Следете не

На денешен ден

На денешен ден: 8 декември

Објавено пред

на

1542.- Родена е Мери Стјуарт, шкотската кралица, која подготвила заговор против англиската кралица Елизабета I.

1626.- Родена е шведската кралица Кристина Аугуста. Кралицата во шестата година (1632), крунисана 12 години подоцна, како една од најобразованите жени во Европа, била покровител на науката и литературата и собирала научници на дворот, вклучувајќи го и францускиот филозоф Декарт. Принудена да абдицира во 1654 година, таа премина во католицизам и живееше во европските градови. Таа е погребана во црквата Свети Петар во Рим.

1638.- Умре дубровничкиот барокен поет Иван (Џиво) Гундулиќ, најважниот поет на јужнословенските простори во 17 век. Пишувал митолошки драми и романтични трагикомедии, а највредни дела му се лирскиот еп „Солзите на блудниот син“, херојскиот еп „Осман“ и пастирската драма „Дубравка“ која завршува со познатата химна на слободата.

1824.- Роден е српскиот писател Јаков Игњатовиќ, творец и најзначаен претставник на реалистичниот роман во српската литература („Трпен-спасен“, „Милан Наранџиќ“, „Чудан свет“, „Васа Решпект“, „Вечити младине“, „Стари. и нови мајстори” “,” Страдач “).

1832.- Роден е норвешкиот писател Бјорнсон Мартиниус Бјорнсон, добитник на Нобеловата награда за литература во 1903 година, водечка личност во норвешкиот и нордискиот културен живот во 19 век. Книжевна слава стекна со расказите „Синеве Сулбакен“, „Арне“, „Среќан декак“, „Отац“, со кои отвори нова ера на норвешката проза.

1854.- Папата Пиј IX ја објави догмата за безгрешното зачнување на Богородица.

1863.- Британскиот боксер Том Кинг стана првиот светски шампион во тешка категорија, победувајќи го Американецот Џон Хинан.

1865.- Роден е финскиот композитор Жан Сибелиус, чие дело е инспирирано од финскиот фолклор, особено од епот „Калевала“ (симфониска песна „Финска“, увертира „Карелија“, „Тажен валцер“, концерт за виолина).

1925.- Објавена е книгата на Адолф Хитлер „Mein Kampf“, која го разоткри концептот на „Новиот поредок“ и расната супериорност на Германците.

1941.- Соединетите Американски Држави и Велика Британија и објавија војна на Јапонија, ден по јапонскиот напад врз американската база во Перл Харбор, Хаваи. Германија и Италија, согласно обврските од Тројниот пакт, објавија војна на САД.

1949.- Резолуцијата на Генералното собрание на ОН ги повика светските сили да ја признаат независноста на Кина по бегството на Чианг Кај Шек во Тајван.

1954.- Српските и хрватските писатели и лингвисти го постигнаа Новосадскиот договор за српскохрватскиот литературен јазик, потпишан од 25 еминентни јазични експерти. Заклучено е дека националниот јазик на Србите, Хрватите и Црногорците е еден јазик со два изговори, дека двете азбуки – кирилицата и латиницата – се еднакви и дека јазикот има заеднички правопис.

1966.- 28 земји, вклучително и Советскиот Сојуз и САД, потпишаа договор за забрана на нуклеарното оружје во вселената.

1966.- Грчки ферибот Ираклион се урна за време на невреме кај островот Мелос, при што загинаа 234 патници и членови на екипажот.

1974.- Грчкото мнозинство гласаше за република на референдум против обновувањето на монархијата.

1978.- Умре израелската државничка Голда Меир, првата жена премиер на Израел (1969-74).

1980.- Во Њујорк е убиен поранешниот член на Битлси, Џон Ленон. Тој беше убиен од психички растроениот навивач Марк Чепмен, кој подоцна беше осуден на доживотен затвор.

