На денешен ден
На денешен ден (29 јули)
1526 – Во кампања против Унгарија, турската армија го зазеде Петроварадин по тринеделна опсада. Турците тогаш ги освоиле соседните градови во Срем и изградиле мост на реката Драва кај Осиек, преминале во Унгарија и на 29 август, во близина на Мохач, ја победиле војската на кралот Луј Втори. 1588.- Британската флота под команда на лордот Хауард и сер Френсис Дрејк ја победи шпанската „Непобедлива армада“ од околу 125 бродови, испратени да ја нападнат Англија од шпанскиот крал Филип Втори.
1805 година – Роден е францускиот историчар и политичар Алексис Токвил, чие дело има значително влијание врз развојот на граѓанската демократија („Американска демократија“).
1856.- Умре германскиот композитор Роберт Шуман, еден од најважните и највлијателните претставници на музичкиот романтизам (Концерт во минор за пијано и оркестар, концерти за пијано и виолончело, циклуси соло песни).
1878.- Започна австро -унгарската окупација на Босна и Херцеговина, врз основа на договорот меѓу европските сили на Берлинскиот конгрес.
1883 година – Роден е италијанскиот диктатор и фашист Бенито Мусолини, кој владееше со Италија од 1922 до 1943 година и ја донесе Италија во Втората светска војна на страната на Германија во 1940 година. Италијанските партизани го фатија во 1945 година, додека се обидуваа да избегаат од земјата и го застрелаа.
1890.- Холандскиот сликар Винсент ван Гог почина два дена по обидот за самоубиство. Еден од најценетите уметници, чија работа одлучувачки влијаеше врз европското сликарство во потрага по нов уметнички израз, продаде само една слика за време на неговиот живот.
1900 година – Анархистот Гаетано Бреши го уби италијанскиот крал Умберто Први во Монца. Атентаторот изврши самоубиство во 1901 година.
1905 година – Роден е шведскиот политичар Даг Хамарсјолд, генерален секретар на ООН од 1953 до 1961 година, кога загина во авионска несреќа во Африка на едно од неговите мировни патувања (Конго-криза). Постхумно ја доби Нобеловата награда за мир.
1937 година – Јапонските трупи го окупираа кинескиот град Тијанџин во кинеско-јапонската војна.
1940.- Во Втората светска војна започна германската воздушна офанзива против Велика Британија.
1941 – Виши Франција и Јапонија потпишаа договор за „заеднички протекторат“ над Индокина. Франција продолжи да владее со Индокина, а Јапонија испрати трупи.
1946.- Во Париз започна мировната конференција на победниците од Втората светска војна. Мировните договори, договорени за време на конференциската сесија од 29 јули до 16 октомври, беа потпишани на 10 февруари 1947 година.
1948 – Првите Олимписки игри по Втората светска војна беа отворени на стадионот „Вембли“ во Лондон.
1967 година – Во пожар во Виетнам се оштети американски носач на авиони Форстал, при што загинаа 130 лица.
1981 – Наследникот на британскиот престол, принцот Чарлс од Велс и Дијана Спенсер се венчаа во катедралата Свети Павле во Лондон.
1983 година – Умре британскиот театарски и филмски актер Дејвид Нивен, добитник на Оскарот во 1958 година за „Посебни маси“.
1983 година – шпански филмски режисер Луис Буњуел (Бунуел), еден од најголемите режисери во светската кинематографија, познат по своите надреалистички филмови („Андалузиско куче“, „Виридијана“, „Убавица на денот“, „Дискретна шарм на буржоазијата“) , умира.
1985 година – Алан Гарсија е инаугуриран за нов претседател на Перу, со што стана најмладиот шеф на државата на 36 години.
1992.- Поранешниот комунистички водач на Источна Германија, Ерих Хонекер, пристигна во Берлин по осум месеци во чилеанската амбасада во Москва, за да се соочи со обвиненијата за смртта на многу германски државјани, кои се обиделе да побегнат во Западен Берлин преку Берлинскиот Wallид.
1994.- Поранешниот италијански премиер Бетино Кракси беше осуден на осум и пол години затвор под обвинение за измама. Кракси ја доби пресудата во егзил во Тунис, каде и почина.
1996 година – Кина спроведе нуклеарна проба од 4,3 степени на Лоп Нора, а потоа вети дека ќе го почитува мораториумот на нуклеарните тестови во иднина.
1999.- Во Сараево започна самитот на Пактот за стабилност за Југоисточна Европа. На 30 јули, делегации од 39 земји и претставници на 17 меѓународни организации усвоија декларација за демократизација и економско обновување на Балканот. На Србија, која не беше поканета на самитот, и беше кажано дека може да се приклучи на Пактот кога ќе ги прифати демократските промени.
2001.- Почина поранешниот водач на Полската комунистичка партија, Едвард Гиерек.
2005 година – „Евангелието на Мирослав“, најстариот српски ракопис, е запишано во списокот на наследството на УНЕСКО „Меморија на светот“.
2008.- Умре Мате Парлов, голем боксерски шампион, осумкратен шампион на Југославија, петкратен шампион на Балканот, двапати светски и еднаш европски шампион, освојувач на златен медал на Олимпијадата во Минхен 1972 година.
2011 година – почина Мухарем Первиќ, писател и публицист, литературен и театарски критичар, главен уредник на Студентски весник, списанието Дело и Културно-уметничката програма на ТВ Белград. Тој беше организатор на собраните дела на Иво Андриќ, по избор на Андриќ.
2012.- Умре Крис Маркер (91), француски режисер кој ја одбележа историјата на киното со начинот на снимање, иновативната техника, ангажираниот поглед и естетското истражување на времето, меморијата и просторот на филмската слика. Во својата долга уметничка кариера, тој исто така реализирал фотографии, уметнички книги и инсталации, објавувал песни и теоретски текстови.
2014 година – Европската унија усвои нови економски санкции против Русија поради нејзината вмешаност во конфликтот во Украина, што ќе влијае на нафтениот сектор, одбранбениот сектор и чувствителните технологии. Од истите причини, САД воведоа и нови економски санкции против клучните сектори на руската економија.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
-
Магазин22 часаПорака од возач на Брза Помош, почит за сите возачи, наши спасители!
-
Хороскоп2 денаХороскоп за среда (19 ноември)
-
Кичево9 часаЦУК со известување за изминатото деноноќие, во Кичево побарана била општинска интервенција во делот на ул. „Прилепска“
-
Хороскоп21 часХороскоп за четврток (20 ноември)
-
Кичево1 ден„Македонски Завет“ организира хуманитарен концерт во НУЦК „Кочо Рацин“ со културно уметнички друштва и естрадни уметници од Кичево
-
Спорт2 денаМакедонија во четврток го дознава новиот ривал, по катастрофалниот пораз тргнуваме по потешкиот пат за мундијалот! Глава горе момци!
-
Временска прогноза1 денДожд секаде, повремено ќе засилува југоисточен ветер, поради состојбата ќе растат условите за зголемување на нивоата на реките и на езерата
-
Македонија1 денЈанев и Спироски во македонската делегација на регионалниот стратешки состанок во Тирана, организиран и поддржан од британските агенции за спроведување на закон
