Следете не

На денешен ден

На денешен ден: 8 декември

Објавено пред

на

1542.- Родена е Мери Стјуарт, шкотската кралица, која подготвила заговор против англиската кралица Елизабета I.

1626.- Родена е шведската кралица Кристина Аугуста. Кралицата во шестата година (1632), крунисана 12 години подоцна, како една од најобразованите жени во Европа, била покровител на науката и литературата и собирала научници на дворот, вклучувајќи го и францускиот филозоф Декарт. Принудена да абдицира во 1654 година, таа премина во католицизам и живееше во европските градови. Таа е погребана во црквата Свети Петар во Рим.

1638.- Умре дубровничкиот барокен поет Иван (Џиво) Гундулиќ, најважниот поет на јужнословенските простори во 17 век. Пишувал митолошки драми и романтични трагикомедии, а највредни дела му се лирскиот еп „Солзите на блудниот син“, херојскиот еп „Осман“ и пастирската драма „Дубравка“ која завршува со познатата химна на слободата.

1824.- Роден е српскиот писател Јаков Игњатовиќ, творец и најзначаен претставник на реалистичниот роман во српската литература („Трпен-спасен“, „Милан Наранџиќ“, „Чудан свет“, „Васа Решпект“, „Вечити младине“, „Стари. и нови мајстори” “,” Страдач “).

1832.- Роден е норвешкиот писател Бјорнсон Мартиниус Бјорнсон, добитник на Нобеловата награда за литература во 1903 година, водечка личност во норвешкиот и нордискиот културен живот во 19 век. Книжевна слава стекна со расказите „Синеве Сулбакен“, „Арне“, „Среќан декак“, „Отац“, со кои отвори нова ера на норвешката проза.

1854.- Папата Пиј IX ја објави догмата за безгрешното зачнување на Богородица.

1863.- Британскиот боксер Том Кинг стана првиот светски шампион во тешка категорија, победувајќи го Американецот Џон Хинан.

1865.- Роден е финскиот композитор Жан Сибелиус, чие дело е инспирирано од финскиот фолклор, особено од епот „Калевала“ (симфониска песна „Финска“, увертира „Карелија“, „Тажен валцер“, концерт за виолина).

1925.- Објавена е книгата на Адолф Хитлер „Mein Kampf“, која го разоткри концептот на „Новиот поредок“ и расната супериорност на Германците.

1941.- Соединетите Американски Држави и Велика Британија и објавија војна на Јапонија, ден по јапонскиот напад врз американската база во Перл Харбор, Хаваи. Германија и Италија, согласно обврските од Тројниот пакт, објавија војна на САД.

1949.- Резолуцијата на Генералното собрание на ОН ги повика светските сили да ја признаат независноста на Кина по бегството на Чианг Кај Шек во Тајван.

1954.- Српските и хрватските писатели и лингвисти го постигнаа Новосадскиот договор за српскохрватскиот литературен јазик, потпишан од 25 еминентни јазични експерти. Заклучено е дека националниот јазик на Србите, Хрватите и Црногорците е еден јазик со два изговори, дека двете азбуки – кирилицата и латиницата – се еднакви и дека јазикот има заеднички правопис.

1966.- 28 земји, вклучително и Советскиот Сојуз и САД, потпишаа договор за забрана на нуклеарното оружје во вселената.

1966.- Грчки ферибот Ираклион се урна за време на невреме кај островот Мелос, при што загинаа 234 патници и членови на екипажот.

1974.- Грчкото мнозинство гласаше за република на референдум против обновувањето на монархијата.

1978.- Умре израелската државничка Голда Меир, првата жена премиер на Израел (1969-74).

1980.- Во Њујорк е убиен поранешниот член на Битлси, Џон Ленон. Тој беше убиен од психички растроениот навивач Марк Чепмен, кој подоцна беше осуден на доживотен затвор.

1991.- Лидерите на Русија, Белорусија и Украина, Борис Елцин, Леонид Кравчук и Станислав Шушкевич, во Минск го потпишаа Беловежскиот договор за основање на Заедницата на независни држави. Така, Советскиот Сојуз престана да постои.

1995.- Во Лондон започна дводневната конференција, на која наместо Женевската мировна конференција за поранешна Југославија, беше формиран Советот за спроведување на мирот. На Конференцијата присуствуваа министри за надворешни работи на 40 земји и претставници на бројни меѓународни организации. Шведскиот дипломат Карл Билт е назначен за висок претставник на меѓународната заедница во Босна.

2000 – Првиот Светски самит за култура и уметност се одржа во Отава, формирајќи ја Меѓународната федерација на агенции за поддршка на уметноста.

2000.- Умре надреалистичкиот српски сликар Милиќ Станковиќ, познат како Милиќ од Мачва.

2001.- Умре Френсис Елизабет Снајдер Холбертон, еден од пионерите на компјутерското програмирање. Во раните 1940-ти, таа го програмирала револуционерниот дигитален компјутер ENIAC за војската на САД, а подоцна учествувала во создавањето на компјутерските јазици COBOL и FORTRAN.

2002.- Повторените претседателски избори во Србија пропаднаа поради недоволниот одѕив на гласачите од 45,17 отсто. Лидерот на Демократската партија на Србија (ДСС) и претседател на СРЈ, Воислав Коштуница, освоил најмногу гласови, 1.699.089, или 57,66 отсто.

2003.- Умре Ханс Хотер, австриски оперски пејач со германско потекло, кој стана познат во оперите на Рихард Вагнер, особено во „Прстен циклус“ и „Парсифал“. Тој се појави во главната улога во „Летечкиот Холанѓанец“ и „Умри Мајстерсингер“.

