Следете не

На денешен ден

На денешен ден: 9 октомври

Објавено пред

на

1806 – Прусија ја прекина својата неутрална политика кон Наполеон и и објави војна на Франција, во која беше поразена со големи територијални загуби. Со мирот во Тилсит во 1807 година, ја загуби целата област помеѓу Рајна и Елба и повеќето земји добиени со поделбата на Полска.

1831.- Убиен е грчкиот претседател Јоанис Каподистриас, еден од водачите на борбата за ослободување од турската власт. Како претседател од 1827 година, тој владееше апсолутистички, потпирајќи се на армијата, што предизвика бунт на либералните политичари.

1835.- Роден е францускиот композитор и виртуоз на пијано Камил Сен Санс, еден од основачите на Националното музичко друштво (1871). Неговиот богат опус ги вклучува сите видови машки дела, од кои најпозната е операта „Самсон и Далила“.

1854.- Роден е српскиот физичар и пронаоѓач Михаило Пупин, професор по математика и физика (1901) на Универзитетот Колумбија. Неговиот најзначаен пронајдок, калемите за самоиндукција („Калеми на Пупин“) (1890), овозможи пренос преку телефон и телеграф на долги релации преку кабел. Во 1924 година, тој ја доби Пулицеровата награда за неговата автобиографска книга „Од емигранти до пронаоѓачи“.

1892 година – Роден е Иво Андриќ, чија работа донесе меѓународен престиж и признание за југословенската литература. Тој е првиот и досега единствениот југословенски писател што ја доби Нобеловата награда за литература (1961) („Екс понто“, „nakнакови“, „На Дрини ćуприја“, „Травничка хроника“, „Господџица“, „Проклета авлија“ ).

1915.- Германските и австро -унгарските војници го окупираа Белград во Првата светска војна.

1934.- Југословенскиот крал Александар I Караѓорѓевиќ бил убиен во Марсеј. Атентатот во кој беше убиен францускиот министер за надворешни работи, Jeanан Луј Барту, беше организиран од водачите на хрватското усташко движење и македонските националисти, а го изврши Владата на Чернозем.

1944.- Започна Третата конференција во Москва, на која британскиот премиер Черчил и водачот на СССР Сталин разговараа за проблемот на Полска, Грција и Југославија и се договорија за организацијата на Европа по Втората светска војна.

1962 – Уганда стекнува независност по речиси 70 години британска колонијална власт.

1963.- Повеќе од 2.000 луѓе загинаа во поплавите кога пукна браната Вајонт висока 300 метри кај Белуно, североисточна Италија.

1967.- Во Боливија беше убиен аргентинскиот револуционер Ернесто „Че Гевара“, симбол на револуцијата во Јужна Америка. Како бескомпромисен борец за правда, тој доби голема популарност низ целиот свет, особено кај младите луѓе. Учесник во Кубанската револуција, министер во владата на Кастро (Кастро) (1961-65), тој стана водач на герилците во Боливија во ноември 1966 година, беше заробен во октомври 1967 година, а потоа убиен.

1975.- Советскиот физичар и дисидент Андреј Сахаров ја доби Нобеловата награда за мир.

1983.- Во експлозија на бомба во Рангун, главниот град на Бурма, загинаа 18 јужнокорејски владини претставници, вклучувајќи четворица министри и министерот за надворешни работи Ли Бум Сук. Јужнокорејските власти ги обвинија севернокорејските агенти дека поставиле бомба.

1992.- Во обид да се спречи понатамошна војна во Босна и Херцеговина, Советот за безбедност на ОН усвои резолуција со која се забрануваат воени летови во воздушниот простор на поранешната југословенска република, а мировниците (УНПРОФОР) добија наредба да го следат почитувањето на забраната.

1993.- Конфликтот меѓу муслиманите и Хрватите во Мостар (Босна и Херцеговина) го уништи Стариот мост, симбол на градот, изграден во 16 век за време на турската власт. Мостот беше под заштита на УНЕСКО.

1997.- Повеќе од 200 луѓе загинаа кога ураганот Паулина го погоди мексиканското летувалиште Акапулко.

