На денешен ден
На денешен ден: 5 февруари
1596.- Јапонскиот шогун Хидејоши го забрани христијанството во Јапонија и нареди да се погубат 26 лица кои го прифатиле католицизмот. Ова беа првите јапонски католички „маченици“.
1679.- Умре холандскиот писател Јост ван ден Фундел (Јост ван, Вондел), најплодниот и најзначајниот писател на холандскиот барок. Неговите дела „Ное“, „Луцифер“ и „Адам во егзил“ се едни од најголемите достигнувања на холандската литература.
1792.- Британците окупирале половина од индиската држава Мајсор, откако ја поразиле војската на султанот Типу Сахиб.
1814.- Во Виена е објавена „Малата народна словенско-српска песнарка“ на Вук Караџиќ, што го означи почетокот на воведувањето на Европа во српската народна поезија.
1840.- Роден е Џон Бојд Данлоп, шкотски пронаоѓач, кој ја измислил пневматската гума во 1887 година.
1885.- Белгискиот крал Леополд II го прогласи африканскиот Конго за личен имот наречен „Независна држава Конго“.
1887.- Операта Отело на Верди е за првпат изведена во Ла Скала во Милано.
1893.- Умре српскиот актер Тоша Јовановиќ, член на Народниот театар во Загреб и Народниот театар во Белград, еден од најголемите српски актери во 19 век.
1917.- Со усвојувањето на новиот устав, Мексико стана федерална република од 28 држави. Била прогласена аграрна реформа и црквата била одвоена од државата.
1919.- Роден е грчкиот државник и економист Андреас Папандреу, основач на Сегрчкото социјалистичко движење (ПАСОК) во 1974 година и прв социјалистички премиер на Грција од 1981 до 1989 година и од 1993 до јануари 1996 година, кога се пензионирал поради болест.
1971.- Британски војник е убиен во немири во Белфаст, први откако британските трупи пристигнале во Северна Ирска во 1969 година.
1983.- Во експлозија на бомба во Палестинската ослободителна организација во Бејрут загинаа 22 лица.
1983.- Во Лион, откако беше екстрадиран од Боливија, беше уапсен воениот злосторник Клаус Барби, кој е еден од водачите на Гестапо во окупирана Франција за време на Втората светска војна. Барби наречена „џелатот од Лион“ се крие во Боливија 32 години.
1988.- Врховниот суд на СССР ја укина пресудата со која беа осудени, а подоцна и убиени Николај Бухарин, Алексеј Риков и други високи советски партиски и државни лидери во март 1938 година за време на „чистките“ на Сталин. Тие потоа беа постхумно рехабилитирани.
1993.- Умре американскиот режисер, сценарист и продуцент Џозеф Лео Манкиевич, кој освои два Оскари за режија и два за сценарио „Се за Ева“, „Писма до три жени“, „Писма до три жени“, „Јулиј Цезар“, „Клеопатра“. „Боса грофица“, „Одеднаш минатото лето“).
1994.- Босанската граната уби 68 и рани 200 за време на војната во Босна на пазарот Маркале во Сараево во центарот на градот. Лидерите на НАТО им дадоа ултиматум на босанските Срби, под закана дека ќе ги бомбардираат нивните позиции, да го повлечат тешкото оружје на 20 километри од центарот на Сараево во рок од десет дена, а од Армијата на БиХ беше побарано да го стави своето тешко оружје во градот под контрола на мировници.
1996.- Властите во Сараево ги уапсија и подоцна ги предадоа српските офицери Ѓорѓе Ѓукиќ и Алекса Крсмановиќ на Хашкиот трибунал за воени злосторства, што предизвика сериозна политичка криза во нововоспоставените контакти меѓу двата босански ентитета. Генералот Ѓукиќ почина во затвор, а полковникот Крсмановиќ беше ослободен.
1997.- Трите најголеми швајцарски банки основаа фонд од 100 милиони швајцарски франци за жртвите на Холокаустот под силен меѓународен притисок. Притисокот дојде по откритието дека швајцарските банки соработувале со германските нацисти во Втората светска војна во криењето пари и скапоцености од заробените и убиените Евреи.
