Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 5 јуни

Објавено пред

на

754 година – Атентат врз Бонифациј, именуван како Апостол од Германија, мисионер на папата Григориј Втори. За време на мисијата меѓу германските племиња од 719 година, тој основал епархии на повеќе места на германската територија. Тој бил убиен од пагански Фризиец.

1723 година – Роден е шкотскиот економист и филозоф Адам Смит, заедно со Дејвид Рикардо, најпознат претставник на англиската класична политичка економија („Богатството на народите“, „Теорија на моралните чувства“).

1806 година – Наполеон го прогласи Кралството Холандија и го назначи својот брат Луис Бонапарта за крал.

1819 година – Роден е англискиот астроном и математичар Johnон Кауч. Врз основа на неправилности во движењето на Уран, тој утврди, скоро истовремено со Ирбаин Ле Вериер, орбитата на Нептун.

1826 година – Умре германскиот композитор и пијанист Карл Марија фон Вебер, еден од креаторите на романтично изразување во германската музика, а неговото ремек-дело „Стрелецот“ се смета за прототип на германската романтична опера.

1827 година – Османлиските трупи ја окупираат Акрополата и влегуваат во Атина, уништувајќи го востанието за ослободување на Грција.

1837 година – Српскиот принц Милош Обреновиќ ги назначил првите економисти (агрономи), чија задача била да ги советува селаните и да се обиде да посее од секој одредена количина пченица, овес, јачмен, пченка, компир …

1873 година – Под притисок на Велика Британија, султанот од Занзибар, Саид бин Баргаш, го затвори пазарот на робови.

1878 година – Роден е Франсиско Панчо Вила, водач на Селанската револуција во Мексико (1910-17), заедно со Емилијано Запата, најпопуларната трибина во Мексико. Тој беше прогласен за мексикански национален херој во 1966 година.

1883 година – Роден е англискиот економист Johnон Мејнард Кејнс, познат по својата „Општа теорија за вработување, камата и пари“, што носи радикален пресврт во економската теорија.

1887 година – Роден е докторот Коста Тодоровиќ, инфектолог и микробиолог, член на Српската академија на науките и уметностите и Националната медицинска академија во Париз. Покрај научната, значајна е неговата работа за библиографија на југословенските публикации за микробиологија, имунологија, епидемиологија и хигиена.

1898 година – Роден е поетот и драматург Федерико Гарсија Лорка, една од најважните фигури во шпанската литература во 20 век. Во 1936 година бил застрелан од припадниците на Цивилната гарда на Франко („Циган Романцеро“, „Поет во Newујорк“, „Крвава венчавка“, „Дом на Бернард Алба“).

1915 година – Womenените добија право на глас во Данска.

1916 година – потона британскиот фелдмаршал со ирско потекло, лордот Хорацио Киченнер, освојувач на Судан и министер за војна во Првата светска војна, со оклопниот крстосувач „Хемпшир“, кој, додека пловел кон Русија, наишол на мина.

1941 година – Во тврдината во Смедерево во Втората светска војна експлодира складиште за муниција на германската армија. Неколку илјади луѓе беа убиени, а стотици куќи беа срушени и оштетени. Причината за експлозијата остана непозната.

1945 година – Претставници на СССР, САД, Велика Британија и Франција ја потпишаа Декларацијата во Берлин за преземање на врховната команда над Германија поразена во Втората светска војна и ја поделија на четири окупациони зони.

1947 година – Државниот секретар на САД, Georgeорџ Маршал, го претстави планот за обезбедување финансиска помош на Европа уништена од Втората светска војна. „Маршаловиот план“, со кој Соединетите држави доделија помош од 15 милијарди долари на европските земји од 1948 до 1952 година, беше усвоен истата година на Економската конференција во Париз.

1967. година – Почна војната меѓу Израел и Египет, Сирија и Јордан. Во следните шест дена израелските сили избувнаа на Суецкиот канал, ги окупираа Синајскиот Полуостров, Појасот Газа, дел од Јордан и Голанските висорамнини во Сирија.

1968 година – Палестинецот Сирхан Сирхан смртно го рани американскиот сенатор Роберт Кенеди, помладиот брат на претседателот Johnон Кенеди, во Лос Анџелес, кој исто така беше убиен во Далас во 1963 година. Роберт Кенеди им подлегна на раните следниот ден.

1972 година – Во Стокхолм започна првата конференција на ООН за заштита и подобрување на човековата околина.

1975 година – Суецкиот канал, кој е затворен од израелско-арапската војна во 1967 година, е повторно отворен за меѓународен сообраќај.

