На денешен ден
На денешен ден – 8 мај
1429 година – Француската победа над Англичаните ја прекина опсадата на Орлеанс во стогодишната војна.
1794 година – Француски хемичар, Антоан Лавоазие, основач на модерната хемија, е погубен од гилотина во Париз по наредба на Револуционерниот суд. Тој го формулираше законот за неуништливост на материјата и го откри процесот на оксидација.
1815 година – На ридот jубиќ, близу Чачак, Србите ја поразија тројно посилната османлиска војска во Второто српско востание.
1828 година – во Швајцарија е роден Хенри Данан, основач на Црвениот крст (1863) и добитник на првата Нобелова награда за мир во 1901 година.
1852 година – Во Лондон е потпишан протокол со кој се гарантира интегритетот на Данска.
1873 година – почина англискиот филозоф и економист Johnон Стјуарт Мил, еден од основачите на филозофијата на либерализмот, политичката економија, творец на теоријата на индукција во логиката и застапник на утилитаризмот во етиката („За слободата“, „Принципи на политичката економија“) , „Утилитаризам“, „Логички систем“).
1873 година – Захарие Стефановиќ Орфелин ја објави книгата „Искусен Селарман“ во Виена, прва книга за производство на вино на српски јазик.
1880 година – почина францускиот писател Густав Флобер, автор на романот „Мадам Бовари“, за кој беше обвинет за кршење на јавниот морал („Сентиментално образование“, „Саламба“, „Искушението на Свети Антониј“).
1884 година – Роден е американскиот државник Хари Труман (Хари), 33-ти претседател на САД (1945-53). Тој стана претседател по смртта на Френклин Рузвелт. Тој ја воведе доктрината (доктрината на Труман) за воена и економска помош на земјите загрозени од левичарските движења.
1900 година – Српскиот физичар Михајло Пупин патентира телефонски и телеграфски апарат за долги релации во Newујорк.
1902 година – Во Монт Карло, Мартиник, еруптира карневал, го уништува градот Сен Пјер и убива повеќе од 30.000 луѓе.
1903 година – Францускиот пост-импресионистички сликар Пол Гоген („Мајчинство“, „Белиот коњ“, „Благородна жена“) умре во Тахити.
1921 година – Во Шведска е укината смртната казна.
1949 година – Создадена Сојузна Република Германија, која ги вклучува поранешните зони под американска, британска и француска контрола, основани по Втората светска војна и поразот на нацистите. Беше формирана привремена влада, на чело со Конрад Аденауер.
1952.- Умре американскиот филмски продуцент Вилијам Фокс, основач на Филмската корпорација Фокс (1915), а подоцна и дваесет век Фокс
1973 година – Во Јужна Дакота, САД, заврши бунт на Индијанци, кои беа под опсада веќе 10 недели во мала населена прерија.
1980 година – Претседателот на СФРЈ Јосип Броз Тито е погребан во Белград. На погребот присуствуваа највисоките претставници на повеќе од 120 земји, како и 200 забави. Директниот пренос на погребот го презедоа телевизиските станици од повеќе од 40 земји.
1984 година – Советскиот олимписки комитет одлучи да ги бојкотира Олимписките игри во Лос Анџелес, обвинувајќи ја американската влада за кршење на Олимписката повелба.
1992 година – 38 генерали се пензионираат во СР Југославија, вклучувајќи го и началникот на ГШ Благоје Аџиќ. Новиот шеф на ГСС стана генерал полковник ivивота Паниќ.
1994 година – Социјалистите на ulaула победија на парламентарните избори во Унгарија.
1999 година – Амбасадата на НАТО во Белград беше погодена од бомбардирањето на НАТО врз СР Југославија. Четворица кинески државјани беа убиени, а најмалку 10 беа повредени. Нападот ги разниша односите меѓу САД и Кина, каде следуваа масовни протести.
1999 година – Под неразјаснети околности, убиен е Фехми Агани, близок соработник на лидерот на Демократската лига на Косово, Ибрахим Ругова. Неговото тело беше пронајдено во близина на Липjanан на Косово.
1999.- Умре британскиот актер Дирк Богард (Богард), познат по улогите во филмовите „Смрт во Венеција“, „imртва“ и „Слуга“.
2001 година – Папата Јован Павле Втори ја заврши својата историска посета на Сирија, станувајќи првиот папа што влегол во џамија. Пред да замине, тој одржа молитва за мир меѓу Евреите и Арапите.
2003 година – Предлогот за членство во НАТО на седум источноевропски, поранешни комунистички земји (Латвија, Литванија, Естонија, Словенија, Словачка, Бугарија и Романија) е едногласно усвоен од Сенатот на САД.
2003 година – Кралот на Мохамед Мохамед ослободи повеќе од 9000 затвореници при раѓањето на неговиот син, наследникот, најголемата амнестија во историјата на земјата.
2008 година – Италијанскиот конзервативен лидер Силвио Берлускони ја формира 62-та повоена италијанска влада.
2009 година – Бранимир Главаш, првиот обвинет во судскиот процес за воени злосторства врз српски цивили во Осиек во 1991 година, беше осуден од 10 години затвор од Загребскиот окружен суд. Еден ден по изрекувањето на пресудата, Главаш избега од Хрватска во Босна и Херцеговина. Во јануари 2015 година, хрватскиот Уставен суд ја поништи пресудата и му нареди на Врховниот суд да ја започне постапката.
2012 година – Поранешниот руски претседател Дмитриј Медведев е избран за премиер во Долниот дом на рускиот парламент, на предлог на новоизбраниот претседател Владимир Путин.
2018 година – Никола Пашинијан е избран за премиер на Ерменија. Обраќајќи им се на пратениците, Пашинијан рече дека ќе се залага за признавање на суверенитетот на Нагорно-Карабах, област околу која Ерменија е во спор со Азербејџан.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
-
Хроника2 денаЕдногодишно бебе почина во кичевската болница, било донесено во тешка здравствена состојба, реанимација и медицинската помош не помогнале
-
Кичево14 часаОВР Кичево поднесе кривична пријава против поранешниот градоначалник, постапувал спротивно на законот за пожарникарство
-
Кичево18 часа„Венаки“ Кичево: Пристигнува гооолемиот „Black Friday“ со неверојатен попуст до -70% на цени на одредени производи од светски производители за санитарија и останата покуќнина
-
Хороскоп1 денХороскоп за вторник (25 ноември)
-
Македонија2 дена16 годишник од Охрид извршил обљуба врз 12 годишно девојче, видеото стигнало до уценувач
-
Македонија2 денаСе вози во „алкохолизирана“ состојба, МВР презеде мерки врз возачи на кои им е констатирано дека возеле под дејство на алкохол
-
Хроника12 часаМлад затвореник од струшко починал, откако во тешка здравствена состојба бил донесен во Општата болница во Охрид
-
Хороскоп4 часаХороскоп за среда (26 ноември)
