На денешен ден
На денешен ден: 27 ноември
8. п.н.е. – Почина Флак Квинт Хорас, еден од најголемите поети на антички Рим. Неговата поезија влијаеше на европската поезија, а делото „De arte poetika“ беше модел за поетиката на Болео, кој се смета за естетски канон на класицизмот. 1570.- Умре италијанскиот архитект и скулптор Јакопо, градител на библиотеката Свети Марко и Ложета во Венеција, статуа на Нептун и Марс на скалите на Дуждовата палата и мермерен релјеф во чардак на црквата Свети Марко.
1701.- Роден е шведскиот физичар и астроном Андерс Целзиус, креаторот на скалата за мерење на топлина именувана по него. Бил професор по астрономија во Упсала и директор на првата шведска опсерваторија.
1879.- Француското собрание е преместено од Версај во Париз.
1895.- Умре францускиот писател Александар Дима Филс. Се прослави со романот „Дамата со камелии“, според кој е напишано либретото за операта на Верди „Травијата“.
1919.- Како дел од Версајската мировна конференција по Првата светска војна, Бугарија потпиша документ со кој Доброгеја и припаѓа на Романија, источна Тракија на Грција, а градовите Кариброд (Димитровград), Босилеград и Струмица на Кралството Срби, Хрвати. и Словенците.
1926.- Ахмед Бен Зогу потпишал договор со Италија во Тирана, со кој Албанија била ставена под нејзин протекторат.
1940.- Во Романија, профашистичката Железна гарда убила повеќе од 60 соработници на бегалецот Керол Втори, меѓу кои и поранешниот премиер Николае.
1940.- Германија во Втората светска војна ја анектирала француската провинција Лорен.
1941.- Последните италијански трупи во Етиопија им се предадоа на сојузничките сили во тврдината Гондер. Сојузниците заробиле 23.000 италијански војници.
1942.- Французите го потопија најголемиот дел од својата морнарица во пристаништето Тулон за време на Втората светска војна за да спречат да бидат заробени од Германците кои штотуку влегле во градот.
1942.- Роден е американскиот рок пејач, гитарист и текстописец Џими Хендрикс, еден од најпопуларните музичари во светот во 1960-тите. Починал во 1970 година, од предозирање со дрога.
1943.- Во Втората светска војна, на аеродромот во Гламочко поле бил убиен генералниот секретар на СКОЈ Иво Лола Рибар, кога заминал за Каиро како шеф на воената мисија на Врховниот штаб на НОВ и ПОЈ.
1953 – Американскиот писател Јуџин Гледстон О’Нил, творец на модерната американска драма и прв американски добитник на Нобеловата награда за литература (1936 година), „Долго патување во ноќта“, „Копнеж под брестовите“, „Електричната енергија доликува на црнилото“) .
1968.- Припадниците на југословенската војска и полиција ги задушиле масовните демонстрации на Албанците на Косово со барање покраината Србија да добие републички статус. Демонстрациите се одржаа на Денот на знамето, национален празник на Народна Република Албанија.
1989.- Во експлозија на колумбиски Боинг 727 на линијата Богота-Кали загинаа сите 107 патници и членови на екипажот. Се претпоставува дека причина за експлозијата била поставена бомба.
1991.- Советот за безбедност на ОН го одобри распоредувањето мировници во Југославија.
1996.- Во екот на протестите за поништување на изборната волја на граѓаните на локалните избори во Србија, властите ги затворија Индекс и Б-92, две од најслушаните белградски радио станици, кои постојано и детално известуваа за граѓанските протест. Под притисок на јавноста, радиостаниците продолжија со работа на 5 декември.
1996.- Во експлозија на гас во рудник за јаглен во кинеската провинција Шанкси загинаа повеќе од 90 рудари.
1997.- Во судирите меѓу српските безбедносни сили и косовските Албанци кај Србица и во селото Резнице загинаа двајца полицајци и еден Албанец, а четворица полицајци беа повредени.
2000 – Агенцијата на ОН за СИДА објави дека повеќе од 21 милион луѓе ширум светот починале од почетокот на пандемијата на СИДА дваесет години порано.
2000 – Норвешкиот крал Херолд го отвори најдолгиот патен тунел во светот во западна Норвешка. Тунелот долг 16.900 метри го собори рекордот во Санкт Петербург. Тунелот Готард во Швајцарија од 16.300 метри, отворен во 1980 година.
2001 – НАСА објави дека вселенскиот телескоп Хабл ја открил атмосферата на планета оддалечена 150 светлосни години од Земјата. Ова е прв пат атмосферата на планета надвор од Сончевиот систем да биде директно откриена.
2003.- Парламентот на Тајван, и покрај предупредувањата од Пекинг, одобри референдум за независност на островот од Кина по Втората светска војна.
2010.- Во Париз умре црногорскиот сликар Миодраг Дадо Ѓуриќ, еден од најистакнатите претставници на фигуративната уметност, чии дела се наоѓаат во многу музеи, галерии и приватни колекции низ светот.
2011.- Умре британскиот филмски режисер Хенри Кенет Расел, познат по своите филмови во кои музиката играше централна улога („Томи“, „Чајковски“). Тој, исто така, ги режираше филмовите наградени со Оскар „Вљубени жени“, кои ги донесоа актерката Гленди Џексон, „Ѓаволите“ и „Алфред држави“.
