На денешен ден
Светот „На денешен ден“ – 8 март

1500.- Португалскиот морепловец Педро Алварез Кабрал (Кабрал) тргнал од Лисабон на патување во Индија. Менувајќи ја претходно познатата рута, тој се оддалечил од африканскиот брег кон запад, кон Јужна Америка и така го открил денешен Бразил, прогласувајќи го за португалска колонија. Истата година, бразилскиот брег бил откриен од Шпанецот Висенте Пинзон (Висенте).
1846.- Во Белград е отворена првата читална во Србија, наречена Српска читална, подоцна Белградска читална.
1879.- Роден е српскиот сликар и скулптор Михаило Миловановиќ, еден од основачите на Друштвото на ликовните уметници на Србија, воен сликар на Врховната команда на српската војска во Првата светска војна, автор на познатите портрети на српските војводи Радомир Путник. , Живојин Мишиќ, Степа Степановиќ и Петар Бојовиќ, кралот Петар I Караѓорѓевиќ и регентот Александар Караѓорѓевиќ.
1879.- Роден е германскиот хемичар и физичар Ото Хан, кој заедно со Фриц Штрасман во 1939 година ја откриле фисијата на јадрото на атомите на ураниум со помош на неутрони, со што ја отвориле ерата на нуклеарните реактори. Добитник е на Нобеловата награда за хемија во 1944 година.
1889.- Умре шведскиот бродски инженер и пронаоѓач Џон Ериксон, пронаоѓач на првата успешна бродска завртка.
1910.- Во Копенхаген, на иницијатива на германската револуционерка Клара Цеткин, била одржана Втората конференција на жените социјалисти. На оваа конференција беше воспоставен празникот Денот на жената во спомен на демонстрациите на Американките во Чикаго на 8 март 1909 година. Првото одбележување на Денот на жената во Србија се одржа во 1914 година.
1917.- Со немири и штрајкови во Петроград, во Русија започна „Февруарската револуција“.
1921.- Француските трупи влегле во Дизелдорф и во другите градови во Рур, откако Германија не платила воена отштета, како што налага Версајскиот мировен договор потпишан по Првата светска војна.
1922.- Во Загреб со бесење беше погубен Алија Алијагиќ, кој во 1921 година во Делнице го уби југословенскиот министер за внатрешни работи Милорад Драшковиќ, креаторот на Обзнана, владин декрет за забрана на работата на Комунистичката партија на Југославија.
1942.- Во Втората светска војна, јапонските трупи го окупираа главниот град на Бурма, Рангун, еден ден откако Британците го напуштија градот.
1942.- Умре кубанскиот велемајстор Хозе Раул Капабланка, светски шампион во шах од 1921 до 1927 година, кој ја освои титулата победувајќи го германскиот велемајстор Емануел Ласкер, а загуби од рускиот велемајстор Александар Алехин.
1950.- Советскиот маршал Климент Ворошилов објавил дека СССР тестирал атомска бомба во септември 1949 година, во време кога се сметало дека САД се единствената земја што поседува нуклеарно оружје.
1965 – 3.500 американски маринци слетаа во Јужен Виетнам, со што започна масовното вклучување на американските копнени трупи во Виетнамската војна. До почетокот на 1968 година, бројот на американски војници во Јужен Виетнам се искачи на 525.000.
1971 – Боксерот Џо Фрејзер го победи Мухамед Али и ја освои титулата апсолутен светски шампион во тешка категорија. Во „натпреварот на векот“ во њујоршкиот Медисон Сквер Гарден, Али се обиде да ја врати титулата светски шампион што му беше одземена во 1968 година поради одбивањето да оди во Виетнамската војна. Но, тој не можеше да ја врати старата форма, беше побавен и потежок од претходно и Фрејзер победи со одлука на судиите по 15 рунди.
1973.- Едно лице загина, а 238 се повредени во експлозија на автомобил-бомба, поставена од припадници на ИРА пред седиштето на Олд Бејли и Скотланд Јард во Лондон.
1993.- Со посредство на Меѓународниот комитет на Црвениот крст, од логорите во Босна и Херцеговина беа ослободени 5.540 затвореници притворени за време на војната во Босна. Според сознанијата на таа организација, уште 3.100 затвореници останале притворени во српски, хрватски и муслимански логори.
1994.- Повеќе од 100 интелектуалци од целиот свет потпишаа Апел до сите европски влади и ОН со барање да спречат масакри во Босна и на територијата на цела поранешна Југославија и СР Југославија да им го предаде тешкото оружје на ОН. Доколку југословенските власти одбијат, беше побарано неговото оружје да биде уништено со воздушно бомбардирање, „што е можно повеќе спасувајќи човечки животи“.
1999.- Во операција на Блицкриг, армијата на Шри Ланка зазеде повеќе од 500 квадратни километри територија на северот на земјата, која беше под контрола на сепаратистичката герилска група Тамилски тигри. Од 1983 година, околу 57.000 луѓе загинаа во судирите меѓу сепаратистите и владините сили.
2001.- НАТО одобри влез на југословенските воено-полициски сили во првиот сектор на копнената безбедносна зона на административната граница на Србија и Косово. Копнената безбедносна зона е формирана врз основа на Кумановскиот договор, кој беше потпишан во јуни 1999 година од страна на НАТО и Југословенската армија по завршувањето на воздушните напади на НАТО врз СР Југославија. Југословенските сили влегоа во првиот сектор на 14 март.
2001.- Меѓународниот суд за воени злосторства во Хаг формираше специјален тим за истрага на злосторствата на Ослободителната војска на Косово. Првото обвинение против Албанците од Косово беше покренато во февруари 2003 година.
2004 – Трибуналот во Хаг ги обвини обвиненијата против хрватските генерали Младен Маркач и Иван Чермак, за злосторства против српските цивили во Книнска Краина за време на воената операција Бура во август 1995 година. нив, Чермак 2011 година, а Маркача една година подоцна.
2005.- Во специјална операција во Чеченија, беше убиен сепаратистичкиот водач Аслан Масхадов, кого Москва го обвини за серија смртоносни напади во Русија, вклучително и киднапирање на училиште во Беслан, кога загинаа околу 400 заложници, од кои половината беа деца.
2010 – Најмалку 500 луѓе загинаа во верски конфликти во централна Нигерија.
2013.- Почина Евалд Хајнрих фон Клајст, последниот жив учесник во неуспешниот обид за атентат врз Адолф Хитлер во 1944 година.
2014 – Авион на Малезија ерлајнс со 239 патници и членови на екипажот на линијата Куала Лумпур – Пекинг изгуби контакт со контролата на летање во Виетнам. И покрај обемната потрага во која беа вклучени неколку земји, неговата судбина остана непозната.
2017 година – Велика Британија и должи близу две милијарди евра на Европската унија поради ненаплата на царините за кинеската стока која преку таа земја влегла на пазарот на ЕУ.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 19 август