2005 – Норвешка усвои закон со кој се бара од норвешките компании да имаат најмалку 40 проценти од членовите на одборите до 2008 година. Во спротивно, компаниите ќе се соочат со опасност од затворање. Ова е првиот закон од ваков вид во светот.

2009.- Во серија бомбашки напади во главниот град на Ирак, Багдад, загинаа 127 луѓе, а 448 беа повредени. Одговорноста за нападот и се припишува на Ал Каеда, за која се верува дека организирала бројни терористички напади во Ирак од почетокот на годинава.

2010 – Хашкиот трибунал го осуди поранешниот офицер на ЈНА Веселин Шљиванчанин на 10 години затвор за злосторства против хрватските затвореници на фармата Овчара во близина на Вуковар есента 1991 година. Апелацискиот совет ја поништи претходната правосилна пресуда со која Шљиванчанин беше осуден на 109 години затвор во мај. затвор.

2013 – Речиси 400 луѓе беа убиени во претходните три дена во Банги во Централноафриканската Република, која е во превирања по соборувањето на претседателот во март. Советот за безбедност на ОН на 5 декември одобри заедничка воена акција на Франција и африканските трупи во Централноафриканската Република, со цел да се стави крај на конфликтите во таа земја.

2015 – 720.000 бегалци од Сирија, Авганистан и Ирак од почетокот на годината пристигнаа во Грција по морски пат. Крајбрежната стража на Грција и источниот регион спасиле повеќе од 93.000 бегалци кои пристигнале со брод од Турција, додека во првите 10 месеци од 2015 година се удавиле 1.032 лица.

2018 – Почина Људмила Алексеева, пионер во заштитата на човековите права во СССР и Русија. Во текот на 1960-тите и 1970-тите, таа протестираше против третманот на советските политички затвореници и побара нивно ослободување. Таа ја основа најстарата руска организација за заштита на човековите права – Московската Хелсиншка група.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.

1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.

1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.

1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.

Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.

1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.

1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.

1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.

2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.

2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.

Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.

1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.

Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.

2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (26 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

📜 Античко и средновековно време

  • 604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.

  • 735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.

  • 1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.


🕌 Историја на Азија

  • 1659 г.Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.


👑 Европска политика и култура

  • 1805 г.Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.

  • 1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.

  • 1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.

  • 1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.

  • 1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.

  • 1896 г.Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.


⚔️ 20 век – војни и политики

  • 1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.

  • 1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.

  • 1955 г.Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.

  • 1966 г.Британска Гвајана станала независна држава.

  • 1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.

  • 1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.

  • 1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.

  • 1991 г.Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.

  • 1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.

  • 1997 г.Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.

  • 1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.

  • 2001 г.Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.

  • 2002 г.Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.

  • 2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.

  • 2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.

  • 2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.

  • 2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.

  • 2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.

  • 2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.

  • 2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.

  • 2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.

  • 2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (24 мај)

Објавено пред

на

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🪐 Наука и технологија

  • 1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.

  • 1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.

  • 1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.

  • 1844Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“


⚔️ Историски и политички настани

  • 1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.

  • 1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.

  • 1993Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.

  • 2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.


👑 Личности

  • 1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.

  • 1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.

  • 1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.

  • 2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.


🧱 Културни и социјални настани

  • 1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.

  • 1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.

  • 1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Македонија2 часа

СВР Охрид: Армијата на Република Македонија ќе реализира тактичко-технички активности

Во периодот од 09 до 11 јуни 2025 година, од 10 до 16 часот, на плажата „Бафало бич“ во близина...

Хороскоп12 часа

Хороскоп за петок (6 јуни)

ОВЕН Можно е денес да бидете под голем притисок и да не ви биде лесно сите задачи да ги извршите...

Кичево16 часа

(ФОТО) ТППЕ Кичево: Се гаси дива депонија зад „Стара централа“

Дива депонија уште беснее во Кичево, во близина на местото викано „Стара централа“, односно непосредно до кичевското село Србјани. Четворица...

Македонија19 часа

На граница кај бугарин во возило пронајдени биле електрошок и солзавец, бил веднаш лишен од слобода

На 04.06.2025 во 10.50 часот на Граничен премин Табановце, на влез во државата, полициски службеници го лишија од слобода Р.А.(37)...

Скопје1 ден

За еден ден во Скопје изречени 180 мерки во областа на сообраќајот

Секторот за внатрешни работи Скопје во текот на вчерашниот ден (04.06.2025) продолжи со контролите во областа на сообраќајот. На територија...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за четврток (5 јуни)

ОВЕН Некој на работа врши притисок врз вас и приморани сте некои работи да ги завршите побрзо отколку што очекувавте....

Спорт2 дена

ФФМ на дечињата кои учествуваа во финалниот турнир во „Детската лига“ ќе им овозможи бесплатно да го следат мечот Македонија-Белгија од трибините на „Тодор Проески“

Фудбалската федерација на Македонија ќе им овозможи бесплатен влез на источната трибина на Националната арена „Тодор Проески“ на сите деца...

Хроника2 дена

При изведување градежни работи на автопат Кичево-Охрид од дрвена платформа паднал работник, жител на Кина

На 03.06.2025 во 07:25 часот во СВР Охрид е пријавено дека, О.З.(52) од Кина, при изведување градежни работи на автопатот...

Временска прогноза2 дена

Попоски апелира за локална дестабилизација со пороен дожд, ова се информациите

Под влијание на фронтална долина со поладен воздух во висина која се наоѓа над нашиот дел од Европа, во Македонија...

Хороскоп3 дена

Хороскоп за среда (4 јуни)

ОВЕН Оние од вас кои планираат пократко патување денес можеби ќе бидат задоволни, особено ако се работи за семејна посета....

НАЈЧИТАНИ