Следете не

На денешен ден

На денешен ден: 31 октомври

Објавено пред

на

1517.- Почина италијанскиот сликар Фра Бартоломео, еден од последните фирентински ренесансни мајстори. Се смета за претходник на барокот („Богородица со светци“, „Пиета“).

1517.- Огорчен од бројните злоупотреби на црквата, германскиот свештеник Мартин Лутер закачи 95 тези за реформата на црквата на вратата од катедралата во Витенберг и ги стави на јавна дискусија. Така започнала реформацијата во германските земји, а Лутер станал еден од нејзините водачи.

1632.- Роден е Јан Вермер, еден од најголемите холандски мајстори во 17 век. Непрепознаен и неразбран цел живот, два века подоцна е рангиран меѓу најголемите уметници во историјата на сликарството, а неговите слики достигнале астрономски цени („Поглед на Делфт“, „Жена со писмо“, „Девојка со ѓердан“, Во студиото“, „ Час по музика“).

1795.- Роден е Џон Китс, еден од великаните на англиско-романтичкото соѕвездие од крајот на 18 и почетокот на 19 век. За пет години од создавањето (починал на 26 години) оставил дело што го вбројува во еден од најголемите поети на англиската литература („Ендимион“, „Ода на славата“, „Ода на грчката урна“, „Ода на есента“).

1848.- Царските трупи под команда на фелдмаршалот Алфред Виндишграец ја зазедоа Виена, задушувајќи го осуммесечното виенско востание за време на кое беше воспоставена револуционерна влада.

1851.- Во Цетиње умре црногорскиот епископ, филозоф и државник Петар II Петровиќ Његош, голем епски поет, автор на познатото драмско-епско дело „Горски виенац“. Како државник ги поставил темелите на модерната црногорска држава, ја основал извршната власт и сенатот, ги организирал судовите и вовел даноци. За време на неговото владеење, во 1834 година во Цетиње била основана првата печатница и било изградено првото училиште. Во своето книжевно наследство ги оставил и епот „Лука микрокозма“, драмата „Лажни кола Шчепан Мали“ и песни.

1871.- Врз основа на уставот од 1869 година (Устав на гувернерот), бил донесен првиот закон за поротата во Србија, кој стапил на сила на 1 јануари 1872 година.

1918.- Убиен е атентат врз поранешниот унгарски премиер, грофот Иштван Тиса, водач на реакционерната Национална работничка партија.

1922.- Роден е принцот од Камбоџа, Нородом Сиханоук, кој првпат на тронот го донела француската колонијална власт во 1941 година. Тој беше соборен во 1970 година со државен удар од страна на генералот Лон Нол, а потоа накратко (1975-76) беше претседател за време на режимот на Црвените Кмери. По серијата турбулентни политички промени, во 1993 година тој повторно стана крал на Камбоџа.

1925.- Реза Кан го презеде иранскиот престол и ја основа династијата Пахлави, која владееше со земјата до Исламската револуција во 1979 година.

1926.- Умре американскиот магионичар Хари Худини, најпознатиот магионичар на 20 век. Роден како Ерих Вајс, тој го промени своето име во делот на францускиот магионичар Роберт Худин.

1940.- Битката за Британија заврши со победа на британската авијација, која Германците ја започнаа во јули со силно бомбардирање и поморска блокада на Велика Британија. Британците ја презедоа воздушната контрола над Ла Манш, а Германците се откажаа од инвазијата на островот.

1952.- САД го извршија првото тестирање на хидрогенска бомба на Маршалските Острови во Тихиот Океан.

1956.- Со бомбардирањето на египетските аеродроми, Британија и Франција извршија напад врз Египет за време на Суецката криза.

1961.- Во процесот на десталинизација на Советскиот Сојуз, посмртните останки на Сталин беа преместени од мавзолејот на Црвениот плоштад во гробница покрај ѕидините на Кремљ.

1984.- Индира Ганди, премиерка на Индија, е убиена пред нејзината резиденција во Њу Делхи. Убиството го извршиле екстремисти од Сики, членови на нејзиното лично обезбедување.

1991.- Фредерик Чилуба го победи Кенет, водачот на борбата за независност и прв претседател на земјата, на првите повеќепартиски избори во Замбија.

