На денешен ден
Светот на денешен ден (19 ноември)

1600.- Роден е англискиот крал Чарлс I Стјуарт (Чарлс Стјуарт), чие авторитарно владеење (од 1625 година) предизвикало граѓанска војна меѓу ројалистите и парламентарците. По победата на армијата на Парламентот под водство на Оливер Кромвел, кралот бил осуден на смрт и погубен во 1649 година. 1711.- Роден е Михаил Василиевич Ломоносов, руски научник, поет и академик, светски познат енциклопедист. Автор е на првата руска граматика и основач на Московскиот универзитет (1755).
1809.- Во битката кај Окана, 30.000 војници на Наполеон победиле 50.000 Шпанци, по што Франција ја освоила цела Андалузија, освен пристанишниот град Кадиз.
1828.- На 31-годишна возраст од тифус умре австрискиот композитор Франц Петер Шуберт (Франц, Шуберт), еден од првите и најважни претставници на музичкиот романтизам. Неговиот богат опус (998 дела), создаден во краток творечки распон помеѓу 1810 и 1828 година, ги содржи речиси сите музички жанрови, меѓу кои најпознати се соло песните („Убавата мелничарка“, „Зимско патување“).
1885.- Во Српско-бугарската војна, српската војска била тешко поразена во битката кај Сливница.
1888.- Роден е кубанскиот велемајстор Хозе Раул Капабланка и Граупера, светски шампион во шах од 1921 до 1927 година, еден од најдобрите шахисти во светот.
1916.- Српските и руските единици ја ослободиле Битола од Бугарите во Првата светска војна.
1942.- Во Втората светска војна, советските трупи извршија моќен контранапад во Сталинград и ја опколија германската Шеста и четврта панцирска армија.
1944.- Претседателството на АВНОЈ на првото заседание во Белград донесе одлука на Јосип Броз Тито да му се додели титулата народен херој, на предлог на Антифашистичкото собрание на народното ослободување на Србија. Вториот Орден народен херој на Јосип Броз му беше доделен во 1972 година, а во 1977 година беше одликуван со третото херојско знаме.
1946.- Во Париз започна првата конференција на УНЕСКО.
1977.- Египетскиот претседател Анвар ел Садат (Анвар) пристигна во мировна мисија во Израел, како прв арапски лидер што ја посети таа земја. Посетата предизвика остри протести на Палестинците.
1984.- Во Мексико Сити, во експлозија на гас и пожар загинаа 550 луѓе, а 4.200 беа повредени.
1988.- Во Белград, на Ушќе, се одржа најголемата средба во низата вакви собири што тогашниот претседател на Сојузот на комунистите на Србија, Слободан Милошевиќ, ги организираше низ Србија во текот на годината. Во говорот на митингот, за кој се тврдеше дека има милион луѓе, Милошевиќ повика на одбрана на „српските национални интереси“, палејќи го „фитилот“ што ќе ја доведе земјата во состојба на хаос во наредниот период.
1990.- Водачите на НАТО и Варшавскиот пакт потпишаа договор за конвенционалните сили во Европа и за уништување на некои оружја и прогласија крај на „Студената војна“ на двата воени блока.
1994.- Советот за безбедност на ОН едногласно донесе резолуција со која се одобрува употребата на воздушните сили на НАТО на територијата на Краина во Хрватска, во зоните под заштита на ОН.
1995.- Бомбаш самоубиец влетал со камион со експлозив во египетската амбасада во Исламабад. Во експлозијата загинаа 16, а повредени се повеќе од 60 луѓе.
1996.- Со собирот на 35.000 луѓе во Ниш, започнаа протестите поради фалсификување на изборните резултати од вториот круг од локалните избори во Србија, на кои победи коалицијата „Заедно“. Протестите низ Србија, кои траеја три месеци, заедно со притисокот на меѓународната заедница, го принудија претседателот на Србија, Слободан Милошевиќ, да ја признае првата победа на опозицијата по укинувањето на социјалистичкиот режим на територијата на поранешна Југославија. на 11 февруари 1997 г.
1996.- За време на првата, историска средба меѓу папата Јован Павле Втори и кубанскиот претседател Фидел Кастро во Ватикан, поглаварот на Римокатоличката црква ја прифати поканата да ја посети комунистичка Куба.
