На денешен ден
На денешен ден: 29 јануари

1412.- Во Ново Брдо е издаден „Законот за рудниците на деспот Стефан“. Тој е важен документ за српската писменост и правниот систем, а содржи податоци за животот на српскиот народ на почетокот на 15 век.
1635.- Француската академија, една од најпознатите во Европа, ја основал кардиналот Ришелје, министер на кралот Луј XIII.
1860.- Роден е писателот Антон Павлович Чехов, еден од најистакнатите претставници на романескниот жанр во руската и светската литература. Важи за ненадминат мајстор на драмската атмосфера и дијалог, а неговите претстави „Галеб“, „Три сестри“ и „Вишновата градина“ се уште се на репертоарот на светските театри.
1872.- Роден е Гоце Делчев, водач на национално-револуционерното движење во Македонија од крајот на 19 и почетокот на 20 век. Загинал во битка со Турците во мај 1903 година, три месеци пред избувнувањето на Илинденското востание, кое го одложил со започнување, сметајќи дека е прерано и слабо подготвен.
1886.- Германскиот инженер Карл Бенц го патентирал првиот успешен бензински автомобил.
1889.- Австро-унгарскиот престолонаследник Рудолф, единствениот син на Франц Јозеф I, е пронајден мртов со неговата љубовница Марија Вечера во палатата Мајерлинг во близина на Виена.
1896.- Американскиот лекар Емил Груб е првиот што користел терапија со зрачење за лекување на рак на белите дробови, аплицирајќи за Роуз Ли во Чикаго.
1899.- Умре францускиот сликар со англиско потекло Алфред Сисли, еден од креаторите на францускиот импресионизам. Излагал на првата изложба на импресионистите, во 1874 година во Париз.
1916.- Германците го бомбардираа Цепелин за прв пат во Првата светска војна.
1934.- Роден е поетот Бранко Миљковиќ, кој со својата прва збирка „Узалуд е будим“ (1957) стана еден од значајните српски лиричари од втората половина на 20 век – „Потекло на надежта“, „Оган и ништо“, „Смрт против смртта“ Блаж Шќепановиќ). Тој се самоуби во 1961 година.
1941.- Умре грчкиот генерал и државник Јоанис Метаксас. Како премиер и министер на армијата во 1936 година го распуштил Собранието и воспоставил профашистичка диктатура. Меѓутоа, во Втората светска војна во октомври 1940 година, тој го отфрли ултиматумот на фашистичка Италија и организираше отпор кон италијанската агресија, туркајќи ги нејзините сили длабоко во Албанија.
1942.- Перу и Боливија ја завршија војната во 1941 година за спорната гранична територија во џунглата на Амазон со потпишување протокол во Рио де Жанеиро, но спорот не беше решен.
1950.- Први во серијата немири во Јоханесбург, предизвикани од расистичката политика на јужноафриканската влада.
1959.- Данскиот патнички брод Ханс Хедтофт удри во санта мраз кај Гренланд и потона. Загинаа 95 лица.
1963.- Франција стави вето на приемот на Велика Британија во Европската економска заедница (Европска унија).
1989.- По седум години несогласување и меѓународна арбитража, Израел го врати во Египет градот Табу на Црвеното Море, кој го окупираше во израелско-арапската војна во 1967 година.
1994.- Австријката Улрике Маер, двократна светска шампионка во скијање, умре од повреди здобиени во пад во натпревар во спуст за Светскиот куп.
1996.- Венецијанската опера „Ла Фенис“ изгоре во пожар, вторпат во последните 204 години.
1999.- Контакт група ги повика српските власти и претставниците на косовските Албанци да започнат мировни преговори во замокот Рамбује во близина на Париз до 6 февруари.
2001.- Умре истакнатиот француски театарски и филмски актер Жан-Пјер Омон. Заедно со Чарлс Бојер, тој беше еден од ретките Французи кои направија кариера во Холивуд („Американска ноќ“, „Мачка и глушец“).
2002.- Во Кабул се вееше старото знаме на Авганистан, за прв пат откако комунистичкиот пуч во 1978 година го означи почетокот на 23 години војни и кризи во земјата.
2005.- Умре Ефрем Кисон, кој го преживеа холокаустот и еден од најпознатите и најпреведуваните писатели во Израел. Меѓу најпознатите книги се „Не е фер Давид“, „Китот го боли морето“, „За се е виновно јаболкото“, „Книгата за даночните обврзници“, „Дома е најлошото“ и „Помогни му на светот да ваша штета“.
2012.- Умре Оскар Луиџи Скалфаро, кој беше претседател на Италија од 1992 до 1999 година.
2015 – Умре Колин МекКалоу, австралиска писателка и авторка на бестселерот „Птиците умираат пеејќи“, која глуми во ТВ-серија со Рејчел Ворд и Ричард Чембрлен во главните улоги.
2016 – Умре францускиот филмски режисер Жак Ривет, еден од пионерите на францускиот нов бран, познат по силните женски ликови во La Religieuse, La Belle Noiseuse и филмската верзија на приказната за Јованка Орлеанска. Jeanne la Pucelle “.
2018 – Романскиот парламент ја избра Виорика Данчила за премиер, како прва жена на таа функција. Виорика Данчило е, исто така, третата личност на чело на романската влада во изминатата година.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 19 август

На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
⚔️ Империјализам и воени конфликти
-
14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.
-
636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.
-
1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.
-
1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.
🧠 Наука и техника
-
1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.
-
1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.
-
1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.
🎭 Култура и уметност
-
1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.
-
1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.
-
1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.
-
2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.
🌍 Политички превирања и државни удари
-
1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.
-
1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.
-
2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.
✈️ Технологија и летови
-
1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.
-
1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 14 август

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Историски битки и политички настани
-
1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.
-
1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.
-
1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.
-
1941 – Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.
-
1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.
-
1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.
-
2015 – САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.
⚔️ Воени конфликти и кризи
-
1900 – Крај на Боксерската буна.
-
1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.
-
2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.
-
2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.
🧪 Наука и технологија
-
1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.
-
1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.
-
1893 – Франција воведува први регистарски таблички.
🧍♂️ Значајни личности (родени/починати)
-
1777 – Ерстед (научник)
-
1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.
-
1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.
-
2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.
-
2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.
-
2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.
🌍 Катастрофи и трагедии
-
2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).
-
2017 – Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).
-
2018 – Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).
-
2021 – Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).
-
2022 – Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
-
Хроника1 ден
Кичево и кичевско во тага по страшната трагедија која се случи вчера, каде по пад од четирицикл две малолетнички ги изгубија своите животи
-
Кичево2 дена
(ВИДЕО) Пожарот во с.Душогубица кичевско сеуште активен, опожарени се пчелни сандаци и куќа
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за петок (22 август)
-
Хороскоп17 часа
Хороскоп за сабота (23 август)
-
Култура2 дена
Бдение и Божествена Литургија по повод „Успение на Мајката Божја“ во кичевскиот Манастир „Св.Богородица Пречиста“, богослужение на човечка посветеност и небесната утеха, земната привременост и вечниот живот
-
Кичево1 час
Кичево: Најавени градежни работи кон месност Крушино, за тоа време ќе има времен прекин на сообраќај
-
Македонија17 часа
Времен прекин на сообраќај утре и задутре поради меѓународниот ФИС ролер-ски натпревар „Тодор Проески“
-
Македонија1 ден
Уште една измама со лажна сообраќајка, тетовчанка измамена за огромна сума на евра и швајцарски франци