На денешен ден
На денешен ден: 30 јануари
1648.- Осумгодишната војна меѓу Шпанија и Обединетите покраини на Холандија (Холандија) заврши со потпишувањето на Минстерскиот договор. Во октомври истата година, Шпанија беше принудена да ја признае независноста на Холандија, што овозможи забрзан економски и културен просперитет на новата држава.
1649.- Англискиот крал Чарлс I е погубен во Лондон за предавство, откако ги поразил своите сили во граѓанска војна со републиканските сили на Оливер Кромвел. Неговата егзекуција предизвика огорченост и гнев во европските судови, а дипломатски претставници на државата Кромвел беа убиени во Холандија и Шпанија. Монархијата била обновена во Англија во 1660 година.
1835.- Американскиот претседател Ендрју Џексон преживеа обид за атентат. Тоа беше првиот обид за атентат врз шефот на државата во американската историја.
1882.- Роден е Френклин Рузвелт, кој четири пати е избран за претседател на САД од 1932 до неговата смрт во 1945 година, што е единствен настан во американската историја. Со политиката на „Њу Дил“ успеал да ги извлече САД од големата економска криза, воспоставил дипломатски односи со СССР (1935), а во Втората светска војна бил еден од најзначајните фигури во анти -Хитлеровата коалиција.
1933.- Германскиот претседател фелдмаршал Пол фон Хинденбург го назначи Адолф Хитлер за канцелар. Истиот ден во 1937 година, Хитлер изјавил во Рајхстагот дека Германија го повлекува својот потпис од Версајскиот мировен договор.
1937.- Тринаесет високи функционери на Комунистичката партија на СССР беа осудени на смрт поради наводно учество во заговорот на Лав Троцки против државниот врв.
1937.- Роден е рускиот велемајстор Борис Василевич Спаски, светски шампион во шах од 1969 година. Ја загуби титулата во мечот со американскиот велемајстор Боби Фишер, кој го победи во Рејкјавик во 1972 година со резултат 12,5:8,5.
1943.- Британските воздухопловни сили го започнаа првото деноноќно бомбардирање на Берлин во Втората светска војна.
1948.- Во Њу Делхи, шест месеци по независноста на Индија, беше убиен Махатма Ганди, водач на индиското движење за независност. Тој беше убиен од Натурам Годсе (Натурам), фанатик на сектата „Хинду Махасаба“ кој се спротивстави на неговата политика на помирување Хиндусите и муслиманите.
1948.- Умре американскиот пилот и дизајнер на авиони Орвил Рајт, пионер на авијацијата.
1964.- За прв пат во историјата на космонаутиката во СССР, сателитите беа лансирани во различни орбити со помош на една ракета – „Електрон 1“ и „Електрон 2“.
1967.- Папата Павле VI се сретна со претседателот на Президиумот на Врховниот совет на СССР Николај Подгорни, првиот шеф на советската држава што го посети Ватикан.
1968.- Во Виетнамската војна започнала едномесечна офанзива наречена „Тет“ (Нова година) под команда на северно виетнамскиот генерал Нгујен Гиап, за време на која северно виетнамските трупи и јужно виетнамските герилци го нападнале Сајгон и повеќе од 100 други локации на југ. Виетнам.
1972.- Британскиот марш уби 13 луѓе во Лондон, Северна Ирска, во Лондон. Тој конфликт беше наречен „Крвава недела“.
1972.- Пакистан го напушти Комонвелтот во знак на протест поради одлуката на Велика Британија, Австралија и Нов Зеланд да го признаат Бангладеш (поранешен Источен Пакистан).
1992.- Аргентина отвори досиеја за нацистите кои побегнале во Јужна Америка по Втората светска војна.
1995.- Во експлозија на автомобил-бомба загинаа најмалку 20 луѓе, а околу 60 беа повредени во еден од најтешките напади за време на тригодишниот бунт на исламските екстремисти во Алжир.
