Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 27 мај

Објавено пред

на

1358. година – Хрватско-унгарскиот крал Луј Први му го подари на градот Дубровник Вишеградската повелба, со која на општината Дубровник и беше дадена самоуправа со обврска да плаќа годишен данок и да му дава поморска помош на новиот господар.

1564 година – Умре швајцарскиот теолог со француско потекло Jeanан Калвин, лидер на протестантската фракција во Geneенева (калвинизам), која имаше многу приврзаници во европските земји, особено во Франција (Хугенотите) и предизвика големи социјални пресврти. Неговото дело „Основи на христијанството“ стана учебник по протестантска теологија.

1679 година – Англискиот парламент го донесе законот Хабеас корпус, закон со кој се штитат граѓаните од незаконско апсење и затворање. Основните принципи на тој закон подоцна беа вметнати во Уставот на САД.

1703 година – Рускиот цар Петар Велики ја воспостави новата престолнина на Русија на сливот на реката Нева и Балтичкото Море, Санкт Петербург (од 1924 година Ленинград, од 1991 година повторно Санкт Петербург). Главниот град на Русија беше до 1918 година.

1806 година – Француската армија влезе во Дубровник, лишувајќи ја Република Дубровник од вековната независност, иако официјално беше укината на 31 јануари 1908 година, кога беше припоена кон Кралството Италија.

1840 година – Умре италијанскиот виртуоз на виолина и композитор Николо, чии вештини современи им дадоа магични сили. Како композитор, тој се прослави со шест концерти за виолина.

1860 година – Giузепе useузепе го освои Палермо на Сицилија за време на кампањата за обединување на Италија.

1868 година – Во Мостар е роден српскиот поет Алекса Сантиќ, автор на антологиски песни „Остани тука“, „Емина“, „Вечер на училиште“. Тој припаѓаше на кругот на Мостар околу книжевното списание „Зора“, кое го започна со Јован Душиќ и Светозар Ćоровиќ.

1878 година – родена е американска танчерка со ирско потекло Исидора Данкан, основач на модерно балетско движење во кое доминира движењето за слободни танцувања. Таа е позната и по својата loveубовна врска со рускиот поет Сергеј Есенин.

1905 година – Во руско-јапонската војна, руската флота претрпе тежок пораз во битката кај Цушима, губејќи 26 од своите 45 брода.

1909 година – Роден е српскиот историчар на уметност Светозар Радојчиќ, професор на Филозофскиот факултет во Скопје и Белград, член на Српската академија на науките и уметностите („Портрети на српските владетели во средниот век“, „Стари српски минијатури“).

1910.- Умре германскиот бактериолог Роберт Кох, еден од основачите на бактериологијата и добитник на Нобеловата награда за медицина во 1905 година.

1923 година – Роден е Хајнц Кисинџер, германски дипломат со германско потекло, познат како Хенри, една од водечките фигури во повоената американска дипломатија. Тој беше советник за национална безбедност (1969-73), државен секретар (1973-77), добитник на Нобеловата награда за мир во 1973 година. Тој е заслужен за затоплување на односите на САД со СССР и Кина и за успехот на мировните разговори со Виетнам .

1937 година – Голден Гејт, еден од најголемите мостови во светот, е отворен за сообраќај во Сан Франциско.

1941 година – Британската морнарица го потопи германскиот воен брод Бизмарк во Втората светска војна. Загинаа околу 2.300 луѓе.

1942 година – Рајнхард Хајдрих, началник на Гестапо, е смртно ранет во окупирана Чехословачка. Неговата смрт на 4 јуни предизвика бран одмазда против населението во Чешка и Моравија.

1960 година – Воен удар ја собори владата на Аднан Мендерес во Турција. Власта ја презеде Комитетот за национално единство, на чело со генералот Кемал Гирсел.

1964.- Умре индискиот државник Јавахарлал Нехру, првиот премиер на независна Индија и еден од основачите на Движењето на неврзаните.

1988 година – Сириските трупи влегоа во јужните предградија на Бејрут и ставија крај на тринеделните улични борби меѓу спротивставените муслимански шиитски милиции.

1992 година – Редица за леб во центарот на Сараево уби 16 лица и повреди 144.

1993 година – Експлодираше автомобил-бомба пред галеријата „Уфици“ во Фиренца, при што загинаа пет лица и сериозно се оштети колекцијата на галеријата.

1997 година – НАТО и Русија го потпишаа „Основачкиот акт за взаемна соработка“, формирајќи заеднички Постојан совет на НАТО и Русија за европски безбедносни консултации.

1997 година – Министрите за надворешни работи на Хрватска и СР Југославија, Мате Граниќ и Милан Милутиновиќ, потпишаа конзуларна конвенција во Загреб со која се регулира статусот на дипломатските мисии.

