На денешен ден
На денешен ден (30 август)

30. п.н.е. – Египетската кралица Клеопатра почина. Според легендата, Клеопатра извршила самоубиство со каснување од отровна змија. Со нејзината смрт, династијата Птоломеј изумрела, а Египет станал римска провинција. 1483 – Умре францускиот крал Луј XI (Луј). Него го наследил неговиот син Чарлс VIII.
1645.- Потпишано е примирје од Холанѓаните и Американците Индијанци во Нов Амстердам, Newујорк.
1748.- Роден е quesак Луј, најважниот претставник на класицизмот во француското сликарство, дворскиот сликар на Наполеон Бонапарта. Тој имаше големо влијание врз ликовната уметност, но неговите следбеници главно завршија во моделот на академизам („Заклетва за Хорас“, „Наполеонска крунисување“, „Семејството raерард“, „Убиената Мара“, „Г -ѓа Рекамје “).
1757 – Во Седумгодишната војна, руската армија, под команда на маршалот Степан Фјодорович Апраксин, ги победи пруските трупи во битката кај Грос Јегссдорф.
1797.- Родена е англиската писателка Мери Шели, авторка на романот „Франкенштајн“, сопруга на поетот Перси Бише.
1871.- Роден е британскиот физичар Ернест Ратерфорд, добитник на Нобеловата награда за хемија во 1908 година. Тој ги открива алфа и бета зраците во радиумот, и со бомбардирање на азот со алфа честички, ја изведува првата трансмутација на еден елемент во друг (1919) На
1881 – Францускиот инженер Климент го патентира првиот стерео звучен систем во Германија.
1914 – Во битката кај Таненберг во Првата светска војна, Германската осма армија под генерал Пол фон Хинденбург ја победи Втората руска армија на генералот Александар Самсонов, губејќи околу 30.000 луѓе. Генерал Самсонов изврши самоубиство.
1918 година – Владимир Илич Ленин е убиен за време на посетата на фабриката „Мајкелсон“. Фања Каплан, член на Социјално -револуционерната партија, и нејзината сестра Дора пукаа во водачот на Советска Русија.
1929.- Умре дубровничкиот писател Иво Војновиќ, автор на драмите „Дубровничка трилогија“ и „Еквинокс“, кои неколку децении беа на репертоарите на југословенските театри.
1940.- Во Виена завршија разговорите меѓу претставниците на Германија, Италија, Романија и Унгарија (арбитража Бека), во кои Германија и Италија ја принудија Романија да и го отстапи јужниот дел на Доброгеа на Бугарија и дел од Трансилванија на Унгарија.
1940.- Умре англискиот физичар Josephозеф Johnон Томсон, кој го откри електронот во 1897 година. Добитник е на Нобеловата награда за физика во 1906 година.
1942 година – усташите го застрелаа Сава Шумановиќ, еден од најдобрите српски сликари меѓу двете светски војни, во Сремска Митровица за време на Втората светска војна. Неговите одлични композиции „Појадок на тревата“ и „Пијан брод“ се меѓу најзначајните дела на модерното српско сликарство.
1944.- Советската армија зазема нафтени полиња во Плоешти, Романија, за време на Втората светска војна, лишувајќи ја германската армија од важен извор на гориво.
1945 – Велика Британија повторно го воспостави своето владеење во Хонг Конг, по три години и седум месеци јапонска окупација.
1957 – Сенаторот Стром Турмонд од Јужна Каролина постави нов рекорд во опструкција на американскиот Конгрес, зборувајќи повеќе од 24 часа против законот за граѓански права.
1963.- Лидерите Никита Хрушчов и Johnон Кенеди воспоставија директна телефонска врска, позната како „црвен телефон“, помеѓу седиштето на владите на СССР и САД, Кремlin и Белата куќа.
1973.- Кенија забрани лов на слонови и трговија со слонова коска.
1974.- Во близина на Загреб се случи тешка железничка несреќа, во која загинаа околу 150 луѓе. Тоа беше најголемата железничка несреќа во историјата на југословенскиот сообраќај.
1981.- Во експлозија на бомба во близина на Кабинетот на премиерот загинаа претседателот на Техеран Мохамад Али Раџаи и премиерот Мохамад Javавад Бахонар во Техеран.
1991 – Советската Република Азербејџан прогласи независност од Москва и започна со формирање сопствена армија.
