На денешен ден
Светот на денешен ден – 1 мај
1218 година – Роден е германскиот император Рудолф Први од Хабсбург, основач на династијата Хабсбург, една од најстарите и најмоќните во Европа. Владеел од 1273 година па се до неговата смрт во 1291 година.
1707 година – Стапува на сила Законот за унија, обединувајќи ги кралствата на Шкотска и Англија во Велика Британија.
1778 година – Во Сомбор е отворена „Подготовка“ – првото училиште за српски учители.
1858 година – Црногорците ги поразија многу посилните османлиски трупи на Грахово. После таа победа, со поддршка на Франција, меѓународната комисија ја утврди границата помеѓу Отоманската империја и Црна Гора во 1860 година, на која беа припоени Грахово, Рудин, Никшика Чупа и Горњи Васојевиќи.
1866 година – Во Србија се издаваат првите поштенски марки. Истиот ден во 1874 година, во Црна Гора беа издадени првите поштенски марки.
1873 година – Дејвид Ливингстон, шкотски лекар, мисионер и истражувач на Африка, кој ги открива водопадите во Викторија, е пронајден мртов во Читамбо, денешна Замбија.
1876 година – Британскиот парламент го донесе Кралскиот акт за титули, прогласувајќи ја кралицата Викторија за царица на Индија.
1886 година – Во Чикаго, 40.000 работници штрајкуваа, барајќи подобри услови за работа, изразени во слоганот „Три осум“ – осум часа работа, одмор и културно воздигнување. Во судир со полицијата, шест работници загинаа, а околу 50 беа ранети. Од 1889 година, овој ден се слави како Меѓународен ден на трудот. Првпат се славеше во Србија во 1894 година.
1904 година – Умре чешкиот композитор Антонин Дворак (Антонин Дворак). Девет симфонии се издвојуваат од неговиот богат опус, од кои најпозната е „Симфонијата од новиот свет“.
1925 година – Кипар официјално стана британска колонија. Велика Британија го презеде Кипар од Отоманската империја во 1878 година, а во 1914 година го анектираше островот.
1931 година – Официјално беше отворен облакодерот од storyујорк со 102 ката, тогаш највисоката зграда во светот.
1945 година – Германскиот нацистички водач Josephозеф Гебелс, министер за образование и пропаганда по доаѓањето на нацистите на власт во 1933 година, се самоуби во бункер во Берлин од страв од одговорност за нацистичките злосторства во Втората светска војна. Гебелс се уби себе си и целото семејство во последните часови пред падот на Берлин.
1960 година – Во Советскиот Сојуз беше соборен американски шпионски авион У-2. Пилотот Франсис Пауерс, кој избегал со исфрлање од авион, бил фатен и разменет во февруари 1962 година за советски шпион.
1978 година – Јапонскиот истражувач Наоми Уемура стана првиот човек кој сам стигнал до Северниот пол, минувајќи 950 километри санки за кучиња.
1982 година – 50.000 приврзаници на Солидарност демонстрираа против военото владеење во Полска. Воената состојба во таа земја беше воведена на 13 декември 1981 година, кога генералот Војчех Јарузелски ги укина цивилните власти и воведе воена администрација.
1993 година – Претседателот на Шри Ланка, Ранасинг Премадас, беше убиен на прославата на Први мај во Коломбо.
1994 година – Бразилскиот автомобилски ас Аиртон Сена (Аиртон Сена), еден од најдобрите возачи на Формула 1 во нејзината историја, е убиен на трката за Големата награда на Сан Марино.
1995 година – Артилерискиот напад врз Пакрач го означи почетокот на офанзивата на хрватските сили во западна Славонија наречена „Блесок“. Неколку дена подоцна, Хрватска ја окупираше целата област, а десетици илјади Срби избегаа во БиХ и Србија.
1997 година – Лабуристичката партија на Тони Блер победи на парламентарните избори во Велика Британија, по 18 години владеење на конзервативците.
1999 година – Воздушен напад на НАТО врз СР Југославија удри во автобус на мост во Лужани, Косово. Загинаа 60 лица.