1991.- Лидерите на Русија, Белорусија и Украина, Борис Елцин, Леонид Кравчук и Станислав Шушкевич, во Минск го потпишаа Беловежскиот договор за основање на Заедницата на независни држави. Така, Советскиот Сојуз престана да постои.

1995.- Во Лондон започна дводневната конференција, на која наместо Женевската мировна конференција за поранешна Југославија, беше формиран Советот за спроведување на мирот. На Конференцијата присуствуваа министри за надворешни работи на 40 земји и претставници на бројни меѓународни организации. Шведскиот дипломат Карл Билт е назначен за висок претставник на меѓународната заедница во Босна.

2000 – Првиот Светски самит за култура и уметност се одржа во Отава, формирајќи ја Меѓународната федерација на агенции за поддршка на уметноста.

2000.- Умре надреалистичкиот српски сликар Милиќ Станковиќ, познат како Милиќ од Мачва.

2001.- Умре Френсис Елизабет Снајдер Холбертон, еден од пионерите на компјутерското програмирање. Во раните 1940-ти, таа го програмирала револуционерниот дигитален компјутер ENIAC за војската на САД, а подоцна учествувала во создавањето на компјутерските јазици COBOL и FORTRAN.

2002.- Повторените претседателски избори во Србија пропаднаа поради недоволниот одѕив на гласачите од 45,17 отсто. Лидерот на Демократската партија на Србија (ДСС) и претседател на СРЈ, Воислав Коштуница, освоил најмногу гласови, 1.699.089, или 57,66 отсто.

2003.- Умре Ханс Хотер, австриски оперски пејач со германско потекло, кој стана познат во оперите на Рихард Вагнер, особено во „Прстен циклус“ и „Парсифал“. Тој се појави во главната улога во „Летечкиот Холанѓанец“ и „Умри Мајстерсингер“.

2005 – Норвешка усвои закон со кој се бара од норвешките компании да имаат најмалку 40 проценти од членовите на одборите до 2008 година. Во спротивно, компаниите ќе се соочат со опасност од затворање. Ова е првиот закон од ваков вид во светот.

2009.- Во серија бомбашки напади во главниот град на Ирак, Багдад, загинаа 127 луѓе, а 448 беа повредени. Одговорноста за нападот и се припишува на Ал Каеда, за која се верува дека организирала бројни терористички напади во Ирак од почетокот на годинава.

2010 – Хашкиот трибунал го осуди поранешниот офицер на ЈНА Веселин Шљиванчанин на 10 години затвор за злосторства против хрватските затвореници на фармата Овчара во близина на Вуковар есента 1991 година. Апелацискиот совет ја поништи претходната правосилна пресуда со која Шљиванчанин беше осуден на 109 години затвор во мај. затвор.

2013 – Речиси 400 луѓе беа убиени во претходните три дена во Банги во Централноафриканската Република, која е во превирања по соборувањето на претседателот во март. Советот за безбедност на ОН на 5 декември одобри заедничка воена акција на Франција и африканските трупи во Централноафриканската Република, со цел да се стави крај на конфликтите во таа земја.

2015 – 720.000 бегалци од Сирија, Авганистан и Ирак од почетокот на годината пристигнаа во Грција по морски пат. Крајбрежната стража на Грција и источниот регион спасиле повеќе од 93.000 бегалци кои пристигнале со брод од Турција, додека во првите 10 месеци од 2015 година се удавиле 1.032 лица.

2018 – Почина Људмила Алексеева, пионер во заштитата на човековите права во СССР и Русија. Во текот на 1960-тите и 1970-тите, таа протестираше против третманот на советските политички затвореници и побара нивно ослободување. Таа ја основа најстарата руска организација за заштита на човековите права – Московската Хелсиншка група.

На денешен ден

29 декември – На денешен ден

Објавено пред

на

1800.- Роден е американскиот пронаоѓач Чарлс Гудјер, кој во 1839 година го открил процесот на вулканизација на гума. Неговиот изум придонесе за брзиот развој на индустријата за гума, особено производството на автомобилски гуми.

