На денешен ден
На денешен ден (28 септември)

48 п.н.е. – Гнај Помпеј Велики, еден од најголемите римски државници и воени водачи, е убиен во Египет, кој го задуши востанието на Спартацистите во 69 п.н.е., и го освои Ерусалим во 61 н.е. Римскиот Сенат го избра за конзул 52, и тој ја загуби власта по поразот на Гај Јулиј Цезар во битката кај Фарсала, по што се засолни во Египет.
1066 – Вилијам Норманскиот војвода, идниот англиски крал Вилијам I Освојувачот, се симнал со војската во Певенси во јужната англиска провинција Сасекс и започнува со освојување на Англија.
1841.- Роден е францускиот државник orорж Бенџамин Клемансо, премиер од 1906 до 1909 година и од 1917 до 1920 година, кога се повлече од политичкиот живот. Во времето на аферата Драјфус, тој го објави познатото писмо на Зола до претседателот на Републиката „Обвинувам“ во неговиот весник „Л’Аурор“.
1864 година – Во Лондон е основана Првата интернационала (Меѓународна асоцијација на работници), за која основачкиот документ со наслов „Почетна адреса и статут“ е напишан од Карл Маркс.
1895.- Умре францускиот хемичар и биолог Луј Пастер, пронаоѓач на вакцини против беснило, антракс и рубеола. Тој, исто така, го открил процесот на зачувување на храната преку спречување на размножување на бактерии, што подоцна било наречено „пастеризација“. Тој е основач на научните гранки за микробиологија и стереохемија. Во 1888 година, тој го организира познатиот институт во Париз, именуван по него.
1902.- Умре францускиот писател Емил Зола (Емил), творец и најистакнат претставник на натуралистичкиот роман, автор на „Тереза Ракен“, „Germерминал“, „Нане“ и други романи. Познат е и по отвореното писмо (1898) до претседателот на Франција со наслов „Обвинувам“ во кое ги откри махинациите на највисоките воени кругови во „аферата Драјфус“.
1914.- Умре српскиот композитор и музички педагог Стеван Стојановиќ Мокрањац, член на Српската кралска академија и хорски мајстор на белградското пејачко друштво. Неговото дело се смета за најважна фаза во развојот на српската национална музика во 19 век („Руковети“, „Приморски напјеви“, „Литургија“).
1944.- Единиците на Црвената армија преминаа во Србија во Втората светска војна врз основа на југословенско -советскиот договор.
1949 година – Москва еднострано го откажа договорот за пријателство и взаемна помош помеѓу СССР и Југославија, како и другите земји од „социјалистичкиот логор“ – Унгарија на 30 септември, Бугарија и Романија на 1 октомври и Чехословачка на 4 октомври.
1958.- Во Франција се одржа референдум за усвојување на нов устав, воведувајќи ја Петтата република. Новиот устав ја зајакнува претседателската моќ.
1965.- Вулканска ерупција на Филипините, 56 километри јужно од Манила, уби 184 луѓе.
1966.- Умре францускиот писател Андре Бретон, теоретичар и основач на надреалистичкото движење. Тој ги искажа своите ставови за психоанализата и автоматизмот на потсвеста како основа на уметничкото творештво во Манифестите на надреализмот (1924, 1930) („Надреалистичка револуција“, „Надја“, „Сјај на земјата“, „Изгубени чекори“, „Зора“, „Фатаморгана“, „Надреализам и сликарство“).
1970.- Умре египетскиот државник Гамал Абдел Насер. Еден од иницијаторите на воениот удар со кој беше соборен кралот Фарук I на 23 јули 1952 година, се прогласи за премиер две години подоцна, а во 1956 година беше избран за претседател на Египет. Тој ја национализираше Суецската компанија, што доведе до неуспешен англо-француско-израелски напад врз Египет во есента 1956 година, а во јуни 1967 година тој ја предводеше и загуби шестдневната војна со Израел. Тој беше еден од водачите на Движењето на неврзаните.
1989.- Поранешниот филипински диктатор Фердинанд Маркос почина во егзил на Хаваи. Тој стана претседател на Филипините во 1965 година, како еден од најпопуларните политичари, а во 1986 година беше соборен во бран масовни протести, по што побегна на Хаваите.
