На денешен ден
На денешен ден – 26 март

1881 година – Романија стана кралство, а Карл Први од германската династија Хоенцолерн-Сигмаринген беше прогласен за крал.
1892 година – Умре Волт Валтер Витман, автор на колекцијата „Ножеви од трева“.
1893 година – Роден е Палмиро Толјати, еден од основачите и долгогодишен генерален секретар на Комунистичката партија на Италија (1927-1964), приврзаник на полицентризмот во комунистичкото движење и основач на концептот за „италијанскиот пат кон социјализмот“.
1913 година – По долга опсада, Бугарите го освоија турскиот град Одрин во Првата балканска војна со помош на српската војска.
1914 година – Роден е американскиот писател Томас Ланиер Вилијамс – Тенеси, кој се здоби со широка популарност со драмите („Стаклена менажерија“, „Трамвај по име желба“, „Мачка на врел лимен покрив“).
1923 година – Умре француската актерка Сара Бернхард, која ја одбележа театарската ера како најголем трагичар во своето време. Уживаше голема популарност и нејзините современици ја нарекуваа „божествена Сара“.
1945 година – По тешки борби, американските трупи го освоија пацифичкиот остров Иво imaима во Втората светска војна. Американците изгубија повеќе од 4500 војници, а 22 000 Јапонци беа убиени или заробени.
1953 година – Американскиот микробиолог Jonонас Едвард објави откривање на вакцина против детска парализа.
1971 година – Шеикот Муџибур Рахман (Муџибур) го прогласи Источен Пакистан за независна држава Бангладеш.
1973 година – Умре англискиот писател, актер и пејач Ноел Куавард. Разновидниот мајстор на сцената стекна голема популарност со своите драми, скици и музички емисии („Вител“, „Паднати ангели“, „Лесна доблест“, „Збор и музика“, „Приватен живот“).
1979 година – Египетскиот претседател Анвар и израелскиот премиер Менахем потпишаа мировен договор во Вашингтон. Тоа беше првиот мировен договор меѓу еврејска држава и арапска земја.
1984 година – Југословенскиот и српскиот писател Бранко Чопиќ, еден од најплодните и најпопуларните писатели од Втората светска војна, изврши самоубиство. Хуморист, автор на патриотска и детска поезија, Шопиќ се смета за продолжение на традицијата на руралното раскажување на српскиот реализам од Кочиќ, ovоровиќ и Веселиновиќ („Под Грмеш“, „Искуства на Николетина Бурсаш“, „Глув барут“, „ Осма офанзива “,„ Градина од слезово “).
1992 година – Поранешниот шампион во бокс во тешка категорија Мајк Тајсон е осуден на шест години затвор за силување.
1993 година – Советот за безбедност на ООН гласаше за испраќање на 30.000 мировници во Сомалија. Тоа беше досега најголемата и најскапа мировна операција на ООН.
1993 година – Умре српскиот театар и филмски актер Таско Начиќ, мајстор за комедија и гротеска. Тој се прослави во домашниот театар „Ателје 212“ со улогите во „Кралот Ибија“, „Радован III“, „Чудо во Шарган“, „Корт кафе, Лудница“ и во многу филмови, меѓу кои најзабележителна беше улогата во „Strangler vs. Strangler“.
1994 година – Основано е Независното здружение на новинари на Србија (НУНС).
1997 година – 39 слично облечени тела на припадниците на сектата „Портата на рајот“ се пронајдени на различни места во Калифорнија, извршувајќи масовно самоубиство.
2002 година – Серија земјотреси ја погодија провинцијата Баглан во Авганистан, при што загинаа 1.000 лица.
2004 година – Јапонски суд нареди владата и компанијата да платат 88 милиони јени како компензација на група Кинези принудени да работат во Јапонија за време на Втората светска војна.
2006 година – На предвремените парламентарни избори во Украина, Партијата на регионите на премиерот Виктор Јанукович освои најмногу гласови, следена од „портокаловата хероина“ Јулија Тимошенко и Коалицијата на украинскиот претседател Виктор Јушченко (Наша Украина – народна самоодбрана) на трето место.
2011 година – 100.000 луѓе протестираат во Лондон, бидејќи владата на премиерот Дејвид Камерон, во обид да го намали буџетскиот дефицит, ги намали јавните трошоци за 80 милијарди фунти. Советот на синдикатот оцени дека ова се најголемите демонстрации на граѓанското општество во последните неколку години.
2015 година – почина шведскиот поет Томас Транстремер, добитник на Нобеловата награда за литература во 2011 година, еден од најважните скандинавски писатели по Втората светска војна.
2018 година – Во пожар што избувна во трговски центар во рускиот град Кемерово загинаа 64 лица, од кои 41 дете.
2019 година – Европскиот парламент ја поддржа директивата со која се укинува полугодишното движење на часовникот на ниво на ЕУ од 2021 година и им останува на земјите-членки да одлучат дали да се одлучат за летно или за зимско сметање на времето.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 2 септември

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Воени битки и борби
-
31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.
-
1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.
-
1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.
-
1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.
📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки
-
1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).
-
1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.
-
1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.
-
1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.
-
1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).
-
1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.
-
1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).
-
1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).
-
2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.
✈️ Откритија, истражувања и летови
-
1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.
✊ Протести и демонстрации
-
1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.
-
2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.
⚰️ Смртни случаи на познати личности
-
1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).
-
1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.
-
1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.
-
1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.
-
2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.
-
2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.
-
2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.
-
2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.
-
2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.
-
2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 1 септември

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🕊️ Смрт и загуби
-
1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.
-
1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.
-
1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.
-
1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.
-
2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.
⚔️ Војни и конфликти
-
1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).
-
1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.
-
1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.
-
1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.
-
1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.
-
1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.
-
2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.
-
2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.
🌍 Политички и државни настани
-
1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.
-
1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).
-
1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.
-
1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.
-
1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.
-
2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.
-
2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.
-
2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.
-
2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.
🌋 Природни катастрофи
-
1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.
-
1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.
🎭 Култура, наука и спорт
-
1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (29 август)

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.
1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.
1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.
1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.
1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.
1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.
1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.
1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.
1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.
1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.
1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.
1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.
1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.
1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.
1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.
1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.
1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.
1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.
1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.
1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.
1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.
1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.
2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.
2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.
2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.
2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.
2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.
2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.
2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за четврток (4 септември)
-
Хороскоп13 часа
Хороскоп за петок (5 септември)
-
Свет1 ден
(ВИДЕО) „Ден на жалост“ во Португалија по страшната трагедија каде од шините излета жичара и одзеде најмалце 15 животи, неофицијално има и странци
-
Македонија2 дена
МВР: Целосна забрана во шуми до крај на месец септември
-
Македонија1 ден
МВР: Кривична пријава против петмина вработени во Агенцијата за храна и ветеринарство за „злоупотреба на службена положба и овластување“
-
Временска прогноза1 ден
Најавената промена на времето се оствари, во текот на ноќта наврнаа 23 л/м2 дожд
-
Кичево58 минути
Поради одржување на атлетска трка во Кичево, во недела следните улици и делови на градот ќе бидат затворени за сообраќај
-
Македонија2 дена
„Wizz Air“ со шести авион во својата база во Скопје и 13 нови рути