На денешен ден
На денешен ден – 8 мај

1429 година – Француската победа над Англичаните ја прекина опсадата на Орлеанс во стогодишната војна.
1794 година – Француски хемичар, Антоан Лавоазие, основач на модерната хемија, е погубен од гилотина во Париз по наредба на Револуционерниот суд. Тој го формулираше законот за неуништливост на материјата и го откри процесот на оксидација.
1815 година – На ридот jубиќ, близу Чачак, Србите ја поразија тројно посилната османлиска војска во Второто српско востание.
1828 година – во Швајцарија е роден Хенри Данан, основач на Црвениот крст (1863) и добитник на првата Нобелова награда за мир во 1901 година.
1852 година – Во Лондон е потпишан протокол со кој се гарантира интегритетот на Данска.
1873 година – почина англискиот филозоф и економист Johnон Стјуарт Мил, еден од основачите на филозофијата на либерализмот, политичката економија, творец на теоријата на индукција во логиката и застапник на утилитаризмот во етиката („За слободата“, „Принципи на политичката економија“) , „Утилитаризам“, „Логички систем“).
1873 година – Захарие Стефановиќ Орфелин ја објави книгата „Искусен Селарман“ во Виена, прва книга за производство на вино на српски јазик.
1880 година – почина францускиот писател Густав Флобер, автор на романот „Мадам Бовари“, за кој беше обвинет за кршење на јавниот морал („Сентиментално образование“, „Саламба“, „Искушението на Свети Антониј“).
1884 година – Роден е американскиот државник Хари Труман (Хари), 33-ти претседател на САД (1945-53). Тој стана претседател по смртта на Френклин Рузвелт. Тој ја воведе доктрината (доктрината на Труман) за воена и економска помош на земјите загрозени од левичарските движења.
1900 година – Српскиот физичар Михајло Пупин патентира телефонски и телеграфски апарат за долги релации во Newујорк.
1902 година – Во Монт Карло, Мартиник, еруптира карневал, го уништува градот Сен Пјер и убива повеќе од 30.000 луѓе.
1903 година – Францускиот пост-импресионистички сликар Пол Гоген („Мајчинство“, „Белиот коњ“, „Благородна жена“) умре во Тахити.
1921 година – Во Шведска е укината смртната казна.
1949 година – Создадена Сојузна Република Германија, која ги вклучува поранешните зони под американска, британска и француска контрола, основани по Втората светска војна и поразот на нацистите. Беше формирана привремена влада, на чело со Конрад Аденауер.
1952.- Умре американскиот филмски продуцент Вилијам Фокс, основач на Филмската корпорација Фокс (1915), а подоцна и дваесет век Фокс
1973 година – Во Јужна Дакота, САД, заврши бунт на Индијанци, кои беа под опсада веќе 10 недели во мала населена прерија.
1980 година – Претседателот на СФРЈ Јосип Броз Тито е погребан во Белград. На погребот присуствуваа највисоките претставници на повеќе од 120 земји, како и 200 забави. Директниот пренос на погребот го презедоа телевизиските станици од повеќе од 40 земји.
1984 година – Советскиот олимписки комитет одлучи да ги бојкотира Олимписките игри во Лос Анџелес, обвинувајќи ја американската влада за кршење на Олимписката повелба.
1992 година – 38 генерали се пензионираат во СР Југославија, вклучувајќи го и началникот на ГШ Благоје Аџиќ. Новиот шеф на ГСС стана генерал полковник ivивота Паниќ.
1994 година – Социјалистите на ulaула победија на парламентарните избори во Унгарија.
1999 година – Амбасадата на НАТО во Белград беше погодена од бомбардирањето на НАТО врз СР Југославија. Четворица кинески државјани беа убиени, а најмалку 10 беа повредени. Нападот ги разниша односите меѓу САД и Кина, каде следуваа масовни протести.
1999 година – Под неразјаснети околности, убиен е Фехми Агани, близок соработник на лидерот на Демократската лига на Косово, Ибрахим Ругова. Неговото тело беше пронајдено во близина на Липjanан на Косово.
1999.- Умре британскиот актер Дирк Богард (Богард), познат по улогите во филмовите „Смрт во Венеција“, „imртва“ и „Слуга“.
2001 година – Папата Јован Павле Втори ја заврши својата историска посета на Сирија, станувајќи првиот папа што влегол во џамија. Пред да замине, тој одржа молитва за мир меѓу Евреите и Арапите.
2003 година – Предлогот за членство во НАТО на седум источноевропски, поранешни комунистички земји (Латвија, Литванија, Естонија, Словенија, Словачка, Бугарија и Романија) е едногласно усвоен од Сенатот на САД.
2003 година – Кралот на Мохамед Мохамед ослободи повеќе од 9000 затвореници при раѓањето на неговиот син, наследникот, најголемата амнестија во историјата на земјата.
2008 година – Италијанскиот конзервативен лидер Силвио Берлускони ја формира 62-та повоена италијанска влада.
2009 година – Бранимир Главаш, првиот обвинет во судскиот процес за воени злосторства врз српски цивили во Осиек во 1991 година, беше осуден од 10 години затвор од Загребскиот окружен суд. Еден ден по изрекувањето на пресудата, Главаш избега од Хрватска во Босна и Херцеговина. Во јануари 2015 година, хрватскиот Уставен суд ја поништи пресудата и му нареди на Врховниот суд да ја започне постапката.
2012 година – Поранешниот руски претседател Дмитриј Медведев е избран за премиер во Долниот дом на рускиот парламент, на предлог на новоизбраниот претседател Владимир Путин.
2018 година – Никола Пашинијан е избран за премиер на Ерменија. Обраќајќи им се на пратениците, Пашинијан рече дека ќе се залага за признавање на суверенитетот на Нагорно-Карабах, област околу која Ерменија е во спор со Азербејџан.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (10 септември)

