Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 3 мај

Објавено пред

на

1469 година – Роден е италијанскиот државник и историчар Николо Макијавели, автор на „Владетелот“, во кој тој тврди дека владетелот не треба да избира средства за да постигне цел, од која подоцна бил изведен поимот „макијавелизам“.

1494 година – Шпанскиот навигатор Кристофоро Коломбо го откри островот, подоцна наречен Јамајка.

1500 – Патувајќи на запад, португалскиот навигатор Педро Алварес Кабрал го открил Бразил на пат кон Индија и го прогласил за португалски посед.

1748.- Роден е францускиот политичар Емануел Josephозеф Сијес, познат како Абе Кие, еден од водачите на Француската револуција. Во брошурата „Која е третата класа?“ тој ги разоткри политичките барања на буржоазијата.

1791 година – Полскиот крал Станислав Август Понијатовски потпиша либерален устав за воспоставување парламентарна монархија. Тоа беше втор пишан устав во светот, по американскиот.

1814 година – Францускиот крал Луј XVIII се врати во Париз под заштита на сојузниците по поразот на императорот Наполеон Први во битката кај Ватерло.

1841 година – Нов Зеланд е прогласен за британска колонија.

1895 година – Териториите во сопственост на британската јужноафриканска компанија, јужно од реката Замбези, се преименуваат во Родезија.

1898 година – Во Киев е родена израелската државничка Голда Мебович Мејрсон, првата жена што стана премиер на Израел од 1969 до 1974 година.

1898 година – почина литературниот и театарски критичар и историчар на книжевноста Светислав Вуловиќ, професор на Големата школа во Белград, член на Српската кралска академија, една од највлијателните домашни литературни критичари во 19 век.

1902 година – Роден е францускиот физичар Алфред Кастлер, член на Француската академија, добитник на Нобеловата награда за физика во 1966 година. Неговата научна работа придонесе за развој на ласери.

1922 година – Во Париз е основана Меѓународната железничка унија, со основачи на Југословенските железници.

1936 – Во Јагодина се одржаа најмасовните антифашистички демонстрации, организирани од Фронтот за народна слобода, во Поморавjeе меѓу двете светски војни.

1939 година – Советскиот министер за надворешни работи Максим Литвинов е заменет со Вјачеслав Молотов, кој кон крајот на август истата година потпиша пакт за неагресија со нацистичка Германија.

1945 година – Британците за време на Втората светска војна го окупираа Рангун, главниот град на тогашна Бурма (сега Мјанмар), ослободувајќи го од јапонската окупација.

1946 година – Во Токио започна седницата на Меѓународниот воен трибунал за Далечниот исток, на кој им судеа јапонски воени злосторници од Втората светска војна. На судењето, кое траеше до ноември 1948 година, од 28 обвинети, седум беа осудени на смрт, 16 на доживотен затвор, а останатите на пократки казни.

1968 година – Vioестоките судири со полицијата во Париз доведоа до студентски демонстрации и штрајкови поради неподготвеноста на владата да ги спроведе универзитетските реформи. Студентските протести наскоро се проширија и во другите европски земји, а протестот прерасна во бунт против граѓанското општество.

1971 година – Валтер Улбрихт поднесе оставка од функцијата генерален секретар на Источногерманската комунистичка партија. Него го замени Ерих Хонекер.

1991 година – Моштите на контроверзниот владика на Српската православна црква, Николај Велимировиќ, се пренесени од САД во неговото родно село Лелиќ во близина на Ваjeево.

1992 година – Муслиманските сили нападнаа конвој возила на ЈНА што се повлекуваа кон касарната Лукавица во Сараево. Неколку офицери, војници и цивили беа убиени и ранети.

1996 година – Делегатите од 55 земји се согласија на конференцијата на ООН во Geneенева за новите правила за употреба на нагазни мини, но не прифаќаат целосна забрана.

1999 година – Напад на НАТО врз СР Југославија удри во автобус во близина на градот Пеќ, Косово. Загинаа 20 лица, а 43 беа повредени. Зградата на телевизијата Нови Сад беше погодена во Нови Сад. Во седиштето на НАТО во Брисел беше објавено дека се извршени 14.000 летови за 42 дена од нападот на СРЈ.

2003 година – Конгресот на САД гласаше за буџет од скоро 80 ​​милијарди долари за војната во Ирак, вклучително и дел за сојузниците и борбата против тероризмот.

2006 година – Соучесник во нападот на Светскиот трговски центар во Newујорк на 11 септември 2001 година, Закаријас Мусауи е осуден на доживотен затвор. Тоа е прва и единствена пресуда донесена од американскиот суд за нападите врз Соединетите држави на 11 септември, во кои беа убиени скоро 3.000 луѓе.

