Следете не

На денешен ден

На денешен ден: 3 ноември

Објавено пред

на

1534.- Англискиот парламент донесе повелба со која кралот Хенри VIII го постави на чело на црквата (Акт на надмоќ), со што на папата му беше одземена власта над црквата во Англија. На ова му претходеше конфликт со папата Лав X, кој не сакаше да го поништи бракот на кралот со Катерина Арагонска и да ја легализира врската со Ана Болен.

1768.- Роден е Ѓорѓе Петровиќ Караѓорде, водач на Првото српско востание против Турците во 1804 година. По избувнувањето на востанието во 1813 година, тој побегнал во Австрија, а потоа во Русија. Убиен е по наредба на кнезот Милош Обреновиќ во 1817 година, кога тајно се вратил во Србија.

1801.- Роден е италијанскиот оперски композитор Винченцо Белини, еден од најпознатите творци на италијанското белканто („Норма“, „Пуританци“, „Пират“, Капулети и Монтеки“).

1839.- Британските фрегати потопија неколку кинески ѓубре во близина на Кантон. Така започна Првата опиумска војна против Кина, која заврши со потпишување на мировен договор во 1842 година во Нанџинг, под многу неповолни услови за Кина.

1852.- Роден е јапонскиот принц Муцухито, император Меиџи од 1867 година. За време на неговото владеење (до 1912 година), тој целосно ја лишил моќта на шогунатот, воспоставил централна империјална влада и ја претворил феудалната Јапонија во модерна капиталистичка држава. Тој го пресели главниот град од Кјото во Едо, кој беше преименуван во Токио.

. Меѓу водачите, кои беа уапсени и застрелани, беа истакнати членови на Радикалната партија. Некои од нив, како Никола Пашиќ, успеаја да побегнат во странство, а партијата претрпе тешка криза.

1901.- Роден е францускиот писател и политичар Андре Малро, учесник во Кинеската револуција (1924-27), Шпанската граѓанска војна, еден од водачите на Движењето на отпорот во Втората светска војна, член на Француската академија, министер за култура Де Гол. од 1959 година.. до 1969 година („Кралски пат“, „Човечка судбина“, „Искушение на Западот“, „Антимемоари“).

1903.- Панама, со поддршка на САД, кои го испратија крстосувачот Нешвил во панамските води, прогласи независност од Колумбија.

1912.- Роден е парагвајскиот диктатор Алфредо Стреснер, кој дојде на власт со воен удар во 1954 година и владееше во терор против политичките противници до 1989 година, кога беше соборен со државен удар.

1918.- Една недела пред капитулацијата на Германија во Првата светска војна, морнарски бунт избувна на воени бродови во Кил и се прошири во неколку градови (Хамбург, Либек, Бремен) каде беа формирани привремени револуционерни влади. Откако владата се судри со бунтовниците, германскиот парламент ја укина нивната власт на 6 февруари 1919 година.

1918.- Претставниците на австроунгарската армија потпишаа капитулација во Падова во Првата светска војна, што беше последен државен акт на 700-годишната Хабсбуршка монархија.

1946.- Јапонскиот император Хирохито се откажа од божествените атрибути на радио, а царската влада премина на изборниот парламент.

1954.- Умре францускиот сликар и скулптор Анри Матис, најпознатиот претставник на фовистичкиот тренд и еден од најзначајните француски и европски сликари во 20 век.

1956.- Велика Британија и Франција прифатија прекин на огнот на Блискиот Исток под услов мировниците на ОН да бидат испратени во Суецкиот канал.

1957.- СССР го лансираше првиот сателит со живо суштество, Спутник 2, со ликот на кучето Лајка.

1961.- Тант е избран за генерален секретар на ОН по смртта на Даг Хамарскјолд.

1970.- Кандидатот на Фронтот за народно единство, Салвадор Аљенде, стана претседател на Чиле, првиот марксист на западната хемисфера што беше избран на слободни избори. Тој беше убиен во 1973 година во државен удар на генералот Аугусто Пиноче.

1991.- Хрватските паравојски го протераа населението и уништија 18 српски села во западна Славонија.

1992.- Демократскиот кандидат Бил Клинтон го победи републиканецот Џорџ Буш, тогашниот шеф на државата, на претседателските избори во САД.

1996.- Умре поранешниот самопрогласен император на Централноафриканската Република Жан Бедел Бокаса. Тој дојде на власт со воен удар во 1966 година, се прогласи себеси за доживотен претседател во 1972 година, а за цар во 1976 година. Беше соборен во 1979 година од поранешниот претседател Дако и вратен во земјата како република.

1998.- Умре американскиот аниматор Боб Кејн, автор на Бетмен.

2002.- Турската Партија на правдата и развојот победи на парламентарните избори, но на нејзиниот лидер, Тајп Ердоган, му беше забрането да ја преземе функцијата премиер, бидејќи претходно беше осуден за немири на исламисти.

