Следете не

На денешен ден

На денешен ден (25 септември)

Објавено пред

на

1345 година – По три години неуспешни обиди, српскиот цар Душан го освои Сер, освојувајќи ги на тој начин патиштата што водат кон Тракија и полуостровот Халкидики, каде што се наоѓа Света Гора.

1493 – Кристофоро Коломбо отплови од пристаништето Кадиз за второ патување во Новиот свет, кое го откри во 1492 година.

1513.- Шпанскиот истражувач Васко Нуњез го премина Панамскиот канал и стана првиот Европеец што го видел Тихиот Океан.

1555 – Склучен е мир во Аугсбург помеѓу германскиот крал Фердинанд I и лутеранските кнезови, изедначувајќи ги правата на лутеранците (протестанти) и римокатолиците. Законот за слобода на вероисповед е донесен според принципот „Cuius regio, illius religio“ (чија земја е неговата религија).

1744-Раѓа кралот Фридрих Вилхелм од Прусија, кој се бореше против Француската Република (1792-95) за време на неговото владеење (1786-97) и анектираше големи делови на Полска во втората и третата дивизија на Полска (1793, 1795)..

1823.- Српскиот писател и реформатор на јазикот Вук Стефановиќ Караџиќ доби почесен докторат од Универзитетот во Јена.

1849.- Умре австрискиот виолинист, диригент и композитор Јохан Штраус, кој му даде на виенскиот валцер класична форма и го направи популарен низ цела Европа. Компонираше повеќе од 150 валцери (најпознатите „Звуци на Рајна“) квадрили, маршеви („Радецки-марш“) и полки.

1866.- Роден е американскиот биолог Томас Хант, основач на генетиката, добитник на Нобеловата награда за медицина во 1933 година за откривање на функцијата на хромозомите при пренесување на наследни особини.

1896.- Роден е Алесандро Пертини, претседател на Италија (1978-1985), најпопуларниот италијански политичар од Втората светска војна. Станал член на Социјалистичката партија на Италија во 1918 година, поминал многу години во фашистички затвори, учествувал во движењето за отпор во Втората светска војна, а потоа бил пратеник и сенатор.

1897.- Роден е американскиот писател Вилијам Фокнер, добитник на Нобеловата награда за литература во 1949 година.

1897.- Роден е писателот Александар Вучо, еден од основачите на надреалистичкото движење во Србија меѓу двете светски војни, творец на модерната поезија за деца. Неговата песна „Изворите на друштвото„ Пет петли “се смета за најзначајниот дел од српската детска поезија по Јован Јовановиќ Змај. Исто така, напиша сценарија за филмови и беше вклучен во филмска критика.

1906.- Роден е рускиот композитор Дмитриј Шостакович, првиот меѓу музичките уметници на Советска Русија што се здоби со меѓународна слава. Тој успешно ја комбинираше руската традиција и модерната западноевропска музика и разви свој музички израз. Тој ја напиша монументалната „Петта симфонија“ и во најтешките денови од блокадата на Ленинград во Втората светска војна, „Седмата (Ленинградска) симфонија“.

1932 година – Шпанската провинција Каталонија доби автономија – право на знаме, локално собрание и јазик. Автономијата беше укината во 1939 година кога диктаторот, генералот Франко, дојде на власт.

1943 – Советската црвена армија го ослободи Смоленск во Втората светска војна, едно од последните значајни упоришта на германските нацистички сили во СССР.

1956.- Пуштен е првиот трансатлантски телефонски кабел, помеѓу Обен, Шкотска и fуфаундленд, Канада.

1959 – Разочаран од политиката на владата, будистички монах го уби премиерот на Цејлон (Шри Ланка), Соломон Бандаранаике, во Коломбо, кој умира следниот ден.

1962 – Сони Листон станува светски шампион во бокс во тешка категорија кога го нокаутира Флојд Патерсон во првото коло во Чикаго.

1963.- Военото соборување на либералната влада на Хуан Бош Гавино во Доминиканската Република го суспендира Уставот.

1970.- Умре германскиот писател Ерих Марија Ремарк, познат по својот антимилитаристички роман „Ништо ново на Запад“. Неговите романи беа забранети во нацистичка Германија, и тој беше принуден да емигрира и од 1947 година е американски државјанин („Триумфална порта“, „Црн обелиск“).