1809.- Роден е Вилијам Еварт Гладстон, четири пати премиер на Велика Британија во периодот од 1868 до 1894 година. Познат по своите политички и општествени реформи, тој се смета за еден од најголемите британски државници. Ги легализирал работничките синдикати во 1871 година и во 1884 година го спроведувал т.н третата парламентарна реформа.

1825 – Францускиот сликар Жак Луј Давид (Жак Луј), основач и главен претставник на класицизмот, член на Конвенцијата и дворски сликар на Наполеон I („Заклетвата на Хорас“, „Крунисувањето на Наполеон“, „Семејството Жерар“, Убиена Мара“, „Лејди Рекамје“).

1835.- Почина Филип Вишњиќ, слеп поет-вистонец, Србин од Босна, кој ги испеал сите значајни настани од Првото српско востание. Во 1815 година, Вук Караџиќ запишал многу свои песни, меѓу кои најпознати се „Почетокот на бунтот на Дахије“ и „Битката на Мисару“.

1876 ​​- Роден е каталонскиот виолончелист и диригент Пабло Касал (Касалс), кој отвори нова ера во свирењето виолончело. Тој ја напушти Шпанија кога Франко дојде на власт и живееше во Франција и Порторико до неговата смрт во 1973 година.

1890.- Американските војници масакрираа повеќе од 200 Индијанци од Сиукс, вклучително и голем број жени и деца, во „Рането колено“ во Јужна Дакота.

1911.- Револуционерното привремено собрание го избра Сун Јат Сен (Јат) за прв претседател на Кина, ставајќи крај на монархијата по повеќе од три милениуми.

1914.- Започна битката кај Сарикамис во Првата светска војна во која многу послаба руска армија ѝ нанесе тежок пораз на отоманската војска, која загуби 77.000 од своите 95.000 војници.

1921.- Роден е Добросав (Добрица) Ќосиќ, кој се смета за еден од најголемите српски писатели од втората половина на 20 век („Поделби“, „Корени“, „Време на смртта“, „Отпадник, „Верник“, Реално и можно“). Тој беше првиот претседател на Сојузна Република Југославија од јуни 1992 до јуни 1993 година, кога беше разрешен на иницијатива на Српската радикална партија. Беше истакнат член на Сојузот на комунистите на Србија до мај 1968 година, кога влезе во конфликт со политиката на СКЈ бидејќи веруваше дека Србите се загрозени во југословенската федерација.

1940.- Германските воздухопловни сили го извршија најтешкиот напад на бомбардирање на Лондон во Втората светска војна, предизвикувајќи го британската престолнина најголемо уништување од „Големиот пожар“ во 1666 година, кога беа уништени четири петтини од градот.

1944.- Советските трупи влегле во Будимпешта за време на Втората светска војна.

1973.- Филипинскиот диктатор Фердинанд Маркос (Маркос) продолжи да владее по завршувањето на неговиот втор претседателски мандат, иако според Уставот не можеше да биде реизбран. Врз основа на вонредната состојба што ја воведе во 1972 година, тој владееше со декрет сè додека не беше соборен од власт во бунтот во 1986 година.

1981.- Умре хрватскиот писател Мирослав Крлежа, една од најзначајните личности во културните и книжевните настани на 20 век во Југославија. Од 1950 година бил раководител на Југословенскиот лексикографски институт и главен уредник на Енциклопедијата на Југославија. Неговото обемно книжевно творештво опфаќа поезија, романи, раскази, драми и есеи („Хрватскиот бог Марс“, „Враќањето на Филип Латиновиќ“, „Господ Глембајеви“, „Во агонија“).

1989.- Чехословачкиот парламент за шеф на државата го избра чешкиот писател Вацлав Хавел, долгогодишен дисидент под комунистичкиот режим, кој помина пет години во затвор како „државен непријател“. Хавел го наследи Густав Хусак, кој поднесе оставка под притисок на јавноста.

