На денешен ден
Светот „На денешен ден“ – 8 март
1500.- Португалскиот морепловец Педро Алварез Кабрал (Кабрал) тргнал од Лисабон на патување во Индија. Менувајќи ја претходно познатата рута, тој се оддалечил од африканскиот брег кон запад, кон Јужна Америка и така го открил денешен Бразил, прогласувајќи го за португалска колонија. Истата година, бразилскиот брег бил откриен од Шпанецот Висенте Пинзон (Висенте).
1846.- Во Белград е отворена првата читална во Србија, наречена Српска читална, подоцна Белградска читална.
1879.- Роден е српскиот сликар и скулптор Михаило Миловановиќ, еден од основачите на Друштвото на ликовните уметници на Србија, воен сликар на Врховната команда на српската војска во Првата светска војна, автор на познатите портрети на српските војводи Радомир Путник. , Живојин Мишиќ, Степа Степановиќ и Петар Бојовиќ, кралот Петар I Караѓорѓевиќ и регентот Александар Караѓорѓевиќ.
1879.- Роден е германскиот хемичар и физичар Ото Хан, кој заедно со Фриц Штрасман во 1939 година ја откриле фисијата на јадрото на атомите на ураниум со помош на неутрони, со што ја отвориле ерата на нуклеарните реактори. Добитник е на Нобеловата награда за хемија во 1944 година.
1889.- Умре шведскиот бродски инженер и пронаоѓач Џон Ериксон, пронаоѓач на првата успешна бродска завртка.
1910.- Во Копенхаген, на иницијатива на германската револуционерка Клара Цеткин, била одржана Втората конференција на жените социјалисти. На оваа конференција беше воспоставен празникот Денот на жената во спомен на демонстрациите на Американките во Чикаго на 8 март 1909 година. Првото одбележување на Денот на жената во Србија се одржа во 1914 година.
1917.- Со немири и штрајкови во Петроград, во Русија започна „Февруарската револуција“.
1921.- Француските трупи влегле во Дизелдорф и во другите градови во Рур, откако Германија не платила воена отштета, како што налага Версајскиот мировен договор потпишан по Првата светска војна.
1922.- Во Загреб со бесење беше погубен Алија Алијагиќ, кој во 1921 година во Делнице го уби југословенскиот министер за внатрешни работи Милорад Драшковиќ, креаторот на Обзнана, владин декрет за забрана на работата на Комунистичката партија на Југославија.
1942.- Во Втората светска војна, јапонските трупи го окупираа главниот град на Бурма, Рангун, еден ден откако Британците го напуштија градот.
1942.- Умре кубанскиот велемајстор Хозе Раул Капабланка, светски шампион во шах од 1921 до 1927 година, кој ја освои титулата победувајќи го германскиот велемајстор Емануел Ласкер, а загуби од рускиот велемајстор Александар Алехин.
1950.- Советскиот маршал Климент Ворошилов објавил дека СССР тестирал атомска бомба во септември 1949 година, во време кога се сметало дека САД се единствената земја што поседува нуклеарно оружје.
1965 – 3.500 американски маринци слетаа во Јужен Виетнам, со што започна масовното вклучување на американските копнени трупи во Виетнамската војна. До почетокот на 1968 година, бројот на американски војници во Јужен Виетнам се искачи на 525.000.
1971 – Боксерот Џо Фрејзер го победи Мухамед Али и ја освои титулата апсолутен светски шампион во тешка категорија. Во „натпреварот на векот“ во њујоршкиот Медисон Сквер Гарден, Али се обиде да ја врати титулата светски шампион што му беше одземена во 1968 година поради одбивањето да оди во Виетнамската војна. Но, тој не можеше да ја врати старата форма, беше побавен и потежок од претходно и Фрејзер победи со одлука на судиите по 15 рунди.
1973.- Едно лице загина, а 238 се повредени во експлозија на автомобил-бомба, поставена од припадници на ИРА пред седиштето на Олд Бејли и Скотланд Јард во Лондон.
