На денешен ден
На денешен ден – 5 март

1496.- Англискиот крал Хенри VII ги регрутирал италијанските морнари Џовани и Себастијан Кабото за да откријат нови земји за англиската круна. Тие се 1497-98 година. пристигна во Северна Америка.
1684.- Германија, Полска и Венеција ја формираа Светата лига против Турција во Линц.
1696.- Роден е сликарот Џовани Батиста Тиеполо, еден од последните великани на венецијанското сликарство. Неговите главни дела, големи рококо фрески, се сместени во Архиепископската палата во Удине, палатата Лабија во Венеција, Епископската резиденција во Вирцбург и Кралската палата во Мадрид.
1770.- Британските демонстранти убиле пет демонстранти во Бостон, центарот на отпорот против британската колонијална власт, а овој настан, познат како „Масакрот во Бостон“, го забрза избувнувањето на американската револуционерна војна.
1827.- Умре италијанскиот физичар Алесандро Волта (Алесандро). Многу термини во физиката беа именувани по него – Волт (ознака V), Волтампер (ознака VA), Волтински лак.
1832.- Во Белград започна со работа првата печатница во Србија, во која како прва книга е отпечатена „Книгата на вистината и науката“ од Јован Стејиќ. Печатницата била купена во Русија и испорачана во Белград во мај 1831 година.
1856.- Лондонскиот театар Ковент Гарден е уништен од пожар.
1916.- Шпанскиот прекуокеански патнички брод „Принцот од Астурија“ потона за неколку минути откако удри во карпа на брегот на Бразил. Од 588 патници и членови на екипажот, 455 загинаа.
1933.- Национал-социјалистичката работничка партија на Адолф Хитлер освоила мнозинство во германскиот Рајхстаг (парламент).
1945.- Американските трупи влегоа во Келн за време на Втората светска војна.
1953.- Умре рускиот композитор и пијанист Сергеј Сергеевич Прокофјев, еден од најоригиналните музички композитори на 20 век, кој успешно го асимилирал руското музичко наследство и сопствениот модерен музички израз во своето дело. Во неговиот опус од 138 дела се издвојуваат Петтата симфонија и балетот „Ромео и Јулија“. Тој, исто така, компонираше музика за филмовите на Сергеј Ајзенштајн „Александар Невски“ и „Иван Грозни“.
1953.- Умре советскиот диктатор Јосиф Џугашвили-Сталин. Како генерален секретар на Комунистичката партија од 1922 година до неговата смрт, тој беше неприкосновен владетел на СССР и водач на комунистичкиот свет. Во партиските „чистки“ од 1934 година ги елиминира политичките противници, а со својата политика придонесе за влошување на меѓународните односи за време на Студената војна и го наруши угледот на СССР стекнат со значајната улога во разбивањето на фашизмот во Втората светска војна. Со резолуција на Информбирото, тој се обиде во 1948 година да ја потчини Југославија на советската контрола.
1964.- Умре првиот филмаџија на Балканот Милтон Манаки, кој во 1905 година почнал да снима настани. Посебно документарно значење е извештајот за престојот на последниот турски султан Абдул Хамид II во Битола во 1911 година, снимки од романските и грчките кралеви, бугарскиот цар, настани од Младотурската револуција, Балканските војни, Првата и Втората Светски војни.
1966.- Сите 124 патници и членови на екипажот загинаа кога британски патнички авион удри во јапонската планина Фуџи.
1970.- 45 земји потпишаа договор за неширење нуклеарно оружје.
1975.- Кувајт ја национализира нафтената индустрија, вклучително и средствата на британските нафтени компании.
1984.- Умре италијанскиот пејач Тито Гоби (Гоби), светски познатиот оперски баритон. Се прослави со улогата во „Тоска“ на Џакомо, во која партнерка му беше Марија Калас.
1993.- Една минута по полетувањето од скопскиот аеродром се урна македонски патнички авион Фокер 100. Загинаа 77 од 97 патници и членови на екипажот.
1999.- Со одлука на Меѓународниот арбитражен трибунал, градот Брчко доби статус на област под суверенитет на Босна и Херцеговина, што предизвика остри протести во српскиот ентитет на БиХ, Република Српска, бидејќи тој беше поделен.
2001.- Претседателите на СР Југославија и на Република Српска, Воислав Коштуница и Мирко Шаровиќ, потпишаа договор во Бања Лука за воспоставување посебни и паралелни врски меѓу СРЈ и РС.
2003.- Претставничкиот дом на САД го одобри законот за нормализирање на трговските односи на САД со Србија и Црна Гора.
2006.- Хашкиот обвинет Милан Бабиќ изврши самоубиство во притвор во Шевенинген. Во јануари 2004 година, Бабиќ се изјасни за виновен за злосторства против несрпското население во самопрогласената Република Српска Краина од 1991 до 1995 година и беше осуден на 13 години затвор.
2013.- Умре венецуелскиот претседател Уго Чавез, кој дојде на власт во 1998 година, преживеа државен удар во 2002 година и двапати беше реизбран. Тој беше голем противник на Западот и цврст социјалист, кој го конфискуваше имотот на големите странски нафтени компании во Венецуела. Претседателот на Србија, Томислав Николиќ, постхумно го одликуваше со Орден на Република Србија на лента.
2017 – Над 65.000 луѓе го напуштија северниот дел на Сирија, уништени од офанзивата на позициите на екстремистичката организација Исламска држава.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (10 септември)