2008 година – Умре поранешниот шпански премиер Леополдо Калво Сотело, вториот премиер по крајот на фашистичката диктатура на генералот Франциско Франко и воспоставувањето либерална демократија. Една од неговите најголеми одлуки е влегувањето на Шпанија во НАТО.

2008 година – Уништувачки циклон, Нагрис, го погоди Мјанмар, убивајќи 77.738 лица, а исчезнати 55.917.

2012 година – Сликата „Врисок“ на Едвард Мунк се продаде за 120 милиони долари во Сотби во Newујорк, со што стана најскапото уметничко дело досега продадено на аукција.

2014 година – почина американскиот нобеловец Гери Бекер, економист и социолог, еден од креаторите на теоријата за влијанието на економските закони врз човековото однесување и социјалните проблеми, кои претходно беа исклучиво теми во социологијата.

2016 година – Европската фудбалска унија (УЕФА) го прифати Косово како 55-та членка на таа организација.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (20 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

Светот виден на денешен ден, 20-ти мај

📜 Среден и нов век

  • 1349 – Цар Душан го прогласува Душановиот законик, еден од најважните правни документи во српската историја.
  • 1498Васко де Гама пристигнува во Индија (Каликут), отворајќи нов морски пат околу Африка.
  • 1506 – Почина Кристофоро Колумбо, откривачот на Америка.

✍️ Култура и филозофија

  • 1799 – Роден е Оноре де Балзак, автор на Човечката комедија.
  • 1806 – Роден е Џон Стјуарт Мил, филозоф, економист и застапник на утилитаризмот.
  • 2005 – Почина Пол Рикер, француски филозоф и хуманист.

⚔️ Војни и политика

  • 1834 – Почина Маркиз Ла Фајет, херој од Американската револуција.
  • 1882 – Потпишан е Тројниот сојуз меѓу Германија, Австро-Унгарија и Италија.
  • 1941 – Италија ја анектира Бока Которска за време на Втората светска војна.
  • 1956 – САД изведуваат прва воздушна експлозија на хидрогенска бомба.
  • 1999 – НАТО напад врз болница во Белград, при што загинаа пациенти.

🌍 Независности и државни промени

  • 1902 – Куба станува република; САД ги повлекуваат трупите.
  • 1927 – Велика Британија ја признава независноста на Саудиска Арабија.
  • 2002Источен Тимор прогласува независност.
  • 2000Тајван инаугурира прв демократски избран претседател од опозицијата.

🧑‍🤝‍🧑 Друштвени и економски настани

  • 1980 – Референдумот во Квебек – 60% против независност од Канада.
  • 1989 – Србија издава заем за економско заживување – никогаш не е вратен.
  • 1995Ебола карантин во Заир.
  • 2015 – Големите банки признаваат вина за валутни манипулации, казна од 5,7 милијарди долари.

🎨 Кражби и културни загуби

  • 2010 – Во Париз одземени, односно украдени 5 слики вредни 100 милиони евра, меѓу нив дела од Пикасо, Матис, Модиљани и други.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (18 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com / Jakob Braun

Култура и уметност

  • 1799 – Смртта на Пјер Бомарше, драматург чија работа инспирирала класични опери како „Севилскиот бербер“ (Росини) и „Фигаровата свадба“ (Моцарт).

  • 1911 – Почина Густав Малер, влијателен австриски композитор и диригент.

  • 1995 – Почина Александар Годунов, познат балетски танчер кој доживеа успех и на запад по бегството од СССР.


Политика и конфликти

  • 1803 – Велика Британија ѝ објави војна на Франција, со што се заострија Наполеонските војни.

  • 1804Наполеон е прогласен за император.

  • 1944 – Протерување на Татарите од Крим од страна на СССР, што останува едно од најконтроверзните етнички чистки во историјата на регионот.

  • 1996Радован Караџиќ се повлекува од функцијата претседател на РС поради меѓународен притисок.

  • 2000 – СБ на ОН воведува ембарго за оружје за Етиопија и Еритреја, поради нивната гранична војна.


Наука и технологија

  • 1974Индија го извршува својот прв нуклеарен тест, станувајќи шеста нуклеарна сила.

  • 1998 – Тужба против Мајкрософт за монополско однесување, значајна пресвртница во правната историја на технолошките гиганти.


Човекови права и меѓународна правда

  • 1954 – Стапува во сила Европската конвенција за човекови права.

  • 2010 – Обама го потпишува Законот за слобода на печатот, именуван по новинарот Даниел Перл.

  • 2011 – Пресуда против Аугустин Бизмунг, поврзана со геноцидот во Руанда.


Родени

  • 1836Вилхелм Штајниц, првиот официјален светски шампион во шах.

  • 1868Николај II, последниот руски цар.

  • 1872Бертран Расел, добитник на Нобелова награда и познат филозоф.

