Следете не

На денешен ден

На денешен ден (3 септември)

Објавено пред

на

1189.- Ричард I Плантагенет, познат како Лавовско срце Ричард, е крунисан за крал на Англија во Вестминстерската опатија во Лондон.

1658.- Умре англискиот државник и воен лидер Оливер Кромвел, водач на парламентарните сили во граѓанската војна во Англија. По победата над ројалистите, тој ја укина монархијата и во 1653 година стана господар-заштитник на Англија, Шкотска и Ирска. Две години по неговата смрт, монархијата била обновена.

1759.- Во Португалија започна протерувањето на римокатоличките језуити.

1783.- Потпишан мировен договор помеѓу Велика Британија и САД, со што заврши Американската револуционерна војна. Британија ги призна САД како слободна суверена и независна држава. Американската војна за независност започна во април 1775 година со битките кај Лексингтон и Конкорд.

1791 – Францускиот парламент усвои устав за воспоставување уставна монархија.

1806 – Во првото српско востание, Србите ја поразија турската војска кај Делиград, а војводата Станоје Главаш го ослободи Прокупlе.

1821.- Румелија беглербег и белградскиот везир Марашли Али Паша умреле во Белград. За време на Второто српско востание, тој постигнал договор со востаниците за прекин на непријателствата, а во 1815 година склучил договор со принцот Милош Обреновиќ, според кој на Србите им била дадена ограничена самоуправа.

1826 година – Николај Павлович Романов е крунисан за цар на Русија во Москва.

1869.- Роден е српскиот археолог Милоје Васиќ, професор на Универзитетот во Белград до 1955 година, член на Српската академија на науките и уметностите. Врз основа на ископувањата на праисториската локација во Винча, тој дошол до заклучок дека културата на Дунав потекнува од Медитеранот (егејска култура) и пред Азија, а не од нордиските земји.

1877.- Умре францускиот државник и историчар Луј Адолф Тир, прв претседател на Третата република (1871-1873). Како шеф на Версајската влада во 1871 година, ја загуши во крв Париската комуна („Крвава недела“).

1883.- Умре рускиот писател Иван Сергеевич Тургенев, еден од најважните претставници на рускиот реализам. Тој беше првиот руски писател чии дела навлегоа на Запад, каде што беше многу популарен и имаше поголема репутација на француски отколку во руските литературни кругови („Татковци и деца“, „Записи на ловецот“, „Во пресрет на новите денови“) На

1884.- Првиот патнички воз тргна од Белград на линијата Белград -Ниш, прв во Србија. Почетокот на изградбата на 21 јуни 1881 година беше означен со сребрен будак од принцот Милан Обреновиќ. Освен голем број граѓани, истакнати гости од Виена, Будимпешта и Париз присуствуваа на збогувањето на возот украсен со цвеќиња и српски тробојки. Возот тргна во 8.30 часот, а во Ниш пристигна во 18.23 часот.

1931 година – Кралот Александар I Караѓорѓевиќ од Југославија објави донесен устав кој ја легитимира монархистичката диктатура, донесен на 6 јануари 1929 година.

1939.- Два дена по германскиот напад врз Полска, Велика Британија и Франција и објавија војна на Германија.

1939.- На кружниот тек околу Калемегдан, во Белград се одржаа најголемите меѓународни автомобилски трки во Југославија.

1943 – Сојузничките трупи ја нападнаа Италија во Втората светска војна, приземјувајќи ја 8 -та британска армија во Сицилија под фелдмаршалот Бернард Ло Монтгомери.

1948.- Умре Едуард Бенеш, претседател на Чехословачка од 1935 до 1938 година и од 1946 до 1948 година, кога поднесе оставка откако комунистите дојдоа на власт. Тој беше водач на Народната партија и најблизок соработник на првиот претседател на Чехословачка, Томас Гариге Масарик. За време на Втората светска војна, тој беше претседател на бегалската влада во Лондон.

1969.- Умре Хо Ши Мин, претседател на Демократска Република Виетнам од прогласувањето во 1945 година, еден од основачите на Комунистичката партија на Индокина во 1930 година. За време на Втората светска војна, тој беше водач на герилците во борбата против Јапонија Француските војници во Индокина (1946-54).

1976.- Американско вселенско летало „Викинг 2“ слета на Марс и почна да испраќа фотографии од планетата.

1991.- Умре американскиот филмски режисер со италијанско потекло Френк Капра, добитник на три Оскари за филмовите „Се случи една ноќ“, „Господин Дидс оди во град“ и „Не можеш да го земеш со тебе“.

1992.- За време на војната во Босна, италијански авион со хуманитарна помош за Сараево беше соборен во близина на Јасеник, 34 километри западно од Сараево. Четворица членови на екипажот загинаа, а следниот месец испораката на хуманитарна помош преку сараевскиот аеродром беше прекината.

1994.- Русија и Кина прогласија крај на непријателствата и се согласија да ги отстранат нуклеарните ракети насочени од една во друга земја.

