На денешен ден
На денешен ден: 9 февруари

1540 – Во Руди Филдс во близина на Честер, Англија се одржа првата трка со коњи. 1788.- Австрискиот император Јосиф II и објави војна на Турција. Во војната, која завршила во 1791 година со неповолниот Свиштов мир во Австрија, на австриска страна учествувале и српски доброволци под раководство на Коча Анѓелковиќ.
1801.- Мировниот договор меѓу Австрија и Наполеоновата Франција во Линевил, североисточна Франција, стави крај на Светото Римско Царство, иако царот Франц II Хабсбург му ја отстапи титулата римски император на германскиот народ пет години подоцна.
1849.- Италијанскиот револуционер Џузепе Мацини го прогласи Рим за република.
1881.- Умре Фјодор Михајлович Достоевски, еден од најголемите руски и светски писатели, чие дело во 20 век стана неисцрпен извор за најразновидните литературно-теориски, естетски, психолошки и филозофски студии и толкувања. Имал влијание врз севкупната европска и американска литература, а особено се повикуваат експресионистите во литературата и егзистенцијалистите во филозофијата („Злосторство и казна“, „Браќа Карамазови“, „Сиромашни луѓе“, „Понижени и навредувани“, „Записи од мртвите “). дома “,” Идиот “).
1909.- Франција и Германија постигнаа договор за Мароко, признавајќи ги посебните интереси на Берлин во Париз во замена за економски отстапки.
1917.- Топличкото востание избувна поради обидот на бугарската војска да мобилизира српски регрути во окупираните области на јужна Србија за време на Првата светска војна. Покрај првичните успеси и создавањето на слободна територија со седиште во Топлица, востанието било задушено на крајот на март. Бугарите како одмазда убија околу 20.000 луѓе, меѓу кои и жени и деца, а уништија неколку десетици села меѓу Прокупље и Лесковац.
1934.- Југославија, Грција, Турција и Романија го потпишаа Балканскиот пакт (Балканска антанта) во Атина, одбранбен сојуз против бугарските и италијанските аспирации. Со избувнувањето на Втората светска војна, сојузот ослабна поради различните ставови на земјите членки кон Германија и Италија, а со пристапувањето на Романија и Југославија во Тројниот сојуз целосно се распадна.
1942.- Во пристаништето во Њујорк избувна пожар на францускиот патнички брод Нормандија, тогаш најголемиот и најелегантниот во светот, по што бродот потона.
1943.- Тешките борби на пацифичкиот остров Гвадалканал завршија во Втората светска војна со победа на американските сили над јапонската армија.
1943.- Почна контранападот на партизаните во Втората светска војна против здружените германски, италијански и хрватски сили на реката Неретва, познат како „Битката на ранетите“. На почетокот на март, осум партизански бригади го одбија поголемиот дел од германските трупи и сите 3.500 ранети беа префрлени на левиот брег на Неретва.
1957.- Во Португалија умре Миклош Хорти, унгарски диктатор (1920-44), одговорен за истребување на Евреите и злосторства врз цивили, по соборувањето побегнал во Португалија, а во Југославија бил прогласен за воен злосторник поради масовните убиства на цивили. во Војводина.
1962.- Јамајка стана независна држава во рамките на Британскиот Комонвелт.
1969 – Боинг 747 Џамбо Џет го направи својот прв пробен лет.
1977.- Умре рускиот дизајнер на авиони Сергеј Владимирович Иљушин, кој конструираше повеќе од 50 видови авиони во текот на три децении. Посебно е познат по оклопниот јуришен авион „Ил-2“ за потребите на советските воздухопловни сили во Втората светска војна.
1981.- Генералот Војчех стана премиер на Полска.
1984.- Умре шефот на советската држава и владејачката Комунистичка партија, Јуриј Владимирович Андропов. Поранешниот шеф на Комитетот за државна безбедност (КГБ), кој го наследи Леонид Брежњев кон крајот на 1982 година, е на власт помалку од 16 месеци.
1991.- На референдумот во Литванија, на кој беа исклучени руските граѓани, повеќе од 90 отсто од гласачите гласаа за отцепување од СССР.
1996.- Во силна експлозија во Лондон, подметната од припадници на Ирската републиканска армија, загинаа две лица, а околу стотина беа повредени. Нападот го прекина 17-месечното примирје.
1999.- Кина ги прекина дипломатските односи со Македонија поради одлуката на Владата во Скопје да воспостави дипломатски односи со Тајван.
2002.- Умре британската принцеза Маргарет, сестра на кралицата Елизабета, позната по својот гламурозен и бурен живот.
2005.- Умре познатиот телевизиски и радио новинар Милован Илиќ Минимакс.
2008 – И покрај силното противење на опозицијата, турскиот парламент усвои два уставни амандмани со кои се укина задолжителното покривање на главата и шамија на универзитетите во земјата.
2014.- Во снежна бура во Јапонија загинаа 11 лица, а 1.250 беа повредени.
2015 – Околу милион луѓе се собраа на улиците на Абиџан за да ги пречекаат претставниците на Брегот на Слоновата Коска, шампионите на Африка во фудбал.
2017 – Меѓународниот филмски фестивал Берлинале започна во германската престолнина со политичка конотација – актерите на отворањето го споменаа американскиот претседател Доналд Трамп и политичките мерки што тој ги заговара во негативен контекст.
2018.- Почина Небојша Глоговац (49), филмски, телевизиски и театарски актер. Ги играше главните улоги во филмовите Убиство со предумисла, Буриња барут, Кога ќе пораснам ќе бидам кенгур, Стапица, Кругови, Уставот на Република Хрватска… Добитник е на наградата Стерија, наградата Император Константин и Златната арена во Пула.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 14 август

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Историски битки и политички настани
-
1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.
-
1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.
-
1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.
-
1941 – Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.
-
1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.
-
1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.
-
2015 – САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.
⚔️ Воени конфликти и кризи
-
1900 – Крај на Боксерската буна.
-
1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.
-
2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.
-
2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.
🧪 Наука и технологија
-
1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.
-
1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.
-
1893 – Франција воведува први регистарски таблички.
🧍♂️ Значајни личности (родени/починати)
-
1777 – Ерстед (научник)
-
1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.
-
1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.
-
2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.
-
2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.
-
2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.
🌍 Катастрофи и трагедии
-
2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).
-
2017 – Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).
-
2018 – Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).
-
2021 – Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).
-
2022 – Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за сабота (16 август)
-
Временска прогноза1 ден
Утре попладне најава за локален пороен дожд и дестабилизација, додека во понеделник дожд и грмежи речиси на секаде во Македонија
-
Хороскоп23 часа
Хороскоп за недела (17 август)
-
Македонија1 ден
„Центарот за Безбедност на Вода на Црвен Крст Охрид“, денес по силниот ветер спаси оддалечени луѓе од брегот на охридско езеро!
-
Скопје1 ден
Примил 10 000 евра за наводно да влијае врз судски постапки, кривична пријава против лице од Скопје
-
Скопје9 часа
Ноќеска скопјанец предизвикал сообраќајка, пијан 3,30 промили алкохол во крвта
-
Македонија3 часа
Во Штипската болница вчера бил донесен работник од Бангладеш, се повредил при работа
-
Занимливости6 часа
„Астероидот 2025 PM“ безбедно прелета покрај Земјата