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
Војни и мировни договори
-
1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.
-
1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.
-
1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.
-
1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.
-
1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.
-
1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.
-
1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).
Политика и атентати
-
1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.
-
1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.
-
1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.
-
1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.
-
1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.
-
1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.
-
2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.
-
2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.
-
2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.
-
2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.
-
2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.
-
2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.
-
2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.
-
2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.
Култура и личности
-
1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.
-
1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.
-
1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.
-
1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.
-
1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.
-
1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.
-
2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.
Несреќи и катастрофи
-
1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.
-
2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 2 септември

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Воени битки и борби
-
31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.
-
1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.
-
1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.
-
1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.
📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки
-
1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).
-
1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.
-
1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.
-
1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.
-
1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).
-
1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.
-
1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).
-
1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).
-
2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.
✈️ Откритија, истражувања и летови
-
1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.
✊ Протести и демонстрации
-
1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.
-
2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.
⚰️ Смртни случаи на познати личности
-
1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).
-
1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.
-
1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.
-
1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.
-
2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.
-
2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.
-
2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.
-
2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.
-
2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.
-
2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 1 септември

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🕊️ Смрт и загуби
-
1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.
-
1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.
-
1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.
-
1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.
-
2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.
⚔️ Војни и конфликти
-
1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).
-
1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.
-
1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.
-
1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.
-
1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.
-
1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.
-
2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.
-
2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.
🌍 Политички и државни настани
-
1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.
-
1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).
-
1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.
-
1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.
-
1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.
-
2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.
-
2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.
-
2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.
-
2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.
🌋 Природни катастрофи
-
1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.
-
1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.
🎭 Култура, наука и спорт
-
1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за среда (17 септември)
-
Хороскоп10 часа
Хороскоп за четврток (18 септември)
-
Македонија2 дена
Министерството за одбрана, петта година по ред ги задржа максималните 100 % активна транспарентност и е практично најтранспарентна институција во државата
-
Музика1 ден
Училиштето за Црковна музика „Митрополит Козма Пречистански“ во петок и сабота преку „аудиција“ врши упис на нови членови за источно пеење
-
Скопје2 дена
(ВИДЕО) Снимка од подметнувањето на пожарот во Пинтија, каде ние човечноста?!
-
Свет2 дена
„Google“ со сериозна инвестиција на центри за податоци и вештачка интелигенција во Велика Британија
-
Македонија2 дена
„СОЗР“ стави крај на злоупотребите на службените возила и зголемување на транспарентноста од денес граѓаните можат да пријавуваат случаи на незаконита употреба на службени возила
-
Временска прогноза1 ден
Брз продор на ладен воздух од север, додека само утре услови за слаб локален дожд