2002.- За првпат во историјата на српскиот парламентаризам, се одржа ТВ -дуел помеѓу кандидатите за претседател на Србија кои влегоа во вториот круг од изборите, Воислав Коштуница и Мироjуб Лабуш.

2002.- Умре југословенската телевизиска режисерка Сава Мрмак, еден од најзначајните режисери во оваа област во областа на историската документарна драма, кој се обиде во сите други телевизиски жанрови.

2004.- Во Авганистан се одржаа првите директни претседателски избори во историјата на земјата, победени од актуелниот претседател Хамид Карзаи.

2012.- Обид за атентат врз Малала Јусафзаи, девојка и активистка од Пакистан, борец за правото на образование на женски деца. Во 2014 година, таа ја доби Нобеловата награда за мир.

2013 година – Умре Вилфрид Мартенс, фламански политичар и државник, премиер кој водеше девет белгиски влади од 1979 до 1992. Тој е еден од основачите на Европската народна партија, на чие чело беше од 1990 година.

2014 година – Почина актерот Борис Бузанчиќ, познат по бројните театарски, телевизиски и филмски улоги („Вело мисто“, „Ветена земја“, „Операција Барбароса“, „Големи и мали“ Пред). Тој беше првиот демократски избран градоначалник на Загреб (1990-1993) и член на Хрватскиот парламент (1992-1995).

2017 година – Судот во Босна и Херцеговина го ослободи Насер Ориќ, командантот на бошњачките сили во Сребреница, за виновен за военото злосторство за убиство на тројца српски воени затвореници во Братунац и Сребреница во 1992 година. Сабахудин Мухиќ, припадник на Армијата на БиХ, исто така, беше ослободен од обвинението.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп12 часа

Хороскоп за понеделник (28 јули)

ОВЕН Можеби се занимавате со некој вид на докажување на работното место како пред себе така и пред другите. Можни...

Кичево12 часа

„Манастир Пречиста – Кичевска Коњаница“ пристигнува во Кичево, илинденските идеали ќе заживеат во очи на големиот празник „Илинден“

И оваа година „Манастир Пречиста – Кичевска Коњаница“ ќе земе учество на традиционалниот ден „Илинден“ во Крушево, каде со своја...

Кичево18 часа

(ВИДЕО) Гори големо Црско, ветерот дополнително отежнува и пожарот оди кон с.Цер и Турла – „ТППЕ Кичево“ со апел до мештаните!

Денеска нешто по 13 часот во месноста големо Црско помеѓу с.Белица кичевска и с.Цер беснее голем пожар. Дополнителни проблеми создава...

Хроника23 часа

Утрово во близина на кичевското село Црвивци се случила тешка сообраќајна несреќа каде животот го загуби едно лице

Утрово, околу 08:20ч во кичевско на локалниот пат Мамудовци-Црвивци, во близина на бензинска станица, се случила тешка сообраќајна несреќа каде...

Lifestyle23 часа

Како да ги отстраните тврдокорните дамки од дрвен мебел со природни средства

Дрвениот мебел е симбол на топлина и елеганција во домот, но има една мана – многу лесно се оштетува. Дамките...

Lifestyle23 часа

Што се случува со вашето тело ако јадете 2 јајца дневно?

Јајцата долго време беа тема на дебати во светот на исхраната, но најновите истражувања потврдуваат дека редовното консумирање на две...

Култура23 часа

Филмови што критиката ги мразеше, а публиката ги направи хитови

Некои филмови добиваат лоши оценки од критичарите, но сепак освојуваат огромна публика и стануваат култни класици. Ова е список на...

Магазин24 часа

Apple ја објави јавната бета верзија на iOS 26: Еве кои модели на iPhone се поддржани

Apple го објави најновиот оперативен систем за iPhone, iOS 26, во јавна бета верзија, со значајни подобрувања и нови функции....

Магазин24 часа

DualSense сега и пофлексибилен: Sony овозможува лесно префрлање меѓу уреди

Sony конечно воведува нова функција што ќе им олесни живот на сите PlayStation 5 корисници кои користат DualSense контролери на...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за недела (27 јули)

ОВЕН Оние од вас кои планираат пократко патување денес можеби ќе бидат задоволни, особено ако се работи за семејна посета....

НАЈЧИТАНИ