На денешен ден
На денешен ден – 3 мај

1469 година – Роден е италијанскиот државник и историчар Николо Макијавели, автор на „Владетелот“, во кој тој тврди дека владетелот не треба да избира средства за да постигне цел, од која подоцна бил изведен поимот „макијавелизам“.
1494 година – Шпанскиот навигатор Кристофоро Коломбо го откри островот, подоцна наречен Јамајка.
1500 – Патувајќи на запад, португалскиот навигатор Педро Алварес Кабрал го открил Бразил на пат кон Индија и го прогласил за португалски посед.
1748.- Роден е францускиот политичар Емануел Josephозеф Сијес, познат како Абе Кие, еден од водачите на Француската револуција. Во брошурата „Која е третата класа?“ тој ги разоткри политичките барања на буржоазијата.
1791 година – Полскиот крал Станислав Август Понијатовски потпиша либерален устав за воспоставување парламентарна монархија. Тоа беше втор пишан устав во светот, по американскиот.
1814 година – Францускиот крал Луј XVIII се врати во Париз под заштита на сојузниците по поразот на императорот Наполеон Први во битката кај Ватерло.
1841 година – Нов Зеланд е прогласен за британска колонија.
1895 година – Териториите во сопственост на британската јужноафриканска компанија, јужно од реката Замбези, се преименуваат во Родезија.
1898 година – Во Киев е родена израелската државничка Голда Мебович Мејрсон, првата жена што стана премиер на Израел од 1969 до 1974 година.
1898 година – почина литературниот и театарски критичар и историчар на книжевноста Светислав Вуловиќ, професор на Големата школа во Белград, член на Српската кралска академија, една од највлијателните домашни литературни критичари во 19 век.
1902 година – Роден е францускиот физичар Алфред Кастлер, член на Француската академија, добитник на Нобеловата награда за физика во 1966 година. Неговата научна работа придонесе за развој на ласери.
1922 година – Во Париз е основана Меѓународната железничка унија, со основачи на Југословенските железници.
1936 – Во Јагодина се одржаа најмасовните антифашистички демонстрации, организирани од Фронтот за народна слобода, во Поморавjeе меѓу двете светски војни.
1939 година – Советскиот министер за надворешни работи Максим Литвинов е заменет со Вјачеслав Молотов, кој кон крајот на август истата година потпиша пакт за неагресија со нацистичка Германија.
1945 година – Британците за време на Втората светска војна го окупираа Рангун, главниот град на тогашна Бурма (сега Мјанмар), ослободувајќи го од јапонската окупација.
1946 година – Во Токио започна седницата на Меѓународниот воен трибунал за Далечниот исток, на кој им судеа јапонски воени злосторници од Втората светска војна. На судењето, кое траеше до ноември 1948 година, од 28 обвинети, седум беа осудени на смрт, 16 на доживотен затвор, а останатите на пократки казни.
1968 година – Vioестоките судири со полицијата во Париз доведоа до студентски демонстрации и штрајкови поради неподготвеноста на владата да ги спроведе универзитетските реформи. Студентските протести наскоро се проширија и во другите европски земји, а протестот прерасна во бунт против граѓанското општество.
1971 година – Валтер Улбрихт поднесе оставка од функцијата генерален секретар на Источногерманската комунистичка партија. Него го замени Ерих Хонекер.
1991 година – Моштите на контроверзниот владика на Српската православна црква, Николај Велимировиќ, се пренесени од САД во неговото родно село Лелиќ во близина на Ваjeево.
1992 година – Муслиманските сили нападнаа конвој возила на ЈНА што се повлекуваа кон касарната Лукавица во Сараево. Неколку офицери, војници и цивили беа убиени и ранети.
1996 година – Делегатите од 55 земји се согласија на конференцијата на ООН во Geneенева за новите правила за употреба на нагазни мини, но не прифаќаат целосна забрана.
1999 година – Напад на НАТО врз СР Југославија удри во автобус во близина на градот Пеќ, Косово. Загинаа 20 лица, а 43 беа повредени. Зградата на телевизијата Нови Сад беше погодена во Нови Сад. Во седиштето на НАТО во Брисел беше објавено дека се извршени 14.000 летови за 42 дена од нападот на СРЈ.
2003 година – Конгресот на САД гласаше за буџет од скоро 80 милијарди долари за војната во Ирак, вклучително и дел за сојузниците и борбата против тероризмот.
2006 година – Соучесник во нападот на Светскиот трговски центар во Newујорк на 11 септември 2001 година, Закаријас Мусауи е осуден на доживотен затвор. Тоа е прва и единствена пресуда донесена од американскиот суд за нападите врз Соединетите држави на 11 септември, во кои беа убиени скоро 3.000 луѓе.
2008 година – Умре поранешниот шпански премиер Леополдо Калво Сотело, вториот премиер по крајот на фашистичката диктатура на генералот Франциско Франко и воспоставувањето либерална демократија. Една од неговите најголеми одлуки е влегувањето на Шпанија во НАТО.
2008 година – Уништувачки циклон, Нагрис, го погоди Мјанмар, убивајќи 77.738 лица, а исчезнати 55.917.
2012 година – Сликата „Врисок“ на Едвард Мунк се продаде за 120 милиони долари во Сотби во Newујорк, со што стана најскапото уметничко дело досега продадено на аукција.
2014 година – почина американскиот нобеловец Гери Бекер, економист и социолог, еден од креаторите на теоријата за влијанието на економските закони врз човековото однесување и социјалните проблеми, кои претходно беа исклучиво теми во социологијата.
2016 година – Европската фудбалска унија (УЕФА) го прифати Косово како 55-та членка на таа организација.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 2 септември

