Lifestyle
Проверете во кои ситуации не треба (веднаш) да ги миеме забите

На социјалните мрежи кружат различни совети за хигиената на забите, а посебно внимание привлече еден – тврдењето дека постојат три ситуации во кои не треба да ги миеме забите.
Тоа се следните ситуации: половина час по повраќање, половина час по појадок и час по јадење слатки.
За да ја потврдиме точноста на оваа информација, разговаравме со д-р Елена Штимац Вукојевиќ. мед дент., спец. на дентална протетика од Штимац Центар, кој ни ја појасни оваа тема.
Д-р Штимац Вукојевиќ истакна дека, иако има моменти кога треба да почекате да ги измиете забите, ситуацијата не е толку драматична како што се прикажува на некои видеа на социјалните мрежи.
По повраќање
Вистина е дека треба да почекате да ги измиете забите после повраќање , но можеби 10 до 15 минути . Истата ситуација важи и при конзумирање на производи со висока киселост, како што се лимони или други агруми, бидејќи киселината ја омекнува глеѓта, а самото четкање може дополнително да ја оштети , објаснува д-р Штимац Вукојевиќ.
По појадок
По повраќање или јадење кисела храна, глеѓта станува почувствителна и може полесно да се оштети, поради што треба да почекаме малку пред да ги измиеме забите. Истото може да се примени и за појадокот, особено ако се консумираат кисели производи.
Откако ќе јадеме слатки
Кај слатките сè зависи од индивидуалната ситуација, бидејќи забите и непцата на некои луѓе повеќе реагираат на слатко, но и на топло и ладно, па хигиената треба да се прилагоди соодветно, но истото важи и за горенаведеното.
Иако не се препорачува четкање на забите веднаш по овие ситуации, д-р Штимац Вукојевиќ истакнува дека нема да дојде до поголеми оштетувања доколку тоа се случува повремено.
Ништо страшно нема да се случи ако ги измиете забите еднаш или двапати веднаш по овие ситуации, но ако тие често се повторуваат, подобро е да почекате 10 до 15 минути пред да ги измиете забите.
И покрај тоа, докторот ја нагласува важноста од редовно и темелно одржување на денталната хигиена, истакнувајќи дека овие специфични ситуации, како што е повраќањето, се ретки.
Затоа, иако е важно да се свесни за одредени исклучоци, редовната и правилна дентална хигиена треба да остане приоритет, дури и во ситуации кога е подобро да се почека малку пред да се четка.
Извор: Zadovoljna
Lifestyle
Дали треба да го исклучувате инвертер клима уредот?

Прашањето дали треба да се исклучува инвертер клима уредот често предизвикува забуна кај многу сопственици. Можеби сте се запрашале дали е подобро да го оставите уредот да работи постојано или да го исклучите кога ја напуштате просторијата. Ова станува особено важно со оглед на сè повисоките трошоци за електрична енергија.
Инвертер клима уредите претставуваат технолошки напредок во однос на класичните модели, но нивната правилна употреба бара разбирање на принципот по кој функционираат. Во продолжение дознајте како да го користите вашиот инвертер на најекономичен, ефикасен и долговечен начин.
Како функционира инвертер клима уредот
За разлика од стандардните клима уреди кои работат по принципот „вклучи – исклучи“, инвертер моделите ја прилагодуваат брзината на компресорот според моменталните потреби. Кога температурата е далеку од посакуваната, компресорот работи со полна моќност, а кога ќе се достигне зададената температура, ја намалува брзината и ја одржува стабилно без големи флуктуации.
Овој начин на работа овозможува постојана удобност, помала потрошувачка на енергија и подолг век на траење на уредот.
Потрошувачка на електрична енергија
Современите инвертер клима уреди користат околу 1,2 kW електрична енергија кога работат со полна моќност, но откако ќе се постигне посакуваната температура, потрошувачката паѓа на 200–500 W. Оваа ефикасност овозможува заштеда до 30% во споредба со обичните клима уреди, што позитивно влијае и на сметките и на животната средина.
Дали е паметно да се исклучува климата?