2000.- Цијанидот се излеа од романскиот рудник Баја Маре во притоките на реките Тиса, Лапос и Самос, а потоа во Дунав, предизвикувајќи огромна еколошка катастрофа. Во речниот слив беа пуштени 120 тони цијанид и 20.000 тони талог што содржи тешки метали.
2000.- По повод Денот на холокаустот, стотици неонацисти демонстрираа во Берлин и поминаа низ Бранденбуршката порта, потсетувајќи се на времето кога нацистите беа на власт во Германија.
2003 – Договорот за двојно државјанство на СРЈ и Босна и Херцеговина (БиХ) беше ратификуван од Собранието на СР Југославија (СРЈ).
2005.- Ирак ги одржа своите први повеќепартиски избори по 50 години, први по соборувањето на Садам Хусеин.
2011.- Британскиот композитор Џон Бери, добитник на пет Оскари за филмска музика, умре во „Танц со волците“ и „Моја Африка“, а компонираше музика за 11 филмови за Џејмс Бонд. Во текот на кариерата освои четири Греми и еден Златен глобус.
2013 – На отворањето на изложбата „Берлин 1933, на патот кон диктатурата“ по повод 80-годишнината од доаѓањето на власт на Хитлер, германската канцеларка Ангела Меркел побара од Германците секогаш да се борат за своите принципи и да не паѓаат во самозадоволство и истакна дека нацистичкото владеење дека „елитата на германското општество соработувала со нив, а пред се мнозинството во Германија барем го толерирало нивниот подем“.
2020 – Светската здравствена организација (СЗО) прогласи глобална закана поради нова форма на коронавирус што се шири надвор од Кина. Кина пријави 170 смртни случаи од новиот вирус, а неколку земји пријавија инфекции кај патници и студенти кои биле во Вухан, централниот кинески град каде што новиот коронавирус првпат се појави во декември.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (1 декември)
На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
-
1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.
-
1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.
-
1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.
-
1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.
-
1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.
-
1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.
-
1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.
-
1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.
-
1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.
-
1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.
-
1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.
-
1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.
-
1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.
-
1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.
-
1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.
-
1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.
-
1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.
-
1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.
-
1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.
-
1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.
-
2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.
-
2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.
-
2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 ноември
На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
19. век
1879
-
Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.
1895
-
Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.
20. век
1910-1930
1912
-
Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.
1919
-
Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:
-
Добруџа ѝ припаднала на Романија,
-
Источна Тракија на Грција,
-
Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.
-
1926
-
Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.
1930-1950
1940
-
Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.
-
Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.
1941
-
Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.
1942
-
Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.
1945
-
Норвешка станала членка на Обединетите нации.
1950-1970
1953
-
Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.
1968
-
Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.
1970-1990
1970
-
Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.
1974
-
На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.
1978
-
Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.
1983
-
Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.
1989
-
Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.
1990
-
Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.
1990-2000
1991
-
Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.
-
Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.
1996
-
Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.
-
Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.
1997
-
Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.
21. век
2000
-
Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).
-
Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.
2001
-
НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.
-
Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.
2004
-
Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.
2005
-
Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.
2006
-
Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.
-
Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
-
Кичево1 ден(ФОТО) Вчера во Кичево во преполна сала и одличен амбиент се одржа првиот хуманитарен концерт на „Македонски Завет“ и „Патриотско Друштво“
-
Кичево13 часаПредмалку се случила тешка сообраќајна несреќа на магистралниот пат кај с. Трапчин Дол кичевско
-
Хороскоп2 денаХороскоп за недела (30 ноември)
-
Хороскоп24 часаМесечен Хороскоп (декември 2025)
-
Здравје и убавина1 денШто значи топла или превриена вода за човечкиот организам, еве неколку здравствени проблеми кои топлата вода може да ги реши
-
Кичево5 часаКК „Баскет Кичево“ започнува со тренинзи по термини во спортска сала, стани и ти дел од вистинска спортска приказна со искусни тренери
-
Здравје и убавина1 денПробајте врз утринското кафе да му додадете парче чоколадо
-
Македонија1 денКај „Романовце“ лишен од слобода криумчар, пронајдени седум илегални мигранти од Египет