2014.- Украинскиот премиер Арсениј Јацењук, прозападен политичар со углед во меѓународните финансиски кругови и бранител на независноста на земјата од „руската воена инвазија“, е реизбран во парламентот.
2019 – Членовите на Европскиот парламент гласаа за нова Европска комисија на чело со Урсула фон дер Лајен, првата жена на таа позиција од создавањето на ЕУ.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
На денешен ден
Светот „На денешен ден“ – 30 октомври
1762 – Роден е францускиот поет Андре де Шение, кој ги споил класичните поетски форми со новиот романтичарски дух. Се спротивставил на јакобинската диктатура и бил погубен на гилотина во 1794 година.
1817 – Симон Боливар ја формира првата независна влада на Венецуела.
1830 – Починал Петар I Петровиќ Његош, црногорски епископ и државник. Тој го донел првиот закон на Црна Гора (1796) и основал централно судско тело (1803), обединувајќи ги завојуваните племиња.
1864 – Со Виенскиот мир, Данска им ги предала Шлезвиг, Холштајн и Лауенбург на Прусија.
1869 – Во Белград е отворен Народниот театар, дело на архитектот Александар Бугарски. На свеченоста е изведена сликата „Посмртна слава на принцот Михаил“ од Ѓорѓе Милетиќ.
1905 – Рускиот цар Николај II го издал Октомврискиот манифест, со кој биле воведени граѓански слободи и избран парламент – Думата.
1910 – Починал Жан Анри Динан, швајцарски филантроп и основач на Црвениот крст, добитник на првата Нобелова награда за мир (1901).
1918 – Словачка се одвоила од Унгарија и со Чешка ја формирала Чехословачка, првата држава создадена по распадот на Австро-Унгарија.
Истата година Турција капитулирала во Првата светска војна, со што престанала да постои Отоманската империја.
1922 – По „Маршот кон Рим“, Бенито Мусолини ја формирал првата фашистичка влада во Италија.
1938 – Радио драмата „Војна на световите“ на Орсон Велс предизвикала паника во САД – слушателите поверувале дека станува збор за вистинска инвазија од Марс.
1973 – Отворен е Босфорскиот мост, што ги поврзува Европа и Азија.
1974 – Мухамед Али се вратил на боксерскиот ринг и со нокаут го победил Џорџ Форман.
1975 – Принцот Хуан Карлос го наследил болниот диктатор Франциско Франко и ја презел власта во Шпанија.
Истата година се случила авионската несреќа на „Инекс-Адрија“ кај Прага, во која загинале 75 патници.
1990 – Кина објавила дека има 1 милијарда и 13 милиони жители.
1995 – На референдумот во Квебек, 50,6% од гласачите се изјасниле против независноста од Канада.
1998 – Започнала НАТО мисијата „Орловско око“ за надгледување на воздушниот простор над Косово.
2000 – Во Мадрид, автомобил-бомба убила судија од Врховниот суд и уште две лица; нападот се припишува на групата ЕТА.
2001 – Лондонскиот клуб на доверители ѝ го намалил долгот на СР Југославија за 600 милиони долари.
2003 – Донаторска конференција во Хаг обезбедила 15,7 милиони евра за судот за воени злосторства во Сараево.
Истата година, Џулио Андреоти бил ослободен од обвинението за вмешаност во убиството на новинарот Кармине Пикорели.
2006 – Аугусто Пиноче, поранешен чилеански диктатор, бил ставен во домашен притвор за злосторства извршени за време на неговото владеење.
2008 – Починал Исмет (Ицо) Вољевица, познат хрватски карикатурист и автор на стрипот „Грга“.
2011 – Росен Плевнелиев бил избран за претседател на Бугарија.
2012 – Ураганот Сенди го погодил источниот брег на САД, одземајќи најмалку 39 животи и оставајќи милиони без струја.
2017 – Светската метеоролошка организација објавила дека концентрацијата на CO₂ во атмосферата достигнала рекордно ниво во 2016 година.
2020 – Починал митрополит Амфилохие, лидер на Српската православна црква во Црна Гора, од последици на COVID-19.
2022 – Луиз Инасио Лула да Силва е избран по трет пат за претседател на Бразил.
-
Кичево1 ден(ФОТО) Кичево: Се работи во населба „Иванидол“, чекор по чекор до реализација на сите ветувања за подобар по квалитетен живот за сите граѓани
-
Хороскоп2 денаХороскоп за вторник (18 ноември)
-
Хороскоп13 часаХороскоп за среда (19 ноември)
-
Македонија2 денаПоскапи нафтени деривати од ноќеска, ова е новата цена за источен литар
-
Временска прогноза1 денВо овој момент се формира влажен бран кој носи обилен дожд и невреме!
-
Македонија2 денаНелегално ја преминал границата „Ќафасан“, потоа превезувал огревно дрво без таблици и без документација
-
Македонија2 денаМВР: Сузбиена криминална група инволвирана во вршење на кривично дело криумчарење мигранти, поднесена кривична пријава
-
Култура2 дена(ФОТО) Празничната убавина во чест на Христовиот војвода во славниот манастир на свети Георгиј во Рајчица
