Следете не

На денешен ден

На денешен ден: 28 октомври

Објавено пред

на

1492.- Кристофор Коломбо ја открил Куба на своето прво патување преку Атлантикот и го прогласил за шпанско.

1628 – Кралските трупи под водство на кардиналот Ришелје го окупираа упориштето на Ла Рошел по неколкумесечна опсада.

1636.- Во Кембриџ, Масачусетс, основан е колеџот Харвард, најстарата образовна институција во САД.

1704.- Умре англискиот филозоф Џон Лок, еден од основачите на емпиризмот и либералната филозофија. Тој имал силно влијание врз подоцнежните филозофи, емпиричари и теоретичари на либералното општество и граѓанска држава („Преглед на човечкиот разум“, „Писма за толеранцијата“, „Две дебати за владата“, „Образование“).

1746.- Земјотрес во Перу ги уништи градовите Лима и Калао, при што загинаа најмалку 18.000 луѓе.

1836.- Прогласена е федерација на Перу и Боливија.

1884.- Роден е српскиот композитор, музиколог, педагог и критичар Милоје Милојевиќ, професор на Музичката академија во Белград, еден од основоположниците на музикологијата во Србија. Го основал белградскиот оркестар „Collegium musicum“ („Четири дела за пијано“, „Мелодии и ритми од Балканот“, „Пред величественоста на природата“).

1886.- На островот Бидл во њујоршкото пристаниште, американскиот претседател Гровер Кливленд ја откри Статуата на слободата, подарок од Франција, направена од Фредерик Огист Бартолди.

1891.- Во земјотрес во Јапонија загинаа 10.000 луѓе, а 300.000 останаа без покрив над главата.

1914.- Роден е американскиот микробиолог Џонас Едвард, кој во 1953 година пронашол вакцина против детска парализа.

1918.- По распадот на Австро-Унгарија во Првата светска војна, Националниот комитет ја презеде власта во Прага. Република Чехословачка беше прогласена во ноември 1918 година со претседателот Томас Гариг Масарик.

1919.- Во САД стапи на сила закон со кој се забранува продажба на пијалоци кои содржат повеќе од половина процент алкохол.

1922.- Околу 40.000 црно-кошули фашисти, Бенито Мусолини, маршираа од Неапол на „Маршот кон Рим“. Два дена подоцна, кралот Виторио Емануеле му доверил на Мусолини мандат да формира влада. Фашистичкиот режим траеше до јули 1943 година.

1923.- Умре српскиот политичар и публицист Стојан Протиќ, еден од основачите на Радикалната партија, првиот премиер на Кралството Срби, Хрвати и Словенци. Бил уредник на весниците „Самуправа“ (1881-83) и „Оџек“ од 1884 година.

1932.- Роден е кипарскиот државник Спирос Кипријану, првиот министер за надворешни работи откако Кипар стекна независност во 1960 година. Тој стана шеф на државата во 1977 година, по смртта на претседателот архиепископот Макариос III.

1940.- Италијанските трупи ја нападнаа Грција од Албанија, откако Грција го отфрли ултиматумот на Италија да бара воени упоришта на грчка територија. Со помош на Германците, Грција била окупирана во април 1941 година.

1962 – Заврши кубанската ракетна криза – советскиот лидер Никита Хрушчов објави дека наредил повлекување на ракетите од Куба, а американскиот претседател Џон Фицџералд Кенеди ќе ја укине блокадата на земјата.

1974.- Шефовите на арапските држави, вклучувајќи го и јорданскиот крал Хусеин, усвоија Декларација со која се бара создавање независна палестинска држава.

1982.- Социјалистичката работничка партија на Фелипе Гонзалес извојува убедлива победа на општите избори во Шпанија.

1995.- Во пожар во метрото на главниот град на Азербејџан, Баку, загинаа 289, а беа повредени 270 луѓе.

2000.- Во Косово се одржаа локални избори организирани од администрацијата на ОН, на кои убедливо победи Демократскиот сојуз на Косово на Ибрахим Ругова. Косовските Срби ги бојкотираа изборите, но југословенските власти не ги признаа.

2001.- Американскиот претседател Џорџ В. Буш ја формираше Групата за набљудување на странски терористи, предводена од државниот обвинител Џон Ешкрофт, со задача да ги лоцира и депортира странските државјани кои илегално престојуваат во САД.

2002.- Високиот американски дипломат Лоренс Фоли е убиен во Аман, Јордан. Фоли ја водеше Американската агенција за меѓународна помош и соработка (УСАИД) во американската амбасада во Аман. Тој е првиот западен дипломат некогаш убиен во таа држава.

2005.- Умре големиот театарски и филмски актер Љуба Тадиќ. Бил постојан член на Белградскиот драмски театар, Народниот театар, Ателје 212 и Југословенскиот драмски театар, во кој одиграл голем број забележителни улоги. Глумел во повеќе од 60 филмови и во многу радио и телевизиски драми.

2008.- На изборите на Малдивите, претседателот Маумун Абдула Гејум ја загуби власта по 30 години. Тој ја призна победата на опозицискиот кандидат Мохамед Нашид, кој за време на неговото владеење неколку пати беше затворен поради промовирање на демократијата во тој архипелаг во Индискиот Океан.

