На денешен ден
На денешен ден: 27 ноември

8. п.н.е. – Почина Флак Квинт Хорас, еден од најголемите поети на антички Рим. Неговата поезија влијаеше на европската поезија, а делото „De arte poetika“ беше модел за поетиката на Болео, кој се смета за естетски канон на класицизмот. 1570.- Умре италијанскиот архитект и скулптор Јакопо, градител на библиотеката Свети Марко и Ложета во Венеција, статуа на Нептун и Марс на скалите на Дуждовата палата и мермерен релјеф во чардак на црквата Свети Марко.
1701.- Роден е шведскиот физичар и астроном Андерс Целзиус, креаторот на скалата за мерење на топлина именувана по него. Бил професор по астрономија во Упсала и директор на првата шведска опсерваторија.
1879.- Француското собрание е преместено од Версај во Париз.
1895.- Умре францускиот писател Александар Дима Филс. Се прослави со романот „Дамата со камелии“, според кој е напишано либретото за операта на Верди „Травијата“.
1919.- Како дел од Версајската мировна конференција по Првата светска војна, Бугарија потпиша документ со кој Доброгеја и припаѓа на Романија, источна Тракија на Грција, а градовите Кариброд (Димитровград), Босилеград и Струмица на Кралството Срби, Хрвати. и Словенците.
1926.- Ахмед Бен Зогу потпишал договор со Италија во Тирана, со кој Албанија била ставена под нејзин протекторат.
1940.- Во Романија, профашистичката Железна гарда убила повеќе од 60 соработници на бегалецот Керол Втори, меѓу кои и поранешниот премиер Николае.
1940.- Германија во Втората светска војна ја анектирала француската провинција Лорен.
1941.- Последните италијански трупи во Етиопија им се предадоа на сојузничките сили во тврдината Гондер. Сојузниците заробиле 23.000 италијански војници.
1942.- Французите го потопија најголемиот дел од својата морнарица во пристаништето Тулон за време на Втората светска војна за да спречат да бидат заробени од Германците кои штотуку влегле во градот.
1942.- Роден е американскиот рок пејач, гитарист и текстописец Џими Хендрикс, еден од најпопуларните музичари во светот во 1960-тите. Починал во 1970 година, од предозирање со дрога.
1943.- Во Втората светска војна, на аеродромот во Гламочко поле бил убиен генералниот секретар на СКОЈ Иво Лола Рибар, кога заминал за Каиро како шеф на воената мисија на Врховниот штаб на НОВ и ПОЈ.
1953 – Американскиот писател Јуџин Гледстон О’Нил, творец на модерната американска драма и прв американски добитник на Нобеловата награда за литература (1936 година), „Долго патување во ноќта“, „Копнеж под брестовите“, „Електричната енергија доликува на црнилото“) .
1968.- Припадниците на југословенската војска и полиција ги задушиле масовните демонстрации на Албанците на Косово со барање покраината Србија да добие републички статус. Демонстрациите се одржаа на Денот на знамето, национален празник на Народна Република Албанија.
1989.- Во експлозија на колумбиски Боинг 727 на линијата Богота-Кали загинаа сите 107 патници и членови на екипажот. Се претпоставува дека причина за експлозијата била поставена бомба.
1991.- Советот за безбедност на ОН го одобри распоредувањето мировници во Југославија.
1996.- Во екот на протестите за поништување на изборната волја на граѓаните на локалните избори во Србија, властите ги затворија Индекс и Б-92, две од најслушаните белградски радио станици, кои постојано и детално известуваа за граѓанските протест. Под притисок на јавноста, радиостаниците продолжија со работа на 5 декември.
1996.- Во експлозија на гас во рудник за јаглен во кинеската провинција Шанкси загинаа повеќе од 90 рудари.
1997.- Во судирите меѓу српските безбедносни сили и косовските Албанци кај Србица и во селото Резнице загинаа двајца полицајци и еден Албанец, а четворица полицајци беа повредени.
2000 – Агенцијата на ОН за СИДА објави дека повеќе од 21 милион луѓе ширум светот починале од почетокот на пандемијата на СИДА дваесет години порано.
2000 – Норвешкиот крал Херолд го отвори најдолгиот патен тунел во светот во западна Норвешка. Тунелот долг 16.900 метри го собори рекордот во Санкт Петербург. Тунелот Готард во Швајцарија од 16.300 метри, отворен во 1980 година.
2001 – НАСА објави дека вселенскиот телескоп Хабл ја открил атмосферата на планета оддалечена 150 светлосни години од Земјата. Ова е прв пат атмосферата на планета надвор од Сончевиот систем да биде директно откриена.
2003.- Парламентот на Тајван, и покрај предупредувањата од Пекинг, одобри референдум за независност на островот од Кина по Втората светска војна.
2010.- Во Париз умре црногорскиот сликар Миодраг Дадо Ѓуриќ, еден од најистакнатите претставници на фигуративната уметност, чии дела се наоѓаат во многу музеи, галерии и приватни колекции низ светот.
2011.- Умре британскиот филмски режисер Хенри Кенет Расел, познат по своите филмови во кои музиката играше централна улога („Томи“, „Чајковски“). Тој, исто така, ги режираше филмовите наградени со Оскар „Вљубени жени“, кои ги донесоа актерката Гленди Џексон, „Ѓаволите“ и „Алфред држави“.
2014.- Украинскиот премиер Арсениј Јацењук, прозападен политичар со углед во меѓународните финансиски кругови и бранител на независноста на земјата од „руската воена инвазија“, е реизбран во парламентот.
2019 – Членовите на Европскиот парламент гласаа за нова Европска комисија на чело со Урсула фон дер Лајен, првата жена на таа позиција од создавањето на ЕУ.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (10 септември)