1993.- Умре италијанскиот режисер Федерико Фелини, кој стана водечко име во италијанскиот и светскиот филм во 1950-тите. Еден од најистакнатите претставници на италијанскиот неореализам е добитник на три Оскари за филмовите „Улица“, „Ноќите на Кабирија“ и „Осум и пол“. Него го прославија и „Амаркорд“, „Слаткиот живот“, „Џулиета и духовите“.

1999.- За време на 113. фудбалско дерби меѓу „Партизан“ и „Црвена звезда“, во судири меѓу навивачите загина ученикот Александар Радовиќ. Тоа беше прв случај на насилна смрт на фудбалски натпревари во Југославија.

2000.- Во Казахстан експлодира руска ракета која ги носеше првите жители на Меѓународната вселенска станица.

2003.- Во Малезија по 22 години е избран петтиот премиер Абдула Ахмад Бадави. Тој го замени Махатир Мохамед, кој владее со земјата во Југоисточна Азија од 1981 година со репутација на најконтроверзниот азиски лидер.

2010.- На изборите во Бразил, Дилма Вана Русеф е избрана за нов шеф на државата и таа е првата жена претседател во историјата на таа земја.

2011 – УНЕСКО стана полноправна членка на Палестина, по што Канада, САД и Израел го прекинаа финансирањето на организацијата.

2015 – 217 патници и седум членови на екипажот загинаа кога руски авион што летал на релација Шарм ел Шеик – Санкт Петербург се урна во централниот дел на Синајскиот полуостров. Русија ја окарактеризира оваа авионска несреќа како терористички напад.

2015.- Пожар избувна во ноќен клуб во Букурешт за време на концерт на хеви метал предизвикан од пиротехнички средства, а 61 лице загина во метежот предизвикан од паниката на посетителите да го напуштат клубот.

2020 – Шкотскиот актер Шон Конери, познат како првиот филм за Џејмс Бонд, умре на 91-годишна возраст (The Unbreakable, The Name of the Rose, The Hunt for Red October)

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп10 часа

Хороскоп за понеделник (28 јули)

ОВЕН Можеби се занимавате со некој вид на докажување на работното место како пред себе така и пред другите. Можни...

Кичево10 часа

„Манастир Пречиста – Кичевска Коњаница“ пристигнува во Кичево, илинденските идеали ќе заживеат во очи на големиот празник „Илинден“

И оваа година „Манастир Пречиста – Кичевска Коњаница“ ќе земе учество на традиционалниот ден „Илинден“ во Крушево, каде со своја...

Кичево16 часа

(ВИДЕО) Гори големо Црско, ветерот дополнително отежнува и пожарот оди кон с.Цер и Турла – „ТППЕ Кичево“ со апел до мештаните!

Денеска нешто по 13 часот во месноста големо Црско помеѓу с.Белица кичевска и с.Цер беснее голем пожар. Дополнителни проблеми создава...

Хроника21 час

Утрово во близина на кичевското село Црвивци се случила тешка сообраќајна несреќа каде животот го загуби едно лице

Утрово, околу 08:20ч во кичевско на локалниот пат Мамудовци-Црвивци, во близина на бензинска станица, се случила тешка сообраќајна несреќа каде...

Lifestyle21 час

Како да ги отстраните тврдокорните дамки од дрвен мебел со природни средства

Дрвениот мебел е симбол на топлина и елеганција во домот, но има една мана – многу лесно се оштетува. Дамките...

Lifestyle21 час

Што се случува со вашето тело ако јадете 2 јајца дневно?

Јајцата долго време беа тема на дебати во светот на исхраната, но најновите истражувања потврдуваат дека редовното консумирање на две...

Култура21 час

Филмови што критиката ги мразеше, а публиката ги направи хитови

Некои филмови добиваат лоши оценки од критичарите, но сепак освојуваат огромна публика и стануваат култни класици. Ова е список на...

Магазин22 часа

Apple ја објави јавната бета верзија на iOS 26: Еве кои модели на iPhone се поддржани

Apple го објави најновиот оперативен систем за iPhone, iOS 26, во јавна бета верзија, со значајни подобрувања и нови функции....

Магазин22 часа

DualSense сега и пофлексибилен: Sony овозможува лесно префрлање меѓу уреди

Sony конечно воведува нова функција што ќе им олесни живот на сите PlayStation 5 корисници кои користат DualSense контролери на...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за недела (27 јули)

ОВЕН Оние од вас кои планираат пократко патување денес можеби ќе бидат задоволни, особено ако се работи за семејна посета....

НАЈЧИТАНИ