На денешен ден
На денешен ден – 26 мај

604.- Умре Свети Августин, првиот архиепископ од Кантербери и основач на христијанската црква во Англија. Папата Григориј Први го испратил во 596 година со 40 бенедиктинци да воспостави христијанство и да ја поврзе Англија со Рим. Во 597 година ја основал Архиепископијата во Кантербери.
735.- Умре англискиот историчар и монах Свети Бед, автор на првата историја на Англија. Неговата „Црковна историја на англискиот народ“ (Historia Ecclesiastica Gentis Anglorum), напишана на латински јазик, е најважниот извор на англосаксонската историја помеѓу првиот и шестиот век.
1521 година – Римско-германскиот император Чарлс V, како извршител на папската екскомуникација, го донесе Едиктот за црви, со кој беа протерани основачот на протестантизмот во Германија, Мартин Лутер и неговите следбеници.
1659 година – Аурангзеб, големиот магнат на Индија, официјално се качи на престолот, узурпирајќи го својот татко и убивајќи ги неговите браќа.
1805 година – Наполеон Бонапарта е крунисан за крал на Италија во катедралата во Милано.
1822 година – Роден е францускиот писател Едмонд Гонкур. По неговата смрт во 1896 година, неговото наследство ја основа „Академијата Гонкур“ (1896), која секоја година од 1903 година го доделува најдобриот роман во француската литература.
1851 година – Во Лондон започна првиот модерен меѓународен меѓународен турнир во шах со 16 играчи, кој заврши на 15 јули со победата на германскиот мајстор Адолф Андерсен.
1865 година – Предавањето на генералот Кирби Смит во Шревенпорт, Newу Орлеанс, Луизијана, стави крај на вооружениот отпор на Јужната армија во Американската граѓанска војна, месец и половина откако Конфедерацијата потпиша капитулација.
1868 година – Ирскиот националист Мајкл Барет е обесен заради бомбашки напад во Лондон. Тоа беше последната јавна егзекуција во Англија.
1876 година – Умре чешкиот историчар и политичар Франтишек Палачки, организатор и претседател на сесловенскиот конгрес во 1848 година и еден од основачите на „Матица Ческа“. Тој се залагаше за идејата за „австро-славизам“ и се залагаше за федерална реорганизација на Австро-Унгарија.
1896 година – Никола II Романов беше крунисан за цар на Русија.
1912 година – роден е унгарскиот политичар Јанош Кадар (Јанош), водач на комунистите (1956-1988) и премиер на Унгарија во 1956 година, по антисоветските демонстрации и вооруженото востание, задушено со интервенција на советските трупи.
1923 година – Одржана е првата трка со мотори „24 часа Ле Ман“.
1942 година – После Втората светска војна, во Лондон беше потпишан британско-советски договор за целосна соработка.
1955 година – Советска делегација предводена од Никита Хрушчов, првиот секретар на Централниот комитет на КПСС, пристигна во Белград. Тоа беше прва официјална посета на претставниците на СССР на Југославија по 1948 година. На крајот од разговорите беше потпишана Декларацијата од Белград, со која се нормализираа меѓудржавните односи.
1966 година – Британска Гвајана стана независна држава во рамките на британскиот Комонвелт.
1972 година – Во Москва беше потпишан првиот договор меѓу СССР и САД за ограничување на стратешкото нуклеарно оружје (САЛТ 1).
1976 година – почина Германецот Мартин Хајдегер, еден од највлијателните филозофи на 20 век, професор на Универзитетот во Фрајбург, „Битието и времето“, „Кант и проблемот на метафизиката“, „Што е метафизика“, „Што е филозофија“ “,” Ниче “,” За суштината на вистината “).
1978.- Умре руската балерина Тамара Платоновна Карсавина, заедно со Ана Павлова и Вацлав Ниџински, една од најголемите starsвезди на рускиот балет Сергеј Дијагилев.
1991 година – Звијад Гамсахурди е избран за претседател на Грузија.
1991 година – Австриски патнички авион Боинг 767, сопственост на поранешниот автомобилски ас Ники Лауда, се урна северно од Бангкок. Сите беа убиени: 223 патници и членови на екипажот. Меѓу загинатите има и тројца Југословени.
1997 година – Австралискиот премиер Johnон Хауард им се извини на десетици илјади Абориџини кои во минатото беа присилно одземени од своите родители за нивната политика за асимилација.
1998 година – И покрај противењето на професорите и студентите, српскиот парламент донесе закон за универзитет со кој се овластува владата да именува ректори, декани, управни и надзорни одбори на универзитети и факултети. Полициската рација од студенти и професори кои протестираа пред зградата на Собранието. Во следните две години, 180 професори го напуштија универзитетот во Белград.
2001 година – Организацијата на африканското единство (ОАУ) е заменета со Африканската унија по 38 години постоење. Промената е направена со цел да се интегрираат политичката и економската интеграција на 53 африкански земји-членки, по примерот на Европската унија.
2002 година – Француско-полскиот режисер Роман Полански ја освои Златната палма за „Пијанист“ на Канскиот филмски фестивал.
2003 година – Се урна украински авион во близина на Црното Море, во близина на градот Трабзон, при што загинаа 62 шпански мировници кои се вратија од Авганистан и 13 члена на екипажот.
2004 година – Суданската влада и бунтовниците на Суданската народноослободителна армија потпишаа договор во Кенија за споделување моќ и управување во стратешките области околу кои се бореа.
2008 година – Умре Сидни Полак, американски филмски режисер, продуцент и актер. Тој продуцираше 44 филмови, глумеше во 30, режираше 10 ТВ серии и 21 филм, вклучувајќи ги „Коњите убиваат нели“, „Тутси“, „Девојчето што го сакав“, „remеремаја onesонс“, „Преведувач“, „Играчот“ ” Доби Оскар во 1985 година за режија на филмот „Моја Африка“.
2011 година – По 16 години криење, Хашкиот обвинет и поранешен командант на Армијата на Република Српска, Ратко Младиќ е уапсен во Војводина и испорачан на Хашкиот трибунал, каде што е обвинет за геноцид, злосторства против човештвото и кршење на законите и обичаите на војна
2013 година – Во Опленац се погребани посмртните останки на последниот југословенски крал Петар Втори Караѓорѓевиќ, неговата мајка Марија, сопругата Александра и братот Андреј, пренесени од Америка, Велика Британија и Грција.
2014 година – Белгискиот премиер Елио Ди Рупо поднесе оставка следниот ден по парламентарните избори на кои националистичката партија Нов фламански сојуз (Н-ВА) го освои мнозинството во Фландрија и Социјалистичката партија во Валонија. Околу 60 проценти од 11 милиони Белгијци живеат во Фландрија.
2017 година – Поплави и свлечишта предизвикани од монсунски дождови убија 200 жители на западниот и јужниот дел на Шри Ланка.
2019 година – Изборите за Европскиот парламент, кои започнаа на 23 мај, завршија. Мнозинството во Европскиот парламент го задржаа Народната партија и социјалдемократите, на кои им се придружија и либералите, постигнувајќи големо зголемување на бројот на места на изборите.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 19 август

