Следете не

На денешен ден

На денешен ден: 5 февруари

Објавено пред

на

1596.- Јапонскиот шогун Хидејоши го забрани христијанството во Јапонија и нареди да се погубат 26 лица кои го прифатиле католицизмот. Ова беа првите јапонски католички „маченици“.

1679.- Умре холандскиот писател Јост ван ден Фундел (Јост ван, Вондел), најплодниот и најзначајниот писател на холандскиот барок. Неговите дела „Ное“, „Луцифер“ и „Адам во егзил“ се едни од најголемите достигнувања на холандската литература.

1792.- Британците окупирале половина од индиската држава Мајсор, откако ја поразиле војската на султанот Типу Сахиб.

1814.- Во Виена е објавена „Малата народна словенско-српска песнарка“ на Вук Караџиќ, што го означи почетокот на воведувањето на Европа во српската народна поезија.

1840.- Роден е Џон Бојд Данлоп, шкотски пронаоѓач, кој ја измислил пневматската гума во 1887 година.

1885.- Белгискиот крал Леополд II го прогласи африканскиот Конго за личен имот наречен „Независна држава Конго“.

1887.- Операта Отело на Верди е за првпат изведена во Ла Скала во Милано.

1893.- Умре српскиот актер Тоша Јовановиќ, член на Народниот театар во Загреб и Народниот театар во Белград, еден од најголемите српски актери во 19 век.

1917.- Со усвојувањето на новиот устав, Мексико стана федерална република од 28 држави. Била прогласена аграрна реформа и црквата била одвоена од државата.

1919.- Роден е грчкиот државник и економист Андреас Папандреу, основач на Сегрчкото социјалистичко движење (ПАСОК) во 1974 година и прв социјалистички премиер на Грција од 1981 до 1989 година и од 1993 до јануари 1996 година, кога се пензионирал поради болест.

1971.- Британски војник е убиен во немири во Белфаст, први откако британските трупи пристигнале во Северна Ирска во 1969 година.

1983.- Во експлозија на бомба во Палестинската ослободителна организација во Бејрут загинаа 22 лица.

1983.- Во Лион, откако беше екстрадиран од Боливија, беше уапсен воениот злосторник Клаус Барби, кој е еден од водачите на Гестапо во окупирана Франција за време на Втората светска војна. Барби наречена „џелатот од Лион“ се крие во Боливија 32 години.

1988.- Врховниот суд на СССР ја укина пресудата со која беа осудени, а подоцна и убиени Николај Бухарин, Алексеј Риков и други високи советски партиски и државни лидери во март 1938 година за време на „чистките“ на Сталин. Тие потоа беа постхумно рехабилитирани.

1993.- Умре американскиот режисер, сценарист и продуцент Џозеф Лео Манкиевич, кој освои два Оскари за режија и два за сценарио „Се за Ева“, „Писма до три жени“, „Писма до три жени“, „Јулиј Цезар“, „Клеопатра“. „Боса грофица“, „Одеднаш минатото лето“).

1994.- Босанската граната уби 68 и рани 200 за време на војната во Босна на пазарот Маркале во Сараево во центарот на градот. Лидерите на НАТО им дадоа ултиматум на босанските Срби, под закана дека ќе ги бомбардираат нивните позиции, да го повлечат тешкото оружје на 20 километри од центарот на Сараево во рок од десет дена, а од Армијата на БиХ беше побарано да го стави своето тешко оружје во градот под контрола на мировници.

1996.- Властите во Сараево ги уапсија и подоцна ги предадоа српските офицери Ѓорѓе Ѓукиќ и Алекса Крсмановиќ на Хашкиот трибунал за воени злосторства, што предизвика сериозна политичка криза во нововоспоставените контакти меѓу двата босански ентитета. Генералот Ѓукиќ почина во затвор, а полковникот Крсмановиќ беше ослободен.

1997.- Трите најголеми швајцарски банки основаа фонд од 100 милиони швајцарски франци за жртвите на Холокаустот под силен меѓународен притисок. Притисокот дојде по откритието дека швајцарските банки соработувале со германските нацисти во Втората светска војна во криењето пари и скапоцености од заробените и убиените Евреи.

1997.- Во акциите на белградската полиција против мирните протести на граѓаните поради фалсификување на изборните резултати, во периодот од 2 до 5 февруари беа уапсени околу 100 демонстранти, а повеќе од 300 беа повредени. Секојдневните демонстрации продолжија.