1992.- Сојузното собрание и изгласа недоверба на првата влада на СР Југославија и го разреши Милан Паниќ, српски бизнисмен од САД, за премиер. За в.д. Паниќ беше разрешен поради конфликт со српскиот претседател Слободан Милошевиќ во врска со спроведувањето на мировната политика кон поранешните југословенски републики.

1996.- Владата на Гватемала и водачите на герилското движење потпишаа договор со кој официјално заврши последната, а потоа најдолга граѓанска војна во Централна Америка по 36 години.

1999.- Околу 130 луѓе ги загубија животите во невремето кое зафати неколку европски земји.

2001.- Авганистанските и британските војници патролираа за прв пат во Кабул, што беше проба за мировните операции.

2001.- Околу 300 луѓе загинаа, а најмалку 120 се повредени во пожар предизвикан од огномет во трговски центар во Лима, главниот град на Перу.

2004.- Умре Џери Орбах, американски актер кој се прослави со улогите на Бродвеј, во филмовите и во ТВ серијата „Закон и ред“.

2008.- Умре Владислав Лалички, југословенски сценограф и костимограф, сликар чие дело е познато во целиот свет. Лалички беше илустратор на повеќе од 500 книги, сценограф и костимограф за над 200 филмови и 500 театарски претстави, меѓу кои се култните претстави на Ателје 2012 „Драги мој лажго“, „Арсен и стара чипка“, „Кралот Иби“ , „Кафуле, судница, лудница“, „Коса“, „Чудо во Шарган“.

2010 – Владан Батиќ, правник и политичар, претседател на Христијанско-демократската партија на Србија, еден од лидерите на поранешната ДОС, пратеник во повеќе свикувања на српскиот парламент и министер за правда во Владата на Србија (2001 – 2003 година). умрел.

2013 – 18 лица загинаа, а повеќе од 40 се повредени во самоубиствен напад на железничка станица во Волгоград, во јужна Русија, во близина на нестабилниот руски регион Кавказ.

2016.- Американскиот претседател во заминување Барак Обама потпиша указ за воведување нови санкции кон Русија поради мешање во претседателските избори во САД и нареди протерување на 35 руски дипломати.

2020 – Почина модниот дизајнер Пјер Карден, еден од авторите на повоениот „нов изглед“. Тој ја отвори својата модна куќа во 1949 година, создаде футуристички стил, беше основоположник на модата за готова облека и извонреден претприемач.

2022 – Почина Пеле (Едсон Арантес до Насименто), легендарен Бразилец и еден од најдобрите играчи во историјата на фудбалот. – 1958, 1962 и 1970. година.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

На денешен ден – 17 декември

Објавено пред

на

1538.- Папата Павле III го екскомуницира англискиот крал Хенри Осми (Хенри), кој претходно се прогласил за поглавар на Англиканската црква, од Римокатоличката црква.

1778.- Роден е англискиот хемичар Хемфри Дејви, пронаоѓач на безбедносната светилка на рударот (1816). Тој го открил анестетичкото дејство на рајскиот гас и со помош на електролиза бил првиот што ги изолирал натриумот, калиумот и калциумот во елементарна форма.

1830.- Умре јужноамериканскиот револуционер, воен водач и државник Симон Боливар. Водачот на борбата за независност на Јужна Америка од Шпанија, „Ел Либертадор“ не успеа да ги оствари своите аспирации да ги обедини јужноамериканските земји во силна и независна држава. Тој ги ослободи Венецуела, Еквадор, Панама и Перу и беше претседател на Колумбија и Боливија, која беше именувана по него. Обвинет дека сака да се прогласи за монарх, тој абдицирал во 1830 година и умрел набргу потоа.

