Следете не

На денешен ден

На денешен ден: 6 ноември

Објавено пред

на

1632.- Шведскиот крал Густаф II Адолф (Густаф), голем војсководец и воен реформатор, е убиен во битката кај Лицен, во Триесетгодишната војна, во која неговата војска ги поразила контрареформациските сили под команда на генералот Валенштајн.

1661.- Роден е шпанскиот крал Карлос II, последниот монарх од шпанската династија Хабсбург (1665-1700). По неговата смрт, започна Војната за шпанското наследство (1701-14). Бидејќи немал син, за наследник го назначил Филип Анжуски, внук на Луј XIV и основач на династијата Бурбон во Шпанија, кој се качил на тронот како Филип V по мирот во Утрехт во 1714 година.

1771.- Роден е германскиот издавач и печатар Алојз Сенефелдер, кој во 1796 година го воведува процесот на хемиско печатење – автограм и литографија, а во 1826 година повеќебојна литографија. Го напишал „Учебникот по литографија“.

1814.- Роден е белгискиот производител на дувачки инструменти Адолф Сакс, кој во 1840 година измислил музички инструмент наречен по него, саксофон.

1860.- Абрахам Линколн е избран за претседател на САД, прогласувајќи го ослободувањето на американските робови во јануари 1863 година. За време на неговиот мандат, се водеше Американската граѓанска војна (1861-65), во која Унијата на северните држави го победи робовладетелскиот Југ. Шест дена по завршувањето на војната, тој беше убиен во театарска кутија во обид за атентат на актерот Џ.В. Двете.

1861.- Роден е канадскиот тренер Џејмс Нејсмит, кој во 1891 година ја измислил кошарката како комплементарен спорт за американските фудбалери. Во Европа го донеле американски војници, а пратеникот на Црвениот крст, Американецот Вилијам Виланд, ја покажал играта во 1923 година на учителски курс во Белград.

1880.- Францускиот микробиолог Чарлс Лаверан, добитник на Нобеловата награда за медицина во 1907 година, ја открил причината за маларијата, но не можел да објасни како таа влегува во телото. Англискиот лекар Роналд Рос (Рос) 15 години подоцна утврдил дека маларијата се пренесува преку комарци.

1893.- Во Санкт Петербург умре рускиот композитор Пјотр Илич Чајковски, кој според многумина е класика на руската музика. Неговото дело, инспирирано од народната музика, бајките и руската историја, ги опфаќа сите видови музика, а најпознати дела се шест симфонии, три концерти за пијано, оперите „Евгениј Онегин“ и „Дамата на пиковите“, балетот „Лебедово езеро“ и увертира „Ромео и Јулија“.

1911.- Франциско Мадеро, водачот на револуцијата против диктаторот Порфирио Дијаз, стана претседател на Мексико.

1917.- По петмесечни борби, Третата битка на белгискиот град Ипрес заврши во Првата светска војна со победа на западните сојузници над Германците. Линијата на фронтот беше поместена за помалку од десет километри, а загинаа најмалку 240.000 војници.

1931.- На белградскиот универзитет се одржа протестен митинг против режимот, по што студентите во протестна поворка маршираа по улицата Кнез Михаилова. Полицијата рани шест студенти, а 13 уапси.

1943.- Советската армија го ослободи Киев во Втората светска војна по две години германска окупација.

1950.- Во Белград е основан Музејот на применетата уметност на Србија.

1964.- Слободан Пенезиќ-Крцун, премиер на Србија и висок функционер на Комунистичката партија, загина во сообраќајна несреќа. По Втората светска војна бил на чело на ОЗНЕ за Србија, а потоа и министер за внатрешни работи на Србија.

1975.- На иницијатива на кралот Хасан започна „Зелениот марш“ во кој 350.000 Мароканци со знамиња и Куран во рацете преминаа во Западна Сахара барајќи деколонизација на областа. Следните денови во Мадрид беше потпишан договор со кој Шпанија им ја предаде Западна Сахара на Мароко и Мавританија.

1996.- Хрватска стана 40-та членка на Советот на Европа.

1999.- На референдум, Австралијците не прифатија нивната земја да стане република во која парламентот избира претседател, ниту пак Уставот признава дека Абориџините се нејзиното првобитно население.