1999 година – Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија (МКТЈ) во Хаг ги обвини претседателот на Сојузна Република Југославија, Слободан Милошевиќ и уште четворица други врвни југословенски и српски функционери за злосторства против човештвото и воени злосторства извршени на Косово.

2001 година – Јапонија го одржа својот прв референдум за енергетика. Resителите на селото Карива, во кое е сместена најголемата нуклеарна централа во светот, се изјаснија против употребата на рециклиран плутониум во нејзините постројки.

2006 година – Силен земјотрес го тресе индонезискиот остров Јава, при што загинаа 5.782 лица, а над 130.000 останаа без покрив над главата.

2009 година – Групата AC / DC, ветерани од хард рок од Австралија, одржа концерт во Белград пред околу 40 000 посетители од Србија и околните земји.

2013 година – Францускиот филм „Сината е најтоплата боја: Aивотот на Адел“, во режија на Абделатиф Кешиш, ја освои Златната палма на 66. Кански филмски фестивал. Филмот зборува за страсната loveубов на две жени со експлицитни сцени за секс.

2014 година – На претседателските избори во Египет победија поранешниот армиски командант Абдел Фатах ел-Сиси, кој го предводеше соборувањето на исламистичкиот претседател Мохамед Мурси во јули 2013 година.

2015 година – Советот за безбедност на ООН ја усвои Резолуцијата 2222 со која се осудува секое насилство и злоупотреба врз новинари, медиумски професионалци и сроден персонал во ситуации на вооружен судир и ги повикува државите да ги исполнат своите обврски во врска со нивната заштита

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

Војни и мировни договори

  • 1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.

  • 1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.

  • 1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.

  • 1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.

  • 1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.

  • 1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.

  • 1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).


Политика и атентати

  • 1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.

  • 1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.

  • 1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.

  • 1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.

  • 1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.

  • 1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.

  • 2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.

  • 2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.

  • 2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.

  • 2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.

  • 2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.

  • 2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.

  • 2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.

  • 2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.


Култура и личности

  • 1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.

  • 1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.

  • 1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.

  • 1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.

  • 1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.

  • 1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.

  • 2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.


Несреќи и катастрофи

  • 1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.

  • 2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп4 часа

Хороскоп за петок (19 септември)

ОВЕН Бидете јасни и гласни, но не фокусирајте се само на приказни за планови. Денот е идеален за први чекори...

Скопје6 часа

МВР поднесе кривична пријава за загрозување на животната средина со отпад во Трубарево

Министерството за внатрешни работи до Основното јавно обвинителство Скопје денеска поднесе кривична пријава против М.Д (56), Л.Д. (26), В.М. (43)...

Кичево13 часа

Во недела на големиот празник рождество на Пресвета Богородица, во кичевско с.Другово ќе се осветува поставениот Крст

Со голема радост и духовен трепет од с.Другово известуваат дека на големиот празник Рождество на Пресвета Богородица, ќе се изврши...

Фото: Sten Ritterfeld @ unsplash Фото: Sten Ritterfeld @ unsplash
Магазин14 часа

Како батеријата на телефонот да трае цел ден? Еве три клучни совети

Денес паметните телефони се незаменливи – ги користиме за навигација, фотографирање, комуникација и пристап до информации во секое време. Но,...

Скопје15 часа

Малолетници на 12 и 14 годишна возраст од угостителски објект одзеле пари од вработени и побегнале, едниот се заканил со остар предмет

На 17.09.2025 во 17:30 часот во Скопје, на подрачјето на Центар, полициски службеници од СВР Скопје лишија од слобода двајца...

Спорт16 часа

Просинечки најверојатно ќе биде сменет од селектор на Црна Гора, своето деби го започна со победи над Македонија и Белорусија

Роберт Просинечки повеќе нема да ја извршува функцијата селектор на фудбалската репрезентација на Црна Гора. На седницата на Извршниот одбор...

Временска прогноза17 часа

Следната седмица вистинска промена на времето

Невообичани ладни утра за овој период од годината со потпросечни температури на воздухот се пред нас, а преку денот ќе...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за четврток (18 септември)

ОВЕН Вашата страст и ентузијазам денес ќе ја истакнат вашата креативност. Ова е одличен период за да започнете некое уметничко...

Технологија1 ден

(ВИДЕО) „DJI“ официјално го претстави својот нов дрон од серијата „мини“ – DJI Mini 5 PRO

Предмалку реномираната „DJI“ го претстави новиот дрон од серијата „мини“ – DJI Mini 5 Pro кој практично претставува ново ниво...

Фото: Michael Fousert @ unsplash Фото: Michael Fousert @ unsplash
Автомобили2 дена

Колку се задоволни возачите од реалниот домет на електричните автомобили?

Колку навистина може да издржи едно електрично возило со едно полнење во споредба со бројките што производителите ги ветуваат? Тоа...

НАЈЧИТАНИ