1998.- Со сведочењето на независниот обвинител Кенет Стар (Кенет Стар), кој го обвини американскиот претседател Бил Клинтон (Бил Клинтон) за лажно сведочење и попречување на правдата, формално започна процесот на смена на шефот на државата, трет во историјата на САД. .
2000.- Илјадници Шпанци се собраа околу гробот на генералот Франциско Франко во Вале де лос Каидос по повод 25-годишнината од смртта на диктаторот.
2003.- Националното движење „Отпор“, кое водеше акции против поранешниот режим на Слободан Милошевиќ, прерасна во политичка партија. Со влегувањето во Демократската партија на 8 септември 2004 година, „Отпорот“ престана да постои.
2003.- Американски воен брод по речиси 30 години влезе во виетнамското пристаниште Хо Ши Мин (поранешен Сајгон).
2004.- Претседателот на Србија и Црна Гора (СЦГ) Светозар Маровиќ пристигна во Париз во посета на УНЕСКО. Тоа е прва официјална посета на Белград на таа организација по Втората светска војна.
2007.- Уапсен е Кије Сампан, еден од најблиските соработници на озлогласениот водач на Црвените Кмери, Пол Пот. Сампан беше петти од најблиските соработници на Пол Пот на кои им се судеше за злосторства за време на владеењето на теророт на Црвените Кмери од 1975 до 1979 година. година, во текот на која беа ликвидирани меѓу 1,4 и 1,7 милиони луѓе.
2009.- Белгискиот премиер Херман ван Ромпуј беше назначен за прв претседател на Европската унија.
2009.- Белгискиот премиер Херман ван Ромпуј беше назначен за прв претседател на Европската унија.
2014 – Умре американскиот режисер Мајк Николс (Мајк Николс), автор на филмови за кои ги доби наградите Еми, Греми, Оскар и Тони: „Дипломирал“ (1967), „Кој се плаши од Вирџинија Вулф? (1966), „Квака 22“ (1970), „Работно девојче“ (1988) и „Блискост“ (2004).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (20 мај)

Светот виден на денешен ден, 20-ти мај
📜 Среден и нов век
- 1349 – Цар Душан го прогласува Душановиот законик, еден од најважните правни документи во српската историја.
- 1498 – Васко де Гама пристигнува во Индија (Каликут), отворајќи нов морски пат околу Африка.
- 1506 – Почина Кристофоро Колумбо, откривачот на Америка.
✍️ Култура и филозофија
- 1799 – Роден е Оноре де Балзак, автор на Човечката комедија.
- 1806 – Роден е Џон Стјуарт Мил, филозоф, економист и застапник на утилитаризмот.
- 2005 – Почина Пол Рикер, француски филозоф и хуманист.
⚔️ Војни и политика
- 1834 – Почина Маркиз Ла Фајет, херој од Американската револуција.
- 1882 – Потпишан е Тројниот сојуз меѓу Германија, Австро-Унгарија и Италија.
- 1941 – Италија ја анектира Бока Которска за време на Втората светска војна.
- 1956 – САД изведуваат прва воздушна експлозија на хидрогенска бомба.
- 1999 – НАТО напад врз болница во Белград, при што загинаа пациенти.
🌍 Независности и државни промени
- 1902 – Куба станува република; САД ги повлекуваат трупите.
- 1927 – Велика Британија ја признава независноста на Саудиска Арабија.
- 2002 – Источен Тимор прогласува независност.
- 2000 – Тајван инаугурира прв демократски избран претседател од опозицијата.
🧑🤝🧑 Друштвени и економски настани
- 1980 – Референдумот во Квебек – 60% против независност од Канада.
- 1989 – Србија издава заем за економско заживување – никогаш не е вратен.
- 1995 – Ебола карантин во Заир.
- 2015 – Големите банки признаваат вина за валутни манипулации, казна од 5,7 милијарди долари.
🎨 Кражби и културни загуби
- 2010 – Во Париз одземени, односно украдени 5 слики вредни 100 милиони евра, меѓу нив дела од Пикасо, Матис, Модиљани и други.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (18 мај)

Култура и уметност
-
1799 – Смртта на Пјер Бомарше, драматург чија работа инспирирала класични опери како „Севилскиот бербер“ (Росини) и „Фигаровата свадба“ (Моцарт).
-
1911 – Почина Густав Малер, влијателен австриски композитор и диригент.
-
1995 – Почина Александар Годунов, познат балетски танчер кој доживеа успех и на запад по бегството од СССР.
