На денешен ден
На денешен ден (27 јануари)
1235.- Во Трново, Бугарија, почина Сава Немањиќ (Свети Сава), основач на Српската православна црква, држава и училиште. Во 1219 година ја постигнал автокефалноста на Српската православна црква, а неговите дела „Номоканон“ (1220) и „Синод на православието“ (1221) станале правни и духовни столбови на српската државност. Благодарение на него се основани литературни и училишни центри во манастирите. Моштите на Свети Сава биле погребани во мај 1237 година во манастирот Милешева, а османлиските власти ги ископале и ги запалиле во 1594 година во Врачар, Белград.
1822.- На собранието во Епидаурус, грчките востаници прогласија грчка независност, признаена од Турција во 1829 година.
1859.- Роден е германскиот император и пруски крал Фридрих Вилхелм II. На тронот се искачи во 1888 година, а во 1918 година, по поразот на Германија во Првата светска војна, беше принуден да абдицира. Тој побегна во Холандија, која одби да го екстрадира на сојузниците за судење за воени злосторства. Починал во 1941 година во Холандија.
1865 – Шпанија ја призна независноста на Перу.
1885.- Роден е американскиот композитор Џером, татко на модерниот мјузикл. Неговата оперета „Floating Theatre“ се смета за една од најдобрите во историјата на американскиот театар. Компонирал и филмска музика.
1901.- Умре италијанскиот композитор Џузепе, еден од најголемите музички композитори во 19 век. Светската слава ја стекна со оперите „Аида“, „Отело“, „Травијата“, „Риголето“, „Набуко“, кои се уште се клучни на репертоарите на оперските куќи ширум светот. На неговиот погреб во Милано присуствуваа 200.000 луѓе.
1924.- Владата на Кралството Срби, Хрвати и Словенци потпиша во Рим пакт за пријателство и соработка со Италија и договор за предавање на Риека на Италија.
1926.- Англискиот пронаоѓач Џон Логи Берд за прв пат ја демонстрираше телевизијата јавно во Лондон.
1943.- Воздухопловните сили на САД ја бомбардираа Германија за прв пат во Втората светска војна, бомбардирајќи го Вилхелмсхавен.
1945.- Аушвиц, нацистички концентрационен логор во Втората светска војна, уби еден и пол милион луѓе, меѓу кои и повеќе од еден милион Евреи. Тој датум во Европа се слави како Ден на холокаустот.
1964.- Франција воспостави дипломатски односи со Народна Република Кина.
1967.- Тројца американски астронаути загинаа во пожар на вселенското летало Аполо 1 за време на проба за лет на Месечината на Кејп Кеневерал.
1967.- Претставници на 60 земји потпишаа договор со кој се забранува употреба на оружје за масовно уништување во вселената.
1973.- Во Париз беше потпишан мировен договор со кој се стави крај на Виетнамската војна и крај на американскиот воен ангажман. Главните преговарачи, американскиот државен секретар Хенри Кисинџер и северно виетнамскиот министер Ле Дук То, ја добија Нобеловата награда за мир таа година.
1981.- Најмалку 500 луѓе загинаа на индонезискиот ферибот „Тампомас II“, кој потона во Јаванското Море по пожар.
1991.- Воздухопловните сили на Соединетите Американски Држави го започнаа второто по големина бомбардирање на заливот Басра, Ирак.
1991.- Пратениците на Собранието ја избраа Кира Глигорова за претседател на Сојузна Република Македонија.
1996.- Во Нигер со пуч беше соборен првиот демократски избран претседател Махаман Осман.
1997.- Во пресрет на Светосавската литија, во која таа година учествуваа повеќе од 100.000 луѓе, полицискиот кордон на улицата Коларчева во центарот на Белград се повлече. Полицијата и студентите постојано седум дена стојат еден за друг за време на протестите за фалсификување на локалните избори во Србија во ноември 1996 година. Студентите беа бучно прославени од акцијата „Кордон, и се упатија кон протестната поворка во Белград.