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Воени битки и борби
-
31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.
-
1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.
-
1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.
-
1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.
📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки
-
1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).
-
1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.
-
1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.
-
1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.
-
1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).
-
1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.
-
1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).
-
1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).
-
2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.
✈️ Откритија, истражувања и летови
-
1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.
✊ Протести и демонстрации
-
1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.
-
2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.
⚰️ Смртни случаи на познати личности
-
1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).
-
1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.
-
1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.
-
1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.
-
2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.
-
2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.
-
2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.
-
2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.
-
2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.
-
2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 1 септември

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🕊️ Смрт и загуби
-
1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.
-
1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.
-
1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.
-
1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.
-
2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.
⚔️ Војни и конфликти
-
1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).
-
1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.
-
1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.
-
1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.
-
1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.
-
1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.
-
2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.
-
2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.
🌍 Политички и државни настани
-
1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.
-
1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).
-
1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.
-
1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.
-
1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.
-
2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.
-
2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.
-
2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.
-
2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.
🌋 Природни катастрофи
-
1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.
-
1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.
🎭 Култура, наука и спорт
-
1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (29 август)

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.
1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.
1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.
1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.
1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.
1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.
1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.
1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.
1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.
1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.
1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.
1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.
1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.
1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.
1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.
1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.
1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.
1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.
1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.
1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.
1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.
1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.
2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.
2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.
2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.
2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.
2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.
2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.
2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за среда (3 септември)
-
Хороскоп19 часа
Хороскоп за четврток (4 септември)
-
Кичево1 ден
Кичево: Филм, музика и креативност во село Ехлоец: Echoes in the Wild на 7 септември
-
Македонија1 ден
МВР: Целосна забрана во шуми до крај на месец септември
-
Lifestyle1 ден
Кој пијалок е поштетен за здравјето: пивото или газираните сокови?
-
Македонија1 ден
„Wizz Air“ со шести авион во својата база во Скопје и 13 нови рути
-
Свет9 часа
(ВИДЕО) „Ден на жалост“ во Португалија по страшната трагедија каде од шините излета жичара и одзеде најмалце 15 животи, неофицијално има и странци
-
Скопје1 ден
Вчера од скопски автобус на „ЈСП“ патник паднал и се здобил со тешки телесни повреди