1992.- Петмесечната српска опсада на Горазде е прекината. Во согласност со договорот во Лондон, командата на босанските Срби повлече околу 1.000 свои војници, а колона српски цивилни бегалци се повлече со нив. „Зелените беретки“ (босански муслимани) ја нападнаа колоната, убивајќи 22, а ранети околу 50 лица.
1995.- Авионите на НАТО започнаа серија напади врз српските позиции во Босна, во обид да го принудат раководството на босанските Срби да го прифати мировниот план за БиХ. Нападите се случија два дена откако 37 лица загинаа во минофрлачки напад врз Сараево, и беа прекинати на 14 -ти септември, кога Србите потпишаа договор за повлекување на тешкото оружје на 20 километри од Сараево.
1997.- Во сообраќајна несреќа во Париз загина британската принцеза Дијана Спенсер од Велс, поранешна сопруга на британскиот престолонаследник принцот Чарлс. Во несреќата животот го загубија и нејзиниот сопатник Доди ал Фајед и нивниот возач Хенри Пол.
2001.- Околу 438 бегалци, главно од Авганистан, кои беа спасени од ферибот што тоне, продолжуваат да умираат на норвешки товарен брод, бидејќи Австралија не им дозволила да влезат во земјата.
2003.- Руска нуклеарна подморница потона во Северното Море. Од десетте членови на екипажот, еден човек беше спасен.
2003.- Умре американскиот актер Чарлс Бронсон, starвезда на акциони филмови од 1960 -тите и 1970 -тите години.
2004.- Рамиз Делалиќ oело е уапсен во Илиџа кај Сараево, осомничен за убиството на еден од гостите на венчавката, Србинот Никола Гардовиќ, на свадба во Бачаршија на 1 март 1992 година. Убиството ги продлабочи затегнатите меѓуетнички односи и го забрза почетокот на војната во Босна и Херцеговина.
2006.- Умре египетскиот писател и добитник на Нобелова награда за литература во 1988 година, Нагиб Махфуз.
2007.- Во пожар на островот Велики Корнати во Хрватска загинаа 12 пожарникари.
2008 година – Во периодот од август 2007 година до август 2008 година, уништени се 8.147 километри квадратни шума во Амазон, што е за 69 проценти повеќе од просекот во претходните три години.
2009.- Белоруски борбен авион Су -27 се урна на аеромитинг во централна Полска додека изведуваше маневар, при што загинаа двајцата пилоти.
2011.- Поранешниот министер за финансии Јошихико Нода е избран за нов премиер на Јапонија, по оставката на дополнителниот премиер Наото Кан.
2013. – Еден од најпознатите поети од англосаксонската јазична област, Ирецот Симус Хини, кој ја доби Нобеловата награда за литература во 1995 година, почина во Даблин. Зад себе остави 13 збирки поезија, две драми, четири книги есеи за поезија и бројни текстови во периодични изданија.
2014.- Туниската крајбрежна стража пронајде тела на 41 лице за кои се верува дека се мигранти, главно од Сирија, кои се удавиле додека се обидувале да пловат за Европа.
2014 година – Калифорнија е првата американска држава што забрани употреба на пластични кеси за еднократна употреба на нејзина територија.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.
1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.
1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.
1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.
Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.
1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.
1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.
1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.
2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.
2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.
Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.
1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.
Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.
2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
-
Кичево18 часа
(ФОТО) Од понеделник во Кичево започнува наплата на зонско паркирање во три зони
-
Кичево17 часа
(ФОТО) Денес по пријава ТППЕ Кичево безбедно отстрани змија од возило
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за сабота (14 јуни)
-
Спорт1 ден
Македонија до 14 години ќе одигра два контролни натпревари против Албанија, кичевчаните Матески и Димоски ќе бидат на списокот на селекторот Станковски
-
Хороскоп9 часа
Хороскоп за недела (15 јуни)
-
Македонија2 дена
Возел мотор со 2,02 промили алкохол во крвта и удрил деветгодишно дете
-
Хроника2 дена
Лице на 76-годишна возраст пронајдено починато во дебарско, претходно бил пријавен за исчезнат
-
Спорт2 дена
Белгискиот интернационалец Кевин Де Брујне е новото засилување на италијанскиот фудбалски клуб „Наполи“