Следете не

На денешен ден

На денешен ден: 9 октомври

Објавено пред

на

1806 – Прусија ја прекина својата неутрална политика кон Наполеон и и објави војна на Франција, во која беше поразена со големи територијални загуби. Со мирот во Тилсит во 1807 година, ја загуби целата област помеѓу Рајна и Елба и повеќето земји добиени со поделбата на Полска.

1831.- Убиен е грчкиот претседател Јоанис Каподистриас, еден од водачите на борбата за ослободување од турската власт. Како претседател од 1827 година, тој владееше апсолутистички, потпирајќи се на армијата, што предизвика бунт на либералните политичари.

1835.- Роден е францускиот композитор и виртуоз на пијано Камил Сен Санс, еден од основачите на Националното музичко друштво (1871). Неговиот богат опус ги вклучува сите видови машки дела, од кои најпозната е операта „Самсон и Далила“.

1854.- Роден е српскиот физичар и пронаоѓач Михаило Пупин, професор по математика и физика (1901) на Универзитетот Колумбија. Неговиот најзначаен пронајдок, калемите за самоиндукција („Калеми на Пупин“) (1890), овозможи пренос преку телефон и телеграф на долги релации преку кабел. Во 1924 година, тој ја доби Пулицеровата награда за неговата автобиографска книга „Од емигранти до пронаоѓачи“.

1892 година – Роден е Иво Андриќ, чија работа донесе меѓународен престиж и признание за југословенската литература. Тој е првиот и досега единствениот југословенски писател што ја доби Нобеловата награда за литература (1961) („Екс понто“, „nakнакови“, „На Дрини ćуприја“, „Травничка хроника“, „Господџица“, „Проклета авлија“ ).

1915.- Германските и австро -унгарските војници го окупираа Белград во Првата светска војна.

1934.- Југословенскиот крал Александар I Караѓорѓевиќ бил убиен во Марсеј. Атентатот во кој беше убиен францускиот министер за надворешни работи, Jeanан Луј Барту, беше организиран од водачите на хрватското усташко движење и македонските националисти, а го изврши Владата на Чернозем.

1944.- Започна Третата конференција во Москва, на која британскиот премиер Черчил и водачот на СССР Сталин разговараа за проблемот на Полска, Грција и Југославија и се договорија за организацијата на Европа по Втората светска војна.

1962 – Уганда стекнува независност по речиси 70 години британска колонијална власт.

1963.- Повеќе од 2.000 луѓе загинаа во поплавите кога пукна браната Вајонт висока 300 метри кај Белуно, североисточна Италија.

1967.- Во Боливија беше убиен аргентинскиот револуционер Ернесто „Че Гевара“, симбол на револуцијата во Јужна Америка. Како бескомпромисен борец за правда, тој доби голема популарност низ целиот свет, особено кај младите луѓе. Учесник во Кубанската револуција, министер во владата на Кастро (Кастро) (1961-65), тој стана водач на герилците во Боливија во ноември 1966 година, беше заробен во октомври 1967 година, а потоа убиен.

1975.- Советскиот физичар и дисидент Андреј Сахаров ја доби Нобеловата награда за мир.

1983.- Во експлозија на бомба во Рангун, главниот град на Бурма, загинаа 18 јужнокорејски владини претставници, вклучувајќи четворица министри и министерот за надворешни работи Ли Бум Сук. Јужнокорејските власти ги обвинија севернокорејските агенти дека поставиле бомба.

1992.- Во обид да се спречи понатамошна војна во Босна и Херцеговина, Советот за безбедност на ОН усвои резолуција со која се забрануваат воени летови во воздушниот простор на поранешната југословенска република, а мировниците (УНПРОФОР) добија наредба да го следат почитувањето на забраната.

1993.- Конфликтот меѓу муслиманите и Хрватите во Мостар (Босна и Херцеговина) го уништи Стариот мост, симбол на градот, изграден во 16 век за време на турската власт. Мостот беше под заштита на УНЕСКО.

1997.- Повеќе од 200 луѓе загинаа кога ураганот Паулина го погоди мексиканското летувалиште Акапулко.

2002.- За првпат во историјата на српскиот парламентаризам, се одржа ТВ -дуел помеѓу кандидатите за претседател на Србија кои влегоа во вториот круг од изборите, Воислав Коштуница и Мироjуб Лабуш.

2002.- Умре југословенската телевизиска режисерка Сава Мрмак, еден од најзначајните режисери во оваа област во областа на историската документарна драма, кој се обиде во сите други телевизиски жанрови.

2004.- Во Авганистан се одржаа првите директни претседателски избори во историјата на земјата, победени од актуелниот претседател Хамид Карзаи.

2012.- Обид за атентат врз Малала Јусафзаи, девојка и активистка од Пакистан, борец за правото на образование на женски деца. Во 2014 година, таа ја доби Нобеловата награда за мир.