1992 година – Југословенската народна армија (ЈНА) ја напушти касарната Маршал Тито во Сараево, завршувајќи го своето повлекување од Босна и Херцеговина.

2000 година – На последниот ден од неговата посета на Русија, американскиот претседател Бил Клинтон зборуваше во Државната дума, како прв американски претседател кој се обрати на рускиот парламент.

2000 година – Апелациониот суд во Сантијаго го укина пратеничкиот имунитет на поранешниот диктатор Августо Пиноче, отворајќи го патот за судење за злосторствата извршени во Чиле за време на неговиот режим. Следната година, судот го прекина процесот, прогласувајќи го Пиноче ментално неспособен.

2001 година – Лабуристичката партија извојува убедлива победа во Велика Британија, а Тони Блер станува прв лабуристички премиер со два последователни мандати.

2001 година – Обединетите нации ја одбележаа 20-годишнината од СИДА-та. Се проценува дека 58 милиони луѓе се заразени со ХИВ вирусот и дека повеќе од 22 милиони починале во последните две децении.

2003 година – САД и Јужна Кореја се согласија да ги преместат американските трупи од демилитаризираната зона што ги одделува Јужна и Северна Кореја. Американските трупи се преместени во базите јужно од зоната.

2004 година – Почина поранешниот американски претседател Роналд Реган. За време на неговиот мандат (1981-1989), односите на САД со Русија се подобрија, со претседател на државата Михаил Горбачов, а двајцата државници постигнаа голем број договори насочени кон запирање на трката со вооружување.

2005 година – Референдумот во Швајцарија донесе одлука за пристапување кон „Шенген зоната“.

2012 година – Умре легендарниот писател на научна фантастика Реј Бредбури, автор на познатиот роман „Фаренхајт 451“, по кој беше снимен и истоимениот филмски хит. Автор е на 27 романи, десетина збирки раскази и повеќе од 600 раскази. Неговите најпознати романи се „Марсовски хроники“, „Илустриран човек“, „Златни јаболка на сонцето“ и „Окробарска Земlа“, како и приказни за популарните серии „Зона на самракот“ и „Театар Реј Бредбери“.

2017 година – Црна Гора стана полноправна членка на Организацијата за северноатлантски договор (НАТО).

2018 година – Ерупцијата на вулканот Фуего во Гватемала уби 109 лица, а повеќе од 200 исчезнаа.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (9 декември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

На денешен ден 9 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред:

1824

  • Во Перуанската војна за независност, силите на Симон Боливар ја победија шпанската војска во битката кај Ајакучо – клучна за независноста на Перу.

1825

  • Константин стана нов цар на Русија; веднаш беа ковани монети со неговиот лик – познатата Константинова рубља.

1890

  • Започна третото официјално светско првенство во шах (1890/91) помеѓу Штајниц и Гунсберг.

1905

  • Премиера на едночинката „Салома“ од Рихард Штраус во Дрезден, шокирана публика.
  • Франција донесе декрет за одвојување на црквата од државата.

1917

  • Турските трупи го предадоа Ерусалим на Британците во Првата светска војна.

1935

  • Во Загреб е основана Федерацијата за лизгање на мраз и хокеј.

1941

  • Кина им објавува војна на Јапонија, Германија и Италија во Втората светска војна.

1944

  • Даниловград е ослободен по неколкудневни борби од фашистичкиот окупатор.

1961

  • Тангањика добива независност во рамките на Британскиот Комонвелт со Јулиус Њерере за премиер.
    (1962 – станува република, ист ден)

1967

  • Николае Чаушеску станува претседател на Романија.

1978

  • Се игра првиот натпревар од Женската професионална кошаркарска лига (WBL) – Чикаго Хасл vs. Милвоки Доус.

1985

  • Поранешните аргентински лидери Хорхе Видела и Емилио Масера осудени на доживотен затвор.
  • ГС на ОН едногласно усвојува резолуција за осуда на сите терористички акти.

1987

  • Протестите во Појасот Газа ја започнаа Првата Интифада; потоа се прошири во Западен Брег и Ерусалим.

1990

  • Лех Валенса победува на претседателските избори во Полска.
  • На првите повеќепартиски избори во Србија победи Социјалистичката партија; Милошевиќ станува претседател.

1991

  • Касарните на Трсат и командата на Риечкиот корпус предадени на хрватската армија; последниот војник на ЈНА ја напушта Риека.

1992

  • ФИФА ѝ забранува на Југославија да учествува во квалификациите за СП 1994, согласно санкциите на ОН.

1994

  • Шин Фејн започнува мировни преговори со британската влада по повеќе од 70 години.