На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
⚔️ Империјализам и воени конфликти
-
14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.
-
636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.
-
1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.
-
1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.
🧠 Наука и техника
-
1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.
-
1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.
-
1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.
🎭 Култура и уметност
-
1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.
-
1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.
-
1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.
-
2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.
🌍 Политички превирања и државни удари
-
1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.
-
1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.
-
2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.
✈️ Технологија и летови
-
1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.
-
1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 14 август

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Историски битки и политички настани
-
1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.
-
1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.
-
1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.
-
1941 – Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.
-
1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.
-
1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.
-
2015 – САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.
⚔️ Воени конфликти и кризи
-
1900 – Крај на Боксерската буна.
-
1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.
-
2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.
-
2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.
🧪 Наука и технологија
-
1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.
-
1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.
-
1893 – Франција воведува први регистарски таблички.
🧍♂️ Значајни личности (родени/починати)
-
1777 – Ерстед (научник)
-
1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.
-
1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.
-
2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.
-
2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.
-
2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.
🌍 Катастрофи и трагедии
-
2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).
-
2017 – Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).
-
2018 – Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).
-
2021 – Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).
-
2022 – Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
-
Хороскоп22 часа
Хороскоп за среда (20 август)
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за вторник (19 август)
-
Спорт2 дена
(ВИДЕО) Кичевски „ФК Напредок“ со полна пареа ги започна припремите за новата сезона, сонот е познат – „Враќање на победничките патеки“
-
Македонија1 ден
МВР соопшти за деталите околу сообраќајката кај с.Ботун на магистралниот пат Охрид-Кичево, каде учесници беа два автомобили и едно тешко товарно возило
-
Кичево11 часа
Претставници од КУД „Бисер“ – Кичево се натпреваруваат за најубава народна носија на фестивалот во Полска, да им дадеме македонска поддршка
-
Кичево7 часа
Непланиран времен прекин на електрична енергија во кичевските села Вранештица, Цер, Кладник и околината
-
Култура1 ден
Денес е празник, „Преображение Господово“ – За многу години!
-
Lifestyle1 ден
Грешки што ги правиме при нанесување дезодоранс – една е особено опасна