1997.- Во акциите на белградската полиција против мирните протести на граѓаните поради фалсификување на изборните резултати, во периодот од 2 до 5 февруари беа уапсени околу 100 демонстранти, а повеќе од 300 беа повредени. Секојдневните демонстрации продолжија.
1999.- На 76-годишна возраст умре Невил Бонер, првиот пратеник од Абориџините во австралискиот парламент.
2000.- Умре Клод Отан-Лара, еден од најистакнатите и најплодните француски филмски режисери.
2002.- Белгискиот министер за надворешни работи Луис Мишел се извини за улогата на неговата земја во атентатот на тогашниот конгоански лидер Патрис Лумумба во 1961 година. Тој понуди 3,25 милиони долари помош на Фондот Патрис Лумумба за промовирање на демократијата во земјата.
2003 – Северна Кореја соопшти дека го рестартирала нуклеарниот реактор во Јонгбјон. Во декември 2002 година објави серија активности за повторно активирање на своите нуклеарни програми, и покрај фактот што две години претходно (1994) потпиша договор за нивно суспендирање.
2004.- Умре Џон Хенч, официјален автор на Мики Маус, долгогодишен карикатурист во студиото Волт Дизни и официјален портретист на Мики Маус. Хенч доби Оскар за специјални ефекти во филмот „20.000 милји под морето“, снимен во 1955 година.
2005.- Умре претседателот на западноафриканската држава Того, Гнашингбе Ејадема, кој владееше со земјата 38 години.
2009 – Европскиот парламент усвои резолуција за Косово и ги повика членките на ЕУ кои не ја признаа поранешната српска покраина да го сторат тоа. Резолуцијата ги дефинира обврските на ЕУ кон Косово во поглед на неговиот развој и членство во Европската унија.
2012 – 131 лице почина во Украина поради силен студ.
2017 – По неколкудневни демонстрации на граѓани во над 20 градови во Романија предизвикани со указот за ублажување на антикорупциските мерки, владата на оваа земја го поништи спорниот декрет.
2020.- Умре новинарот Драгољуб Жарковиќ, основач на неделникот „Време“ и негов главен уредник од 1991 година.
2020 – Умре Кирк Даглас, американски актер, режисер и продуцент на златното доба на Холивуд. Неговите најпознати филмови се Шампион (1949), Пресметката со ОК корал (1957), Спартак (1960), Седум дена во мај (1964) и Жестоките момчиња (1986).
Кичево (Квалитет на воздух, ♻️ секој 2ч)
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (15 декември)
На денешен ден 15 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по ред:
1806 – Француски трупи под команда на Наполеон Бонапарта влегуваат во Варшава.
1840 – Ковчегот со останките на францускиот император Наполеон I е положен во „Homme des Invalides“ во Париз, 19 години по неговата смрт во егзил на островот Света Елена.
1914 – Битката кај Колубара завршува со ослободувањето на Белград во Првата светска војна. Победата, за која исклучителни заслуги му припаѓаат на командантот на Првата армија, генерал Живојин Мишиќ, го подигна угледот на Србија меѓу сојузниците и ја зајакна самодовербата на српската армија и народ.
1961 – Генералното собрание на Обединетите нации го отфрли советскиот предлог за прием на Народна Република Кина во светската организација.
1961 – Поранешниот нацистички функционер Адолф Ајхман, организатор и извршител на геноцидот врз Евреите во Втората светска војна, е осуден на смрт во Ерусалим, а потоа обесен. По војната, тој живеел во Аргентина под лажно име до 1960 година, кога бил откриен и уапсен од припадници на израелската тајна служба.
1991 – Околу 500 луѓе ги загубиле животите кога фериботот „Салем експрес“ удрил во корален гребен пред египетското пристаниште Сафага и потонал.
2000 – Нуклеарната централа Чернобил во Украина е затворена, каде што еден од блоковите на електраната експлодирал на 26 април 1986 година, предизвикувајќи ја најлошата нуклеарна катастрофа од почетокот на употребата на нуклеарните централи.
2001 – Кривата кула во Пиза во Италија повторно се отвора за посетители, по 12-годишна пауза поради реновирање.
2011 – Градското собрание на Белград официјално го именува Мостот на Ада.
Кичево (Квалитет на воздух, ♻️ секој 2ч)
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (9 декември)
На денешен ден 9 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред:
1824
- Во Перуанската војна за независност, силите на Симон Боливар ја победија шпанската војска во битката кај Ајакучо – клучна за независноста на Перу.