На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
⚔️ Империјализам и воени конфликти
-
14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.
-
636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.
-
1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.
-
1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.
🧠 Наука и техника
-
1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.
-
1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.
-
1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.
🎭 Култура и уметност
-
1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.
-
1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.
-
1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.
-
2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.
🌍 Политички превирања и државни удари
-
1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.
-
1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.
-
2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.
✈️ Технологија и летови
-
1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.
-
1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 14 август

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Историски битки и политички настани
-
1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.
-
1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.
-
1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.
-
1941 – Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.
-
1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.
-
1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.
-
2015 – САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.
⚔️ Воени конфликти и кризи
-
1900 – Крај на Боксерската буна.
-
1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.
-
2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.
-
2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.
🧪 Наука и технологија
-
1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.
-
1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.
-
1893 – Франција воведува први регистарски таблички.
🧍♂️ Значајни личности (родени/починати)
-
1777 – Ерстед (научник)
-
1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.
-
1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.
-
2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.
-
2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.
-
2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.
🌍 Катастрофи и трагедии
-
2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).
-
2017 – Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).
-
2018 – Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).
-
2021 – Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).
-
2022 – Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
-
Кичево1 ден
Кичево: Најавени градежни работи кон месност Крушино, за тоа време ќе има времен прекин на сообраќај
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за сабота (23 август)
-
Македонија2 дена
Времен прекин на сообраќај утре и задутре поради меѓународниот ФИС ролер-ски натпревар „Тодор Проески“
-
Хороскоп18 часа
Хороскоп за недела (24 август)
-
Временска прогноза21 час
Попоски со нова метео анализа, септември надпросечно топол
-
Хроника1 ден
Уште една трагедија на македонските патишта, загина украинец пешак, го удрил жител на Косово од Германија
-
Lifestyle1 ден
Како да ја направите вашата орхидеја да расцвета: 4 корисни совети
-
Спорт23 часа
Роналдо стана единствен фудбалер во историјата кој постигнал најмалку 100 голови во четири различни клубови