На денешен ден
На денешен ден – 7 декември

43 п.н.е – Почина Марк Тулиј Цицерон, римски политичар, писател и познат оратор.
1815.- Застрелан е Мишел Неј, најпознатиот маршал на Наполеон. За неговите услуги во одбраната на Франција, за време на реставрацијата на Луј XVIII, ја добил титулата пенкало (1814). По враќањето на Наполеон во март 1815 година (Сто дена на Наполеон), тој се вратил на својата служба и командувал со гардата во битката кај Ватерло. По поразот на Наполеон, тој бил фатен во бегство, обвинет за предавство и осуден на смрт.
1857.- Роден е српскиот сликар Урош Предиќ, член на Српската академија на науките и уметностите, претставник на академскиот реализам, мајстор на портрети, икони и историски композиции. Тој ги прикажа речиси сите истакнати личности од Србија на крајот на 19 и првата половина на 20 век и создаде повеќе од 1.000 икони.
1914.- Собранието на Србија во Ниш за време на Првата светска војна ја усвои Декларацијата за обединување на јужните Словени во заедничка држава. Тоа беше првпат српската влада да го постави југословенското обединување како приоритетна цел на српската државна политика.
1941.- Јапонски авиони ја нападнаа американската поморска база Перл Харбор на Хаваите и уништија голем број авиони и бродови, што ја забрза одлуката на САД да влезат во Втората светска војна.
1941.- Во Втората светска војна, Велика Британија им објави војна на Унгарија, Романија и Финска, земји кои како членки на Тројниот пакт учествуваа во агресијата против СССР.
1946.- Собранието на ФНР на Југославија донесе закон за национализација во кој беа опфатени сите поголеми приватни фирми. Овој ликвидиран странски капитал, кој учествуваше во индустријата и рударството на предвоена Југославија со околу 50 отсто.
1949.- Чианг Кај Шек прогласил држава и воспоставил влада на островот Тајван (Формоза), каде што по поразот на Народноослободителната војска на Кина побегнал со остатоците од својата војска.
1965.- Вселенскиот патријарх Атенагора I и папата Павле VI ја укинале меѓусебната екскомуникација на двете цркви, со што започнал расколот на двете христијански цркви во 1054 година.
1970.- Убедливата победа на изборите во Источен Пакистан од страна на Авами лигата, поддржувачи на автономијата на Бенгал (подоцна Бангладеш), доведе до длабока криза меѓу Источен и Западен Пакистан, која ескалира во граѓанска војна следната година.
1971.- Советска вселенска капсула почна да испраќа радио и телевизиски сигнали од Марс.
1974 – Кипарскиот претседател архиепископот Макариос III беше триумфално пречекан на Кипар, кој го напушти на 15 јули 1974 година по државен удар. Пучот во Кипар го организираа грчки офицери, но тие не успеаја да ја задржат власта.
1975.- Индонезиската армија влезе во Источен Тимор каде по укинувањето на тривековното португалско колонијално владеење, избувна граѓанска војна.
1985.- Умре англискиот писател Роберт Грејвс (Грејвс), истражувач на грчката и еврејската митологија, кој светска слава стекна со историскиот роман „Јас, Клаудиј“ и делото „Грчки митови“.
1988.- Советскиот претседател Михаил Горбачов објави во ОН еднострано намалување на советските трупи, тенкови, борбени авиони и артилерија.
1988.- Во земјотрес во Ерменија загинаа повеќе од 25.000 луѓе, 12.000 беа повредени, а половина милион останаа без покрив над главата. Десет проценти од ерменската индустрија беше уништена.
1992.- Владата на Индија ги забрани фундаменталистичките движења по немирите во кои загинаа најмалку 400 Хиндуси и муслимани. За време на немирите уништена е џамијата во Ајоја.
1993.- Умре Феликс Хуфует-Боињи, првиот претседател на Брегот на Слоновата Коска по стекнувањето независност во 1960 година и единствениот африкански претседател кој беше на власт 33 години.
1995.- Сонда од американскиот вселенски брод „Галилео“ влезе во атмосферата на Јупитер и испрати податоци 75 минути пред да се распадне.
1996 – Алжирскиот претседател Лиамин Зеруал ги потпишал уставните реформи со кои се забрануваат политичките партии засновани на религија.
1997.- По неуспешните избори во септември, во Србија се повторија изборите за претседател на Републиката, каде повторно ниту еден кандидат не го доби потребното мнозинство гласови. Во вториот круг влегоа кандидатите на Социјалистичката партија на Србија, Милан Милутиновиќ и на Српската радикална партија, Воислав Шешељ, а за претседател на 21 декември беше избран Милан Милутиновиќ.
2001.- Во граѓанската војна во Авганистан, талибанците го предадоа своето последно упориште Кандахар.
2002.- Ирак им достави на инспекторите на ОН документ за ирачкото оружје за масовно уништување, како и за воената индустрија, што се бараше со ноемвриската резолуција на Советот за безбедност.
2003.- Поранешниот претседател на Никарагва Арнолдо Алеман беше прогласен за виновен за измама, перење пари и злоупотреба на јавни средства и осуден на 20 години затвор.
2004.- Хамид Карзаи положи заклетва како прв слободно избран претседател на Авганистан.
2005.- Хашкиот бегалец, хрватскиот генерал Анте Готовина, беше уапсен во Шпанија на Канарските Острови. Тој е во бегство од јули 2001 година поради обвинувањата на Хашкиот трибунал за злосторства против човештвото врз Србите за време на воената операција „Бура“.
2007.- Умре Карлхајнц Стокхаузен, еден од најголемите светски композитори од втората половина на 20 век.
2009.- Во Копенхаген беше отворена конференцијата на Обединетите нации за климата, каде претставниците на 192 земји преговараа за договор што треба да го забави глобалното затоплување.
2015 – На парламентарните избори во Венецуела, широката опозициска коалиција Демократско единство (MUD) за првпат освои мнозинство, по 16 години владеење на социјалистичкиот претседател Уго Чавез.
2018 – Анегрет Крамп-Каренбауер, блиска соработничка на германската канцеларка Ангела Меркел, беше избрана за нов лидер на Христијанско-демократската унија (ЦДУ), победувајќи го десничарскиот лидер Фридрих Мерц во вториот круг.
2020.- На парламентарните избори во Венецуела, кои беа бојкотирани од опозицијата, коалицијата на Социјалистичката партија на претседателот Николас Мадуро постигна убедлива победа и доби контрола над сите политички институции во земјата.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 19 август

