На денешен ден
На денешен ден – 28 јуни

1098 година – Првата крстоносна војна ги победила Турците во битката кај Антиохија.
1389 година – Во битката на Косово Поjeе, Турците ја поразија српската војска и обезбедија понатамошно продирање на Балканот. Србија тогаш станала турска вазална држава и нејзиното освојување завршило во 1459 година кога Турците го зазеле утврдениот град Смедерево.
1491 година – Роден е англискиот крал Хенри VIII, кој за време на неговото владеење (1509) го прошири своето владеење на Велс, Шкотска и Ирска. Тој се судри со папата, кој не сакаше да го поништи бракот со една од шесте жени и се прогласи за поглавар на новооснованата Англиканска црква (1534).
1577 година – Роден е фламанскиот сликар Питер Пол Рубенс. Неговите одлични композиции се сметаат за најголемо достигнување на фламанското барокно сликарство и автентичен израз на барокниот дух („Последната пресуда“, „Венера“, „Париски суд“, „Киднапирање на ќерките на Леукип“).
1629 година – Мирот во Але е крај на бунтот на Хугенот (протестантско) во Франција, но не го прекинува нивниот прогон, кој кулминираше со „Ноќта на Вартоломеј“ во 1572 година, кога повеќе од 20 000 нивни приврзаници беа убиени по наредба на Кетрин де Медичи. Тие стекнаа целосна еднаквост со католиците дури по Француската револуција.
1712 година – Францускиот филозоф Jeanан quesак Русо е роден во Geneенева, чие дело влијаеше на Француската револуција и европската литература и филозофија од 18 и 19 век („Емил – или за воспитание“, „Дискусија за потеклото“) и темелите на нееднаквост меѓу луѓето “,„ Писмо до Даламберт “,„ Исповеди “).
1867 година – Роден е италијанскиот писател Луиџи Пирандело, добитник на Нобеловата награда за литература во 1934 година, еден од најважните драматурзи на 20 век („Шест луѓе бараат писател“, „iaакомино“, „Хенри IV“).
1873 година – Роден е францускиот хирург и биолог Алексис Карел, чија работа одигра значајна улога во развојот на методите за трансплантација на ткиво. Добитник е на Нобелова награда за медицина во 1912 година.
1902 година – САД купија концесија од Франција во износ од 40 милиони долари за изградба на Панамскиот канал.
1914 година – Член на организацијата „Млада Босна“, Гаврило Принцип, во Сараево ги уби австроунгарскиот надвојвода, престолонаследникот Франц и неговата сопруга Софија. Тоа беше искра за почетокот на Првата светска војна.
1919 година – Потпишан е Договор од Версај меѓу Германија и нејзините сојузници, со што официјално завршува Првата светска војна.
1921 година – Усвоен е Уставот на Кралството Срби, Хрвати и Словенци (Устав на Видовдан), со кој новосоздадената држава се прогласува за уставна, парламентарна и наследна монархија со династијата Караѓорѓевиќ.
1948 година – На состанокот во Букурешт, Комунистичката партија на Југославија е протерана од Информативното биро на Комунистичката партија. Тоа исто така значеше и формално раскинување на односите со земјите од комунистичкиот блок. Блокадата на Југославија и последователната кампања против југословенското раководство траеја до 1955 година.
1950 година – Американците ги победија Англичаните со 1-0 на Светското првенство во Бразил.
1950 година – беше пуштен во употреба патот Белград-Загреб долг 400 километри, наречен „Автопат Братство-единство“, со учество на доброволни младински работни бригади од цела Југославија.
1956. година – Во полскиот град Познан е задушен бунтот на работниците со голем број жртви. Тоа беше еден од првите изрази на кризата во источноевропските земји по смртта на Сталин.
1960 година – Основан е Универзитетот во Нови Сад.
1976 година – Сејшелите во Индискиот океан се здобија со независност од Велика Британија по 160 години.
1977 година – почина српскиот сликар Иван Табаковиќ, професор на Академијата за применета уметност во Белград, член на Српската академија на науките и уметностите, еден од најважните претставници на српското модерно сликарство („Метаморфози“, „Автопортрет“).
1981 година – Експлозија на бомба во седиштето на Исламската републиканска партија уби 74 лица, вклучувајќи го и лидерот на партијата и претседател на Врховниот суд на Иран, ајатолахот Мохамед Хошеин Бехести.
1989 година – Во Газиместан, Косово е одбележана 600-годишнината од битката кај Косово. Централниот настан на собирот, на кој присуствуваа околу милион луѓе, беше говорот на тогашниот претседател на Србија, Слободан Милошевиќ, со што започна метеорскиот подем на тој српски политичар.
1992 година – Собранието на Видовден започна пред зградата на Собранието на СРЈ во Белград, во организација на опозициското Демократско движење на Србија (ДЕПОС). Учесниците на најголемиот митинг на опозицијата во Србија, кој траеше непрекинато осум дена, побараа оставка од српскиот претседател Слободан Милошевиќ, распуштање на Националното собрание и формирање влада на национален спас.
1997 година – Кубанска и аргентинска форензика пронајдоа шест скелети во близина на боливискиот град Валгранд. Подоцна беше утврдено дека меѓу нив има остатоци од легендарниот водач на герилците Ернесто Че Гевара.
2001 година – Поранешниот претседател на СР Југославија Слободан Милошевиќ е екстрадиран на Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија (МКТЈ) во Хаг, како прв шеф на државата предаден на меѓународен трибунал. На 27 мај 1999 година, Милошевиќ беше обвинет за злосторства против човештвото, кршење на законите и правилата на војување и геноцид за време на војните во Хрватска од 1991 до 1992 година. и БиХ 1992-95 година. и на Косово во 1999 година.
