На денешен ден
На денешен ден: 26 декември

1716.- Роден е англискиот писател Томас Греј, автор на поемата „Елегија напишана на селски гробишта“, која се смета за една од најубавите песни напишани на англиски јазик.
1805.- Франција и Австрија потпишаа мировен договор во Пожуна (Братислава), по победата на Наполеон во битката кај Аустерлиц, со која на Франција ѝ беа дадени Венеција, Истра без Трст, Далмација и Которскиот залив и ја зацврсти својата позиција во Европа. Одредбите од договорот биле поништени во 1814 година на Конгресот во Виена.
1825.- Во Санкт Петербург, на денот на полагањето заклетва на новиот цар Николај I, избувна бунтот на Декебристите, противници на царизмот во Русија.
1883.- Роден е Морис Утрило, самоук сликар на париски погледи и мотиви од француските провинциски градови, кој го изградил сопственото искуство на околината и уметничкиот израз надвор од сите сликарски правци и струи.
1890.- Умре германскиот археолог Хајнрих Шлиман, кој ја откри Троја во 1868 година, користејќи податоци од Хомеровите „Илијада“ и „Одисеја“. Ги открил и Микена, Орхомен и Тирин, трошејќи го на археолошки ископувања целиот имот стекнат во младоста преку трговија.
1893.- Роден е кинескиот револуционер и државник Мао Цетунг (Цетунг), еден од основачите на Комунистичката партија на Кина, кој во 1949 година во Пекинг ја прогласи Народна Република Кина и беше нејзин неприкосновен водач до неговата смрт во 1976 година. Неговите размислувања и идеи беа објавени во познатата „Црвена книга“. Во 1966 година ја започна „Големата пролетерска културна револуција“, при што беа сменети голем број партиски функционери, вклучително и неговите најблиски соработници.
1898.- Пјер и Марија Кири го откриле првиот радиоактивен хемиски елемент и го нарекле радиум.
1908.- Американецот Џек Џонсон го победи Канаѓанецот Томи Барнс и стана првиот црн светски боксер во тешка категорија.
1922.- Водачот на Октомвриската револуција, Владимир Илич Ленин, го заврши првиот дел од своето „Писмо до Конгресот“, подоцна познато како „Завет на Ленин“, во кое ги повика комунистите да го зачуваат единството на партијата и предложи реформите. Во вториот дел од неговиот „Завет“, напишан на 4 јануари 1923 година, Ленин предложи Сталин да биде сменет од функцијата генерален секретар на Комунистичката партија.
1941.- Соочен со напредувањето на јапонските сили во Втората светска војна кон Манила, американскиот генерал Даглас Мекартур го прогласи главниот град на Филипините за „отворен град“. И покрај тоа, во Манила се водеа тешки борби во 1941, 1942 и 1945 година од американски и јапонски единици, при што беа уништени многу делови од градот.
1943.- Британската морнарица го потопи Шарнхорст, последниот голем германски воен брод, во Втората светска војна.
1968.- Сојузното народно собрание ги усвои амандманите на Уставот на СФР Југославија, со кои се прошири автономијата на покраините и им се даде статус сличен на републиките. Покраините го добија провинцискиот Уставен закон, кој го отвори патот кон речиси целосно независна правна, извршна и судска власт. Името Косово било воведено во покраината Косово и Метохија.
1971.- Во знак на протест против американскиот ангажман во Виетнам, 16 американски ветерани од Виетнамската војна ја окупираа Статуата на слободата во пристаништето Њујорк.
1972.- Умре Хари Труман, претседател на САД 1945-53. Тој беше избран за претседател по смртта на Френклин Рузвелт. Учествувал на конференцијата во Потсдам, а во август 1945 година по негова наредба била фрлена атомска бомба врз Јапонија. Во 1947 година, тој ја воведе доктрината за воена и економска помош на земјите загрозени од револуционерни движења, а истата година неговата администрација го подготви Маршаловиот план за повоена обнова на Европа. Тој донесе закон против синдикатите и формираше Комисија за истражување на антиамериканските активности, чија работа се претвори во „лов на вештерки“ (Меккартизам). Тој ги внесе САД во Корејската војна.
1975.- На летот на линијата Москва-Алма-Ата, Тупољев-144 стана првиот суперсоничен авион во светот во редовен сообраќај.
1989.- Романскиот Национален фронт за спас назначи нова влада предводена од Јон Илиеску, ден по егзекуцијата на Николае Чаушеску.
1990.- Парламентот на Словенија прогласи независност, по плебисцитот на 23 декември на кој 86 отсто од гласачите гласаа за независна словенечка држава.
1991.- Во Алжир се одржаа првите повеќепартиски парламентарни избори по стекнувањето независност од Франција во 1962 година.
1994.- Во нападот на командоси на киднапираниот француски патнички авион на аеродромот во Марсеј беа ослободени 239 патници и членови на екипажот кои беа држени како заложници од исламски терористи по киднапирањето на 24 декември во Алжир. Командоси ги убиле сите четворица терористи.
1998.- Поранешните водачи на Црвените Кмери, Кие Самфан и Нуон Чеа ѝ се предале на владата на Камбоџа. За време на режимот на Црвените Кмери во средината на 1970-тите, 1,7 милиони луѓе беа убиени или умреле од глад и болести во Камбоџа.
2001.- Израелскиот министер за одбрана Бенјамин Бен-Елизер е избран за претседател на Лабуристичката партија.
2003.- Земјотрес со јачина од 6,3 степени според Рихтер го погоди иранскиот град Бам, при што загинаа најмалку 50.000 луѓе.
2004 – Бран цунами предизвикан од земјотрес со јачина од девет степени во близина на индонезискиот остров Суматра уби повеќе од 300.000 луѓе во регионот: Малезија, Индија, Бангладеш, Шри Ланка, Тајланд, Индонезија, Малдиви, Сомалија, Танзанија. Сејшели, Мјанмар, и Мадагаскар.
2006 – Џералд Форд умре. Форд никогаш не бил избран за претседател, а на изборите во 1976 година шеф на државата станал демократот Џими Картер.
2006 – Експлозија на нафтовод во Лагос, Нигерија. Загинаа околу 260 луѓе.
2011 – Умре Сем Риверс, американски џез-музичар и композитор, еден од великаните на авангардата и фри џезот.
2012.- Кина ја пушти во употреба најдолгата супербрза железничка линија во светот од Пекинг до Гуангжу на југот на земјата, по која возот поминува за околу осум часа. Пругата е долга 2.298 километри, има 35 станици, а просечната брзина на возот е 300 километри на час.
2014 – Ебола уби 7.693 луѓе од 19.695 заразени во три западноафрикански земји.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за понеделник (30 јули)
-
Македонија3 часа
МВР истакна важна информација која стартува од утре 1 јули
-
Кичево1 ден
(ФОТО) Се запали дива депонија покрај пат кај с.Пополжани, интервенираше ТППЕ Кичево
-
Скопје2 дена
Во Скопје посебен режим на сообраќај за утре и задутре
-
Lifestyle2 дена
Не е вода: Пијалокот што го хидрира телото најдобро
-
Хроника1 ден
МВР со детали за трагичниот настан на Дебарско езеро
-
Lifestyle2 дена
Внимавајте кога излегувате од ладна просторија на летното сонце: Еве зошто!
-
Lifestyle2 дена
Три начини на кои тестенините можат да ви помогнат да ослабете