На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
⚔️ Империјализам и воени конфликти
-
14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.
-
636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.
-
1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.
-
1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.
🧠 Наука и техника
-
1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.
-
1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.
-
1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.
🎭 Култура и уметност
-
1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.
-
1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.
-
1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.
-
2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.
🌍 Политички превирања и државни удари
-
1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.
-
1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.
-
2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.
✈️ Технологија и летови
-
1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.
-
1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 14 август

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Историски битки и политички настани
-
1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.
-
1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.
-
1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.
-
1941 – Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.
-
1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.
-
1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.
-
2015 – САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.
⚔️ Воени конфликти и кризи
-
1900 – Крај на Боксерската буна.
-
1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.
-
2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.
-
2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.
🧪 Наука и технологија
-
1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.
-
1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.
-
1893 – Франција воведува први регистарски таблички.
🧍♂️ Значајни личности (родени/починати)
-
1777 – Ерстед (научник)
-
1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.
-
1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.
-
2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.
-
2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.
-
2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.
🌍 Катастрофи и трагедии
-
2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).
-
2017 – Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).
-
2018 – Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).
-
2021 – Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).
-
2022 – Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
-
Кичево1 ден
Кичево: Најавени градежни работи кон месност Крушино, за тоа време ќе има времен прекин на сообраќај
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за сабота (23 август)
-
Македонија2 дена
Времен прекин на сообраќај утре и задутре поради меѓународниот ФИС ролер-ски натпревар „Тодор Проески“
-
Хороскоп18 часа
Хороскоп за недела (24 август)
-
Временска прогноза21 час
Попоски со нова метео анализа, септември надпросечно топол
-
Хроника1 ден
Уште една трагедија на македонските патишта, загина украинец пешак, го удрил жител на Косово од Германија
-
Lifestyle1 ден
Како да ја направите вашата орхидеја да расцвета: 4 корисни совети
-
Спорт23 часа
Роналдо стана единствен фудбалер во историјата кој постигнал најмалку 100 голови во четири различни клубови