На денешен ден
На денешен ден: 29 ноември

1314.- Почина францускиот крал Филип ле Бел, кој во 1306 година ги протерал Евреите од Франција и им го конфискувал имотот. За време на конфликтот со папата Бонифациј VIII, тој во 1302 година свикал собор од три класи – свештенство, благородништво и граѓани, за прв пат во историјата на Франција, а по смртта на папата се договорил со новиот папа Климент V, Французин. , да го премести папското седиште во Авињон.
1516.- Умрел италијанскиот сликар Џовани Белини, еден од основачите на венецијанското училиште. Тој беше учител на Џорџоне и Тицијано.
1543.- Од чума во Лондон умре германскиот сликар Ханс Холбејн дер Јуенгер, дворски сликар на кралот Хенри Осми, мајстор на цртежот и автор на познати портрети – „Еразмо од Ротердам“, „Мадона на градоначалникот Мајер“, „Хенри VIII“.
1780.- Умре Марија Терезија, царица на Австрија, кралица на Бохемија и Унгарија. За време на нејзиното владеење од 1740 година, таа спроведе реформи во духот на просветениот апсолутизам, но и централизација и германизација. За да го обезбеди спорниот престол, таа водеше војна за австриското наследство од 1740 до 1748 година, во која во 1745 година прускиот крал Фридрих II ја презеде Шлезија.
1854.- Умрел српскиот дипломат и војвода протоереј Матеја Ненадовиќ, претседател на Управниот совет – првата српска влада. Со својот вујко Јаков го крена Првото српско востание во Ваљевската и Шабачката околија и учествува во борбите, а преговарајќи со Турците и Русија ги воспоставува првите дипломатски контакти на востаниците со странство. Неговите „Спомени“, покрај книжевната вредност, претставуваат вреден документ за тоа време.
1864.- Единицата на полковникот Џон Чивингтон масакрирала најмалку 400 Чајени и Арапахос во Сент Крик, Колорадо, кои се предале со дозвола за кампување.
1890 – Отворена седница на првиот јапонски парламент. Парламентот имаше два дома – горниот со 480 и долниот со 252 пратеници.
1918.- На Големото народно собрание во Подгорица, соборен е кралот Никола I Петровиќ и е прогласено обединувањето на Црна Гора со Србија. Со чинот на обединување, црногорската држава престана да постои.
1924.- Умре Џакомо, најважниот италијански оперски композитор по Верди. Со операта „Бохемија“ дал прототип на италијанска опера со лирско-сентиментален, граѓански карактер од крајот на 19 век („Тоска“, „Мадам Батерфлај“, „Турандот“, „Манон Леско“).
1941.- На ридот Кадињача кај Ужице во Втората светска војна загина Работничкиот баталјон, штитејќи го мнозинството партизански сили. Германските единици, со поддршка на авијацијата, го преминаа Кадињац дури по смртта на 180 партизани со командант Душан Јерковиќ. Тоа беше крајот на Република Ужице, основана на крајот на септември 1941 година, првата слободна територија во окупирана Европа.
1943.- На втората седница на Антифашистичкиот совет на народното ослободување на Југославија во Јајце, тој Совет бил конституиран како врховен законодавно и извршно претставничко тело и бил формиран Националниот комитет за ослободување на Југославија. Беше донесена одлука за федерална организација на државата, а на кралската влада во егзил и беше забрането да се врати во земјата.
1945.- Основачкото собрание во Белград ја укина монархијата, лишувајќи ја династијата Караѓорѓевиќ од сите права во земјата и ја прогласи Федеративна Народна Република Југославија.
1947.- Генералното собрание на ОН гласаше за поделба на Палестина на еврејски и арапски дел, со Ерусалим под контрола на светска организација, што овозможи создавање на државата Израел во 1948 година.
1987.- Јужнокорејски авион со 115 патници и членови на екипажот се урна над Бурма. Една жена подоцна беше уапсена во Бахреин, која призна дека е севернокорејски агент и поставила експлозиви во авион по наредба на нејзината влада за да ги наруши Олимписките игри во Сеул во 1988 година.
1991.- Арбитражната комисија на Мировната конференција за Југославија (Бадентерова комисија) ги објави резултатите од меѓународната арбитража, според која СФР Југославија е „во процес на исчезнување“ и дека сите републики на поранешната федерација се нејзини наследници.
1996.- Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија (МКТЈ) го осуди Дражен Ердемовиќ, босански Хрват, на 10 години затвор, воено злосторство на меѓународниот трибунал по судењата во Нирнберг и Токио.
1998.- Во Белград умре Живојин Павловиќ, еден од најзначајните српски филмски режисери и писатели на „Новата српска проза“. Неговиот филм „Дезертер“ (1992) е првото филмско дело кое зборува за трагедијата на војната во поранешна СФР Југославија.
1999.- Ривалските партии во Северна Ирска формираа протестантско-католичка влада, принудувајќи ги лутите непријатели да ја поделат власта за прв пат во историјата.
2001.- Умре британскиот рок пејач и текстописец Џорџ Харисон, поранешен член на Битлси, рок бенд што ги одбележа 1960-тите.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.
1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.
1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.
1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.
Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.
1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.
1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.
1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.
2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.
2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.
Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.
1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.
Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.
2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за петок (6 јуни)
-
Хороскоп13 часа
Хороскоп за сабота (7 јуни)
-
Кичево2 дена
(ФОТО) ТППЕ Кичево: Се гаси дива депонија зад „Стара централа“
-
Кичево23 часа
Кичевското архиерејско намесништво истакна соопштение по повод „Духовденска задушница“
-
Македонија1 ден
СВР Охрид: Армијата на Република Македонија ќе реализира тактичко-технички активности
-
Култура15 часа
(ВИДЕО) Краток фрагмент на отец Партениј за „Македонија и Патриотизмот“ од новиот филм посветен на неговиот триесет годишен монашки пат
-
Македонија2 дена
На граница кај бугарин во возило пронајдени биле електрошок и солзавец, бил веднаш лишен од слобода
-
Спорт23 часа
Македонија има потенцијал кој претходно го докажала. Милевски верува дека вечер играчите ќе го дадат својот максимум!