Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 27 мај

Објавено пред

на

1358. година – Хрватско-унгарскиот крал Луј Први му го подари на градот Дубровник Вишеградската повелба, со која на општината Дубровник и беше дадена самоуправа со обврска да плаќа годишен данок и да му дава поморска помош на новиот господар.

1564 година – Умре швајцарскиот теолог со француско потекло Jeanан Калвин, лидер на протестантската фракција во Geneенева (калвинизам), која имаше многу приврзаници во европските земји, особено во Франција (Хугенотите) и предизвика големи социјални пресврти. Неговото дело „Основи на христијанството“ стана учебник по протестантска теологија.

1679 година – Англискиот парламент го донесе законот Хабеас корпус, закон со кој се штитат граѓаните од незаконско апсење и затворање. Основните принципи на тој закон подоцна беа вметнати во Уставот на САД.

1703 година – Рускиот цар Петар Велики ја воспостави новата престолнина на Русија на сливот на реката Нева и Балтичкото Море, Санкт Петербург (од 1924 година Ленинград, од 1991 година повторно Санкт Петербург). Главниот град на Русија беше до 1918 година.

1806 година – Француската армија влезе во Дубровник, лишувајќи ја Република Дубровник од вековната независност, иако официјално беше укината на 31 јануари 1908 година, кога беше припоена кон Кралството Италија.

1840 година – Умре италијанскиот виртуоз на виолина и композитор Николо, чии вештини современи им дадоа магични сили. Како композитор, тој се прослави со шест концерти за виолина.

1860 година – Giузепе useузепе го освои Палермо на Сицилија за време на кампањата за обединување на Италија.

1868 година – Во Мостар е роден српскиот поет Алекса Сантиќ, автор на антологиски песни „Остани тука“, „Емина“, „Вечер на училиште“. Тој припаѓаше на кругот на Мостар околу книжевното списание „Зора“, кое го започна со Јован Душиќ и Светозар Ćоровиќ.

1878 година – родена е американска танчерка со ирско потекло Исидора Данкан, основач на модерно балетско движење во кое доминира движењето за слободни танцувања. Таа е позната и по својата loveубовна врска со рускиот поет Сергеј Есенин.

1905 година – Во руско-јапонската војна, руската флота претрпе тежок пораз во битката кај Цушима, губејќи 26 од своите 45 брода.

1909 година – Роден е српскиот историчар на уметност Светозар Радојчиќ, професор на Филозофскиот факултет во Скопје и Белград, член на Српската академија на науките и уметностите („Портрети на српските владетели во средниот век“, „Стари српски минијатури“).

1910.- Умре германскиот бактериолог Роберт Кох, еден од основачите на бактериологијата и добитник на Нобеловата награда за медицина во 1905 година.

1923 година – Роден е Хајнц Кисинџер, германски дипломат со германско потекло, познат како Хенри, една од водечките фигури во повоената американска дипломатија. Тој беше советник за национална безбедност (1969-73), државен секретар (1973-77), добитник на Нобеловата награда за мир во 1973 година. Тој е заслужен за затоплување на односите на САД со СССР и Кина и за успехот на мировните разговори со Виетнам .

1937 година – Голден Гејт, еден од најголемите мостови во светот, е отворен за сообраќај во Сан Франциско.

1941 година – Британската морнарица го потопи германскиот воен брод Бизмарк во Втората светска војна. Загинаа околу 2.300 луѓе.

1942 година – Рајнхард Хајдрих, началник на Гестапо, е смртно ранет во окупирана Чехословачка. Неговата смрт на 4 јуни предизвика бран одмазда против населението во Чешка и Моравија.

1960 година – Воен удар ја собори владата на Аднан Мендерес во Турција. Власта ја презеде Комитетот за национално единство, на чело со генералот Кемал Гирсел.

1964.- Умре индискиот државник Јавахарлал Нехру, првиот премиер на независна Индија и еден од основачите на Движењето на неврзаните.

1988 година – Сириските трупи влегоа во јужните предградија на Бејрут и ставија крај на тринеделните улични борби меѓу спротивставените муслимански шиитски милиции.

1992 година – Редица за леб во центарот на Сараево уби 16 лица и повреди 144.

1993 година – Експлодираше автомобил-бомба пред галеријата „Уфици“ во Фиренца, при што загинаа пет лица и сериозно се оштети колекцијата на галеријата.

1997 година – НАТО и Русија го потпишаа „Основачкиот акт за взаемна соработка“, формирајќи заеднички Постојан совет на НАТО и Русија за европски безбедносни консултации.

1997 година – Министрите за надворешни работи на Хрватска и СР Југославија, Мате Граниќ и Милан Милутиновиќ, потпишаа конзуларна конвенција во Загреб со која се регулира статусот на дипломатските мисии.

1999 година – Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија (МКТЈ) во Хаг ги обвини претседателот на Сојузна Република Југославија, Слободан Милошевиќ и уште четворица други врвни југословенски и српски функционери за злосторства против човештвото и воени злосторства извршени на Косово.

2001 година – Јапонија го одржа својот прв референдум за енергетика. Resителите на селото Карива, во кое е сместена најголемата нуклеарна централа во светот, се изјаснија против употребата на рециклиран плутониум во нејзините постројки.

