На денешен ден
На денешен ден: 30 декември

1691.- Почина англискиот хемичар и физичар Роберт Бојл, кој прв ја забележал разликата помеѓу хемиските елементи и соединенијата и воспоставил закон за однос притисок-волумен. Изолираше метил алкохол и ацетон.
1803.- Поранешната француска колонија Луизијана, продадена на Американците од францускиот император Наполеон I во истата година, стана дел од Соединетите Држави. Ова речиси ја удвои територијата на Соединетите Држави во тоа време.
1864.- Роден е српскиот сликар Марко Мурат, еден од основачите на уметничкото друштво „Лада“ во 1904 година во Белград. Неговите најуспешни дела се сметаат за пејзажи во кои ја прикажува автентичната атмосфера на Далмација („Шипанска лука“, „Пролеќе у Шипану“ …).
1865.- Во Бомбај е роден англискиот писател Радјард, мајстор на раскази кои го прикажуваат животот во Индија. Добитник е на Нобеловата награда за литература во 1907 година („Книга за џунглата“, „Храбриот капетан“, „Ким“, „Детски приказни“ …).
1886.- Германија и Португалија потпишаа договор за дефинирање на границите меѓу Ангола и германската Југозападна Африка (Намибија).
1903.- Во пожар во чикашкиот театар „Ириквои“ загинаа 588 луѓе.
1906.- Родена е Керол Рид, покрај Дејвид Лин, водечки британски филмски режисер по Втората светска војна, „Ѕвездите гледаат од небото“, „Третиот човек“, „Нашиот човек во Хавана“, „Агонија и екстаза“… ). Доби Оскар за мјузиклот „Оливер“.
1915.- Германска подморница го торпедираше британскиот патнички брод Персија во близина на Крит во Првата светска војна. Загинаа 330 од 501 патник и член на екипажот.
1916.- Мистичниот монах Григориј Јефимович Распутин, многу влијателна личност на дворот на рускиот цар Николај Втори Романов и миленик на царицата Александра, е убиен и фрлен во реката Нева во Санкт Петербург. Убиството го извршила група офицери кои со неговата смрт сакале да го спасат угледот на монархијата.
1922.- Официјално е основан СССР (Сојуз на Советските социјалистички републики), со кој се создаде конфедерација на Русија, Белорусија, Украина и Закавкаската федерација.
1933 – Припадник на романската Железна гарда го изврши атентатори на премиерот Јон Дука. На функцијата премиер дојде профашистот Јоргос Тартареску, кој потоа ја приближи Романија до силите на Оската.
1944.- Умре францускиот писател и музиколог Ромен Ролан, космополит, пацифист, често наречен француски Толстој и совеста на неговото време. Неговиот литературен опус содржи 75 книги од различни области, од кои најпознати се романите „Жан Кристоф“, „Кола Брењан“ и романизирани биографии. Добитник е на Нобеловата награда за литература во 1915 година.
1947.- Романскиот крал Михал I абдицирал под притисок на комунистите, кои потоа ја прогласиле Народна Република Романија.
1968.- Умре норвешкиот државник Тригве Лие, првиот генерален секретар на ОН, влада во Лондон од 1946 до 1952 година.
1988.- Југословенскиот премиер Бранко Микулиќ и неговата влада поднесоа оставка поради широките критики дека владата не е во состојба да ја реши економската криза во земјата.
1990.- Албанските власти за првпат дозволија Евреите да емигрираат во Израел.
1991.- На состанокот во белорускиот главен град Минск, лидерите на Заедницата на независни држави (ЗНД), формирани по распадот на Советскиот Сојуз, не успеаја да се договорат за заедничка армија, оставајќи ги сите поранешни советски републики да формираат своја вооружени сили.
1993.- Израел и Ватикан потпишаа договор за меѓусебно признавање и целосни дипломатски односи по два милениуми главно непријателски односи меѓу Римокатоличката црква и Евреите.
1997.- Кина и Јужна Африка потпишаа договор за воспоставување дипломатски односи на 1 јануари 1998 година.
2000.- Генералот Омар ал-Башир е реизбран за претседател на Судан и вети дека ќе продолжи со напорите за воспоставување мир во земјата каде што околу два милиони луѓе загинале во граѓанска војна или глад. Ал Башир дојде на власт со државен удар во 1989 година и победи на изборите во 1995 година.
2003.- Поранешниот претседател на Камбоџа и водач на Црвените Кмери, Киа Сампан, еден од главните поддржувачи на Пол Пот, призна дека за време на нивното владеење (1975-1979) во Камбоџа биле извршени злосторства и масакри. За време на тој режим, загинаа околу 1.700.000 граѓани на Камбоџа, од кои многу беа егзекутирани, а многумина умреа од глад и болести.
2006.- Поранешниот ирачки претседател Садам Хусеин беше обесен откако ирачкиот Специјален суд го прогласи за виновен за злосторства против човештвото.
2008.- Белгискиот крал Алберт II го назначи за премиер белгискиот политичар, фламанскиот демохристијанин Херман ван Ромпуј.
2013 – Експлозија на тролејбус во Волгоград, град во јужна Русија, загинаа 14, а беа повредени 28. Ден претходно, 18 лица беа убиени во самоубиствен напад на железничка станица во истиот град.
2015 – Од почетокот на годината во Европа со брод пристигнале 1.000.573 мигранти, од кои 844.176 дошле во Грција, а 152.700 во Италија. Уште 34.215 мигранти дошле во Европа по копнен пат.
2018 – На парламентарните избори во Бангладеш, гласачите одлучија да му доверат трет последователен мандат на премиерот Шеик Хасини. Изборната кампања беше обележана со обвинувања на опозицијата дека илјадници противници на Хасина се уапсени, а медиумите објавија дека 16 лица биле убиени во насилства поврзани со изборите.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.
1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.
1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.
1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.
Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.
1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.
1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.
1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.
2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.
2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.
Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.
1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.
Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.
2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за петок (6 јуни)
-
Хороскоп13 часа
Хороскоп за сабота (7 јуни)
-
Кичево2 дена
(ФОТО) ТППЕ Кичево: Се гаси дива депонија зад „Стара централа“
-
Кичево23 часа
Кичевското архиерејско намесништво истакна соопштение по повод „Духовденска задушница“
-
Македонија1 ден
СВР Охрид: Армијата на Република Македонија ќе реализира тактичко-технички активности
-
Култура14 часа
(ВИДЕО) Краток фрагмент на отец Партениј за „Македонија и Патриотизмот“ од новиот филм посветен на неговиот триесет годишен монашки пат
-
Македонија2 дена
На граница кај бугарин во возило пронајдени биле електрошок и солзавец, бил веднаш лишен од слобода
-
Спорт22 часа
Македонија има потенцијал кој претходно го докажала. Милевски верува дека вечер играчите ќе го дадат својот максимум!