2001.- Медиумскиот магнат, републиканецот Мајкл Блумберг, е избран за градоначалник на Њујорк.

2005.- Монсињор Киро Стојанов е именуван за бискуп скопски и апостолски егзарх на Македонија во Скопје. Тој е првиот Македонец што го презема раководството на локалната католичка црква по 104 година.

2007.- Умре Раша Ливада, писател, главен и одговорен уредник на списанието „Писмо“ на истоименото книжевно друштво, еден од основачите на Српското книжевно друштво.

2015 – Лидерите на четири македонски и албански партии од власта и опозицијата, со посредство на белгискиот претставник Питер Ванхоут, договорија формирање на Преодната влада на Македонија, што беше еден од условите за предвремените парламентарни избори во април. 2016 година.

2017 – „Рајски документи“ е името на 13,4 милиони документи кои докажуваат вмешаност на политичари, претприемачи и други во манипулации и перење пари или даночно затајување преку офшор компании со седиште во т.н. „даночни раеви“. Тие беа објавени во германскиот весник „Зидојче цајтунг“ по неколкумесечно истражување на Меѓународниот конзорциум на истражувачки новинари, кој собра 380 новинари од 30 земји и 95 медиумски куќи.

2020 – Поранешните офицери на Ослободителната војска и претставници на Косово, Хашим Тачи, Кадри Весељи, Реџеп Селими и Јакуп Красниќи беа обвинети во Хаг за злосторства во 34 незаконски притвори во Косово и Албанија од март 1998 до септември 1999 година.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп2 часа

Хороскоп за сабота (19 јули)

ОВЕН Обрнете внимание на новите професионални можности за да го проширите вашето знаење и да ја подобрите вашата севкупна позиција....

Кичево8 часа

Неконтролирано се движел, по пријава во Кичево бил сопрен, констатирано е дека бил пијан!

Денеска (18.07.2025) околу 14 часот на патот Охрид-Кичево полициски службеници од ОВР Кичево го лишија од слобода Б.К.(48) од Скопје,...

Македонија11 часа

(ВИДЕО) МВР формира нова Единица за сајбер безбедност која ќе биде клучен столб за дигиталниот суверенитет на институцијата

Министерот за внатрешни работи Панче Тошковски присуствуваше на промоцијата на новоформираната специјализирана Единица за сајбер безбедност на Министерството за внатрешни...

Спорт11 часа

(ВИДЕО) ФФМ пушти во употреба нов фудбалски терен во населба Илинден

Фудбалската федерација на Македонија (ФФМ) во општина Илинден го пушти во употреба новиот терен со вештачка трева, проект реализиран од...

Хроника13 часа

Од охридска плажа до болницата Св.Стефан донесен 65 годишник од БиХ без знаци на живот

На 17.07.2025 во 14:25 часот во СВР Охрид е пријавено дека од плажа на брегот на Охридското езеро во Ј.З.У....

Кичево14 часа

АТВА Маркети со нова викенд и неделна акција на производи, пазари и штеди уште веднаш!

Од денес во нова неделна и викенд на акција на производи во АТВА Маркети – Кичево Заштеди веднаш, само во...

Македонија14 часа

Се „лета“ на патиштата, на радар фатен 75 годишник од Охрид, возел 126 км/ч на место каде дозволено е 50?

На 17.07.2025 во 14.21 часот на регионален пат Царев двор-Макази, кај место викано „Ипоз Преспа”,  полициски службеници од ОВР Ресен...

Lifestyle15 часа

Не ги ставајте овие овошја и зеленчуци во фрижидер – еве зошто

Правилното складирање на овошјето и зеленчукот може значително да влијае на нивната свежина, вкус и трајност. Иако фрижидерот често се...

Магазин15 часа

Google го најави датумот за претставување на новите Pixel уреди

Американската технолошка компанија Google најави дека на 20 август ќе го одржи својот следен голем настан – „Made by Google“...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за петок (18 јули)

ОВЕН Ако неодамна сте донирале дел од вашите пари, сте позајмиле одредена сума на пријател или си купиле нешто непотребно,...

НАЈЧИТАНИ