Политика и конфликти
-
1803 – Велика Британија ѝ објави војна на Франција, со што се заострија Наполеонските војни.
-
1804 – Наполеон е прогласен за император.
-
1944 – Протерување на Татарите од Крим од страна на СССР, што останува едно од најконтроверзните етнички чистки во историјата на регионот.
-
1996 – Радован Караџиќ се повлекува од функцијата претседател на РС поради меѓународен притисок.
-
2000 – СБ на ОН воведува ембарго за оружје за Етиопија и Еритреја, поради нивната гранична војна.
Наука и технологија
-
1974 – Индија го извршува својот прв нуклеарен тест, станувајќи шеста нуклеарна сила.
-
1998 – Тужба против Мајкрософт за монополско однесување, значајна пресвртница во правната историја на технолошките гиганти.
Човекови права и меѓународна правда
-
1954 – Стапува во сила Европската конвенција за човекови права.
-
2010 – Обама го потпишува Законот за слобода на печатот, именуван по новинарот Даниел Перл.
-
2011 – Пресуда против Аугустин Бизмунг, поврзана со геноцидот во Руанда.
Родени
-
1836 – Вилхелм Штајниц, првиот официјален светски шампион во шах.
-
1868 – Николај II, последниот руски цар.
-
1872 – Бертран Расел, добитник на Нобелова награда и познат филозоф.
-
1883 – Валтер Гропиус, основач на Баухаус и визионер во архитектурата.
-
1919 – Марго Фонтејн, легендарна балерина.
-
1920 – Карол Војтила, идниот папа Јован Павле II.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (17 мај)

Светот виден во рубриката „На денешен ден“ за 17-ти мај
🎨 Култура и уметност
-
1510 – Смртта на Сандро Ботичели, еден од најголемите ренесансни сликари. Неговите дела, особено Раѓањето на Венера, се симболи на хуманизмот и естетиката на Ренесансата.
-
1866 – Роден е Ерик Сати, француски композитор чие дело има големо влијание врз модерната музика.
-
2012 – Почина Дона Самер, диско икона со глобално влијание во поп културата.
⚕️ Медицина и наука
-
1749 – Роден е Едвард Џенер, пионер на имунизацијата, чиј изум – вакцината против сипаници – го променил текот на медицинската историја.
⚔️ Политика и воени настани
-
1814 – Норвешка прогласува независност и усвојува устав – значаен момент во историјата на скандинавските земји.
-
1838 – Смртта на Талеран, еден од највештите дипломати на Франција, со улога во реставрацијата по Наполеон.
-
1940 – Германските трупи влегуваат во Брисел – дел од брзото напредување на нацистичка Германија во Втората светска војна.
-
1949 – Обединетото Кралство ја признава независноста на Република Ирска.
-
1997 – Лоран Кабила ја презема власта во Заир, кој се преименува во Демократска Република Конго.
📺 Технологија и медиуми
-
1965 – Првото емитување во боја од Велика Британија до САД – голем чекор во глобалната телевизиска технологија.
-
2000 – Српската влада ја презема РТВ „Студио Б“, симболичен настан за медиумската слобода во Србија.
⚖️ Човекови права и општествени промени
-
1954 – Пресудата Brown v. Board of Education од Врховниот суд на САД ја укинува расната сегрегација во училиштата – историски момент во движењето за граѓански права.
-
2004 – Масачусетс стана првата американска држава што легализира истополови бракови.
-
2009 – За прв пат, жени се избрани во парламентот на Кувајт – голем напредок во правата на жените на Блискиот Исток.
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за вторник (20 мај)
-
Македонија2 дена
Во автобус со турски државјани во Охрид починал турист кој бил дел од групата
-
Македонија2 дена
МВР: Со „БМВ“ возел 111 км/ч на место каде е дозволено 50 км/ч
-
Македонија1 ден
Од вечерва бензин 95 и дизел поскапуваат, ова е новата цена за литар
-
Lifestyle2 дена
Дали рчите во сон? Причина може да биде оваа секојдневна навика
-
Храна1 ден
Следните 6 витамини се најзастапени во магдоносот, истиот може да помогне при висок крвен притисок
-
Скопје2 дена
Универзитетската клиника за урологија стана лиценциран центар за поставување на уринарен сфинктер
-
Хороскоп53 минути
Хороскоп за среда (21 март)