Следете не

На денешен ден

Светот „На денешен ден“ – 8 март

Објавено пред

на

1500.- Португалскиот морепловец Педро Алварез Кабрал (Кабрал) тргнал од Лисабон на патување во Индија. Менувајќи ја претходно познатата рута, тој се оддалечил од африканскиот брег кон запад, кон Јужна Америка и така го открил денешен Бразил, прогласувајќи го за португалска колонија. Истата година, бразилскиот брег бил откриен од Шпанецот Висенте Пинзон (Висенте).

1846.- Во Белград е отворена првата читална во Србија, наречена Српска читална, подоцна Белградска читална.

1879.- Роден е српскиот сликар и скулптор Михаило Миловановиќ, еден од основачите на Друштвото на ликовните уметници на Србија, воен сликар на Врховната команда на српската војска во Првата светска војна, автор на познатите портрети на српските војводи Радомир Путник. , Живојин Мишиќ, Степа Степановиќ и Петар Бојовиќ, кралот Петар I Караѓорѓевиќ и регентот Александар Караѓорѓевиќ.

1879.- Роден е германскиот хемичар и физичар Ото Хан, кој заедно со Фриц Штрасман во 1939 година ја откриле фисијата на јадрото на атомите на ураниум со помош на неутрони, со што ја отвориле ерата на нуклеарните реактори. Добитник е на Нобеловата награда за хемија во 1944 година.

1889.- Умре шведскиот бродски инженер и пронаоѓач Џон Ериксон, пронаоѓач на првата успешна бродска завртка.

1910.- Во Копенхаген, на иницијатива на германската револуционерка Клара Цеткин, била одржана Втората конференција на жените социјалисти. На оваа конференција беше воспоставен празникот Денот на жената во спомен на демонстрациите на Американките во Чикаго на 8 март 1909 година. Првото одбележување на Денот на жената во Србија се одржа во 1914 година.

1917.- Со немири и штрајкови во Петроград, во Русија започна „Февруарската револуција“.

1921.- Француските трупи влегле во Дизелдорф и во другите градови во Рур, откако Германија не платила воена отштета, како што налага Версајскиот мировен договор потпишан по Првата светска војна.

1922.- Во Загреб со бесење беше погубен Алија Алијагиќ, кој во 1921 година во Делнице го уби југословенскиот министер за внатрешни работи Милорад Драшковиќ, креаторот на Обзнана, владин декрет за забрана на работата на Комунистичката партија на Југославија.

1942.- Во Втората светска војна, јапонските трупи го окупираа главниот град на Бурма, Рангун, еден ден откако Британците го напуштија градот.

1942.- Умре кубанскиот велемајстор Хозе Раул Капабланка, светски шампион во шах од 1921 до 1927 година, кој ја освои титулата победувајќи го германскиот велемајстор Емануел Ласкер, а загуби од рускиот велемајстор Александар Алехин.

1950.- Советскиот маршал Климент Ворошилов објавил дека СССР тестирал атомска бомба во септември 1949 година, во време кога се сметало дека САД се единствената земја што поседува нуклеарно оружје.

1965 – 3.500 американски маринци слетаа во Јужен Виетнам, со што започна масовното вклучување на американските копнени трупи во Виетнамската војна. До почетокот на 1968 година, бројот на американски војници во Јужен Виетнам се искачи на 525.000.

1971 – Боксерот Џо Фрејзер го победи Мухамед Али и ја освои титулата апсолутен светски шампион во тешка категорија. Во „натпреварот на векот“ во њујоршкиот Медисон Сквер Гарден, Али се обиде да ја врати титулата светски шампион што му беше одземена во 1968 година поради одбивањето да оди во Виетнамската војна. Но, тој не можеше да ја врати старата форма, беше побавен и потежок од претходно и Фрејзер победи со одлука на судиите по 15 рунди.

1973.- Едно лице загина, а 238 се повредени во експлозија на автомобил-бомба, поставена од припадници на ИРА пред седиштето на Олд Бејли и Скотланд Јард во Лондон.

1993.- Со посредство на Меѓународниот комитет на Црвениот крст, од логорите во Босна и Херцеговина беа ослободени 5.540 затвореници притворени за време на војната во Босна. Според сознанијата на таа организација, уште 3.100 затвореници останале притворени во српски, хрватски и муслимански логори.

