наполеон Бонапарта влегуваат во Варшава.

1840 – Ковчегот со останките на францускиот император Наполеон I е положен во „Homme des Invalides“ во Париз, 19 години по неговата смрт во егзил на островот Света Елена.

1914 – Битката кај Колубара завршува со ослободувањето на Белград во Првата светска војна. Победата, за која исклучителни заслуги му припаѓаат на командантот на Првата армија, генерал Живојин Мишиќ, го подигна угледот на Србија меѓу сојузниците и ја зајакна самодовербата на српската армија и народ.

1961 – Генералното собрание на Обединетите нации го отфрли советскиот предлог за прием на Народна Република Кина во светската организација.

1961 – Поранешниот нацистички функционер Адолф Ајхман, организатор и извршител на геноцидот врз Евреите во Втората светска војна, е осуден на смрт во Ерусалим, а потоа обесен. По војната, тој живеел во Аргентина под лажно име до 1960 година, кога бил откриен и уапсен од припадници на израелската тајна служба.

1991 – Околу 500 луѓе ги загубиле животите кога фериботот „Салем експрес“ удрил во корален гребен пред египетското пристаниште Сафага и потонал.

2000 – Нуклеарната централа Чернобил во Украина е затворена, каде што еден од блоковите на електраната експлодирал на 26 април 1986 година, предизвикувајќи ја најлошата нуклеарна катастрофа од почетокот на употребата на нуклеарните централи.

2001 – Кривата кула во Пиза во Италија повторно се отвора за посетители, по 12-годишна пауза поради реновирање.

2011 – Градското собрание на Белград официјално го именува Мостот на Ада.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (9 декември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

На денешен ден 9 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред:

1824

  • Во Перуанската војна за независност, силите на Симон Боливар ја победија шпанската војска во битката кај Ајакучо – клучна за независноста на Перу.

1825

  • Константин стана нов цар на Русија; веднаш беа ковани монети со неговиот лик – познатата Константинова рубља.

1890

  • Започна третото официјално светско првенство во шах (1890/91) помеѓу Штајниц и Гунсберг.

1905

  • Премиера на едночинката „Салома“ од Рихард Штраус во Дрезден, шокирана публика.
  • Франција донесе декрет за одвојување на црквата од државата.

1917

  • Турските трупи го предадоа Ерусалим на Британците во Првата светска војна.

1935

  • Во Загреб е основана Федерацијата за лизгање на мраз и хокеј.

1941

  • Кина им објавува војна на Јапонија, Германија и Италија во Втората светска војна.

1944

  • Даниловград е ослободен по неколкудневни борби од фашистичкиот окупатор.

1961

  • Тангањика добива независност во рамките на Британскиот Комонвелт со Јулиус Њерере за премиер.
    (1962 – станува република, ист ден)

1967

  • Николае Чаушеску станува претседател на Романија.

1978

  • Се игра првиот натпревар од Женската професионална кошаркарска лига (WBL) – Чикаго Хасл vs. Милвоки Доус.

1985

  • Поранешните аргентински лидери Хорхе Видела и Емилио Масера осудени на доживотен затвор.
  • ГС на ОН едногласно усвојува резолуција за осуда на сите терористички акти.

1987

  • Протестите во Појасот Газа ја започнаа Првата Интифада; потоа се прошири во Западен Брег и Ерусалим.

1990

  • Лех Валенса победува на претседателските избори во Полска.
  • На првите повеќепартиски избори во Србија победи Социјалистичката партија; Милошевиќ станува претседател.

1991

  • Касарните на Трсат и командата на Риечкиот корпус предадени на хрватската армија; последниот војник на ЈНА ја напушта Риека.

1992

  • ФИФА ѝ забранува на Југославија да учествува во квалификациите за СП 1994, согласно санкциите на ОН.

1994

  • Шин Фејн започнува мировни преговори со британската влада по повеќе од 70 години.

1995

  • Врховниот суд на Полска ја потврдува победата на Квашњевски и ја отфрла жалбата за Валенса.