2001 година – Умре американскиот филмски и театарски актер Jackек Лемон, еден од најпопуларните американски комичари, добитник на два Оскари и Награда за животно дело (1988) на Американскиот филмски институт („Стан“, „Спаси го тигарот“, „Некои тоа“ сакаат жешко “).
2003 година – Мексико го испорача на Шпанија поранешниот аргентински поморски офицер Рикардо Мигел Кавало, обвинет за геноцид и тероризам за време на „валканата војна“ водена за време на воената хунта во 1976-1983 година години против противниците, во кои беа убиени или исчезнати околу 30 000 луѓе.
2004 година – Соединетите држави им ја предадоа власта на Ирачаните, два дена пред крајниот рок и седум месеци пред изборите, по што положи заклетва водачите на привремената ирачка влада.
2006 година – Црна Гора стана 192-та земја-членка на Обединетите нации.
2009 година – Во Албанија се одржуваат општи избори, на кои победи владејачката Демократска партија на Сали Бериша. Опозицијата никогаш не ги призна резултатите, обвинувајќи го Бериша за кражба на изборите.
2010 година – Премиерката на Исланд Јохана Сигурдардотир се омажи за писателот ahона Леосдотир по донесувањето на законот на земјата за легализација на хомосексуалните бракови.
2011 година – Французинката Кристин Лагард е избрана за генерална директорка на Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) по оставката на Доминик Строс-Кан, како прва жена на чело на важната меѓународна институција.
2012 година – Српскиот претседател Томислав Николиќ му го довери мандатот за формирање влада на лидерот на коалицијата, собирот околу Социјалистичката партија на Србија, Ивица Дачиќ.
2013 година – Шефовите на држави или влади на Европската унија (ЕУ) одлучија да започнат преговори за Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу ЕУ и Косово. Договорот е потпишан од ЕУ, а не од земјите-членки, бидејќи пет земји на ЕУ не ја признаа независноста на Косово.
2013 година – Европскиот совет донесе одлука за отворање на преговорите за пристапување со Србија.
2014 година – Умре на 71-годишна возраст соул пејачот и текстописец Боби Вомак, автор на хитови за многу музичари од 20-от век. Неговите песни вклучуваат „Сè е готово сега“, изведено од Ролинг Стоунс, како и „Барај .убов“.
2016 година – Самоубиствен терористички напад на меѓународниот терминал на истанбулскиот аеродром „Ататурк“ уби 41 лице, а 239 беа повредени.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (22 мај)

На денешен ден 22 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Историски личности и настани:
-
337 – Смртта на Константин I Велики, првиот римски император што го прифатил христијанството.
-
1455 – Битката кај Сент Албанс – почеток на „Војната на розите“.
-
1833 – Уставот во Чиле ја зајакнува власта на претседателот и ја прогласува римокатоличката религија за државна.
🎵 Култура и уметност:
-
1813 – Роден е Рихард Вагнер, германски композитор и реформатор на операта.
-
1859 – Роден е Артур Конан Дојл, креаторот на Шерлок Холмс.
-
1873 – Почина Алесандро Манцони, италијански писател влијателен во Ризорџименто.
-
1885 – Смрт на Виктор Иго, автор на „Клетници“ и „Ѕвонарот“.
-
1907 – Роден е Лоренс Оливие, голем англиски глумец и режисер.
-
1970 – Почина Бојан Ступица, значаен југословенски театарски режисер.
-
2016 – Смрт на Бата Живојиновиќ, иконска фигура на југословенскиот филм.
⚔️ Воени и политички настани:
-
1939 – Потпишан е Челичниот пакт меѓу Хитлер и Мусолини.
-
1943 – Распуштање на Коминтерната од страна на СССР.
-
1972 – Никсон го посетува Советскиот Сојуз – прва ваква посета од американски претседател.
-
1992 – Словенија, Хрватска и БиХ примени во ОН.
-
1994 – Бунтовниците во Руанда преземаат клучни позиции.
-
2014 – Воен удар во Тајланд предводен од генерал Прајут.
🌍 Современи настани и социјални промени:
-
1998 – Мировен договор за Северна Ирска добива поддршка од гласачите.
-
2000 – Израелски суд укинува забрана за жени кај Западниот ѕид.
-
2012 – Првата жена командант на британски воен брод – Сара Вест.
-
2012 – SpaceX го лансира првото приватно вселенско летало до МВС.
-
2024 – Шпанија, Норвешка и Ирска ја признаваат Палестина како независна држава.
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за понеделник (2 јуни)
-
Кичево1 ден
ТППЕ Кичево вечерва спречи поголем пожар на дива депонија помеѓу кичевските села Мидинци и Зајас
-
Хороскоп12 часа
Хороскоп за вторник (3 јуни)
-
Македонија2 дена
Бигорскиот Манастир за прв пат се огласи во јавноста по јавните собири
-
Спорт2 дена
(ФОТО) „Градско дерби“, фудбалско надигрување, многу голови и фер плеј – Фудбалот е најубавиот спорт на светот!
-
Македонија2 дена
На место каде е дозволено 60 км/ч, службеници од БПС Гостивар на радар сопреле возач кој „летал“ со 145 км/ч
-
Македонија2 дена
МВР со детали за страотната сообраќајка кај Тетово, каде трагично згасна млад живот
-
Македонија2 дена
Регионалниот центар Запад во содејство со СВР Охрид во охридско кабаре приведоа странски државјанки, злоупотребиле туристички престој