На денешен ден
На денешен ден – 5 март

1496.- Англискиот крал Хенри VII ги регрутирал италијанските морнари Џовани и Себастијан Кабото за да откријат нови земји за англиската круна. Тие се 1497-98 година. пристигна во Северна Америка.
1684.- Германија, Полска и Венеција ја формираа Светата лига против Турција во Линц.
1696.- Роден е сликарот Џовани Батиста Тиеполо, еден од последните великани на венецијанското сликарство. Неговите главни дела, големи рококо фрески, се сместени во Архиепископската палата во Удине, палатата Лабија во Венеција, Епископската резиденција во Вирцбург и Кралската палата во Мадрид.
1770.- Британските демонстранти убиле пет демонстранти во Бостон, центарот на отпорот против британската колонијална власт, а овој настан, познат како „Масакрот во Бостон“, го забрза избувнувањето на американската револуционерна војна.
1827.- Умре италијанскиот физичар Алесандро Волта (Алесандро). Многу термини во физиката беа именувани по него – Волт (ознака V), Волтампер (ознака VA), Волтински лак.
1832.- Во Белград започна со работа првата печатница во Србија, во која како прва книга е отпечатена „Книгата на вистината и науката“ од Јован Стејиќ. Печатницата била купена во Русија и испорачана во Белград во мај 1831 година.
1856.- Лондонскиот театар Ковент Гарден е уништен од пожар.
1916.- Шпанскиот прекуокеански патнички брод „Принцот од Астурија“ потона за неколку минути откако удри во карпа на брегот на Бразил. Од 588 патници и членови на екипажот, 455 загинаа.
1933.- Национал-социјалистичката работничка партија на Адолф Хитлер освоила мнозинство во германскиот Рајхстаг (парламент).
1945.- Американските трупи влегоа во Келн за време на Втората светска војна.
1953.- Умре рускиот композитор и пијанист Сергеј Сергеевич Прокофјев, еден од најоригиналните музички композитори на 20 век, кој успешно го асимилирал руското музичко наследство и сопствениот модерен музички израз во своето дело. Во неговиот опус од 138 дела се издвојуваат Петтата симфонија и балетот „Ромео и Јулија“. Тој, исто така, компонираше музика за филмовите на Сергеј Ајзенштајн „Александар Невски“ и „Иван Грозни“.
1953.- Умре советскиот диктатор Јосиф Џугашвили-Сталин. Како генерален секретар на Комунистичката партија од 1922 година до неговата смрт, тој беше неприкосновен владетел на СССР и водач на комунистичкиот свет. Во партиските „чистки“ од 1934 година ги елиминира политичките противници, а со својата политика придонесе за влошување на меѓународните односи за време на Студената војна и го наруши угледот на СССР стекнат со значајната улога во разбивањето на фашизмот во Втората светска војна. Со резолуција на Информбирото, тој се обиде во 1948 година да ја потчини Југославија на советската контрола.
1964.- Умре првиот филмаџија на Балканот Милтон Манаки, кој во 1905 година почнал да снима настани. Посебно документарно значење е извештајот за престојот на последниот турски султан Абдул Хамид II во Битола во 1911 година, снимки од романските и грчките кралеви, бугарскиот цар, настани од Младотурската револуција, Балканските војни, Првата и Втората Светски војни.
1966.- Сите 124 патници и членови на екипажот загинаа кога британски патнички авион удри во јапонската планина Фуџи.
1970.- 45 земји потпишаа договор за неширење нуклеарно оружје.
1975.- Кувајт ја национализира нафтената индустрија, вклучително и средствата на британските нафтени компании.
1984.- Умре италијанскиот пејач Тито Гоби (Гоби), светски познатиот оперски баритон. Се прослави со улогата во „Тоска“ на Џакомо, во која партнерка му беше Марија Калас.
1993.- Една минута по полетувањето од скопскиот аеродром се урна македонски патнички авион Фокер 100. Загинаа 77 од 97 патници и членови на екипажот.
1999.- Со одлука на Меѓународниот арбитражен трибунал, градот Брчко доби статус на област под суверенитет на Босна и Херцеговина, што предизвика остри протести во српскиот ентитет на БиХ, Република Српска, бидејќи тој беше поделен.
2001.- Претседателите на СР Југославија и на Република Српска, Воислав Коштуница и Мирко Шаровиќ, потпишаа договор во Бања Лука за воспоставување посебни и паралелни врски меѓу СРЈ и РС.
2003.- Претставничкиот дом на САД го одобри законот за нормализирање на трговските односи на САД со Србија и Црна Гора.
2006.- Хашкиот обвинет Милан Бабиќ изврши самоубиство во притвор во Шевенинген. Во јануари 2004 година, Бабиќ се изјасни за виновен за злосторства против несрпското население во самопрогласената Република Српска Краина од 1991 до 1995 година и беше осуден на 13 години затвор.
2013.- Умре венецуелскиот претседател Уго Чавез, кој дојде на власт во 1998 година, преживеа државен удар во 2002 година и двапати беше реизбран. Тој беше голем противник на Западот и цврст социјалист, кој го конфискуваше имотот на големите странски нафтени компании во Венецуела. Претседателот на Србија, Томислав Николиќ, постхумно го одликуваше со Орден на Република Србија на лента.
2017 – Над 65.000 луѓе го напуштија северниот дел на Сирија, уништени од офанзивата на позициите на екстремистичката организација Исламска држава.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 2 септември