1998.- Европската унија и НАТО изразија загриженост поради ескалацијата на ситуацијата на Косово, каде што се интензивираа судирите меѓу вооружените Албанци и српските безбедносни сили.
1999.- Канцеларијата на Високиот комесаријат на ОН за бегалци во Белград соопшти дека нема повеќе Срби во 98 села во централно и западно Косово.
2002.- Во серија експлозии и пожари во воен магацин во Лагос загинаа повеќе од 1.000 луѓе.
2003.- Српскиот парламент ја усвои Уставната повелба на новата државна заедница наречена Србија и Црна Гора.
2004.- Во Варшава умре доајенот на полскиот парламентаризам и демократија, писател и политичар Александар Малачовски.
2006.- Умре поранешниот германски претседател Јоханес Рау, истакната политичка личност во повоена Германија.
2007.- Смртта на поранешниот индонезиски претседател генерал Сухарто, чие авторитарно владеење траеше 32 години и беше обележано со корупција, непотизам и кршење на човековите права.
2010.- Умре американскиот романсиер и наратор Џером Дејвид Селинџер, автор на познатиот роман „Ловец на ржта“. Неговите дела ги вклучуваат „Френи и Зуи“, „За Есме“, „Подигнете ја гредата на покривот високо, столари“ и „Сејмур: вовед“.
2012 – Норвешка се извини за апсењето и депортирањето на Евреите за време на Втората светска војна.
2013.- Српскиот тенисер Новак Ѓоковиќ трет пат по ред го освои Австралија опен.
2015 – Се одбележува 70-годишнината од ослободувањето на затворениците од нацистичкиот концентрационен логор Аушвиц, Полска. Преживеаниот од кампот Роман Кент на церемонијата рече: „Ние преживеаните не сакаме иднината на нашите деца да биде иста како и нашето минато“.
2018 – Во вториот круг од директните избори за претседател на Чешката Република победи Милош Земан и доби нов петгодишен претседателски мандат.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (15 декември)
На денешен ден 15 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по ред:
1806 – Француски трупи под команда на Наполеон Бонапарта влегуваат во Варшава.
1840 – Ковчегот со останките на францускиот император Наполеон I е положен во „Homme des Invalides“ во Париз, 19 години по неговата смрт во егзил на островот Света Елена.
1914 – Битката кај Колубара завршува со ослободувањето на Белград во Првата светска војна. Победата, за која исклучителни заслуги му припаѓаат на командантот на Првата армија, генерал Живојин Мишиќ, го подигна угледот на Србија меѓу сојузниците и ја зајакна самодовербата на српската армија и народ.
1961 – Генералното собрание на Обединетите нации го отфрли советскиот предлог за прием на Народна Република Кина во светската организација.
1961 – Поранешниот нацистички функционер Адолф Ајхман, организатор и извршител на геноцидот врз Евреите во Втората светска војна, е осуден на смрт во Ерусалим, а потоа обесен. По војната, тој живеел во Аргентина под лажно име до 1960 година, кога бил откриен и уапсен од припадници на израелската тајна служба.
1991 – Околу 500 луѓе ги загубиле животите кога фериботот „Салем експрес“ удрил во корален гребен пред египетското пристаниште Сафага и потонал.
2000 – Нуклеарната централа Чернобил во Украина е затворена, каде што еден од блоковите на електраната експлодирал на 26 април 1986 година, предизвикувајќи ја најлошата нуклеарна катастрофа од почетокот на употребата на нуклеарните централи.
2001 – Кривата кула во Пиза во Италија повторно се отвора за посетители, по 12-годишна пауза поради реновирање.
2011 – Градското собрание на Белград официјално го именува Мостот на Ада.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (9 декември)
На денешен ден 9 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред:
1824
- Во Перуанската војна за независност, силите на Симон Боливар ја победија шпанската војска во битката кај Ајакучо – клучна за независноста на Перу.