1999.- Мисијата на ОН на Косово го суспендираше југословенскиот валутен закон и воспостави царинска контрола на границата Косово -Македонија.

2001.- Соединетите држави и Израел ги повлекоа своите делегации од конференцијата на ОН за расизмот во Дурбан во знак на протест против обидите да се означи Израел како расистичка земја.

2004.- Најстариот чешки затвореник, осумдесетгодишниот Карел Хофман, е ослободен од понатамошно издржување на четиригодишна затворска казна поради здравствени причини. Тој беше единствениот Чех осуден за помагање на советската окупација на Чехословачка во 1968 година.

2004.- Заложничката криза во Беслан, Северна Осетија, заврши три дена подоцна, при што загинаа 335 заложници и безбедносните сили, а 126 беа повредени, од кои 70 деца. Чеченските бунтовници киднапираа и затворија повеќе од илјада деца и родители кои присуствуваа на прославата на почетокот на учебната година, заземајќи училишна зграда во Беслан, барајќи од руските власти да ги ослободат затворениците за нападите врз државните институции во Ингушетија во јуни и да ги повлечат своите војници Чеченија.

2009 година – Во серијата експлозии што ја погодија фабриката за муниција „Први Партизан“ во Ужице, загинаа седум работници, а 14 беа повредени.

2014.- Јапонскиот премиер Шинзо Абе ја смени владата по 20 месеци на власт. Аналитичарите проценуваат дека премиерот се одлучил на тој чекор со цел да го подобри својот имиџ и популарност, која почнала да опаѓа откако граѓаните не ги виделе конкретните резултати од неговите ветувања.

2015.- Израелскиот парламент усвои закон со кој се забранува новинарите во државните медиуми да ги изнесуваат своите ставови во живо на програмата. Новинарите го критикуваа контроверзниот закон, велејќи дека владата сака да ја задуши слободата на изразување и да ги замолчи оние што не се согласуваат со некои нејзини потези.

На денешен ден

Светот на денешен ден (18 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

Среден век и големи откритија

  • 1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.

  • 1493Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.

18. и 19. век

  • 1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.

  • 1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.

Почеток на 20. век

  • 1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.

  • 1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.

  • 1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.

  • 1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.

Првата светска војна и последици

  • 1918Латвија прогласува независност.

  • 1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.

1920-ти и 1930-ти

  • 1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.

  • 1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.

  • 1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.

Втора светска војна и по неа

  • 1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.

  • 1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.

  • 1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.

Втора половина на 20. век

  • 1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.

  • 1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.

  • 1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).

  • 1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.

  • 1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.

  • 1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.

  • 1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.

  • 1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.

Распадот на Југославија

  • 1991 – ЈНА го освојува Вуковар.

  • 1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.

  • 1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.

  • 1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.

Кон крајот на векот

  • 1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.

  • 1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.

  • 1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.

21. век

  • 2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.

  • 2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.

  • 2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.

  • 2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.

  • 2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.

  • 2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.

  • 2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (8 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.

1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.

1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.

1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.

1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.

1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.

1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.

1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).

1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.

1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.

1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.

1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.

1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.

1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.

1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.

1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.

1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.

1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.

1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.

1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.

1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.

1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.

2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.

2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.

2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.

2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.

2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот „На денешен ден“ – 30 октомври

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1762 – Роден е францускиот поет Андре де Шение, кој ги споил класичните поетски форми со новиот романтичарски дух. Се спротивставил на јакобинската диктатура и бил погубен на гилотина во 1794 година.

1817Симон Боливар ја формира првата независна влада на Венецуела.

1830 – Починал Петар I Петровиќ Његош, црногорски епископ и државник. Тој го донел првиот закон на Црна Гора (1796) и основал централно судско тело (1803), обединувајќи ги завојуваните племиња.

1864 – Со Виенскиот мир, Данска им ги предала Шлезвиг, Холштајн и Лауенбург на Прусија.

1869 – Во Белград е отворен Народниот театар, дело на архитектот Александар Бугарски. На свеченоста е изведена сликата „Посмртна слава на принцот Михаил“ од Ѓорѓе Милетиќ.

1905 – Рускиот цар Николај II го издал Октомврискиот манифест, со кој биле воведени граѓански слободи и избран парламент – Думата.

1910 – Починал Жан Анри Динан, швајцарски филантроп и основач на Црвениот крст, добитник на првата Нобелова награда за мир (1901).

1918Словачка се одвоила од Унгарија и со Чешка ја формирала Чехословачка, првата држава создадена по распадот на Австро-Унгарија.
Истата година Турција капитулирала во Првата светска војна, со што престанала да постои Отоманската империја.

1922 – По „Маршот кон Рим“, Бенито Мусолини ја формирал првата фашистичка влада во Италија.

1938 – Радио драмата „Војна на световите“ на Орсон Велс предизвикала паника во САД – слушателите поверувале дека станува збор за вистинска инвазија од Марс.

1973 – Отворен е Босфорскиот мост, што ги поврзува Европа и Азија.

1974Мухамед Али се вратил на боксерскиот ринг и со нокаут го победил Џорџ Форман.