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
Војни и мировни договори
-
1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.
-
1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.
-
1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.
-
1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.
-
1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.
-
1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.
-
1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).
Политика и атентати
-
1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.
-
1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.
-
1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.
-
1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.
-
1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.
-
1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.
-
2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.
-
2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.
-
2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.
-
2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.
-
2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.
-
2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.
-
2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.
-
2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.
Култура и личности
-
1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.
-
1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.
-
1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.
-
1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.
-
1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.
-
1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.
-
2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.
Несреќи и катастрофи
-
1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.
-
2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 2 септември

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Воени битки и борби
-
31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.
-
1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.
-
1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.
-
1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.
📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки
-
1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).
-
1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.
-
1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.
-
1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.
-
1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).
-
1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.
-
1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).
-
1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).
-
2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.
✈️ Откритија, истражувања и летови
-
1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.
✊ Протести и демонстрации
-
1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.
-
2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.
⚰️ Смртни случаи на познати личности
-
1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).
-
1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.
-
1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.
-
1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.
-
2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.
-
2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.
-
2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.
-
2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.
-
2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.
-
2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 1 септември

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🕊️ Смрт и загуби
-
1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.
-
1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.
-
1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.
-
1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.
-
2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.
⚔️ Војни и конфликти
-
1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).
-
1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.
-
1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.
-
1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.
-
1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.
-
1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.
-
2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.
-
2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.
🌍 Политички и државни настани
-
1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.
-
1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).
-
1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.
-
1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.
-
1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.
-
2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.
-
2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.
-
2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.
-
2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.
🌋 Природни катастрофи
-
1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.
-
1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.
🎭 Култура, наука и спорт
-
1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за среда (17 септември)
-
Македонија2 дена
Министерството за одбрана, петта година по ред ги задржа максималните 100 % активна транспарентност и е практично најтранспарентна институција во државата
-
Скопје2 дена
(ВИДЕО) Снимка од подметнувањето на пожарот во Пинтија, каде ние човечноста?!
-
Музика21 час
Училиштето за Црковна музика „Митрополит Козма Пречистански“ во петок и сабота преку „аудиција“ врши упис на нови членови за источно пеење
-
Свет2 дена
„Google“ со сериозна инвестиција на центри за податоци и вештачка интелигенција во Велика Британија
-
Временска прогноза2 дена
По ладни утра проследени со ладен воздух од северен правец
-
Македонија2 дена
„СОЗР“ стави крај на злоупотребите на службените возила и зголемување на транспарентноста од денес граѓаните можат да пријавуваат случаи на незаконита употреба на службени возила
-
Хороскоп6 часа
Хороскоп за четврток (18 септември)