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
Војни и мировни договори
-
1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.
-
1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.
-
1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.
-
1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.
-
1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.
-
1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.
-
1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).
Политика и атентати
-
1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.
-
1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.
-
1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.
-
1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.
-
1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.
-
1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.
-
2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.
-
2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.
-
2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.
-
2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.
-
2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.
-
2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.
-
2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.
-
2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.
Култура и личности
-
1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.
-
1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.
-
1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.
-
1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.
-
1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.
-
1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.
-
2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.
Несреќи и катастрофи
-
1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.
-
2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 2 септември

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Воени битки и борби
-
31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.
-
1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.
-
1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.
-
1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.
📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки
-
1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).
-
1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.
-
1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.
-
1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.
-
1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).
-
1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.
-
1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).
-
1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).
-
2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.
✈️ Откритија, истражувања и летови
-
1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.
✊ Протести и демонстрации
-
1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.
-
2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.
⚰️ Смртни случаи на познати личности
-
1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).
-
1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.
-
1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.
-
1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.
-
2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.
-
2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.
-
2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.
-
2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.
-
2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.
-
2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 1 септември

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🕊️ Смрт и загуби
-
1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.
-
1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.
-
1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.
-
1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.
-
2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.
⚔️ Војни и конфликти
-
1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).
-
1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.
-
1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.
-
1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.
-
1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.
-
1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.
-
2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.
-
2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.
🌍 Политички и државни настани
-
1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.
-
1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).
-
1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.
-
1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.
-
1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.
-
2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.
-
2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.
-
2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.
-
2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.
🌋 Природни катастрофи
-
1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.
-
1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.
🎭 Култура, наука и спорт
-
1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.
-
Кичево8 часа
Во недела на големиот празник рождество на Пресвета Богородица, во кичевско с.Другово ќе се осветува поставениот Крст
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за среда (17 септември)
-
Хороскоп22 часа
Хороскоп за четврток (18 септември)
-
Музика2 дена
Училиштето за Црковна музика „Митрополит Козма Пречистански“ во петок и сабота преку „аудиција“ врши упис на нови членови за источно пеење
-
Временска прогноза2 дена
Брз продор на ладен воздух од север, додека само утре услови за слаб локален дожд
-
Скопје10 часа
Малолетници на 12 и 14 годишна возраст од угостителски објект одзеле пари од вработени и побегнале, едниот се заканил со остар предмет
-
Временска прогноза12 часа
Следната седмица вистинска промена на времето
-
Магазин1 ден
Осум iOS 26 промени што мора да ги пробате