  • 1883Валтер Гропиус, основач на Баухаус и визионер во архитектурата.

  • 1919Марго Фонтејн, легендарна балерина.

  • 1920Карол Војтила, идниот папа Јован Павле II.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (17 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

Светот виден во рубриката „На денешен ден“ за 17-ти мај

🎨 Култура и уметност

  • 1510 – Смртта на Сандро Ботичели, еден од најголемите ренесансни сликари. Неговите дела, особено Раѓањето на Венера, се симболи на хуманизмот и естетиката на Ренесансата.

  • 1866 – Роден е Ерик Сати, француски композитор чие дело има големо влијание врз модерната музика.

  • 2012 – Почина Дона Самер, диско икона со глобално влијание во поп културата.


⚕️ Медицина и наука

  • 1749 – Роден е Едвард Џенер, пионер на имунизацијата, чиј изум – вакцината против сипаници – го променил текот на медицинската историја.


⚔️ Политика и воени настани

  • 1814 – Норвешка прогласува независност и усвојува устав – значаен момент во историјата на скандинавските земји.

  • 1838 – Смртта на Талеран, еден од највештите дипломати на Франција, со улога во реставрацијата по Наполеон.

  • 1940 – Германските трупи влегуваат во Брисел – дел од брзото напредување на нацистичка Германија во Втората светска војна.

  • 1949 – Обединетото Кралство ја признава независноста на Република Ирска.

  • 1997Лоран Кабила ја презема власта во Заир, кој се преименува во Демократска Република Конго.


📺 Технологија и медиуми

  • 1965 – Првото емитување во боја од Велика Британија до САД – голем чекор во глобалната телевизиска технологија.

  • 2000 – Српската влада ја презема РТВ „Студио Б“, симболичен настан за медиумската слобода во Србија.


⚖️ Човекови права и општествени промени

  • 1954 – Пресудата Brown v. Board of Education од Врховниот суд на САД ја укинува расната сегрегација во училиштата – историски момент во движењето за граѓански права.

  • 2004 – Масачусетс стана првата американска држава што легализира истополови бракови.

  • 2009 – За прв пат, жени се избрани во парламентот на Кувајт – голем напредок во правата на жените на Блискиот Исток.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Временска прогноза4 минути

Попоски истакна дека најмалку до првата седмица од јуни месец ќе имаме слично време, можеби и со пониски температури

Најновиот излез на прогностичките материјали истакнува најмалку до 6 јуни на повидок нема да има никакви температурни покачувања на воздухот....

Технологија1 час

AMD го претставува „Radeon RX 9060 XT“

AMD, како што вети пред неколку недели, објави неколку важни гејмерски производи за време на својата воведна презентација на Computex...

Македонија4 часа

Приведен измамник: Преку фејсбук страница продавал наводно благословени предмети

На 20.05.2025 во СВР Струмица, претставник на МПЦ – OA – Струмичка Eпископија пријави дека од почетокот на 2025 до...

Спорт7 часа

ФФМ и МВР потпишаа Меморандум за унапредување на безбедноста на фудбалски настани и заштита на интегритетот

Фудбалската федерација на Македонија (ФФМ) и Министерството за внатрешни работи (МВР) потпишаа Меморандум за соработка со кој се зајакнува партнерството...

Кичево7 часа

(ФОТО) Денес во кичевската касарна „Чеде Филипоски – Даме“ – со свеченост беше реализиран 21-ви Мај – „Денот на единицата“

Денес во касарната „Чеде Филипоски – Даме“ – Кичево со воена свеченост припадниците од 1. пешадиски баталјон (1.пб), од 1...

Хороскоп21 час

Хороскоп за среда (21 март)

ОВЕН Денеска во неколку наврати ќе треба да покажете како можете да бидете храбри, бестрашни и директни. Не заземајте страна...

Здравје и убавина23 часа

Вниманието во храната во борбата против заморот е многу битна за човековиот организам

Кога ќе забележите дека повеќе денови по ред сте поуморни од вообичаено, физички или ментално, треба веднаш да реагирате и...

Македонија1 ден

Посебен сообраќаен режим за експресниот пат А3 Штип – Кочани од клучка Крупиште до клучка Кочани

Министерството за внатрешни работи ги известува граѓаните дека на 21.05.2025 (среда), во периодот од 09 до 12 часот заради изведување...

На денешен ден2 дена

Времеплов: На денешен ден (20 мај)

Светот виден на денешен ден, 20-ти мај 📜 Среден и нов век 1349 – Цар Душан го прогласува Душановиот законик,...

Спорт2 дена

Македонската репрезентација во фудбал до 18 години, ќе одигра два контролни натпревари со Словенија во гости

Репрезентацијата на Македонија до 18 години кон крајот на мај ќе одигра два контролни натпревари против соодветната селекција на Словенија....

НАЈЧИТАНИ