1995

  • Врховниот суд на Полска ја потврдува победата на Квашњевски и ја отфрла жалбата за Валенса.

1996

  • ОН го одобрува договорот „нафта за храна“ – Ирак се враќа на светскиот нафтен пазар по 1990.

1999

  • Српските власти ја осудуваат Флора Бровина на 12 години затвор; ослободена во 2000 по заминувањето на Милошевиќ.

2000

  • Југославија и Словенија воспоставуваат дипломатски односи.

2002

  • „Јунајтед ерлајнс“ поднесува барање за банкрот – најголем во историјата на авиоиндустријата.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (1 декември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:

  • 1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.

  • 1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.

  • 1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.

  • 1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.

  • 1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.

  • 1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.

  • 1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.

  • 1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.

  • 1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.

  • 1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.

  • 1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.

  • 1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.

  • 1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.

  • 1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.

  • 1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.

  • 1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.

  • 1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.

  • 1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.

  • 1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.

  • 1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.

  • 2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.

  • 2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.

  • 2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 ноември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com / Lucian Alexe

На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:

19. век

1879

  • Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.

1895

  • Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.


20. век

1910-1930

1912

  • Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.

1919

  • Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:

    • Добруџа ѝ припаднала на Романија,

    • Источна Тракија на Грција,

    • Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.

1926

  • Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.


1930-1950

1940

  • Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.

  • Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.

1941

  • Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.

1942

  • Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.

1945

  • Норвешка станала членка на Обединетите нации.


1950-1970

1953

  • Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.

1968

  • Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.


1970-1990

1970

  • Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.

1974

  • На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.

1978

  • Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.

1983

  • Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.

1989

  • Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.

1990

  • Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.


1990-2000

1991

  • Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.

  • Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.

1996

  • Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.

  • Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.

1997

  • Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.


21. век

2000

  • Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).

  • Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.

2001

  • НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.

  • Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.

2004

  • Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.

2005

  • Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.

2006

  • Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.

  • Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп3 часа

Хороскоп за среда (10 декември)

ОВЕН Не се прикажува? ( Повеќе инфо ) Можеби имате трема пред новиот деловен почеток и потребно ви е некое...

Македонија7 часа

На Јован сме му потребни за операција на окото, да дадеме хуманитарна помош со телефонски повик веднаш!

Јован Блажевски има потреба од нашата помош, затоа сите заедно да помогнеме и да ја собереме потребната сума на пари...

Македонија12 часа

Ново намалување на дизелот од ноќеска, бензините остануваат непроменети

Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 и на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1), не се...

Фото: Windows @ unsplash Фото: Windows @ unsplash
Магазин13 часа

Доаѓа ново големо ажурирање за Windows 11 — еве ги сите новости

• Мајкрософт ја продолжува стратегијата за 2025 година, која ја нарече „година на освежување на компјутерите со Windows 11“. Целта...

Магазин13 часа

Водич за купување ChatGPT со вештачка интелигенција

• OpenAI ја претстави новата функција „истражување на пазарување“, создадена за да им помогне на корисниците при празничното пазарување. Функцијата...

Фото: Mariia Shalabaieva @ unsplash Фото: Mariia Shalabaieva @ unsplash
Магазин13 часа

Nvidia ја прогласи Huawei за најсилна технолошка компанија во историјата

• Јенсен Хуанг истакна дека Huawei е најмоќната технолошка компанија досега, со исклучителни можности во вештачка интелигенција и хардвер. И...

ФОТО: Unsplash.com @ Anh Nhat ФОТО: Unsplash.com @ Anh Nhat
Магазин13 часа

Телефоните на Samsung добиваат голема реконструкција: Започна бета-програмата One UI 8.5

Samsung ја претстави бета-програмата One UI 8.5, која им овозможува на корисниците да ја тестираат новата верзија на интерфејсот пред...

Кичево14 часа

Ноќеска во Кичево европско-медитеранскиот сеизмолошки центар регистрираше слаб земјотрес на длабочина од околу 15 километри

Европско-медитеранскиот сеизмолошки центар (ЕМСЦ) соопшти дека ноќеска, во 01:23 часот, во Македонија е забележан земјотрес со јачина од 2 степени...

Временска прогноза15 часа

За вистинската зима и снежна идила ќе почекаме, следуваат пролетни температури над просекот за месец декември

Под влијание на висок воздушен притисок (Антициклон) и на потопла воздушна маса од југ, во Македонија продолжува периодот на стабилно...

На денешен ден16 часа

Времеплов: На денешен ден (9 декември)

На денешен ден 9 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед...

НАЈЧИТАНИ