1993.- Со посредство на Меѓународниот комитет на Црвениот крст, од логорите во Босна и Херцеговина беа ослободени 5.540 затвореници притворени за време на војната во Босна. Според сознанијата на таа организација, уште 3.100 затвореници останале притворени во српски, хрватски и муслимански логори.
1994.- Повеќе од 100 интелектуалци од целиот свет потпишаа Апел до сите европски влади и ОН со барање да спречат масакри во Босна и на територијата на цела поранешна Југославија и СР Југославија да им го предаде тешкото оружје на ОН. Доколку југословенските власти одбијат, беше побарано неговото оружје да биде уништено со воздушно бомбардирање, „што е можно повеќе спасувајќи човечки животи“.
1999.- Во операција на Блицкриг, армијата на Шри Ланка зазеде повеќе од 500 квадратни километри територија на северот на земјата, која беше под контрола на сепаратистичката герилска група Тамилски тигри. Од 1983 година, околу 57.000 луѓе загинаа во судирите меѓу сепаратистите и владините сили.
2001.- НАТО одобри влез на југословенските воено-полициски сили во првиот сектор на копнената безбедносна зона на административната граница на Србија и Косово. Копнената безбедносна зона е формирана врз основа на Кумановскиот договор, кој беше потпишан во јуни 1999 година од страна на НАТО и Југословенската армија по завршувањето на воздушните напади на НАТО врз СР Југославија. Југословенските сили влегоа во првиот сектор на 14 март.
2001.- Меѓународниот суд за воени злосторства во Хаг формираше специјален тим за истрага на злосторствата на Ослободителната војска на Косово. Првото обвинение против Албанците од Косово беше покренато во февруари 2003 година.
2004 – Трибуналот во Хаг ги обвини обвиненијата против хрватските генерали Младен Маркач и Иван Чермак, за злосторства против српските цивили во Книнска Краина за време на воената операција Бура во август 1995 година. нив, Чермак 2011 година, а Маркача една година подоцна.
2005.- Во специјална операција во Чеченија, беше убиен сепаратистичкиот водач Аслан Масхадов, кого Москва го обвини за серија смртоносни напади во Русија, вклучително и киднапирање на училиште во Беслан, кога загинаа околу 400 заложници, од кои половината беа деца.
2010 – Најмалку 500 луѓе загинаа во верски конфликти во централна Нигерија.
2013.- Почина Евалд Хајнрих фон Клајст, последниот жив учесник во неуспешниот обид за атентат врз Адолф Хитлер во 1944 година.
2014 – Авион на Малезија ерлајнс со 239 патници и членови на екипажот на линијата Куала Лумпур – Пекинг изгуби контакт со контролата на летање во Виетнам. И покрај обемната потрага во која беа вклучени неколку земји, неговата судбина остана непозната.
2017 година – Велика Британија и должи близу две милијарди евра на Европската унија поради ненаплата на царините за кинеската стока која преку таа земја влегла на пазарот на ЕУ.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
-
Кичево2 денаЦУК со известување за изминатото деноноќие, во Кичево побарана била општинска интервенција во делот на ул. „Прилепска“
-
Хороскоп2 денаХороскоп за четврток (20 ноември)
-
Хороскоп24 часаХороскоп за петок (21 ноември)
-
Без категорија23 часаЖолта предупредувачка фаза поради најавените обилни врнежи од дожд и силниот ветер, локално процесите ќе бидат во форма на невреме
-
Македонија1 денДржавниот пазарен инспекторат изврши инспекциски надзори во пет градови, затекнати биле низа неправилности кај 16 правни субјекти кои продавале тутунски производи
-
На денешен ден2 денаСветот на денешен ден (20 ноември)
-
Култура23 часаДенес се празнува Св.Архангел Михаил, домаќини нека Ви е на помош празникот на војводата на сите ангели!
-
Спорт1 денДанска првиот предизвик за „рисовите“ во март, за пласман на големиот мундијал во САД, Мексико и Канада