1888.- Роден е Александар Караѓорѓевиќ, помладиот син на српскиот крал Петар и црногорската принцеза Зорка, регент од 1914 година, крал на Кралството на Србите, Хрватите и Словенците од 1921 година. Во новата држава воспоставил личен режим во јануари 1929 година, а во септември 1931 година го наметнал октроизираниот устав . Тој беше убиен во Марсеј на 9 октомври 1934 година.

1903.- Браќата Вилбур и Орвил Рајт го направија првиот успешен лет со авион во историјата на авијацијата. Нивниот авион „Flyer I“ полета четири пати над песочните дини во близина на Кити Хок во Северна Каролина, САД, останувајќи во воздух најмногу 59 секунди.

1908.- По победата на Младотурската револуција била одржана првата седница на Парламентот на Отоманската империја.

1909.- Умрел белгискиот крал Леополд II, кој во 1885 година ја формирал Слободната држава Конго, а во 1908 година ја припоил како белгиско Конго. Него го наследил неговиот внук Алберт I.

1939.- Во заливот Ла Плата кај Монтевидео за време на Втората светска војна, потона германскиот воен брод „Адмирал Граф фон Шпи“, кој претходно беше оштетен во битка со британските крстосувачи. Капетанот на бродот Ханс Лангсдорф (Лангсдорф) потоа се самоуби.

1948.- Во обид да ја обнови власта во Индонезија, која прогласи независност во 1945 година, Холандија ја нападна Индонезија, нејзините трупи упаднаа во главниот град Џакарта и го уапсија претседателот Сукарно и другите индонезиски водачи. Со Хашкиот договор во 1949 година, Холандија го призна суверенитетот на Индонезија.

1973.- Арапските екстремисти убиле 32 лица на аеродромот во Рим кога фрлиле бомба врз авион на „Пан Американ“ и отвориле оган врз зградата на терминалот со митралези.

1983 – 83 луѓе ги загубија животите во пожар во дискотека во Мадрид.

1985.- Воената влада на Уганда и герилците потпишаа мировен договор за поделба на власта со кој заврши речиси петгодишната граѓанска војна.

1989.- Во Романија избувнаа масовни демонстрации против диктаторскиот режим на Николае Чаушеску, во кои загинаа околу 1.000 луѓе. Немирите кои започнаа во Темишвар и Арад потоа се проширија во Букурешт и се проширија на целата земја. Чаушеску и неговата сопруга Елена беа фатени во бегство на 22 декември, осудени на смрт и застрелани.

1990.- На првите демократски избори на Хаити, популистичкиот свештеник Жан Бертранд Аристид беше избран за претседател.

1991.- Министерскиот совет на ЕУ, со усвојување на новата Декларација за Југославија, одлучи да ја признае независноста на сите југословенски републики кои ги прифатија критериумите за признавање на нови држави во Источна Европа и СССР.

1992.- Собранието на Република Српска во Пале го избра Радован Караџиќ за прв претседател на Републиката.

1995.- Водачот на делегацијата на босанските Срби на мировните преговори во Дејтон, Слободан Милошевиќ, одби да поднесе извештај до пратениците на Собранието на Република Српска за мировните преговори на кои беше постигнат договор за завршување на војната во Босна.

1996.- Бунтовниците од перуанското левичарско герилско движење „Тупак Амару“ ја зазедоа јапонската амбасада во Лима, заканувајќи се дека ќе убијат 490 заложници доколку перуанските власти не ослободат 300 членови на нивното движење од затвор.

1997 – Центарот на ОН во Минск објави дека сè уште има 750.000 до еден милион нагазни мини во Босна и Херцеговина и дека во текот на 1996 и 1997 година, околу 1.000 луѓе биле повредени од експлозии на мини, вклучително и голем број деца.

1999.- Германските, американските и источноевропските функционери склучија историски договор за компензација за принудна работа за време на нацистичка Германија, 54 години по Втората светска војна.

2000 – Во Женева се одржа конференција за нова програма за заштита на правата на актерите и нивната работа во филмската и ТВ индустријата, музички спотови и на Интернет, на која присуствуваа делегати од околу 90 земји.