2006 година – Силен земјотрес го тресе индонезискиот остров Јава, при што загинаа 5.782 лица, а над 130.000 останаа без покрив над главата.

2009 година – Групата AC / DC, ветерани од хард рок од Австралија, одржа концерт во Белград пред околу 40 000 посетители од Србија и околните земји.

2013 година – Францускиот филм „Сината е најтоплата боја: Aивотот на Адел“, во режија на Абделатиф Кешиш, ја освои Златната палма на 66. Кански филмски фестивал. Филмот зборува за страсната loveубов на две жени со експлицитни сцени за секс.

2014 година – На претседателските избори во Египет победија поранешниот армиски командант Абдел Фатах ел-Сиси, кој го предводеше соборувањето на исламистичкиот претседател Мохамед Мурси во јули 2013 година.

2015 година – Советот за безбедност на ООН ја усвои Резолуцијата 2222 со која се осудува секое насилство и злоупотреба врз новинари, медиумски професионалци и сроден персонал во ситуации на вооружен судир и ги повикува државите да ги исполнат своите обврски во врска со нивната заштита

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.

1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.

1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.

1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.

Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.

1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.

1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.

1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.

2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.

2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.

Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.

1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.

Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.

2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (26 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

📜 Античко и средновековно време

  • 604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.

  • 735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.

  • 1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.


🕌 Историја на Азија

  • 1659 г.Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.


👑 Европска политика и култура

  • 1805 г.Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.

  • 1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.

  • 1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.

  • 1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.

  • 1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.

  • 1896 г.Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.


⚔️ 20 век – војни и политики

  • 1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.

  • 1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.

  • 1955 г.Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.

  • 1966 г.Британска Гвајана станала независна држава.

  • 1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.

  • 1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.

  • 1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.

  • 1991 г.Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.

  • 1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.

  • 1997 г.Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.

  • 1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.

  • 2001 г.Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.

  • 2002 г.Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.

  • 2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.

  • 2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.

  • 2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.

  • 2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.

  • 2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.

  • 2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.

  • 2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.

  • 2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.

  • 2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (24 мај)

Објавено пред

на

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🪐 Наука и технологија

  • 1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.

  • 1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.

  • 1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.

  • 1844Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“


⚔️ Историски и политички настани

  • 1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.

  • 1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.

  • 1993Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.

  • 2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.


👑 Личности

  • 1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.

  • 1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.

  • 1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.

  • 2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.


🧱 Културни и социјални настани

  • 1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.

  • 1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.

  • 1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Македонија6 часа

Штипјанец се здобил со тешки телесни повреди откако паднал на коловозот, управувајќи мопед

На 07.06.2025 во СВР Штип било пријавено дека околу 21.20 часот на ул.„Крушевска Република“ во Штип, Р.Ѓ.(58) од Штип, управувајќи...

Спорт6 часа

Управниот одбор на ФФМ донесе низа важни одлуки, меѓу нив усвоен беше новиот систем на натпреварување во МФЛ

На редовната седница на Управниот одбор на Фудбалската федерација на Македонија (ФФМ) беа донесени важни одлуки кои се однесуваат на...

Култура6 часа

Денеска е „Духовден“ – Празник на Светиот Дух

Денес се слави Духовден, голем христијански празник посветен на слегувањето на Светиот Дух врз апостолите. Овој празник, познат и како...

Временска прогноза20 часа

Алармот е вклучен, денес ќе имаме најтопол ден од почеток на 2025-та година!

Денес (недела 8 јуни) во Македонија топлотниот бран од Африка ќе го достигне својот максимум и температурите ќе се искачуваат...

Хороскоп21 час

Хороскоп за недела (8 јуни)

ОВЕН Постојат важни цели што можете да ги постигнете во различни фази или во некои решенија. Се грижите за осмислување...

Спорт23 часа

(ВИДЕО) Американската тенисерка Гауф триумфираше на „Ролан Гарос“ по победата над белорусинката Арина Сабаленка

Американската тенисерка Коко Гауф триумфираше на Ролан Гарос, совладувајќи ја Арина Сабаленка со резултат 2-1 во сетови (6-7, 6-2, 6-4)....

Спорт1 ден

(ВИДЕО) „Капа доле“ за прикажаната игра упати Милевски, додека Омерагиќ во соблекувалната укажа поддршка и честитки до играчите на македонската репрезентација!

Во рамки на вчерашниот успешен меч завршни зборови со фудбалерите имаа селекторот на македонската фудбалска репрезентација Благоја Милевски и првиот...

Македонија1 ден

Попладнево почувствуван земјотрес во Македонија

Телеметриската сеизмолошка мрежа на Република Македонија, преку сеизмолошките станици инсталирани ширум територијата, одржувани од Сеизмолошката опсерваторија при Природно-математичкиот факултет во...

Македонија1 ден

Срамота: Пред Духовден во село во Македонска Каменица оштетени гробови

На 06.06.2025 во 16.20 часот во Полициското одделение Македонска Каменица, Љ.Г. (60) од Македонска Каменица пријавил дека во периодот од...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за сабота (7 јуни)

ОВЕН Можно е во текот на денешниот ден да успеете да склопите нови деловни контакти кои ќе ви значат многу...

НАЈЧИТАНИ