1973.- Тројца членови на екипажот на првата американска вселенска станица „Скајлаб 2“, кои поминаа 59 дена во орбитата околу Земјата, слетаа на Пацификот.

1990.- Советот за безбедност на ОН ги забрани летовите над Ирак и го окупираше Кувајт.

1991 – Резолуцијата на Советот за безбедност на ОН за ембарго за оружје на Југославија ги повика југословенските лидери да го прекинат конфликтот.

1992 – Москва и Вашингтон отфрлија еден од последните остатоци од Студената војна, дозволувајќи им на руските и американските новинари и бизнисмени кои работат во Русија, односно во САД, слободно да патуваат.

1994.- На референдум, Швајцарците го прифатија планот на владата да донесе закон против расизмот.

1997.- Британски суперсоничен автомобил постави нов светски рекорд во Невада, достигнувајќи брзина од 1.142 километри на час.

2001.- Поранешниот командант на Армијата на БиХ и министер за бегалци и социјална работа во Владата на Федерацијата БиХ, Сефер Халиловиќ, доброволно се предаде на Меѓународниот суд за воени злосторства во Хаг. Халиловиќ е обвинет за злосторства извршени во селата Грабовица и Уздол, извршени во септември 1993 година, кога беа убиени 60 цивили на босанските Хрвати.

2011.- Умре Вангари Мута Матаи, кениски активист за животна средина и првиот Африканец добитник на Нобеловата награда за мир.

2012 година – американска компанија Тесла Моторс АД воведе соларни станици за полнење електрични возила. Станиците се поставени на шест места на Калифорнискиот автопат, што овозможува подолги патувања на овие возила.

2016.- Јорданскиот новинар и писател Нахед Хатар е убиен пред судот во Аман, каде што му се суди за објавување карикатура која се смета за навредлива за исламот.

2017 година – Се одржа референдум за независност на Курдистан од Ирак, на кој присуствуваа над 72% од жителите на Курдистан, од кои повеќе од 92% гласаа за независност.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп7 часа

Хороскоп за вторник (1 јули)

ОВЕН Ова е уште еден работен ден каде што сѐ ќе се одвива со поспоро темпо, најмногу поради фактот дека...

Македонија9 часа

МВР истакна важна информација која стартува од утре 1 јули

Од 1 јули до 31 август на државните патишта во Македонија се воведува летен времен режим на сообраќај со кој...

Магазин12 часа

Вечерва започнува првиот фитнес подкаст во Македонија за сите љубители на здравиот живот заедно со „Adastra“ и Дејан Пауновски „Pakigram“

Во време кога фитнесот станува сè поголем дел од секојдневниот живот, Adastra и Дејан Пауновски – „Pakigram“ ги здружуваат силите...

Македонија14 часа

СВР Охрид изнесе детали за запалениот глисер, бил приватна сопственост

Денеска (30.06.2025 година) во 10,30 часот, во полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, пријавено е дека, на пловен објект...

Временска прогноза16 часа

Од денес во најава многу топло време со висок УВ индекс

Територијата на Република Македонија, како и на целиот регион, од денес (понеделник 30 јуни), па се до следниот понеделник (7...

Македонија17 часа

СВР Охрид со засилени контроли во патниот сообраќај, изречени низа санкции

На 29.08.2025 година од 11 до 17 часот, на подрачјето на СВР Охрид преземени се засилени контроли во патниот сообраќај....

Македонија17 часа

Од ноќеска цената на нафтените деривати се намалува, ова е новата цена

Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 се намалуваат за 2,00 ден/лит, во однос на малопродажните цени утврдени...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за понеделник (30 јули)

ОВЕН Денеска во неколку наврати ќе треба да покажете како можете да бидете храбри, бестрашни и директни. Не заземајте страна...

Спорт1 ден

Ландо Норис ја забележа својата трета победа

Ландо Норис ја забележа својата трета победа оваа сезона и вкупно седма во кариерата, триумфирајќи на патеката Ред Бул Ринг....

Кичево1 ден

(ФОТО) Се запали дива депонија покрај пат кај с.Пополжани, интервенираше ТППЕ Кичево

Во 18:17ч денес пријавено било дека гори дива депонија во близина на с.Пополжани кичевско од битолска страна. Како што не...

НАЈЧИТАНИ