На денешен ден
На денешен ден: 5 декември

1066.- Почина Едвард Исповедникот, англосаксонски крал од 1042 година, по кого англосаксонските правни обичаи кодирани по неговата смрт се именувани како „Leges Edwardi confessoris“.
1589.- Умре француската кралица со италијанско потекло Катерина Медицис, ќерка на лордот на Фиренца Лоренцо II. Со поддршка на папата Григориј XIII, таа го организирала масакрот на хугенотите (протестантите) познат како Вартоломејска ноќ во 1572 година.
1592.- Роден е Шах Јахан, познат и како принц Харам (Курам), император на Могал од 1628 до 1658 година, кога бил соборен од неговиот син Ауранџеб. Тој го изградил познатиот мавзолеј Таџ Махал за царицата Мумтаз Махал, каде што исто така бил погребан во 1666 година. Во 1648 година, тој го преселил главниот град од Агра во Делхи.
1834.- Во Крагуевац излезе „Новине србске“, првиот српски информативен весник печатен во земјата, службен весник на Кнежеството Србија. Првиот уредник бил Димитрије Давидовиќ, основачот на „Новина српских“ во Виена (1813-21).
1895.- Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген го објавил откривањето на рендгенските зраци, подоцна наречени „Рентгенски зраци“.
1916.- Пред Медовскиот залив во Албанија потона италијанскиот брод „Бриндизи“ со јужнословенски емигранти, доброволци од Канада и САД кои тргнале да им помагаат на Србија и Црна Гора во Првата светска војна. Загинаа 390 луѓе, а 102 беа спасени.
1919.- Основана е Германската работничка партија, подоцна преименувана во Национал-социјалистичка партија. Таа дојде на власт во 1933 година, а нејзиниот лидер Адолф Хитлер стана канцелар на Германија.
1919.- Во Берлин започна востанието, предводено од комунистичката организација „Спартак Алијанса“ со Роза Луксембург и Карл Либкнехт.
1925.- Нели Тејлор Рос стана првата жена гувернер во историјата на САД.
1928.- Роден е Зулфикар Али Буто, претседател на Пакистан (1971-73). Од август 1973 година, тој беше премиер кој ја призна независноста на Бангладеш. Во јули 1977 година, со воен удар беше соборен генералот Мохамад Зиа-ул Хак, а во март 1978 година беше осуден на смрт под обвинение дека наредил атентат на политички противници. Беше обесен во април 1979 година.
1938.- Роден е Хуан Карлос, шпанскиот крал, кој одигра клучна улога во воспоставувањето на демократскиот поредок во Шпанија по смртта на диктаторот Франциско Франко во 1975 година.
1942.- Врз основа на договор со нацистичка Германија, Првиот корпус на бугарската фашистичка армија ја започна окупацијата на југоисточна Србија во Втората светска војна.
1949.- На состанокот во Москва, владите на СССР, Бугарија, Чехословачка, Унгарија, Полска и Романија одлучија да формираат Совет за меѓусебна економска помош (СМЕА) за организирање и координација на долгорочниот развој на земјите-членки. Во истата година, Албанија се приклучи на CMEA, а во 1950 година и Источна Германија. Советот беше распуштен во 1991 година.
1964.- За време на посетата на Светата земја, папата Павле VI се сретна во Ерусалим со патријархот Атенагора I. Тоа беше прва средба на поглаварите на две цркви од 15 век и прва посета на римокатолички поглавар на Светата земја.
1969.- Советскиот Сојуз го лансираше вселенското летало Венера 5 во правец на Венера, а пет дена подоцна Венера 6, кое стигна до планетата на 16 и 17 мај, соодветно.
1976.- Во Камбоџа беше прогласен нов устав под режимот на Црвените Кмери, со кој се смени името на земјата во Демократска Кампучија.
1991.- Умре српскиот писател Васко Попа, член на Српската академија на науките и уметностите, најпреведуваниот српски поет во втората половина на 20 век. Наречен е јазичен чудотворец и последен голем изворен поет („Кора“, „Непочин-поље“, „Споредно небо“, „Од злата јабука“, „Урнебесник“).
1993.- Танкерот „Браер“ испушти 85.000 тони сурова нафта во близина на брегот на Велика Британија.
1996.- Во Газа е убиен палестинскиот терорист Јахја Ајаш, т.н. Загинал откако во рацете му експлодирал мобилен телефон.
1997.- Русија ги повлече последните единици на Министерството за одбрана од Чеченија, со што привремено заврши воената кампања против исламските терористи во таа република.
1999 – САД ги продолжија економските санкции против СР Југославија во јуни 1998 година поради ескалацијата на косовската криза; белградскиот центар за хуманитарно право објави податоци според кои 2.000 луѓе насилно ги загубиле животите во текот на 1998 година во Косово.
2003.- Умре Масимо Џироти, еден од најпопуларните филмски уметници во повоената италијанска кинематографија, познат по улогите во „Опсесија“, „Смисла“ и „Вештерки“ на Лукино Висконти.
2006.- Муслиманскиот свет град Мека (Саудиска Арабија) уби најмалку 76 луѓе, а рани 62 кога четирикатна зграда се урна за време на традиционалниот хаџ.
2008.- На предвремените претседателски избори во Грузија победи Михаил Саакашвили, претседател на земјата од 2004 година.
2012 – 31 затвореник загинаа, а 13 се повредени во тепачка што избувна во затворот во Алтамира, североисточно Мексико.
2014.- Умре Еузебио да Силва Фереира (Црн Пантер), легендарен португалски фудбалер од Мозамбик, играч на Бенфика.
2016 – Во 2015 година, 3.771 мигрант загинаа обидувајќи се да стигнат до Европа преку Медитеранот. Во истиот период, повеќе од милион луѓе дошле во Европа по море или пет пати повеќе отколку во 2014 година, според Меѓународната организација за миграција.
2020 – Зоран Милановиќ од опозициската Социјалдемократска партија освои мнозинство гласови на претседателските избори во Хрватска.
2020 – Кинеските власти објавија дека 59 лица заболеле од пневмонија од непознато потекло, што е почеток на пандемијата на корона вирусот, која брзо ќе се прошири низ светот.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.
1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.
1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.
1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.
Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.
1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.
1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.
1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.
2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.
2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.
Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.
1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.
Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.
2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за четврток (5 јуни)
-
Хороскоп23 часа
Хороскоп за петок (6 јуни)
-
Кичево1 ден
(ФОТО) ТППЕ Кичево: Се гаси дива депонија зад „Стара централа“
-
Кичево9 часа
Кичевското архиерејско намесништво истакна соопштение по повод „Духовденска задушница“
-
Македонија12 часа
СВР Охрид: Армијата на Република Македонија ќе реализира тактичко-технички активности
-
Македонија1 ден
На граница кај бугарин во возило пронајдени биле електрошок и солзавец, бил веднаш лишен од слобода
-
Скопје2 дена
За еден ден во Скопје изречени 180 мерки во областа на сообраќајот
-
Спорт8 часа
Македонија има потенцијал кој претходно го докажала. Милевски верува дека вечер играчите ќе го дадат својот максимум!