1990 година; – Во Собранието на Србија беше донесен нов Устав, беше воведен повеќепартиски политички систем, а провинциите Војводина и Косово ги загубија атрибутите на државност и станаа територијални автономии.
1994 година -; Ферибот „Естонија“ потона во бура во Балтичкото Море во близина на финскиот брег. Повеќе од 900 луѓе загинаа во таа најголема мирна поморска несреќа во Европа.
1996.- Две експлозивни направи беа фрлени во воената касарна во Вуштри, Косово, а полициски станици беа нападнати во селото Рудник и Подуево. Вооружените напади на косовските Албанци врз српските полициски станици се засилија во следните месеци, што доведе до отворени конфликти на почетокот на 1998 година.
1998.- По две недели улични немири и насилство кои се закануваат со сила да ја соборат владата, албанскиот премиер Фатос Нано поднесе оставка.
2000.- Федералната изборна комисија ги објави конечните резултати од претседателските избори во СР Југославија, според кои Слободан Милошевиќ и Воислав Коштуница одат во вториот круг. Имајќи предвид дека резултатите се фалсификувани, поддржувачите на Демократската опозиција на Србија започнаа масовни протести низ целата земја, а во следните 11 дена, Србија ја минува најтешката политичка криза откако Милошевиќ дојде на власт.
2001.- Советот за безбедност на ОН ги укина санкциите кон Судан, воведени во 1996 година, откако земјата одби да ги испорача осомничените во обидот за атентат врз египетскиот претседател Хосни Мубарак во Етиопија во 1995 година. И Египет и Етиопија повикаа на укинување на санкциите.
2003.- Умре Алтеа Гибсон, првата тенисерка со темна кожа која победи на Вимблдон и националното првенство на САД.
2007.- Во Newујорк започнаа директни преговори помеѓу делегациите на Белград и Приштина за статусот на Косово во новиот преговарачки процес, со посредство на „тројката“ на Контакт групата. Белград ја објави својата визија за значителна автономија во границите на Србија, додека Приштина понуди „пријателство и соработка меѓу двете независни држави“.
2010.- Умре Артур Пен, режисер на филмски класици, вклучително и „Чејс без милост“, „Бони и Клајд“ и „Малиот голем човек“.
2012 година – Посмртните останки на принцот Павле Караѓорѓевиќ, неговата сопруга Олга и синот Никола беа ексхумирани во Лозана, Швајцарија и префрлени во Србија, каде што беа погребани во семејната гробница во црквата Свети Georgeорѓија во Опленац кај Топола.
2013.- Советот за безбедност на ОН едногласно донесе резолуција за обезбедување и уништување на сириското хемиско оружје. Тоа е прва резолуција на Советот за безбедност од почетокот на сирискиот конфликт (март 2011 година), бидејќи Русија и Кина стави вето на три претходно предложени резолуции со кои се врши притисок врз сирискиот претседател Башар ал Асад да стави крај на насилството во нивната земја.
2014 година – Парадата на гордоста помина без инциденти во Белград, а малку повеќе од 1.000 учесници кои се залагаат за правата на ЛГБТ заедницата беа обезбедени од голем број полициски сили. Претходната парада се одржа во 2010 година, кога имаше конфликт и насилство помеѓу учесниците на Парадата и екстремните националисти и хулигани, поради што, од безбедносни причини, овој настан беше забранет во следните три години. ;
2015 – Неколку милиони луѓе умираат секоја година од излечива форма на рак, бидејќи тие пациенти немаат пристап до радиотерапија или операција, според медицинскиот весник Лансет онкологија.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
-
Македонија14 часа
МВР истакна важна информација која стартува од утре 1 јули
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за понеделник (30 јули)
-
Хороскоп12 часа
Хороскоп за вторник (1 јули)
-
Кичево2 дена
(ФОТО) Се запали дива депонија покрај пат кај с.Пополжани, интервенираше ТППЕ Кичево
-
Магазин17 часа
Вечерва започнува првиот фитнес подкаст во Македонија за сите љубители на здравиот живот заедно со „Adastra“ и Дејан Пауновски „Pakigram“
-
Хроника2 дена
МВР со детали за трагичниот настан на Дебарско езеро
-
Македонија22 часа
Од ноќеска цената на нафтените деривати се намалува, ова е новата цена
-
Македонија2 дена
Охридската полиција спаси четири лица од пловен објект, откако вчера им се скршил дел од едрилицата