Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 5 јуни

Објавено пред

на

754 година – Атентат врз Бонифациј, именуван како Апостол од Германија, мисионер на папата Григориј Втори. За време на мисијата меѓу германските племиња од 719 година, тој основал епархии на повеќе места на германската територија. Тој бил убиен од пагански Фризиец.

1723 година – Роден е шкотскиот економист и филозоф Адам Смит, заедно со Дејвид Рикардо, најпознат претставник на англиската класична политичка економија („Богатството на народите“, „Теорија на моралните чувства“).

1806 година – Наполеон го прогласи Кралството Холандија и го назначи својот брат Луис Бонапарта за крал.

1819 година – Роден е англискиот астроном и математичар Johnон Кауч. Врз основа на неправилности во движењето на Уран, тој утврди, скоро истовремено со Ирбаин Ле Вериер, орбитата на Нептун.

1826 година – Умре германскиот композитор и пијанист Карл Марија фон Вебер, еден од креаторите на романтично изразување во германската музика, а неговото ремек-дело „Стрелецот“ се смета за прототип на германската романтична опера.

1827 година – Османлиските трупи ја окупираат Акрополата и влегуваат во Атина, уништувајќи го востанието за ослободување на Грција.

1837 година – Српскиот принц Милош Обреновиќ ги назначил првите економисти (агрономи), чија задача била да ги советува селаните и да се обиде да посее од секој одредена количина пченица, овес, јачмен, пченка, компир …

1873 година – Под притисок на Велика Британија, султанот од Занзибар, Саид бин Баргаш, го затвори пазарот на робови.

1878 година – Роден е Франсиско Панчо Вила, водач на Селанската револуција во Мексико (1910-17), заедно со Емилијано Запата, најпопуларната трибина во Мексико. Тој беше прогласен за мексикански национален херој во 1966 година.

1883 година – Роден е англискиот економист Johnон Мејнард Кејнс, познат по својата „Општа теорија за вработување, камата и пари“, што носи радикален пресврт во економската теорија.

1887 година – Роден е докторот Коста Тодоровиќ, инфектолог и микробиолог, член на Српската академија на науките и уметностите и Националната медицинска академија во Париз. Покрај научната, значајна е неговата работа за библиографија на југословенските публикации за микробиологија, имунологија, епидемиологија и хигиена.

1898 година – Роден е поетот и драматург Федерико Гарсија Лорка, една од најважните фигури во шпанската литература во 20 век. Во 1936 година бил застрелан од припадниците на Цивилната гарда на Франко („Циган Романцеро“, „Поет во Newујорк“, „Крвава венчавка“, „Дом на Бернард Алба“).

1915 година – Womenените добија право на глас во Данска.

1916 година – потона британскиот фелдмаршал со ирско потекло, лордот Хорацио Киченнер, освојувач на Судан и министер за војна во Првата светска војна, со оклопниот крстосувач „Хемпшир“, кој, додека пловел кон Русија, наишол на мина.

1941 година – Во тврдината во Смедерево во Втората светска војна експлодира складиште за муниција на германската армија. Неколку илјади луѓе беа убиени, а стотици куќи беа срушени и оштетени. Причината за експлозијата остана непозната.

1945 година – Претставници на СССР, САД, Велика Британија и Франција ја потпишаа Декларацијата во Берлин за преземање на врховната команда над Германија поразена во Втората светска војна и ја поделија на четири окупациони зони.

1947 година – Државниот секретар на САД, Georgeорџ Маршал, го претстави планот за обезбедување финансиска помош на Европа уништена од Втората светска војна. „Маршаловиот план“, со кој Соединетите држави доделија помош од 15 милијарди долари на европските земји од 1948 до 1952 година, беше усвоен истата година на Економската конференција во Париз.

1967. година – Почна војната меѓу Израел и Египет, Сирија и Јордан. Во следните шест дена израелските сили избувнаа на Суецкиот канал, ги окупираа Синајскиот Полуостров, Појасот Газа, дел од Јордан и Голанските висорамнини во Сирија.

1968 година – Палестинецот Сирхан Сирхан смртно го рани американскиот сенатор Роберт Кенеди, помладиот брат на претседателот Johnон Кенеди, во Лос Анџелес, кој исто така беше убиен во Далас во 1963 година. Роберт Кенеди им подлегна на раните следниот ден.

1972 година – Во Стокхолм започна првата конференција на ООН за заштита и подобрување на човековата околина.

1975 година – Суецкиот канал, кој е затворен од израелско-арапската војна во 1967 година, е повторно отворен за меѓународен сообраќај.

1992 година – Југословенската народна армија (ЈНА) ја напушти касарната Маршал Тито во Сараево, завршувајќи го своето повлекување од Босна и Херцеговина.

2000 година – На последниот ден од неговата посета на Русија, американскиот претседател Бил Клинтон зборуваше во Државната дума, како прв американски претседател кој се обрати на рускиот парламент.