2005.- Умре Аен, основач на издавачката куќа Бурда-Моден и една од најуспешните деловни жени во Германија.

2009.- Умре шпанскиот писател, социолог и есеист Франциско Ајала, добитник на сите шпански книжевни награди.

2010.- Умре американскиот композитор Џери Бок, автор на хитовите на Бродвеј, меѓу кои и познатиот мјузикл „Виолинист на покривот“ и „Фиорело“, за кои заедно со текстописецот Шелдон Харник ја доби наградата Тони. Меѓу неговите познати мјузикли се „Mr. Wonderful“ и „She Loves Me“.

2013.- Во Косово се одржаа локални избори, граѓаните избираат советници и градоначалници во 39 општини.

2014.- Почина Миљенко Дерета, филмски и ТВ режисер, основач и долгогодишен директор на невладината Граѓанска иницијатива.

2015 – Дете без државјанство се раѓа на секои 10 минути во светот, а овој проблем дополнително се влошува со конфликтот во Сирија, кој доведе до најтешката мигрантска криза во Европа од 1945 година, соопштија Обединетите нации, кои планираат да го укинат статусот со 2024. без државјанство.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден: 19 август

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

⚔️ Империјализам и воени конфликти

  • 14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.

  • 636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.

  • 1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.

  • 1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.


🧠 Наука и техника

  • 1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.

  • 1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.

  • 1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.


🎭 Култура и уметност

  • 1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.

  • 1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.

  • 1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.

  • 2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.


🌍 Политички превирања и државни удари

  • 1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.

  • 1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.

  • 2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.


✈️ Технологија и летови

  • 1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.

  • 1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден: 14 август

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Историски битки и политички настани

  • 1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.

  • 1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.

  • 1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.

  • 1941Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.

  • 1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.

  • 1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.

  • 2015САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.


⚔️ Воени конфликти и кризи

  • 1900 – Крај на Боксерската буна.

  • 1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.

  • 2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.

  • 2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.


🧪 Наука и технологија

  • 1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.

  • 1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.

  • 1893Франција воведува први регистарски таблички.


🧍‍♂️ Значајни личности (родени/починати)

  • 1777 – Ерстед (научник)

  • 1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.

  • 1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.

  • 2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.

  • 2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.

  • 2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.


🌍 Катастрофи и трагедии

  • 2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).

  • 2017Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).

  • 2018Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).

  • 2021Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).

  • 2022Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп10 часа

Хороскоп за недела (24 август)

ОВЕН Ќе бидете исклучително успешни во комуникацијата, затоа фокусирајте се на сите оние ситуации кои бараат преговарачки вештини, се сведени...

Временска прогноза13 часа

Попоски со нова метео анализа, септември надпросечно топол

Според моменталните излази на најажурниот прогностички модел ECMWF (Европски центар за Среднорочна прогноза) месец септември 2025 година во Република Македонија...

Спорт14 часа

Роналдо стана единствен фудбалер во историјата кој постигнал најмалку 100 голови во четири различни клубови

Кристијано Роналдо (40) зад себе има импресивна голгетерска кариера – 450 голови за Реал Мадрид, 145 за Манчестер Јунајтед и...

Кичево18 часа

Кичево: Најавени градежни работи кон месност Крушино, за тоа време ќе има времен прекин на сообраќај

Во понеделник, 25 август 2025 година, ГД „Гранит“ АД Скопје, изведувач на работите на Автопатот А2 Кичево–Охрид, ќе започне со...

Хроника19 часа

Уште една трагедија на македонските патишта, загина украинец пешак, го удрил жител на Косово од Германија

На 22.08.2025 околу 18:00 часот во СВР Скопје било пријавено дека на магистралниот пат Скопје-Граничен премин Долно Блаце, на околу...

Lifestyle22 часа

Како да ја направите вашата орхидеја да расцвета: 4 корисни совети

Орхидеите се меѓу најубавите декоративни растенија за домот, но бараат посебна грижа и внимание. Многу луѓе погрешно мислат дека е...

Гејминг22 часа

Fortnite повторно достапен на iOS во Австралија

По пет години судски битки, Epic Games успеа да го врати Fortnite и Epic Games Store на iOS уредите во...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за сабота (23 август)

ОВЕН Расположението на денот е чиста среќа, драги наши Овни! Уживате во плодовите на вашиот труд. Beе можете да се...

Македонија1 ден

Времен прекин на сообраќај утре и задутре поради меѓународниот ФИС ролер-ски натпревар „Тодор Проески“

Од АМСМ информираат дека на 23 и 24 август 2025 година, во периодот од 09:00 до 12:00 часот, на регионалниот...

Спорт2 дена

Утре започнува првото коло во втората македонска фудбалска лига, според новите правила само шампионот обезбедува место во ПМФЛ

Утре од 17:00 часот стартува новата сезона во Втората македонска фудбалска лига со натпреварите од првото коло. Сезоната 2025/2026 се...

НАЈЧИТАНИ