1994.- Повеќе од 100 интелектуалци од целиот свет потпишаа Апел до сите европски влади и ОН со барање да спречат масакри во Босна и на територијата на цела поранешна Југославија и СР Југославија да им го предаде тешкото оружје на ОН. Доколку југословенските власти одбијат, беше побарано неговото оружје да биде уништено со воздушно бомбардирање, „што е можно повеќе спасувајќи човечки животи“.

1999.- Во операција на Блицкриг, армијата на Шри Ланка зазеде повеќе од 500 квадратни километри територија на северот на земјата, која беше под контрола на сепаратистичката герилска група Тамилски тигри. Од 1983 година, околу 57.000 луѓе загинаа во судирите меѓу сепаратистите и владините сили.

2001.- НАТО одобри влез на југословенските воено-полициски сили во првиот сектор на копнената безбедносна зона на административната граница на Србија и Косово. Копнената безбедносна зона е формирана врз основа на Кумановскиот договор, кој беше потпишан во јуни 1999 година од страна на НАТО и Југословенската армија по завршувањето на воздушните напади на НАТО врз СР Југославија. Југословенските сили влегоа во првиот сектор на 14 март.

2001.- Меѓународниот суд за воени злосторства во Хаг формираше специјален тим за истрага на злосторствата на Ослободителната војска на Косово. Првото обвинение против Албанците од Косово беше покренато во февруари 2003 година.

2004 – Трибуналот во Хаг ги обвини обвиненијата против хрватските генерали Младен Маркач и Иван Чермак, за злосторства против српските цивили во Книнска Краина за време на воената операција Бура во август 1995 година. нив, Чермак 2011 година, а Маркача една година подоцна.

2005.- Во специјална операција во Чеченија, беше убиен сепаратистичкиот водач Аслан Масхадов, кого Москва го обвини за серија смртоносни напади во Русија, вклучително и киднапирање на училиште во Беслан, кога загинаа околу 400 заложници, од кои половината беа деца.

2010 – Најмалку 500 луѓе загинаа во верски конфликти во централна Нигерија.

2013.- Почина Евалд Хајнрих фон Клајст, последниот жив учесник во неуспешниот обид за атентат врз Адолф Хитлер во 1944 година.

2014 – Авион на Малезија ерлајнс со 239 патници и членови на екипажот на линијата Куала Лумпур – Пекинг изгуби контакт со контролата на летање во Виетнам. И покрај обемната потрага во која беа вклучени неколку земји, неговата судбина остана непозната.

2017 година – Велика Британија и должи близу две милијарди евра на Европската унија поради ненаплата на царините за кинеската стока која преку таа земја влегла на пазарот на ЕУ.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

На денешен ден8 часа

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед...

Хороскоп9 часа

Хороскоп за петок (27 јуни)

ОВЕН Не се вознемирувајте премногу ако некој ве разочара утрово. Сочувството, разбирањето и општата помош што сте подготвени да им...

Македонија17 часа

Нов случај на измама: Старица дала огромна сума пари на таканаречен лекар кој и кажал лоша вест за ќерката

На 25.06.2025 во 18.30 часот во СВР Скопје 83-годишна жена пријави дека од страна на едно лице била измамена за...

На денешен ден1 ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за четврток (26 јуни)

Овен Вашата загриженост може негативно да се одрази на ситуацијата на работа бидејќи на колегите им правите притисок без потреба....

Кичево2 дена

(ФОТО) Гори ниска шума и дива депонија во атарот на с.Туин кичевско, ТППЕ Кичево уште на терен

Пред неполни два часа повик за настанат пожар во атарот на с.Туин кичевско добила дежурната екипа на ТППЕ Кичево, која...

Спорт2 дена

Прв семинар на „ФФМ“ во Македонија за „ВАР“ обука и сертификација на судии под водство на „ФИФА“ инструктор

Фудбалската федерација на Македонија (ФФМ) за првпат организираше официјален ВАР семинар, што претставува важен чекор кон воведување на ВАР технологијата...

Спорт2 дена

Нејмар потпиша нов договор, сепак останува дома

Нејмар сепак реши да остане во Сантос уште шест месеци. Повиците од европските клубови ги остави зад себе, а љубовта...

Lifestyle2 дена

Како да го разладите домот без клима: Три едноставни трикови

Температурите се зголемуваат, а престојот во затворен простор сè повеќе наликува на престој на директно сонце. Ако немате клима уред,...

Македонија2 дена

Во Охрид вчера се случила сообраќајка помеѓу моторџија и велосипедист

На 24.06.2025 околу 19:00 часот, на улицата „7 ноември“ во Охрид, случена е сообраќајна несреќа помеѓу мопед со охридски регистарски...

НАЈЧИТАНИ