2000 година – Апелациониот суд во Сантијаго го укина пратеничкиот имунитет на поранешниот диктатор Августо Пиноче, отворајќи го патот за судење за злосторствата извршени во Чиле за време на неговиот режим. Следната година, судот го прекина процесот, прогласувајќи го Пиноче ментално неспособен.

2001 година – Лабуристичката партија извојува убедлива победа во Велика Британија, а Тони Блер станува прв лабуристички премиер со два последователни мандати.

2001 година – Обединетите нации ја одбележаа 20-годишнината од СИДА-та. Се проценува дека 58 милиони луѓе се заразени со ХИВ вирусот и дека повеќе од 22 милиони починале во последните две децении.

2003 година – САД и Јужна Кореја се согласија да ги преместат американските трупи од демилитаризираната зона што ги одделува Јужна и Северна Кореја. Американските трупи се преместени во базите јужно од зоната.

2004 година – Почина поранешниот американски претседател Роналд Реган. За време на неговиот мандат (1981-1989), односите на САД со Русија се подобрија, со претседател на државата Михаил Горбачов, а двајцата државници постигнаа голем број договори насочени кон запирање на трката со вооружување.

2005 година – Референдумот во Швајцарија донесе одлука за пристапување кон „Шенген зоната“.

2012 година – Умре легендарниот писател на научна фантастика Реј Бредбури, автор на познатиот роман „Фаренхајт 451“, по кој беше снимен и истоимениот филмски хит. Автор е на 27 романи, десетина збирки раскази и повеќе од 600 раскази. Неговите најпознати романи се „Марсовски хроники“, „Илустриран човек“, „Златни јаболка на сонцето“ и „Окробарска Земlа“, како и приказни за популарните серии „Зона на самракот“ и „Театар Реј Бредбери“.

2017 година – Црна Гора стана полноправна членка на Организацијата за северноатлантски договор (НАТО).

2018 година – Ерупцијата на вулканот Фуего во Гватемала уби 109 лица, а повеќе од 200 исчезнаа.

На денешен ден

Светот на денешен ден (18 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

Среден век и големи откритија

  • 1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.

  • 1493Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.

18. и 19. век

  • 1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.

  • 1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.

Почеток на 20. век

  • 1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.

  • 1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.

  • 1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.

  • 1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.

Првата светска војна и последици

  • 1918Латвија прогласува независност.

  • 1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.

1920-ти и 1930-ти

  • 1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.

  • 1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.

  • 1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.

Втора светска војна и по неа

  • 1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.

  • 1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.

  • 1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.

Втора половина на 20. век

  • 1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.

  • 1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.

  • 1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).

  • 1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.

  • 1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.

  • 1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.

  • 1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.

  • 1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.

Распадот на Југославија

  • 1991 – ЈНА го освојува Вуковар.

  • 1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.

  • 1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.

  • 1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.

Кон крајот на векот

  • 1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.

  • 1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.

  • 1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.

21. век

  • 2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.

  • 2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.

  • 2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.

  • 2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.

  • 2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.

  • 2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.

  • 2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (8 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.

1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.

1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.

1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.

1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.

1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.

1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.

1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).

1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.

1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.

1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.

1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.

1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.

1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.

1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.

1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.

1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.

1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.

1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.

1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.

1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.

1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.

2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.

2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.

2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.

2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.

2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот „На денешен ден“ – 30 октомври

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1762 – Роден е францускиот поет Андре де Шение, кој ги споил класичните поетски форми со новиот романтичарски дух. Се спротивставил на јакобинската диктатура и бил погубен на гилотина во 1794 година.

1817Симон Боливар ја формира првата независна влада на Венецуела.

1830 – Починал Петар I Петровиќ Његош, црногорски епископ и државник. Тој го донел првиот закон на Црна Гора (1796) и основал централно судско тело (1803), обединувајќи ги завојуваните племиња.

1864 – Со Виенскиот мир, Данска им ги предала Шлезвиг, Холштајн и Лауенбург на Прусија.

1869 – Во Белград е отворен Народниот театар, дело на архитектот Александар Бугарски. На свеченоста е изведена сликата „Посмртна слава на принцот Михаил“ од Ѓорѓе Милетиќ.

1905 – Рускиот цар Николај II го издал Октомврискиот манифест, со кој биле воведени граѓански слободи и избран парламент – Думата.

1910 – Починал Жан Анри Динан, швајцарски филантроп и основач на Црвениот крст, добитник на првата Нобелова награда за мир (1901).

1918Словачка се одвоила од Унгарија и со Чешка ја формирала Чехословачка, првата држава создадена по распадот на Австро-Унгарија.
Истата година Турција капитулирала во Првата светска војна, со што престанала да постои Отоманската империја.

1922 – По „Маршот кон Рим“, Бенито Мусолини ја формирал првата фашистичка влада во Италија.

1938 – Радио драмата „Војна на световите“ на Орсон Велс предизвикала паника во САД – слушателите поверувале дека станува збор за вистинска инвазија од Марс.