Инвертер клима уредите се дизајнирани да работат континуирано. Кога често го исклучувате и повторно го вклучувате уредот, компресорот мора да работи со полна моќност за повторно да ја достигне температурата, што троши повеќе енергија и го оптоварува системот.
Ако ја напуштате просторијата само кратко, подобро е да ја зголемите или намалите поставената температура, наместо целосно да го исклучите уредот.
Кога е препорачливо да се исклучи?
Постои неколку ситуации кога е оправдано целосно исклучување:
-
Кога го напуштате домот подолг временски период (повеќе од 24 часа).
-
Во пријатни денови кога надворешната температура е блиска до собната.
-
Во текот на ноќта, кога може да се користи природното ладење од отворен прозорец.
Влијание од честото исклучување
Честото вклучување и исклучување ја зголемува потрошувачката на струја и може да доведе до абење на компресорот. Секое ново стартување бара повеќе енергија, слично како автомобил што троши повеќе гориво при палење.
Оптимални температури
За најдобра ефикасност:
-
Летно време: од 24°C до 26°C.
-
Зимно време: од 20°C до 22°C.
Разликата помеѓу внатрешната и надворешната температура не треба да биде поголема од 7°C за да се избегне непотребно оптоварување.
Економска корист и долговечност
Иако инвертер климите се поскапи при купување, долгорочните заштеди се значителни. Континуираното работење на оптимална температура може да ги намали сметките за електрична енергија за 20–30%, а правилната употреба го продолжува векот на уредот до 40%.
Практични совети
-
Наместо исклучување, користете „Sleep“ или „Eco“ режим.
-
Редовно чистете ги филтрите – валкани филтри ја намалуваат ефикасноста до 15%.
-
Комбинирајте ја климата со природно засенчување и добра изолација.
-
Размислете за паметен термостат кој автоматски ја прилагодува температурата.
Заклучок
Во повеќето ситуации, подобро е да го оставите инвертер клима уредот да работи континуирано, отколку често да го исклучувате. Така ќе заштедите енергија, ќе го продолжите животниот век на уредот и ќе одржувате пријатна температура во домот во текот на целата година.
Извор: N1
Lifestyle
Не ја потценувајте моќта на друштвените игри: Еве како тие им користат на децата и ги учат да бидат подобри луѓе

Друштвените игри често ги гледаме само како забава, но нивното влијание врз децата е многу подлабоко. Додека се смеат, ги планираат своите потези и чекаат на ред, тие всушност развиваат вештини што ќе им служат цел живот.
Малкумина не играле „Не лути се човече“, „Уно“, „Ризик“, „Џенга“ или „Меморија“ во детството. Тие игри не се само моменти на забава – тие се дел од растењето и учењето.
Истражувањата покажуваат дека дури и кратка разиграна интеракција може да ја подобри концентрацијата, меморијата и способноста за решавање проблеми. Со други зборови, друштвените игри имаат многу поголема улога од едноставното пополнување на времето.
Како друштвените игри влијаат врз развојот на децата?
1. Поттикнуваат заедништво
Првата асоцијација на друштвени игри е група луѓе – пријатели или семејство. Со тек на времето, играњето често станува само изговор за дружење, смеење и разговор. Победата станува споредна, а социјалните вештини – примарни.
Истражување објавено во Scandinavian Journal of Psychology укажува дека децата кои почесто играат друштвени игри уште во предучилишна возраст развиваат подобри социјални способности и стануваат поотворени и дружељубиви.
2. Го развиваат комуникациското умеење и емпатијата
Секоја игра има свои правила – чекање на ред, донесување заеднички одлуки, тактики. Преку нив децата учат да комуницираат, да споделуваат и да ги разбираат туѓите чувства.
Податоци од 2024 година покажуваат дека јасно структурираните игри ја зголемуваат социјалната интелигенција – особено кај деца кои во почетокот имаат потешкотии во нови средини.
