Свет
Океаните стануваат се потопли

Светските океани стануваат се потопли, а нивните температури продолжуваат да растат, покажува најновото истражување објавено во Колорадо.
Минатата година беа забележани највисоките температури на океаните во историјата на мерењата, што е шеста година по ред како се соборува овој рекорд. Научниците наведуваат дека главната причина е глобалното затоплување, односно климатските промени.
„Температурите на океаните немилосрдно растат на глобално ниво, што е примарен показател за климатските промени предизвикани од човекот“, рече климатологот Кевин Тренберт од Националниот центар за атмосферски истражувања во Колорадо.
Потоплите води на океаните влијаат на создавање на посилни бури, урагани и екстремни врнежи, што го зголемува ризикот од тешки поплави. Загреаната океанска вода се шири на север и на југ, уништувајќи ги ледените слоеви на Гренланд и Антарктикот, што пак влијае на зголемувањето на нивото на морето.
Океаните апсорбираат околу една третина од јаглерод диоксидот предизвикан од човековите активности, што доведува до нивно закиселување. Процесот ги уништува коралните гребени кои се дом на четвртина од светскиот морски свет и извор на храна за повеќе од 500 милиони луѓе, пишува Гардијан.
Како што светот се загрева поради согорувањето на фосилните горива, уништувањето на шумите и други активности, океаните преземаат најголем товар од дополнителна топлина. Така, океаните апсорбирале повеќе од 90 проценти од топлината произведена во последните 50 години, со што привремено ја штитат флората и фауната на копното од екстремно високи температури.
Количината на топлина што ја апсорбираат океаните е огромна. Минатата година, горните 2.000 метри од океанот, каде што се случува најголем дел од затоплувањето, апсорбираа 14 зетаџули топлина повеќе отколку во 2020 година. За споредба, годишната потрошувачка на енергија во светот е приближно 0,5 зетајули. Со други зборови, количината на дополнителна енергија во океаните оваа година била 145 пати поголема од целокупното светско производство на електрична енергија.
„Додека не достигнеме нула емисии, океаните ќе продолжат да се загреваат. Ќе продолжиме да уриваме температурни рекорди“, изјави климатологот Мајкл Ман од Универзитетот Пен Стејт.
Долгорочното затоплување на океаните е најизразено во Атлантскиот и Јужниот Океан, иако треба да се напомене дека минатата година рекордно високи температури беа забележани и во Средоземното Море.
/021/
Свет
(ВИДЕО) Страшна несреќа во САД, автомобил падна од мост

Во Сакраменто, Калифорнија, автомобил падна од надвозник на автопат. За чудо, и покрај тоа што се превртел и слетал на покривот, возачот преживеал и е во стабилна состојба.
– „Сè се случи како во забавена снимка. „Го видов автомобилот како паѓа и само се обидував што побезболно да ја поминам целата ситуација“, изјави за американските медиуми Кајман Јунг, возачот чија камера го сними ова.
Можеби најстрашниот момент, покрај самата несреќа, беше кога возач на Honda Civic за влакно избегна катастрофа.
„Мило ми е што се испадна најдобро што е можно. „Тој автомобил можеше да слета на секого, додаде Јунг. Двајцата возачи од мојата лева страна беа многу поблиску до него. Тие треба да се чувствуваат како да добиле на лотарија“, рече тој.
Извор: vesti-online.com
Свет
Научниците предупредуваат: Глобалното топење на глечерите се забрзува

Глечерите низ светот се топат со алармантна брзина, при што годишно се губат околу 273 милијарди тони мраз – еквивалентно на потрошувачката на вода на светската популација во текот на 30 години, предупредуваат научниците.
Во нова студија, истражувачите утврдиле дека топењето значително се забрзало во последната деценија. Според податоците, загубата на мраз во периодот од 2012 до 2023 година била за 36% поголема отколку во периодот од 2000 до 2011 година.
Шокантни податоци и неизбежни последици
Наодите, иако загрижувачки, не се изненадување – глобалните температури продолжуваат да растат како резултат на зголемените емисии на стакленички гасови. Професорот Мајкл Земп од Универзитетот во Цирих, коавтор на студијата објавена во списанието Nature, вели дека глечерите веќе изгубиле околу 5% од својот волумен од почетокот на векот.
Разликите по региони се значителни: додека загубата на мраз на Антарктикот изнесува околу 2%, глечерите во европските Алпи загубиле дури 40% од својот волумен. Помалите глечери се топат најбрзо, а многу од нив нема да го преживеат овој век.
Подигање на нивото на морето и ризик од поплави
Глечерите се вториот најголем фактор за покачување на нивото на морето, веднаш по термичката експанзија на океаните. Од 2000 година досега, нивото на морето се зголемило за речиси два сантиметри поради топењето на глечерите, што значи дека дополнителни четири милиони луѓе во крајбрежните региони стануваат ранливи на поплави.
Истражувањето покажува дека загубата на глечерите во иднина ќе биде дури и побрза отколку што се предвидуваше во последниот извештај на Меѓувладината група за климатски промени на ОН (IPCC). Тоа значи дека до крајот на векот можеме да очекуваме повисоко покачување на нивото на морето отколку што се проценуваше досега.
Глечерите – индикатор за иднината на планетата
Покрај тоа што го подигаат нивото на морето, глечерите се витален извор на слатка вода за многу региони, особено во Централна Азија и Андите. Нивното исчезнување ќе има сериозни последици врз водоснабдувањето и екосистемите.
Според професорот Мартин Зигерт од Универзитетот во Ексетер, кој не учествувал во студијата, загубата на глечерите е особено загрижувачка бидејќи укажува на тоа како масивните ледени плочи на Антарктикот и Гренланд би можеле да реагираат на глобалното затоплување.
„Ледените плочи денес губат маса шест пати побрзо отколку пред 30 години. Кога тие почнуваат да се топат, не зборуваме повеќе за сантиметри, туку за метри покачување на нивото на морето“, вели Зигерт.
Стратегија за преживување: Итна потреба од намалување на емисиите
Според Обединетите нации, заштитата на глечерите е „стратегија за преживување“ за планетата. Решението е јасно – неопходно е драстично намалување на емисиите на стакленички гасови.
„Секоја десетинка степен затоплување што ќе ја спречиме, ни заштедува пари, ни спасува животи и ни ги намалува проблемите“, заклучува Земп.
Заклучок
Глобалното топење на глечерите е алармантен знак за климатските промени и нивното влијание врз светот. Без брзи и ефикасни мерки за намалување на емисиите на штетни гасови, последиците ќе бидат сè потешки – од зголемени поплави до недостиг на слатка вода.
Извор: N1Info
Свет
„ADAS“ минатата година измери 859,000 километри сообраќаен метеж во Германија