2002.- Собранието на СР Југославија го ратификуваше Дејтонскиот договор, потпишан во 1995 година, со кој заврши војната во Босна.

2003 – Франција го забрани истакнувањето на верски симболи (носење ферези, еврејски капи, христијански крстови) во државните училишта.

2004 – Во Бутан, пушењето на јавни места и продажбата на тутун се забранети. Бутан е првата земја во светот каде е воведена оваа забрана.

2005 – Европската унија и додели на Македонија статус на кандидат за членство во ЕУ.

2007.- Њу Џерси донесе закон со кој смртната казна ја замени со доживотен затвор без помилување, со што стана првата американска држава која ја укина смртната казна во последните четири децении.

2011 – Повеќе од 930 луѓе загинаа во тропска бура што го погоди јужниот дел на Филипините.

2011.- Почина Ким Јонг Ил, народниот лидер на Северна Кореја, кој прогласи период на жалост од 17 до 29 декември. Него го наследи неговиот син Ким Џонг-ун.

2013.- Претседателката на Христијанско-демократската унија (ЦДУ), Ангела Меркел, по трет пат беше избрана за Сојузна канцелар на Сојузна Република Германија од мнозинството пратеници во Долниот дом на Сојузниот парламент, Бундестагот.

2016 – Околу 350.000 мигранти пристигнале во Европа од почетокот на годината, според европската агенција за заштита на границите Фронтекс.

2018 година – Генералното собрание на ОН го усвои Глобалниот договор за бегалци, чија цел е подобро да се реши ова меѓународно прашање. Договорот не го потпишаа САД и Унгарија.

2020 – Судот за спортска арбитража (CAS) ја намали на половина четиригодишната суспензија што ѝ ја изрече на Русија од Светската антидопинг агенција минатата година. Русија не може да го користи името, знамето и химната во следните две години, на Олимписките игри во Токио и Пекинг и на Светското првенство во Катар.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

На денешен ден – 10 декември

Објавено пред

на

1520.- Германскиот црковен реформатор Мартин Лутер (Лутер) во Витенберг јавно го запали бикот во кој папата Лав X (Лав) му се закани со проклетство доколку не се откаже од ерес во рок од 60 дена. Во јануари 1521 година, Лутер бил екскомунициран од Римокатоличката црква.

1603.- Умре англискиот лекар и физичар Вилијам Гилберт (Вилијам), кој прв го воведе името за електрична енергија. Неговото дело „За магнети“, во кое ја претставува теоријата за Земјата како магнет и магнетните сили меѓу небесните тела (1600 г.), има значително влијание врз развојот на науката во 17 век.

1810.- Наполеон Бонапарта (Бонапарта) ги анектираше германските градови Хановер, Бремен, Хамбург, Лауенбург и Либек кон Франција.

1845 – Англискиот градежен инженер Роберт Томпсон (Томпсон) ги патентирал првите пневматски гуми.

1848.- Луј Наполеон беше избран за претседател на Франција со огромно мнозинство од над четири милиони гласови. Четири години подоцна, тој изврши државен удар и се прогласи себеси за император Наполеон III.

1851.- Роден е американскиот книжар Мелвил Диви (Дјуи), кој во 1870 година ја создал првата децимална класификација, систем за класификација на книги што се користи во библиотеките ширум светот.

1868.- Во Лондон, на плоштадот пред зградата на Парламентот на Велика Британија, почнаа да работат првите семафори во светот.

1895.- Основано е Друштвото за подобрување и разубавување на Сокобања, кое се смета за почеток на туризмот во Србија. Сокобања, каде принцовите Милош и Михајло Обреновиќ често престојувале на одмор, се споменува како здравствено одморалиште уште во антички Рим и раниот Рим (Византија).