1999.- На 76-годишна возраст умре Невил Бонер, првиот пратеник од Абориџините во австралискиот парламент.

2000.- Умре Клод Отан-Лара, еден од најистакнатите и најплодните француски филмски режисери.

2002.- Белгискиот министер за надворешни работи Луис Мишел се извини за улогата на неговата земја во атентатот на тогашниот конгоански лидер Патрис Лумумба во 1961 година. Тој понуди 3,25 милиони долари помош на Фондот Патрис Лумумба за промовирање на демократијата во земјата.

2003 – Северна Кореја соопшти дека го рестартирала нуклеарниот реактор во Јонгбјон. Во декември 2002 година објави серија активности за повторно активирање на своите нуклеарни програми, и покрај фактот што две години претходно (1994) потпиша договор за нивно суспендирање.

2004.- Умре Џон Хенч, официјален автор на Мики Маус, долгогодишен карикатурист во студиото Волт Дизни и официјален портретист на Мики Маус. Хенч доби Оскар за специјални ефекти во филмот „20.000 милји под морето“, снимен во 1955 година.

2005.- Умре претседателот на западноафриканската држава Того, Гнашингбе Ејадема, кој владееше со земјата 38 години.

2009 – Европскиот парламент усвои резолуција за Косово и ги повика членките на ЕУ кои не ја признаа поранешната српска покраина да го сторат тоа. Резолуцијата ги дефинира обврските на ЕУ кон Косово во поглед на неговиот развој и членство во Европската унија.

2012 – 131 лице почина во Украина поради силен студ.

2017 – По неколкудневни демонстрации на граѓани во над 20 градови во Романија предизвикани со указот за ублажување на антикорупциските мерки, владата на оваа земја го поништи спорниот декрет.

2020.- Умре новинарот Драгољуб Жарковиќ, основач на неделникот „Време“ и негов главен уредник од 1991 година.

2020 – Умре Кирк Даглас, американски актер, режисер и продуцент на златното доба на Холивуд. Неговите најпознати филмови се Шампион (1949), Пресметката со ОК корал (1957), Спартак (1960), Седум дена во мај (1964) и Жестоките момчиња (1986).

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хроника3 часа

МВР со детали за трагичниот настан на Дебарско езеро

На  28.06.2025 година во ОВР Дебар е пријавено дека, во водите на Дебарското езеро во близина на пумпната станица- Дебар,...

Македонија3 часа

Охридската полиција спаси четири лица од пловен објект, откако вчера им се скршил дел од едрилицата

На 28.06.2025 во 19.30 часот, во Полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, пријавено е дека лица од пловен објект...

Скопје4 часа

Во Скопје посебен режим на сообраќај за утре и задутре

СВР Скопје ги известува граѓаните дека на 30.06.2025 (понеделник) и 01.07.2025 (вторник) поради одржување на средба на лидерите од Западен...

Lifestyle5 часа

Три начини на кои тестенините можат да ви помогнат да ослабете

Кога ќе се споменат тестенини и слабеење во иста реченица, многумина веднаш помислуваат на јаглехидрати кои треба да се избегнуваат....

Lifestyle5 часа

Не е вода: Пијалокот што го хидрира телото најдобро

Пијалок што хидрира подобро од водата? Еве што откри науката! Кога сте жедни, веројатно веднаш посегнувате по чаша вода. Но,...

Lifestyle5 часа

Внимавајте кога излегувате од ладна просторија на летното сонце: Еве зошто!

Клима уредот е најдобриот пријател во летните горештини, но дали знаевте дека ненадејното излегување од ладен простор на врело сонце...

Хороскоп15 часа

Хороскоп за недела (29 јуни)

ОВЕН Ќе ви биде доста тешко да ги контролирате емоциите, особено кога станува збор за љубовни интереси и односи со...

Lifestyle1 ден

Кајгана како од хотел: кремаста, богата и совршена со еден едноставен трик

Не мора да одите во скап ресторан за да уживате во совршено кремаста кајгана која се топи во устата. Со...

Магазин1 ден

Крај на една ера: Microsoft се збогува со „Blue Screen of Death“

Microsoft објави дека ја укинува легендарната порака за грешка позната како „Blue Screen of Death“ (BSOD), симбол на фрустрација и...

Магазин1 ден

iOS 26: Ова се iPhone моделите што добиваат надградба

Apple на својот годишен настан WWDC 2025 официјално го претстави iOS 26 — новата верзија на оперативниот систем која носи...

НАЈЧИТАНИ