2013 година – Умре Вилфрид Мартенс, фламански политичар и државник, премиер кој водеше девет белгиски влади од 1979 до 1992. Тој е еден од основачите на Европската народна партија, на чие чело беше од 1990 година.

2014 година – Почина актерот Борис Бузанчиќ, познат по бројните театарски, телевизиски и филмски улоги („Вело мисто“, „Ветена земја“, „Операција Барбароса“, „Големи и мали“ Пред). Тој беше првиот демократски избран градоначалник на Загреб (1990-1993) и член на Хрватскиот парламент (1992-1995).

2017 година – Судот во Босна и Херцеговина го ослободи Насер Ориќ, командантот на бошњачките сили во Сребреница, за виновен за военото злосторство за убиство на тројца српски воени затвореници во Братунац и Сребреница во 1992 година. Сабахудин Мухиќ, припадник на Армијата на БиХ, исто така, беше ослободен од обвинението.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.

1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.

1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.

1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.

Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.

1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.

1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.

1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.

2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.

2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.

Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.

1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.

Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.

2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (26 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

📜 Античко и средновековно време

  • 604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.

  • 735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.

  • 1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.


🕌 Историја на Азија

  • 1659 г.Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.


👑 Европска политика и култура

  • 1805 г.Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.

  • 1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.

  • 1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.

  • 1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.

  • 1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.

  • 1896 г.Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.


⚔️ 20 век – војни и политики

  • 1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.

  • 1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.

  • 1955 г.Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.

  • 1966 г.Британска Гвајана станала независна држава.

  • 1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.

  • 1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.

  • 1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.

  • 1991 г.Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.

  • 1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.

  • 1997 г.Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.

  • 1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.

  • 2001 г.Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.

  • 2002 г.Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.

  • 2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.

  • 2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.

  • 2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.

  • 2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.

  • 2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.

  • 2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.

  • 2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.

  • 2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.

  • 2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (24 мај)

Објавено пред

на

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🪐 Наука и технологија

  • 1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.

  • 1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.

  • 1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.

  • 1844Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“


⚔️ Историски и политички настани

  • 1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.

  • 1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.

  • 1993Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.

  • 2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.


👑 Личности

  • 1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.

  • 1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.

  • 1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.

  • 2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.


🧱 Културни и социјални настани

  • 1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.

  • 1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.

  • 1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Технологија17 минути

„Google Photos“ прославува 10 години со нови можности засновани на вештачка интелигенција

По повод десетгодишнината на Google Photos, компанијата претстави значајни подобрувања во уредувањето на фотографии, ставајќи акцент на употребата на вештачка...

Спорт22 минути

Македонија има потенцијал кој претходно го докажала. Милевски верува дека вечер играчите ќе го дадат својот максимум!

Македонската фудбалска репрезентација вечерва ќе се сретне со Белгија во третото квалификациско коло за Светското првенство. Пред натпреварот што ќе...

Кичево52 минути

Кичевското архиерејско намесништво истакна соопштение по повод „Духовденска задушница“

Кичевското архиерејско намесништво ги известува своите верни чеда дека на ден 06.06.2025 година (петок) во 14⁰⁰ часот, во градскиот храм...

Македонија4 часа

СВР Охрид: Армијата на Република Македонија ќе реализира тактичко-технички активности

Во периодот од 09 до 11 јуни 2025 година, од 10 до 16 часот, на плажата „Бафало бич“ во близина...

Хороскоп15 часа

Хороскоп за петок (6 јуни)

ОВЕН Можно е денес да бидете под голем притисок и да не ви биде лесно сите задачи да ги извршите...

Кичево19 часа

(ФОТО) ТППЕ Кичево: Се гаси дива депонија зад „Стара централа“

Дива депонија уште беснее во Кичево, во близина на местото викано „Стара централа“, односно непосредно до кичевското село Србјани. Четворица...

Македонија21 час

На граница кај бугарин во возило пронајдени биле електрошок и солзавец, бил веднаш лишен од слобода

На 04.06.2025 во 10.50 часот на Граничен премин Табановце, на влез во државата, полициски службеници го лишија од слобода Р.А.(37)...

Скопје1 ден

За еден ден во Скопје изречени 180 мерки во областа на сообраќајот

Секторот за внатрешни работи Скопје во текот на вчерашниот ден (04.06.2025) продолжи со контролите во областа на сообраќајот. На територија...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за четврток (5 јуни)

ОВЕН Некој на работа врши притисок врз вас и приморани сте некои работи да ги завршите побрзо отколку што очекувавте....

Спорт2 дена

ФФМ на дечињата кои учествуваа во финалниот турнир во „Детската лига“ ќе им овозможи бесплатно да го следат мечот Македонија-Белгија од трибините на „Тодор Проески“

Фудбалската федерација на Македонија ќе им овозможи бесплатен влез на источната трибина на Националната арена „Тодор Проески“ на сите деца...

НАЈЧИТАНИ