На денешен ден
На денешен ден: 9 јануари
1792 – Руско-турската војна, која започна во август 1787 година, заврши со мирот во Јаши, а Русија се прошири до Днестар.
1793.- Французинот Жан Пјер Бланшар го направи својот прв лет со балон над Северна Америка.
1804.- Турците пред манастирот Моравица го убиле српскиот архимандрит Георгиј Ѓорѓевиќ Хаџи-Ѓеро, народен првак во областа Рудник. Шест дена подоцна започнало „колењето на кнезовите“, кое го забрзало избувнувањето на Првото српско востание.
1856.- Роден е Стеван Стојановиќ Мокрањац, композитор и музички педагог, хорот на белградското пејачко друштво, еден од основачите на првото „Српско музичко училиште“ (1899) (Музичко училиште „Мокрањац“) и член на Српската кралска академија. . Неговото дело се смета за најзначајно во развојот на народната музика во 19 век („Руковети“, „Приморски напјеви“, „Литургија“).
1873.- Умре Чарлс Луј Наполеон III, внук на Наполеон Бонапарта, претседател на Франција од 1848 до 1852 година и император до 1870 година.За време на неговото владеење Франција ги окупирала Ница и Савој и го започнала колонијалното освојување на Индокина. Започнала и војната против Прусија, но тој бил заробен на 1 октомври 1870 година во битката кај Седан и бил соборен. Откако склучил мир со Прусија во 1871 година, тој емигрирал во Англија и умрел.
1878.- Во српско-турската војна српската војска влегла во Ниш, а Турците се предале следниот ден, со што завршило турското владеење во тој град. Борбите траеле 25 дена, а пресудна била победата на Браничевската бригада на Чегра.
1878.- Умре Виторио Емануеле II (Виторио), првиот владетел на обединета Италија, популарниот „Padre della patria“, кој прогласил парламентарна монархија по неговото доаѓање на тронот во 1861 година.
1908.- Роден е француската писателка Симон Бовоар, автор на романи, драми и филозофски есеи „Мандарини“, „Сите мажи се смртни“, „Другиот пол“, мемоари „Сеќавања на добро образована девојка“ животен сопатник на филозофот Жан Пол Сартр.
1913.- Роден е Ричард Никсон, единствениот американски претседател кој поднесе оставка под закана за смена. Тој стана претседател на САД во 1969 година, беше реизбран во 1972 година, а во 1974 година поднесе оставка поради аферата за прислушување на опозицијата „Вотергејт“. Тој ги нормализираше односите со Кина во 1972 година.
1922.- Роден е државникот и писател Ахмед Секу Туре, првиот претседател на Гвинеја по независноста во 1958 година. Тој е еден од основачите на Африканската демократска унија (1946), Демократската партија на Гвинеја (1947 година), а на чело на Африканската унија е оттогаш. 1956. Генерална конфедерација на црните африкански работници. Бил член на Територијалното собрание на Гвинеја во 1953 година, а во 1956-1958 година. Националното собрание на Франција.
1942.- Во Петровград (Зрењанин), Кикинда и други места во Банат, Германците во Втората светска војна стрелале 150 комунисти и партизански симпатизери. Истиот ден, унгарските окупаторски власти започнаа масовни апсења и убиства на Срби од другата страна на реката Тиса. 60 Срби беа застрелани во Ѓурѓево кај Жабаљ, Сајкаш и Господинци.
1945.- Американските трупи слетаа во Лузон, најголемиот остров на Филипините, за време на Втората светска војна. Борбите завршија на 15 август со капитулација на јапонските сили.
1953.- Потона јужнокорејски брод при што се удавија 349 луѓе.
1962.- СССР и Куба потпишаа трговски договор според кој Куба добиваше стоки по повластени, ниски цени до 1991 година.
1978.- Во Иран започна исламската револуција, соборувајќи го Шах Реза Пахлави една година подоцна.