3. Ја зголемуваат концентрацијата и меморијата
Од шах до „Не лути се човече“, секоја игра бара стратегија, планирање и анализа. Студии од 2024 и 2025 година открија дека децата кои редовно играат друштвени игри имаат подобар распон на внимание и посилна концентрација – вештини корисни и во секојдневието.
4. Го подобруваат логичкото размислување
Истражувачи од Канада утврдиле дека децата кои редовно играат друштвени игри имаат подобар успех во училиште, особено по математика. Причината: игрите поттикнуваат логичко размислување, препознавање на причинско-последични врски и донесување одлуки. Децата кои играле повеќе тимски и натпреварувачки игри покажале и поголема мотивација за учење.
5. Помагаат во контрола на емоциите
Преку игра, децата учат важни животни лекции – како да ја прифатат победата и поразот, како да останат смирени и зошто е важно да се почитуваат правилата. Родителите тука имаат клучна улога: ако реагираат смирено и разговараат со децата за нивното однесување за време на играта, тие им помагаат подобро да ги контролираат емоциите и да соработуваат со другите.
Друштвени игри во современиот свет
И покрај бројните придобивки, децата сè почесто избираат видео-игри. Податоците на ЕУ покажуваат дека 69% од децата од 6 до 10 години и 85% од децата од 11 до 14 години играат видео-игри секој ден.
Затоа, производителите на друштвени игри бараат креативни решенија за да ги привлечат децата и да им покажат дека и „офлајн“ забавата може да биде подеднакво возбудлива.
Извор: 24H
Lifestyle
Трикот за совршено сварени јајца

Варените јајца се едни од наједноставните и најхранливи оброци – богати со протеини, витамини и минерали. Но, речиси секој барем еднаш се сретнал со непријатната сиво-зелена жолчка или со лушпа што тешко се лупи.
За среќа, постои едноставен метод во четири чекори кој гарантира совршени резултати секој пат.
1. Почнете со студена вода
Јајцата најпрво се ставаат во тенџере, а дури потоа се прелеваат со ладна вода. Ако се додадат во веќе зовриена вода, многу полесно можат да се скршат.
2. Кратко вриење
Ставете го тенџерето на силен оган и почекајте водата да зоврие. Штом ќе почне да врие, тргнете од оган и веднаш покријте. Тајната е во тоа што јајцата не остануваат долго на висока температура, што ја спречува жолчката да добие зелена нијанса.
3. Времето е клучно
Должината на „стоење“ во топлата вода зависи од текстурата што ја посакувате:
-
4–5 минути → меко варени јајца
-
7–8 минути → средно варени
-
10–12 минути → тврдо варени
4. Ладна водена бања
Веднаш по варењето, исцедете ја топлата вода и јајцата потопете ги во сад исполнет со многу ладна вода и коцки мраз. Овој „шок“ ја прекинува термичката обработка и ја зачувува совршената текстура на жолчката и белката. Ако планирате да ги излупите, нежно потчукнете ги за да ја испукате лушпата и оставете ги во водата подолго време – потоа ќе се лупат лесно и рамномерно.
Извор: Nezavisne
-
Кичево2 дена
В сабота на градскиот плоштад во Кичево – „Хуманитарен Базар“ на здружението на родители на деца со посебни потреби, ќе се продаваат артикли, ракотворби и храна
-
Кичево1 ден
Отворена сметка за донации за доизградба на Храмот „Св.Петар и Павле“ во кичевското село Србјани, да дадеме свој придонес
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за петок (10 октомври)
-
Хороскоп12 часа
Хороскоп за сабота (11 октомври)
-
Временска прогноза1 ден
Викенд метео анализа, ќе дува силен ветер, утре не е исклучена можноста за локален слаб дожд – ова се најновите информации..
-
Скопје1 ден
Скопје со четиридневен регионален настан „Startup Revolution Summit.ai“, визионерите од светот на технологијата, претприемништвото и вештачката интелигенција на едно место
-
Македонија11 часа
Денес се чествува 84 години, 11 октомври – Ден на народното востание на Македонскиот народ
-
Спорт15 часа
Ова е стартниот состав на Македонија против Белгија вечерва во рамки на квалификациите за Светското првенство