На денешен ден
На денешен ден (27 јануари)

1235.- Во Трново, Бугарија, почина Сава Немањиќ (Свети Сава), основач на Српската православна црква, држава и училиште. Во 1219 година ја постигнал автокефалноста на Српската православна црква, а неговите дела „Номоканон“ (1220) и „Синод на православието“ (1221) станале правни и духовни столбови на српската државност. Благодарение на него се основани литературни и училишни центри во манастирите. Моштите на Свети Сава биле погребани во мај 1237 година во манастирот Милешева, а османлиските власти ги ископале и ги запалиле во 1594 година во Врачар, Белград.
1822.- На собранието во Епидаурус, грчките востаници прогласија грчка независност, признаена од Турција во 1829 година.
1859.- Роден е германскиот император и пруски крал Фридрих Вилхелм II. На тронот се искачи во 1888 година, а во 1918 година, по поразот на Германија во Првата светска војна, беше принуден да абдицира. Тој побегна во Холандија, која одби да го екстрадира на сојузниците за судење за воени злосторства. Починал во 1941 година во Холандија.
1865 – Шпанија ја призна независноста на Перу.
1885.- Роден е американскиот композитор Џером, татко на модерниот мјузикл. Неговата оперета „Floating Theatre“ се смета за една од најдобрите во историјата на американскиот театар. Компонирал и филмска музика.
1901.- Умре италијанскиот композитор Џузепе, еден од најголемите музички композитори во 19 век. Светската слава ја стекна со оперите „Аида“, „Отело“, „Травијата“, „Риголето“, „Набуко“, кои се уште се клучни на репертоарите на оперските куќи ширум светот. На неговиот погреб во Милано присуствуваа 200.000 луѓе.
1924.- Владата на Кралството Срби, Хрвати и Словенци потпиша во Рим пакт за пријателство и соработка со Италија и договор за предавање на Риека на Италија.
1926.- Англискиот пронаоѓач Џон Логи Берд за прв пат ја демонстрираше телевизијата јавно во Лондон.
1943.- Воздухопловните сили на САД ја бомбардираа Германија за прв пат во Втората светска војна, бомбардирајќи го Вилхелмсхавен.
1945.- Аушвиц, нацистички концентрационен логор во Втората светска војна, уби еден и пол милион луѓе, меѓу кои и повеќе од еден милион Евреи. Тој датум во Европа се слави како Ден на холокаустот.
1964.- Франција воспостави дипломатски односи со Народна Република Кина.
1967.- Тројца американски астронаути загинаа во пожар на вселенското летало Аполо 1 за време на проба за лет на Месечината на Кејп Кеневерал.
1967.- Претставници на 60 земји потпишаа договор со кој се забранува употреба на оружје за масовно уништување во вселената.
1973.- Во Париз беше потпишан мировен договор со кој се стави крај на Виетнамската војна и крај на американскиот воен ангажман. Главните преговарачи, американскиот државен секретар Хенри Кисинџер и северно виетнамскиот министер Ле Дук То, ја добија Нобеловата награда за мир таа година.
1981.- Најмалку 500 луѓе загинаа на индонезискиот ферибот „Тампомас II“, кој потона во Јаванското Море по пожар.
1991.- Воздухопловните сили на Соединетите Американски Држави го започнаа второто по големина бомбардирање на заливот Басра, Ирак.
1991.- Пратениците на Собранието ја избраа Кира Глигорова за претседател на Сојузна Република Македонија.
1996.- Во Нигер со пуч беше соборен првиот демократски избран претседател Махаман Осман.
1997.- Во пресрет на Светосавската литија, во која таа година учествуваа повеќе од 100.000 луѓе, полицискиот кордон на улицата Коларчева во центарот на Белград се повлече. Полицијата и студентите постојано седум дена стојат еден за друг за време на протестите за фалсификување на локалните избори во Србија во ноември 1996 година. Студентите беа бучно прославени од акцијата „Кордон, и се упатија кон протестната поворка во Белград.
1998.- Европската унија и НАТО изразија загриженост поради ескалацијата на ситуацијата на Косово, каде што се интензивираа судирите меѓу вооружените Албанци и српските безбедносни сили.
1999.- Канцеларијата на Високиот комесаријат на ОН за бегалци во Белград соопшти дека нема повеќе Срби во 98 села во централно и западно Косово.
2002.- Во серија експлозии и пожари во воен магацин во Лагос загинаа повеќе од 1.000 луѓе.
2003.- Српскиот парламент ја усвои Уставната повелба на новата државна заедница наречена Србија и Црна Гора.
2004.- Во Варшава умре доајенот на полскиот парламентаризам и демократија, писател и политичар Александар Малачовски.
2006.- Умре поранешниот германски претседател Јоханес Рау, истакната политичка личност во повоена Германија.
2007.- Смртта на поранешниот индонезиски претседател генерал Сухарто, чие авторитарно владеење траеше 32 години и беше обележано со корупција, непотизам и кршење на човековите права.
2010.- Умре американскиот романсиер и наратор Џером Дејвид Селинџер, автор на познатиот роман „Ловец на ржта“. Неговите дела ги вклучуваат „Френи и Зуи“, „За Есме“, „Подигнете ја гредата на покривот високо, столари“ и „Сејмур: вовед“.
2012 – Норвешка се извини за апсењето и депортирањето на Евреите за време на Втората светска војна.
2013.- Српскиот тенисер Новак Ѓоковиќ трет пат по ред го освои Австралија опен.
2015 – Се одбележува 70-годишнината од ослободувањето на затворениците од нацистичкиот концентрационен логор Аушвиц, Полска. Преживеаниот од кампот Роман Кент на церемонијата рече: „Ние преживеаните не сакаме иднината на нашите деца да биде иста како и нашето минато“.
2018 – Во вториот круг од директните избори за претседател на Чешката Република победи Милош Земан и доби нов петгодишен претседателски мандат.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.
1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.
1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.
1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.
Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.
1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.
1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.
1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.
2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.
2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.
Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.
1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.
Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.
2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за четврток (5 јуни)
-
Хороскоп23 часа
Хороскоп за петок (6 јуни)
-
Кичево1 ден
(ФОТО) ТППЕ Кичево: Се гаси дива депонија зад „Стара централа“
-
Кичево9 часа
Кичевското архиерејско намесништво истакна соопштение по повод „Духовденска задушница“
-
Македонија12 часа
СВР Охрид: Армијата на Република Македонија ќе реализира тактичко-технички активности
-
Македонија1 ден
На граница кај бугарин во возило пронајдени биле електрошок и солзавец, бил веднаш лишен од слобода
-
Скопје2 дена
За еден ден во Скопје изречени 180 мерки во областа на сообраќајот
-
Спорт9 часа
Македонија има потенцијал кој претходно го докажала. Милевски верува дека вечер играчите ќе го дадат својот максимум!