Германскиот ADAC минатата година објави статистика за сообраќајниот метеж на автопатите. Накратко, ситуацијата е катастрофална. А некои би сакале да се укине самиот месечен билет за јавен превоз кој е речиси единствената алтернатива на автомобилот.
Звучи парадоксално што во Германија, каде вкупната должина на автопатската мрежа е околу 13.200 километри, германскиот автомобилски клуб ADAC измери 859.000 километри метеж во 2024 година – повеќе од 21 пати низ целиот свет долж Екваторот. Но, во земја каде што автопатите некогаш беа синоним за одличен патен сообраќај, ова е тажен факт денес. И збирот од 516.000 прекини, колку што беа забележани минатата година. Вкупната должина на застојот е дури малку пократка отколку во 2023 година, но имаше уште 2.000 прекини и тие вкупно траеја подолго – 448.000 часа. Значи повеќе од 50 години лазење низ стагнација.
За професионалните возачи, Германија стана стапица, вели Свен Кравинкел, сопственик на семејна компанија за камиони од Елсдорф. Ова не само што ги чини возачите нерви, туку и го чини сопственикот на компанијата: камион што е закочен не заработува пари, а платата на возачот оди кај нив. Крачвинкел тврди дека надвор од Германија не е ни приближно толку лошо: во Шпанија или Франција тој проценува дека камионот ќе помине околу 850 километри за еден работен ден, а во Германија ќе има среќа ако успее да помине 500.
Компанијата Елсдорф е во Северна Рајна-Вестфалија. Тоа не е само најнаселената германска покраина, туку според статистиката на ADAC, таа е убедливо најлоша за возачите. Тоа претставува една третина од сообраќајниот метеж во Германија, иако сочинува само 17 отсто од автопатиштата во земјата. Низ оваа провинција не поминува само домашен транспорт, туку и транспорт од исток кон запад на Европа, од север кон југ. Поради толку густ сообраќај, патиштата во таа покраина мора постојано да се реновираат, а тоа изнесува две третини од работите на патиштата!
Крачвинкел го потврдува ова: „Можете да се движите низ Келн, на пример, доцна навечер или навечер, ако сакате да избегнете гужви“. Мораме да планираме за сето тоа, бидејќи за нас сето тоа се трошоците за Баварија (17 проценти) и Баден-Виртемберг (9 проценти) по бројот на прекини. Но, и во однос на вкупната должина на одложувањата (31,5 проценти) и времето поминато во одложувања (34,6 проценти), Северна Рајна-Вестфалија е неприкосновен крал на ужасите на германските автопати.
Соборен е уште еден рекорд од 2023 година: тогаш најдолгиот сообраќаен метеж беше долг „само“ педесет километри, а минатата година имаше еден од над 70 километри. И нема совет за возачите, особено за време на празниците. Апсолутно најлошо е во пресрет на долгите викенди, како што е минатогодишниот петок пред Педесетница на 17 мај (2.500 часа застој на околу 5.200 километри). Инаку, малку полоши денови обично се среда и четврток.
Германскиот ADAC инсистира на тоа дека многу одложувања, особено оние поради работи на патиштата, може донекаде да се ублажат со подобро планирање и побрза работа: на тендерите главниот критериум е редовно цената, а не колку долго ќе трае работата. ADAC, исто така, се приклучи на гласните критики на плановите, првенствено на германските демохристијани (CDU/CSU), за укинување на „Deutschlandticket“, месечен билет за градски и меѓуградски или регионален, воз, автобус и трамвај низ Германија, пренесува Дојче Веле.
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за петок (21 февруари)
-
Хороскоп19 часа
Хороскоп за сабота (22 февруари)
-
Култура2 дена
Три децении монашко служење и духовно татковство на Епископ Партениј, Игумен Бигорски
-
Македонија20 часа
Кај Демир Капија – Смоквица до крај на месец мај ќе има измена на сообраќај, односно целосно затворање на „Тунел Т2“
-
Македонија3 часа
Во водите на охридско езеро минувачи забележале неексплодирана бомба
-
Магазин1 ден
Како да ја зачувате батеријата на телефонот: Четири клучни совети
-
Lifestyle1 ден
Храна која е ултра-обработена, но не е лоша за вашето здравје
-
Автомобили1 ден
Dacia подготвува електричен автомобил поевтин од новото Twingo