На денешен ден
На денешен ден (6 октомври)

1014.- Почина Цар Самоил, бунтувајќи се против Рим (Византија) во 976 година и ја основа Македонската империја. Неговата империја пропаднала во 1014 година, по тешкиот пораз од византискиот император Василиј II во битката кај Беласица. Според легендата, тој починал од срцев удар кога ги видел своите 14.000 војници кои биле заробени, а потоа заслепени и ослободени по наредба на византискиот император Василиј II.
1536.- Англискиот верски реформатор и преведувач на Библијата Вилијам Тиндејл е запален на клада како еретик, по наредба на кралот Хенри VIII.
1552 – Роден е Матео Ричи, италијански језуит, првиот католички мисионер во Кина (1581), каде успешно ги запозна Кинезите со достигнувањата на западната цивилизација 30 години и го проширува своето оскудно знаење за Кина на Запад.
1767.- Роден е државниот државјанин на Хаити, Хенри Кристоф, донесен од островот Гренада како роб на Хаити, каде што се приклучи на бунтот против Французите кон крајот на 18 век. Во 1807 година стана претседател на Хаити, а во 1811 година беше прогласен за крал.
1846.- Роден е американскиот инженер Georgeорџ Вестингхаус, пронаоѓач на воздушната сопирачка за локомотиви и трамваи и основач на електричната корпорација Вестингхаус (1886).
1878.- Умре српскиот трговец Илија Милосавjeевиќ Коларац, кој го остави својот аманет за просветлување на народот. Објавени се голем број книги од неговата стипендија и бил изграден Народниот универзитет Коларац во Белград.
1887 година – Роден е Шарл Едуар Jeanанерет, француски архитект и теоретичар со швајцарско потекло, познат како Ле Корбизиер, еден од најголемите архитекти на 20 век, кој радикално го смени традиционалниот начин на градење користејќи армиран бетон, стакло и железо.
1903.- Роден е ирскиот физичар Ернест Томас Синтон Волтон, еден од пионерите во нуклеарната физика, добитник на Нобеловата награда за физика во 1951. Со Johnон Даглас Коккрофт, со кого ја делеше Нобеловата награда, тој се разви во 1929 година. Првиот атомски акцелератор.
1908.- Австро -Унгарија ја анектираше Босна и Херцеговина, предизвикувајќи длабока криза во односите меѓу европските сили. Со цел да се избегне војна, водечките европски земји ја признаа анексијата во март 1909 година. Под притисок на европските сили, анексијата беше призната и од Кралството Србија.
1914.- Роден е норвешкиот етнолог и истражувач Тор Хеједал. Во 1947 година, тој ја предводеше шестчлената експедиција која пловеше околу 9.000 километри помеѓу Перу и пацифичкиот остров Туамоту кај Тахити на сплав Кон-Тики за да докаже дека античките народи може да пловат од Јужна Америка до полинезиските острови.
1915.- Со нападот врз Србија, Бугарија, која прогласи неутралност на почетокот на војната, се приклучи на Првата светска војна на страната на Централните сили. Соочена истовремено со германско-австро-унгарската офанзива на север, српската војска беше принудена да се повлече на Косово, а потоа преку Албанија до Јадранското Море, од каде сојузничките сили ја префрлија на островот Крф.
1927 година – Ерата на звучен филм започнува со премиерата на филмот „azез пејач“ во Newујорк, со тогашниот многу популарен пејач Ал Johnsonонсон во главната улога.
1930.- Роден е сирискиот државник и генерал Хафез ал Асад, кој дојде на власт во ноември 1970 година со државен удар на военото крило на Арапската социјалистичка партија (БААС). Тој беше претседател на Сирија од 1971 до јуни 2000 година, кога почина во неговиот кабинет.
1958.- Американската нуклеарна подморница Сивул се појави на брегот на Нова Англија по два месеци во длабочините на морето, светски рекорд за престој под морето.
1972 година – Повеќе од 200 луѓе загинаа, а повеќе од илјада се повредени во железничка несреќа во близина на мексиканскиот град Салтиillо.