1825
- Константин стана нов цар на Русија; веднаш беа ковани монети со неговиот лик – познатата Константинова рубља.
1890
- Започна третото официјално светско првенство во шах (1890/91) помеѓу Штајниц и Гунсберг.
1905
- Премиера на едночинката „Салома“ од Рихард Штраус во Дрезден, шокирана публика.
- Франција донесе декрет за одвојување на црквата од државата.
1917
- Турските трупи го предадоа Ерусалим на Британците во Првата светска војна.
1935
- Во Загреб е основана Федерацијата за лизгање на мраз и хокеј.
1941
- Кина им објавува војна на Јапонија, Германија и Италија во Втората светска војна.
1944
- Даниловград е ослободен по неколкудневни борби од фашистичкиот окупатор.
1961
- Тангањика добива независност во рамките на Британскиот Комонвелт со Јулиус Њерере за премиер.
(1962 – станува република, ист ден)
1967
- Николае Чаушеску станува претседател на Романија.
1978
- Се игра првиот натпревар од Женската професионална кошаркарска лига (WBL) – Чикаго Хасл vs. Милвоки Доус.
1985
- Поранешните аргентински лидери Хорхе Видела и Емилио Масера осудени на доживотен затвор.
- ГС на ОН едногласно усвојува резолуција за осуда на сите терористички акти.
1987
- Протестите во Појасот Газа ја започнаа Првата Интифада; потоа се прошири во Западен Брег и Ерусалим.
1990
- Лех Валенса победува на претседателските избори во Полска.
- На првите повеќепартиски избори во Србија победи Социјалистичката партија; Милошевиќ станува претседател.
1991
- Касарните на Трсат и командата на Риечкиот корпус предадени на хрватската армија; последниот војник на ЈНА ја напушта Риека.
1992
- ФИФА ѝ забранува на Југославија да учествува во квалификациите за СП 1994, согласно санкциите на ОН.
1994
- Шин Фејн започнува мировни преговори со британската влада по повеќе од 70 години.
1995
- Врховниот суд на Полска ја потврдува победата на Квашњевски и ја отфрла жалбата за Валенса.
1996
- ОН го одобрува договорот „нафта за храна“ – Ирак се враќа на светскиот нафтен пазар по 1990.
1999
- Српските власти ја осудуваат Флора Бровина на 12 години затвор; ослободена во 2000 по заминувањето на Милошевиќ.
2000
- Југославија и Словенија воспоставуваат дипломатски односи.
2002
- „Јунајтед ерлајнс“ поднесува барање за банкрот – најголем во историјата на авиоиндустријата.
Кичево (Квалитет на воздух, ♻️ секој 2ч)
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (1 декември)
На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
-
1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.
-
1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.
-
1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.
-
1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.
-
1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.
-
1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.
-
1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.
-
1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.
-
1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.
-
1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.
-
1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.
-
1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.
-
1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.
-
1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.
-
1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.
-
1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.
-
1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.
-
1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.
-
1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.
-
1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.
-
2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.
-
2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.
-
2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.
Кичево (Квалитет на воздух, ♻️ секој 2ч)
-
Кичево22 часаСреќна потрага во Кичево, пронајден 12-годишникот кој родителите го пријавија за исчезнат
-
Кичево2 денаПразничната магија во Кичево започнува, фотографии со Дедо Мраз, Дочек за Новата 2026 година, Хуманитарен Божиќен Базар
-
Временска прогноза21 часНи претстои промена на синоптичката состојба со времето, не се исклучува можноста да имаме снег за новогодишните празници!
-
Македонија2 денаЖивот непредвидлив, вчера вечер до темел изгоре куќата на Јане во село Воѓани, општина Кривогаштани, да донираме и да помогнеме да се возобнови!
-
Хороскоп1 денХороскоп за четврток (18 декември)
-
Хороскоп12 часаХороскоп за петок (19 декември)
-
Кичево16 часа(ФОТО) Вкусете ја свежината и направете го секојдневието повкусно со пиљара „Бамби“ – вистинскиот избор за секој дом!
-
Кичево16 часаВнимание: Измена во сообраќаен режим кон Охрид по една коловозна лента