1896.- Умрел шведскиот индустријалец Алфред Нобел, кој го вложил богатството стекнато со пронајдокот на динамитот (1867 година) за да основа донација од која ќе се доделуваат годишни награди за извонредни достигнувања во различни области. Нобеловите награди првпат беа доделени во 1901 година. Тие ги доделува Кралската шведска академија на науките на денот на неговата смрт.

1898.- Потпишан е Парискиот мировен договор со кој заврши Шпанско-американската војна. Шпанија се откажа од Куба и Порторико, а за 20 милиони долари на Американците им ги отстапи Филипините и Гуам.

1902.- Завршена е изградбата на Асуанската брана во Египет, која го регулираше текот на реката Нил.

1926.- Умре Никола Пашиќ, еден од најзначајните политичари во историјата на Србија и Југославија, основач и водач на Националната радикална партија (1881-1926). Првпат бил премиер на Србија во 1891 година, а од 1903 година формирал 22 влади во времето на тројца крала: Александар Обреновиќ, Петар и Александар Караѓорѓевиќ. Тој беше шеф на делегацијата на Версајската мировна конференција во 1919-20 година.

1936.- Британскиот крал Едвард Осми (Едвард) абдицирал, бидејќи не сакал да се откаже од бракот со Американката Волис Симпсон (Волис), како што побарал од него премиерот Стенли Болдвин (Стенли Балдвин). По абдикацијата ја добил титулата војвода од Виндзор. Него го наследил Џорџ VI.

1941.- Во Втората светска војна, јапонските авиони ги потопија британските воени бродови Риплс и Принцот од Велс во Јужното Кинеско Море, при што загинаа 800 морнари.

1948.- Генералното собрание на ОН ја усвои Универзалната декларација за човекови права. Овој датум се слави како Ден на човековите права.

1963.- Занзибар, британски протекторат од 1890 година, стекна независност во рамките на Британскиот Комонвелт. Следната година, таа стана република и создаде нова држава со Тангањика, која го доби името Танзанија.

1964.- Американецот Мартин Лутер Кинг (Лутер), борец за граѓански права на црнците, ја доби Нобеловата награда за мир.

1967.- Во Ново Мексико (САД) беше изведена првата комерцијална термонуклеарна експлозија за извлекување на природен гас од под земја.

1980.- Милтон Оботе беше прогласен за претседател на Уганда, првиот африкански шеф на држава кој се врати на власт откако беше соборен со воен удар. Во 1985 година војската го собори по втор пат.

1991.- Југословенската народна армија се повлече од Загреб и Хрватска, но борбите меѓу српските и хрватските сили продолжија.

1996.- Јужноафриканскиот претседател Нелсон Мандела го потпиша Уставот со кој сите граѓани, без разлика на расата, станаа еднакви пред законот. Тоа беше последниот чин на демонтирање на системот на апартхејдот во таа земја.

1998.- Меѓународниот трибунал за воени злосторства во поранешна Југославија во Хаг ја осуди босанската Хрватка Анта Фурунџија на 10 години затвор за мачење и силување на затвореници за време на војната во Босна. Тоа беше првата пресуда со која силувањето беше означено како воено злосторство.

2001.- Во Приштина беше конституирано Собранието на Косово, прво по доаѓањето на меѓународните сили во јули 1999 година. Албанецот Неџат Даци беше избран за претседател, а српските претставници Оливер Ивановиќ и Гојко Савиќ станаа членови на петчлениот совет на Претседателството на Собранието.

2001 – Генералниот секретар на ОН Кофи Анан ја доби Нобеловата награда за мир.

2002.- Поранешниот американски претседател Џими Картер ја доби Нобеловата награда за мир.

2003.- Шефот на УНМИК Хари Холкери во Приштина го презентираше документот „Стандарди за Косово“, со цел да оцени дали ги достигнал стандардите на демократско општество што ги бара меѓународната заедница пред почетокот на решавањето на статусот на Косово.

2004 – Судот во Милано го ослободи италијанскиот премиер Силвио Берлускони од обвиненијата за корупција – победа во десетгодишната битка на милијардерот со законот.