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Воени битки и борби
-
31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.
-
1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.
-
1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.
-
1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.
📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки
-
1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).
-
1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.
-
1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.
-
1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.
-
1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).
-
1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.
-
1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).
-
1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).
-
2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.
✈️ Откритија, истражувања и летови
-
1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.
✊ Протести и демонстрации
-
1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.
-
2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.
⚰️ Смртни случаи на познати личности
-
1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).
-
1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.
-
1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.
-
1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.
-
2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.
-
2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.
-
2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.
-
2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.
-
2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.
-
2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 1 септември

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🕊️ Смрт и загуби
-
1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.
-
1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.
-
1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.
-
1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.
-
2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.
⚔️ Војни и конфликти
-
1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).
-
1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.
-
1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.
-
1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.
-
1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.
-
1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.
-
2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.
-
2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.
🌍 Политички и државни настани
-
1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.
-
1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).
-
1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.
-
1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.
-
1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.
-
2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.
-
2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.
-
2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.
-
2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.
🌋 Природни катастрофи
-
1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.
-
1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.
🎭 Култура, наука и спорт
-
1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (29 август)

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.
1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.
1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.
1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.
1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.
1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.
1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.
1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.
1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.
1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.
1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.
1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.
1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.
1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.
1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.
1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.
1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.
1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.
1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.
1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.
1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.
1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.
2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.
2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.
2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.
2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.
2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.
2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.
2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за среда (3 септември)
-
Спорт2 дена
КК „Баскет Кичево“ ги отвора вратите за сите млади кои ја сакаат кошарката, стани дел од вистинска спортска приказна со искусни тренери
-
Македонија2 дена
(ВИДЕО) Во Маврово заѕвони првото училишно ѕвонче на едно единствено прваче, маестро Џамбазов специјално го пречека и му посака среќа и успех
-
Временска прогноза1 ден
Временска прогноза за утре и задутре, ќе имаме облачно време, проследено со пороен дожд, со засилен ветер
-
Македонија1 ден
СВР Охрид: В четврток во с.Шипокно охридско, ќе се одржи регионална обука за полициските тимови кои работат со службени кучиња
-
На денешен ден2 дена
Времеплов: На денешен ден – 2 септември
-
Кичево14 часа
Кичево: Филм, музика и креативност во село Ехлоец: Echoes in the Wild на 7 септември
-
Скопје2 дена
(ВИДЕО) СВР Скопје го расчисти случајот со нападот врз девојчето во Чаир