1996

  • ОН го одобрува договорот „нафта за храна“ – Ирак се враќа на светскиот нафтен пазар по 1990.

1999

  • Српските власти ја осудуваат Флора Бровина на 12 години затвор; ослободена во 2000 по заминувањето на Милошевиќ.

2000

  • Југославија и Словенија воспоставуваат дипломатски односи.

2002

  • „Јунајтед ерлајнс“ поднесува барање за банкрот – најголем во историјата на авиоиндустријата.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (1 декември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:

  • 1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.

  • 1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.

  • 1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.

  • 1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.

  • 1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.

  • 1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.

  • 1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.

  • 1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.

  • 1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.

  • 1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.

  • 1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.

  • 1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.

  • 1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.

  • 1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.

  • 1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.

  • 1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.

  • 1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.

  • 1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.

  • 1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.

  • 1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.

  • 2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.

  • 2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.

  • 2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Здравје и убавина3 часа

Неколку совети како да ги намалите масните наслаги на нозете кои со време биле наталожени

Топењето на масните наслаги на кој било дел од телото не е процес што се случува преку ноќ. Потребни се...

Кичево7 часа

Пополнета рубрика 2025: „Зошто вредиТ да си од Кичево“ – некои натписи сигурно за прв пат ќе ги прочитате

Кога ќе те прашаат: „Од кај си?“, ти им викаш: „Од Кичево“. Е, често пати потоа те гледаат коцкесто бидејќи...

Хороскоп19 часа

Хороскоп за вторник (16 декември)

ОВЕН Направете планови за работа што ќе бара вистински професионалци, веројатно луѓе постари од вас. Без разлика на кој пол...

Македонија1 ден

Од ноќеска цената на дизелот и бензинот се намалува, еве колку ќе чини литар гориво на малопродажните објекти ширум Македонија

Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V), се намалуваат за 2,00 ден/лит, во...

Скопје1 ден

(ФОТО) Успешно реализиран првиот четиридневен „Startup Revolution AI Summit“ во Скопје со над 1200 учесници од регионот и пошироко

Четиридневниот Startup Revolution AI Summit, одржан од 27 до 30 ноември 2025 година, го претвори Скопје во најголемиот собирен простор...

Кичево1 ден

ТППЕ Кичево вчера со полни раце работа, интервенирале врз опожарен автомобил и зграда

На 14.12.2025 во 20:45 часот во ОВР Кичево е пријавено дека настанал пожар во зграда на улица „Маршал Тито“ во...

Фото: Steven Ungermann @ unsplash Фото: Steven Ungermann @ unsplash
Lifestyle1 ден

Идеално решение за мувла во бањата: експертски совети за ефикасна превенција

Мувлата во бањата е чест проблем со кој се соочуваат речиси сите домаќинства. Сепак, со неколку едноставни и практични мерки...

Фото: Taylor Beach @ unsplash Фото: Taylor Beach @ unsplash
Lifestyle1 ден

Патник споделува трикови за паметно пакување: „Носете ги најтешките предмети врз себе“

Паметното пакување може значително да ви заштеди простор, тежина и стрес при патување. Искусни патници советуваат дека со неколку едноставни...

ФОТО: Levart_Photographer @ Unsplash.com ФОТО: Levart_Photographer @ Unsplash.com
Магазин1 ден

Disney инвестира 1 милијарда долари во OpenAI и ги отвора своите легендарни ликови за вештачка интелигенција

Компанијата Walt Disney објави дека инвестира 1 милијарда долари во OpenAI и потпишала тригодишен договор за лиценцирање, со кој корисниците...

Фото: William Hook @ unsplash Фото: William Hook @ unsplash
Магазин1 ден

По iOS 26.2, Apple оди чекор понатаму: 10 клучни функции доаѓаат со идните верзии на iOS

Протечени информации од внатрешниот програмски код на Apple откриваат амбициозни планови за идните верзии iOS 26.4, iOS 27 и iOS...

НАЈЧИТАНИ