1992.- Србите ја прогласија „Република на српскиот народ во БиХ“ како „федерална единица на Југославија“. Претходно, босанските муслимани и Хрвати одлучија да побараат од Европската заедница да ја признае независноста на Босна и Херцеговина.
1996.- Прекинат е хуманитарниот мост кон Сараево, најголемиот во историјата на авијацијата по советската блокада на Берлин (1948). За време на три и пол години од војната во Босна, повеќе од 160.000 тони помош беа испорачани со 13.000 летови до градот, кој беше под опсада и оган од српските сили.
1999.- Членовите на Сфор го убиле босанскиот Србин Драган Гаговиќ, обвинет пред Меѓународниот суд на правдата во Хаг за воени злосторства извршени во војната во БиХ (1992-1995).
2002.- САД ја укина забраната за продажба на оружје на СР Југославија, воведена во 1996 година.
2002 – Владата на САД започна истрага за банкротот на мултинационалната компанија за дистрибуција на електрична енергија Енрон, најголемиот банкрот во историјата на САД.
2003.- Во извештајот до Советот за безбедност на ОН, инспекторите за оружје Ханс Бликс и Мохамед Ел Барадеј изјавија дека досега не нашле докази дека Ирак поседува или развива хемиско, биолошко или нуклеарно оружје.
2004.- Турција потпиша протокол за укинување на смртната казна дури и во случај на војна, што беше првиот чекор во започнувањето на преговорите за нејзиниот пристап во ЕУ.
2005.- Палестинците го избраа Махмуд Абас за наследник на нивниот долгогодишен лидер Јасер Арафат.
2005.- Суданската исламистичка влада и бунтовниците од југот потпишаа мировен договор со кој заврши најдолгата граѓанска војна во Африка во последните 21 година.
2007.- Јапонија го основа Министерството за одбрана за прв пат по Втората светска војна.
2007.- Умре Ивао Такамото, аниматор кој создава ликови за цртаните филмови Скуби-Ду, „Семејството Кременко“ и „Џетсонови“. За време на неговата шестдецениска кариера, тој соработуваше на некои од најпознатите играни и телевизиски цртани за Дизни и тимот на Хана-Барбер.
2009.- Советот за безбедност на Обединетите нации усвои резолуција со која се повикува на итен прекин на огнот во Појасот Газа. Таму, под нападите на израелската армија на 27 декември 2008 година, загинаа 750 Палестинци, а илјадници беа ранети.
2011.- Во авионска несреќа во близина на северозападниот ирански град Орумија загинаа 77 луѓе. Во авионот имало 106 патници и членови на екипажот.
2015.- Умре австралискиот актер Род Тејлор, познат по улогите во „Птици“ на Алфред Хичкок и „Забриски Поинт“ на Микеланџело Антониони. Глумеше и во југословенскиот филм „Партизани“ со Адам Веста, Бриони Фарел и Бата Живојиновиќ.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
-
Магазин18 часаПорака од возач на Брза Помош, почит за сите возачи, наши спасители!
-
Хороскоп2 денаХороскоп за среда (19 ноември)
-
Кичево5 часаЦУК со известување за изминатото деноноќие, во Кичево побарана била општинска интервенција во делот на ул. „Прилепска“
-
Хороскоп16 часаХороскоп за четврток (20 ноември)
-
Кичево22 часа„Македонски Завет“ организира хуманитарен концерт во НУЦК „Кочо Рацин“ со културно уметнички друштва и естрадни уметници од Кичево
-
Спорт2 денаМакедонија во четврток го дознава новиот ривал, по катастрофалниот пораз тргнуваме по потешкиот пат за мундијалот! Глава горе момци!
-
Временска прогноза1 денДожд секаде, повремено ќе засилува југоисточен ветер, поради состојбата ќе растат условите за зголемување на нивоата на реките и на езерата
-
Македонија1 денМВР: Откриена група на крадци и помагачи кои краделе предмети во рудникот Бучим