2006.- Поранешниот чилеански диктатор Аугусто Пиноче, кој дојде на власт во 1973 година со воен удар, го собори марксистичкиот претседател Салвадор Аљенде, почина. За време на неговото 17-годишно владеење, биле убиени околу 3.000 луѓе, а околу 28.000 биле мачени.

2010.- Во Осло, симболично беше доделена Нобеловата награда за мир на кинескиот дисидент Лиу Ксијаобо, кој тогаш отслужуваше 11-годишна затворска казна.

2012 – Европската унија ја доби Нобеловата награда за мир, која ја прими претседателот на Европскиот совет, Херман ван Ромпуј.

2016 – Колумбискиот претседател Хуан Мануел Сантос ја доби Нобеловата награда за мир за неговите напори да стави крај на повеќедецениската граѓанска војна во која загинаа 220.000 и раселени осум милиони Колумбијци, за време на најдолгиот конфликт на западната хемисфера.

2018 – Глобалниот договор на ОН за миграција, кој треба да обезбеди безбедно, уредно и хумано движење на луѓето ширум светот, беше усвоен со акламација од 164 земји. Американската влада го поддржа за време на Барак Обама, додека Доналд Трамп го отфрли.

2023 – Економистот Хавиер Мајли (Хавиер), кој почна да се занимава со политика две години порано, стана нов претседател на Аргентина.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

На денешен ден2 часа

29 декември – На денешен ден

1800.- Роден е американскиот пронаоѓач Чарлс Гудјер, кој во 1839 година го открил процесот на вулканизација на гума. Неговиот изум...

Временска прогноза2 часа

Годината 2025-та ја започнуваме со екстремно ладен фронт од Арктикот кој ќе донесе со многу ниски утрински и дневни температури

Почнувајќи од 3 јануари, па во деновите потоа, вклучувајќи ги и Божикните празници, но и деновите по 10 јануари, судејќи...

Хороскоп3 часа

Хороскоп за недела (29 декември)

ОВЕН Не се потценувајте, туку поставете си цели што е потешко да се постигнат, бидејќи само тогаш ќе бидете целосно...

Кичево11 часа

(ФОТО) Предмалку заврши извлекувањето на „мини“ наградната игра во „Kelly Doner“, Александар и Јана од Кичево, како и Ѓоко од Демир Хисар беа најсреќните на ова извлекување

Предмалку ги добивме среќните добитници во рамки на наградната игра на „Kelly Doner“ која траеше еден месец. Во среќниот сад...

Lifestyle13 часа

Белгија воведува забрана за продажба на електронски цигари

Белгија од 1 јануари ќе стане првата членка на Европската унија што ќе ја забрани продажбата на електронски цигари за...

Lifestyle13 часа

Дали чашата вино навистина е добра за срцето?

Една чаша вино дневно може значително да го намали ризикот од срцев удар, па дури и да делува подобро од...

Lifestyle13 часа

Колку часа дневно треба да спие вашето куче?

Новото истражување покажува дека кучињата треба да спијат многу повеќе отколку што повеќето сопственици мислат. Според податоците на добротворната организација...

Магазин13 часа

USB-C стана универзален полнач во Европската унија

Од денес, USB-C конекторот е официјален заеднички стандард за полнење електронски уреди во Европската унија, објави Европската комисија на платформата...

Магазин13 часа

Apple на чекор до историски успех: Може да стане првата компанија вредна 4 трилиони долари

Apple се наоѓа пред неверојатно достигнување, со пазарна вредност која би можела да достигне 4 трилиони долари. Овој потенцијален рекорд...

Магазин13 часа

Чекањето продолжува: iPhone без рамка е сè уште далеку од реалноста

Иако рамките на паметните телефони стануваат сè потенки, целосно безрамковен iPhone сè уште е само концепт. Според извори, Apple активно...

НАЈЧИТАНИ