1975Принцот Хуан Карлос го наследил болниот диктатор Франциско Франко и ја презел власта во Шпанија.
Истата година се случила авионската несреќа на „Инекс-Адрија“ кај Прага, во која загинале 75 патници.

1990 – Кина објавила дека има 1 милијарда и 13 милиони жители.

1995 – На референдумот во Квебек, 50,6% од гласачите се изјасниле против независноста од Канада.

1998 – Започнала НАТО мисијата „Орловско око“ за надгледување на воздушниот простор над Косово.

2000 – Во Мадрид, автомобил-бомба убила судија од Врховниот суд и уште две лица; нападот се припишува на групата ЕТА.

2001Лондонскиот клуб на доверители ѝ го намалил долгот на СР Југославија за 600 милиони долари.

2003 – Донаторска конференција во Хаг обезбедила 15,7 милиони евра за судот за воени злосторства во Сараево.
Истата година, Џулио Андреоти бил ослободен од обвинението за вмешаност во убиството на новинарот Кармине Пикорели.

2006Аугусто Пиноче, поранешен чилеански диктатор, бил ставен во домашен притвор за злосторства извршени за време на неговото владеење.

2008 – Починал Исмет (Ицо) Вољевица, познат хрватски карикатурист и автор на стрипот „Грга“.

2011Росен Плевнелиев бил избран за претседател на Бугарија.

2012 – Ураганот Сенди го погодил источниот брег на САД, одземајќи најмалку 39 животи и оставајќи милиони без струја.

2017 – Светската метеоролошка организација објавила дека концентрацијата на CO₂ во атмосферата достигнала рекордно ниво во 2016 година.

2020 – Починал митрополит Амфилохие, лидер на Српската православна црква во Црна Гора, од последици на COVID-19.

2022Луиз Инасио Лула да Силва е избран по трет пат за претседател на Бразил.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Фото: Michael Förtsch @ unsplash Фото: Michael Förtsch @ unsplash
Автомобили2 часа

Продажбата на BYD во Европа скокна, најавена е силна експанзија

Кинескиот производител на електрични и хибридни возила BYD планира значително да ја прошири својата продажна мрежа во Европа до крајот...

Фото: Solen Feyissa @ unsplash Фото: Solen Feyissa @ unsplash
Магазин2 часа

Google го лансира Gemini 3, најпаметната вештачка интелигенција досега

Google ја претстави серијата Gemini 3, за која компанијата тврди дека е нејзиниот најинтелигентен и најмоќен систем со вештачка интелигенција...

Македонија2 часа

ЦУК: Излеана река Пчиња од своето речно корито за околу 20 сантиметри, но не претставува проблем по живеалишта

РЦУК Куманово известува дека од ЕЛС Старо Нагоричане е добиена информација дека на подрачјето на с. Пелинце, во близина на...

Македонија4 часа

МВР: Откриена група на крадци и помагачи кои краделе предмети во рудникот Бучим

На 18.11.2025 во 09:00 часот на стариот магистрален пат Струмица-Радовиш, во близина на село Владевци, струмичко, полициски службеници од СВР...

Временска прогноза5 часа

Дожд секаде, повремено ќе засилува југоисточен ветер, поради состојбата ќе растат условите за зголемување на нивоата на реките и на езерата

Денеска поради влијанието на циклонската активност од Џенова во Македонија во најголем дел ќе има повремени врнежи од дожд. Особено...

Хороскоп15 часа

Хороскоп за среда (19 ноември)

ОВЕН Овој викенд ќе бидете доста емотивни и чувствителни, но не во негативна смисла. Обрнете посебно внимание на луѓето што...

Спорт15 часа

Македонија во четврток го дознава новиот ривал, по катастрофалниот пораз тргнуваме по потешкиот пат за мундијалот! Глава горе момци!

Македонската фудбалска репрезентација го запиша својот прв и единствен пораз во квалификациите за Светското првенство. Националниот тим беше целосно надвор...

Технологија20 часа

Падот на „Cloudflare“ кој предизвика тотален интернет хаос, се соочил со проблем т.н. „внатрешна деградација на услугата“, претходно паднаа „Азур & Амазон“

Глобалниот провајдер на интернет-инфраструктура „Cloudflare“ денес се соочи со сериозен прекин кој траеше околу три часа, оставајќи милиони веб-страници и...

Технологија1 ден

„Cloudflare“ се соочува со проблеми, голем дел од интернет сајтовите привремено станаа недостапни поради техничка неисправност

Корисниците кои се обидоа да пристапат до платформи како X (поранешен Twitter) или до сајтот за филмски критики Letterboxd беа...

Фото: Scott Webb @ unsplash Фото: Scott Webb @ unsplash
Lifestyle1 ден

Како да го спречите замаглувањето на прозорците со средство што веќе го имате дома

Кондензацијата на прозорците е еден од најчестите зимски проблеми во домаќинствата. Секое утро истиот призор — капки вода по стаклото,...

НАЈЧИТАНИ