1973.- Четвртиот воен конфликт помеѓу Израел и Арапите започна со напад на Египет и Сирија врз израелските позиции на источниот брег на Суец и на Голанската висорамнина, завршувајќи на 22 октомври со резолуција на Советот за безбедност на ОН за прекин на огнот.
1976.- Воена хунта ја собори владата на Сени Прамој во Тајланд, а војската масакрираше голем број левичарски студенти на универзитетот во Бангкок.
1981.- На воена парада во Каиро, исламските екстремисти го убија Анвар ал Садат, претседателот на Египет од октомври 1970 година. Билансот на спектакуларниот атентат беше 12 мртви и повеќе од 25 ранети.
1988.- Под притисок на демонстрациите, за време на кои Слободан Милошевиќ ја консолидираше својата моќ во Србија, раководството на Војводина поднесе оставка. За време на протестот, демонстрантите фрлија јогурт врз службениците кои се обидоа да им се обратат, поради што овој настан подоцна беше популарно наречен „револуција на јогурт“.
1989.- Умре американската филмска актерка Бет Дејвис, добитничка на два Оскари за филмовите „Опасно“ и „Језебел“ и стана позната по филмовите „С About за Ева“, „Мали лисици“, „Што се случи со Бејби Janeејн“
1990.- Првата жена воена пилотка во Југославија, Марија Драженовиќ орѓевиќ, која учествуваше во битките на Сремскиот фронт во Втората светска војна како дел од 113 -тиот ловечки полк, почина во 1945 година. Таа го положи испитот за летање во 1939 година кога имаше 15 години години стар.
1991.- Индонезиски воен авион ја погоди владината зграда во akакарта, уби 102 и рани повеќе од 5.000.
1998. – Под притисок на меѓународната заедница и закани за воздушен напад на НАТО, започна повлекувањето на српските безбедносни сили од Косово во централна Србија.
2002.- Белгискиот премиер Ги Верхофштад го направи првото официјално извинување за депортирање на десетици илјади Евреи во концентрациони логори во нацистичка Германија од страна на локалните власти.
2007.- Почина музичарот и композитор, клавијатурист Лаза Ристовски. Играше во рок групите „Смак“ и „Бијело дугме“ и им припаѓаше на музичарите кои ја одбележаа југословенската рок сцена.
2012.- Почина поранешниот алжирски претседател Шадли Бенџедид, кој беше соборен во 1992 година, по што изби десетгодишна граѓанска војна во која загинаа повеќе од 200.000 луѓе. Тој дојде на чело на Алжир во 1979 година, по што беа спроведени неколку политички реформи, што доведе до повеќепартиски политички систем.
2018.- Почина шпанската оперска пејачка Монсерат Кабале, позната по интерпретациите на оперите на Росини, Белини и Доницети. Во текот на нејзината кариера, таа одигра повеќе од 90 различни улоги и сними околу 80 албуми. Со пејачот Фреди Меркјури од групата „Кралица“, таа ја сними песната „Барселона“, која стана химна на Летните олимписки игри во Барселона 1992 година.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.
1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.
1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.
1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.
Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.
1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.
1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.
1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.
2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.
2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.
Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.
1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.
Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.
2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
-
Хроника2 дена
При изведување градежни работи на автопат Кичево-Охрид од дрвена платформа паднал работник, жител на Кина
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за четврток (5 јуни)
-
Хороскоп15 часа
Хороскоп за петок (6 јуни)
-
Кичево19 часа
(ФОТО) ТППЕ Кичево: Се гаси дива депонија зад „Стара централа“
-
Спорт2 дена
ФФМ на дечињата кои учествуваа во финалниот турнир во „Детската лига“ ќе им овозможи бесплатно да го следат мечот Македонија-Белгија од трибините на „Тодор Проески“
-
Македонија4 часа
СВР Охрид: Армијата на Република Македонија ќе реализира тактичко-технички активности
-
Кичево55 минути
Кичевското архиерејско намесништво истакна соопштение по повод „Духовденска задушница“
-
Македонија21 час
На граница кај бугарин во возило пронајдени биле електрошок и солзавец, бил веднаш лишен од слобода