2011.- Умре писателот и филозоф Радомир Константиновиќ, најпознат по неговото филозофско-есеистичко дело „Филозофија на Паланка“.

2013 – Умре Тадеуш Мазовјецки, првиот некомунистички премиер во советскиот блок од крајот на Втората светска војна и активист на движењето Солидарност; Почина Александар Тијаниќ, новинар, директор на Српската радио-телевизија.

2018 – Жаир Болсонаро победи на претседателските избори во Бразил и стана 38-ми претседател на оваа земја.

На денешен ден

Светот на денешен ден (20 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.

1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.

1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.

1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.

1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.

1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.

1917 – Украина беше прогласена за република.

1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.

1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.

1924 – Задушено курдското востание во Турција.

1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.

1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.

1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.

2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.

2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (18 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

Среден век и големи откритија

  • 1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.

  • 1493Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.

18. и 19. век

  • 1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.

  • 1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.

Почеток на 20. век

  • 1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.

  • 1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.

  • 1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.

  • 1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.

Првата светска војна и последици

  • 1918Латвија прогласува независност.

  • 1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.

1920-ти и 1930-ти

  • 1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.

  • 1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.

  • 1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.

Втора светска војна и по неа

  • 1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.

  • 1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.

  • 1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.

Втора половина на 20. век

  • 1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.

  • 1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.

  • 1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).

  • 1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.

  • 1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.

  • 1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.

  • 1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.

  • 1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.

Распадот на Југославија

  • 1991 – ЈНА го освојува Вуковар.

  • 1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.

  • 1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.

  • 1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.

Кон крајот на векот

  • 1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.

  • 1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.

  • 1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.

21. век

  • 2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.

  • 2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.

  • 2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.

  • 2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.

  • 2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.

  • 2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.

  • 2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (8 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.

1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.

1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.

1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.

1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.

1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.

1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.

1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).

1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.

1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.

1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.

1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.

1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.

1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.

1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.

1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.

1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.

1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.

1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.

1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.

1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.

1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.

2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.

2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.

2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.

2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.

2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп9 часа

Хороскоп за среда (26 ноември)

Овен Доколку размислувате за промена на работните места, денес е добар ден за преговори. Добро размислете за понудата што сте...

Хроника18 часа

Млад затвореник од струшко починал, откако во тешка здравствена состојба бил донесен во Општата болница во Охрид

На 24.11.2025 во 19 часот во СВР Охрид е пријавено дека од Затворот Охрид во Општата болница во Охрид, со...

Спорт18 часа

(ВИДЕО) Несекојдневна ситуација на играчите од Евертон, го удри „шамар“ својот соиграч, потоа се извини на целата јавност

Евертон синоќа славеше со 1-0 против Манчестер јунајтед на „Олд Трафорд“ во 12. коло од Премиер лигата, благодарение на голот...

Временска прогноза19 часа

Од утре повторно нови обилни врнежи од дожд и засилен ветер, снегот ќе биде застапен на повисоките места од државата

Под влијание на циклонска активност со центар над Медитеранот, почнувајќи од утре (вторник 25 ноември) особено навечер и ноќта кон...

Кичево19 часа

ОВР Кичево поднесе кривична пријава против поранешниот градоначалник, постапувал спротивно на законот за пожарникарство

ОВР Кичево поднесе кривична пријава против Ф.Д. (51) од кичевското село Србица, поради постоење основи на сомнение за сторено кривично...

Фото: Mae Dulay @ unsplash Фото: Mae Dulay @ unsplash
Автомобили20 часа

Како да заштедите гориво во зима: Експертски совети за правилен притисок во гумите

Редовната проверка и одржување на правилниот притисок во гумите во текот на зимскиот период е една од најбрзите, најевтините и...

Фото: Nabeel Syed @ unsplash Фото: Nabeel Syed @ unsplash
Автомобили20 часа

Регистрациите на нови автомобили во ЕУ пораснаа за 5,8% во октомври: Еве кои се најсилните пазари

Шпанија предничи со рекордeн раст на електрични возила од 90,1% Во Европската Унија во октомври биле регистрирани 916.609 нови патнички...

Фото: Charles Chen @ unsplash Фото: Charles Chen @ unsplash
Магазин20 часа

Рецепт за најсочните мини пици: Брзи, меки и едноставно неодоливи

Овие мини пици се вистинска класика – идеални за гости, прослави, родендени или брза ужина. Ги сакаат и деца и...

Фото: Damian Kamp @ unsplash Фото: Damian Kamp @ unsplash
Lifestyle20 часа

5 раси на кучиња што речиси не пуштаат влакна и немаат непријатен мирис

Ако размислувате да вдомите куче, а чистотата во домот ви е важна, една од овие пет раси може да биде...

Фото: Adarsh Chauhan @ unsplash Фото: Adarsh Chauhan @ unsplash
Магазин21 час

Зошто вештачката интелигенција сè уште не е сигурна замена за Google

Сè повеќе луѓе користат ChatGPT и други алатки со вештачка интелигенција како замена за Google. Истовремено, самите пребарувачи веќе вградуваат...

НАЈЧИТАНИ