1825
- Константин стана нов цар на Русија; веднаш беа ковани монети со неговиот лик – познатата Константинова рубља.
1890
- Започна третото официјално светско првенство во шах (1890/91) помеѓу Штајниц и Гунсберг.
1905
- Премиера на едночинката „Салома“ од Рихард Штраус во Дрезден, шокирана публика.
- Франција донесе декрет за одвојување на црквата од државата.
1917
- Турските трупи го предадоа Ерусалим на Британците во Првата светска војна.
1935
- Во Загреб е основана Федерацијата за лизгање на мраз и хокеј.
1941
- Кина им објавува војна на Јапонија, Германија и Италија во Втората светска војна.
1944
- Даниловград е ослободен по неколкудневни борби од фашистичкиот окупатор.
1961
- Тангањика добива независност во рамките на Британскиот Комонвелт со Јулиус Њерере за премиер.
(1962 – станува република, ист ден)
1967
- Николае Чаушеску станува претседател на Романија.
1978
- Се игра првиот натпревар од Женската професионална кошаркарска лига (WBL) – Чикаго Хасл vs. Милвоки Доус.
1985
- Поранешните аргентински лидери Хорхе Видела и Емилио Масера осудени на доживотен затвор.
- ГС на ОН едногласно усвојува резолуција за осуда на сите терористички акти.
1987
- Протестите во Појасот Газа ја започнаа Првата Интифада; потоа се прошири во Западен Брег и Ерусалим.
1990
- Лех Валенса победува на претседателските избори во Полска.
- На првите повеќепартиски избори во Србија победи Социјалистичката партија; Милошевиќ станува претседател.
1991
- Касарните на Трсат и командата на Риечкиот корпус предадени на хрватската армија; последниот војник на ЈНА ја напушта Риека.
1992
- ФИФА ѝ забранува на Југославија да учествува во квалификациите за СП 1994, согласно санкциите на ОН.
1994
- Шин Фејн започнува мировни преговори со британската влада по повеќе од 70 години.
1995
- Врховниот суд на Полска ја потврдува победата на Квашњевски и ја отфрла жалбата за Валенса.
1996
- ОН го одобрува договорот „нафта за храна“ – Ирак се враќа на светскиот нафтен пазар по 1990.
1999
- Српските власти ја осудуваат Флора Бровина на 12 години затвор; ослободена во 2000 по заминувањето на Милошевиќ.
2000
- Југославија и Словенија воспоставуваат дипломатски односи.
2002
- „Јунајтед ерлајнс“ поднесува барање за банкрот – најголем во историјата на авиоиндустријата.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (1 декември)
На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
-
1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.
-
1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.
-
1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.
-
1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.
-
1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.
-
1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.
-
1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.
-
1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.
-
1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.
-
1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.
-
1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.
-
1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.
-
1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.
-
1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.
-
1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.
-
1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.
-
1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.
-
1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.
-
1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.
-
1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.
-
2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.
-
2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.
-
2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.
-
Кичево4 часаПополнета рубрика 2025: „Зошто вредиТ да си од Кичево“ – некои натписи сигурно за прв пат ќе ги прочитате
-
Хороскоп2 денаХороскоп за понеделник (15 декември)
-
Кичево1 денТППЕ Кичево вчера со полни раце работа, интервенирале врз опожарен автомобил и зграда
-
Хороскоп16 часаХороскоп за вторник (16 декември)
-
Временска прогноза2 денаВременска прогноза до 22 декември, следува ладен период, појава на слана, мраз, подледици по речните долини и магла
-
Македонија23 часаОд ноќеска цената на дизелот и бензинот се намалува, еве колку ќе чини литар гориво на малопродажните објекти ширум Македонија
-
Спорт2 денаРакометар од битолски ракометен клуб по завршувањето на мечот во „Биљанини Извори“ нападнал помошен тренер на охридскиот ракометен клуб по меѓусебниот натпревар
-
Технологија2 денаОткриен нов малвер по име „DroidLock“ – го заклучува телефонот и снима