1973 – Отворен е Босфорскиот мост, што ги поврзува Европа и Азија.

1974Мухамед Али се вратил на боксерскиот ринг и со нокаут го победил Џорџ Форман.

1975Принцот Хуан Карлос го наследил болниот диктатор Франциско Франко и ја презел власта во Шпанија.
Истата година се случила авионската несреќа на „Инекс-Адрија“ кај Прага, во која загинале 75 патници.

1990 – Кина објавила дека има 1 милијарда и 13 милиони жители.

1995 – На референдумот во Квебек, 50,6% од гласачите се изјасниле против независноста од Канада.

1998 – Започнала НАТО мисијата „Орловско око“ за надгледување на воздушниот простор над Косово.

2000 – Во Мадрид, автомобил-бомба убила судија од Врховниот суд и уште две лица; нападот се припишува на групата ЕТА.

2001Лондонскиот клуб на доверители ѝ го намалил долгот на СР Југославија за 600 милиони долари.

2003 – Донаторска конференција во Хаг обезбедила 15,7 милиони евра за судот за воени злосторства во Сараево.
Истата година, Џулио Андреоти бил ослободен од обвинението за вмешаност во убиството на новинарот Кармине Пикорели.

2006Аугусто Пиноче, поранешен чилеански диктатор, бил ставен во домашен притвор за злосторства извршени за време на неговото владеење.

2008 – Починал Исмет (Ицо) Вољевица, познат хрватски карикатурист и автор на стрипот „Грга“.

2011Росен Плевнелиев бил избран за претседател на Бугарија.

2012 – Ураганот Сенди го погодил источниот брег на САД, одземајќи најмалку 39 животи и оставајќи милиони без струја.

2017 – Светската метеоролошка организација објавила дека концентрацијата на CO₂ во атмосферата достигнала рекордно ниво во 2016 година.

2020 – Починал митрополит Амфилохие, лидер на Српската православна црква во Црна Гора, од последици на COVID-19.

2022Луиз Инасио Лула да Силва е избран по трет пат за претседател на Бразил.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Магазин48 минути

Порака од возач на Брза Помош, почит за сите возачи, наши спасители!

Кога ќе видите дека брзата помош се движи бавно, иако со вклучени сирени, тоа не значи дека возачот се шегува....

Македонија2 часа

Албански државјанин фатен на „Ќафасан“ со 332 парчиња риба белвица

На 18.11.2025 во 13:30 часот на Граничен премин Ќафасан, на излез од државата, полициски службеници го лишија од слобода Р.К.(59)...

Македонија4 часа

Јанев и Спироски во македонската делегација на регионалниот стратешки состанок во Тирана, организиран и поддржан од британските агенции за спроведување на закон

Во Тирана, Албанија, се одржа регионален стратешки состанок организиран и поддржан од британските агенции за спроведување на законот, на кој...

Кичево4 часа

„Македонски Завет“ организира хуманитарен концерт во НУЦК „Кочо Рацин“ со културно уметнички друштва и естрадни уметници од Кичево

Патриотско Здружение „Македонски Завет“ од Кичево, организира хуманитарен концерт наречен „Чување на традицијата и негување на Културното наследство“, во соработка...

Фото: Michael Förtsch @ unsplash Фото: Michael Förtsch @ unsplash
Автомобили10 часа

Продажбата на BYD во Европа скокна, најавена е силна експанзија

Кинескиот производител на електрични и хибридни возила BYD планира значително да ја прошири својата продажна мрежа во Европа до крајот...

Фото: Solen Feyissa @ unsplash Фото: Solen Feyissa @ unsplash
Магазин10 часа

Google го лансира Gemini 3, најпаметната вештачка интелигенција досега

Google ја претстави серијата Gemini 3, за која компанијата тврди дека е нејзиниот најинтелигентен и најмоќен систем со вештачка интелигенција...

Македонија11 часа

ЦУК: Излеана река Пчиња од своето речно корито за околу 20 сантиметри, но не претставува проблем по живеалишта

РЦУК Куманово известува дека од ЕЛС Старо Нагоричане е добиена информација дека на подрачјето на с. Пелинце, во близина на...

Македонија12 часа

МВР: Откриена група на крадци и помагачи кои краделе предмети во рудникот Бучим

На 18.11.2025 во 09:00 часот на стариот магистрален пат Струмица-Радовиш, во близина на село Владевци, струмичко, полициски службеници од СВР...

Временска прогноза14 часа

Дожд секаде, повремено ќе засилува југоисточен ветер, поради состојбата ќе растат условите за зголемување на нивоата на реките и на езерата

Денеска поради влијанието на циклонската активност од Џенова во Македонија во најголем дел ќе има повремени врнежи од дожд. Особено...

Хороскоп23 часа

Хороскоп за среда (19 ноември)

ОВЕН Овој викенд ќе бидете доста емотивни и чувствителни, но не во негативна смисла. Обрнете посебно внимание на луѓето што...

НАЈЧИТАНИ