2001 година – Претседателот на САД Georgeорџ В. Буш побара измена на договорот што Соединетите држави го склучија со СССР во 1972 година за антибалистички ракети, со што ќе се отвори патот за нов план за одбрана на САД.
2003 година – Во земјотрес во Турција загинаа 176 лица, вклучително и 25 ученици во паѓачки интернат.
2004 година – Во Брисел беа подигнати знамињата на десет нови членки на Европската унија (ЕУ), со што бројот на земјите што ја сочинуваат оваа економска и политичка интеграција достигна 450 милиони. Унгарија, Полска, Чешка, Словачка, Словенија, Кипар, Малта, Естонија, Летонија и Литванија официјално станаа полноправни членки на ЕУ. Тоа беше најголемото проширување на ЕУ од нејзиното основање во 1957 година.
2009 – Први мај маршеви во Германија, Турција и Грција се претворија во судири со полицијата, додека илјадници луѓе излегоа на улиците на Франција и Шпанија во знак на протест против социјалната политика во услови на светска економска криза.
2011 година – Поглаварот на Римокатоличката црква, Бенедикт Шеснаесетти, го прогласи за претходник Јован Павле Втори благословен пред повеќе од еден милион луѓе на плоштадот Свети Петар.
2011 година – Бомбардирањето на НАТО врз куќата на либискиот лидер Моамер Гадафи, кој не беше повреден, го уби неговиот најмлад син Саиф ал-Араб и неговите три деца.
2017 година – Палестинското исламско движење Хамас ја смени својата програма, прифаќајќи дека државата Палестина е ограничена на границите од 1967 година и инсистира на политички, нерелигиозен карактер на нејзиниот конфликт со Израел.
2020 година – Меѓународниот ден на трудот се одбележува во светот без собири и други манифестации вообичаени за 1 мај. Забраните за движење поради пандемијата на вирусот корона ги намалија собирите на излегување на балкони со постери или виртуелни собири на социјалните мрежи.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (1 декември)
На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
-
1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.
-
1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.
-
1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.
-
1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.
-
1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.
-
1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.
-
1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.
-
1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.
-
1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.
-
1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.
-
1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.
-
1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.
-
1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.
-
1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.
-
1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.
-
1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.
-
1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.
-
1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.
-
1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.
-
1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.
-
2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.
-
2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.
-
2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 ноември
На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
19. век
1879
-
Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.
1895
-
Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.
20. век
1910-1930
1912
-
Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.
1919
-
Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:
-
Добруџа ѝ припаднала на Романија,
-
Источна Тракија на Грција,
-
Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.
-
1926
-
Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.
1930-1950
1940
-
Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.
-
Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.
1941
-
Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.
1942
-
Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.
1945
-
Норвешка станала членка на Обединетите нации.
1950-1970
1953
-
Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.
1968
-
Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.
1970-1990
1970
-
Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.
1974
-
На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.
1978
-
Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.
1983
-
Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.
1989
-
Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.
1990
-
Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.
1990-2000
1991
-
Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.
-
Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.
1996
-
Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.
-
Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.
1997
-
Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.
21. век
2000
-
Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).
-
Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.
2001
-
НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.
-
Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.
2004
-
Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.
2005
-
Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.
2006
-
Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.
-
Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
-
Кичево1 денПредмалку се случила тешка сообраќајна несреќа на магистралниот пат кај с. Трапчин Дол кичевско
-
Кичево2 дена(ФОТО) Вчера во Кичево во преполна сала и одличен амбиент се одржа првиот хуманитарен концерт на „Македонски Завет“ и „Патриотско Друштво“
-
Хороскоп2 денаМесечен Хороскоп (декември 2025)
-
Кичево4 часа(ФОТО) Конечно „ATVA Residence Hotel & Spa“ официјално отворен, уникатен модерен хотелски комплекс, уреден според највисоки светски стандарди
-
Хороскоп15 часаХороскоп за вторник (2 декември)
-
Здравје и убавина2 денаШто значи топла или превриена вода за човечкиот организам, еве неколку здравствени проблеми кои топлата вода може да ги реши
-
Кичево20 часаКК „Баскет Кичево“ започнува со тренинзи по термини во спортска сала, стани и ти дел од вистинска спортска приказна со искусни тренери
-
Здравје и убавина2 денаПробајте врз утринското кафе да му додадете парче чоколадо
