Свет
Светскиот ден на водата, и покрај бројните извори на подземни води – милијарди немаат пристап до нea
Иако е постигнат значителен напредок во зголемувањето на пристапот до чиста вода за пиење и канализација, милијарди луѓе, главно во руралните области, сè уште немаат пристап до овој единствен ресурс. Во светот, секој трет човек нема пристап до безбедна вода за пиење, две од пет лица немаат основни услови за миење раце со сапун и вода, а повеќе од 673 милиони луѓе се без тоалети.
Пандемијата на коронавирус ја покажа критичната важност на санитарните услови, хигиената и соодветниот пристап до чиста вода за превенција и контрола на болестите.
Хигиената на рацете спасува животи. Според Светската здравствена организација, миењето раце е една од најефикасните активности што можете да ги преземете за да го намалите ширењето на патогени и да спречите инфекции, вклучително и коронавирус. Сепак, милијарди луѓе сè уште немаат безбедна вода, а средствата за третман на водата се несоодветни.
Меѓународниот ден на водата, 22 март, е датум за славење на водата и подигање на свеста за проблемот на заедниците кои живеат без пристап до безбедни извори на вода.
На Конференцијата на ОН во Рио де Жанеиро во 1993 година, беше одлучено да се одбележува Денот на водата секоја година, а преку повеќе од 30 свои организации, Обединетите нации го решаваат прашањето за водата преку извештаи, нагласувајќи ја важноста на овој ресурс, потсетувајќи дека еден од Целите за планетарен одржлив развој до 2030 година е општиот пристап до чиста вода во соодветни санитарни услови.
Годинава фокусот е на подземните води, а слоганот „Направи ги невидливи видливи“ ја нагласува нејзината важност.Речиси сите моментални слатки води во светот се подземни води и се основа за снабдување со вода за пиење, канализациски системи, земјоделство, индустрија и екосистеми.
Во многу области, подземните води се користат прекумерно и нерационално, а нивниот недостаток би претставувал проблем за човештвото кој би бил решен со децении, па дури и со векови.
На Светскиот ден на водата, новиот извештај на Water Aid и Британскиот геолошки институт открива дека повеќето земји во Африка имаат доволно резерви на подземни води за да се справат со суши најмалку пет години, а некои земји и до 50 години.
Подземните води како „полиса за осигурување“
Извештајот покажува дека подземните води, кои постојат речиси насекаде под земја, можат да спасат стотици илјади животи и да бидат „глобална полиса за осигурување“ од ефектите на климатските промени.
Според извештајот, повеќето земји во Африка имаат доволно подземни води за луѓето не само да преживеат периоди на суша, туку и да напредуваат со нивната паметна употреба.
Етиопија и Мадагаскар – каде што само околу половина од населението има чиста вода во близина на своите домови – и големи делови од Мали и Нигерија имаат доволно подземни води за да ја задоволат побарувачката во следните 50 години.
Секоја субсахарска земја во Африка може да снабдува секој човек со 130 литри вода за пиење дневно од подземните води. Ова значи дека подземните води би можеле да обезбедат заштита од климатските промени во годините што доаѓаат, дури и во услови без дожд.
Извештајот исто така објаснува дека додека подземните води во субсахарска Африка во голема мера се недоволно искористени, прекумерната употреба е широко распространета во другите делови на светот – главно во Јужна Азија. Овој фактор, заедно со недостатокот на регулатива и недоволната експертиза и инвестиции, често доведува до лошо управување, контаминација и загадување – со потенцијално разорни последици.
Во други региони, подземните води се природно загадени со арсен и флуор, што може да доведе до болести, па дури и до смрт, предупредува извештајот.
И во Јужна Азија и во Африка, подземните води се ранливи на загадување од ѓубрива и пестициди поради интензивното земјоделство, токсичните хемикалии и лошо регулираното индустриско функционирање. Дополнителни отежнувачки фактори се лошите санитарни услови и немањето канализациони мрежи.
Извештајот ја нагласува потребата од зголемување на финансиските средства за вода и канализација за маргинализираните заедници преку фиксен процент од годишните владини буџети и од меѓународните донатори и од приватниот сектор.
Исто така, се нагласува дека инвестирањето во одговорен третман на подземните води, знаење, експертиза, финансиска и институционална поддршка – се клучни за обезбедување на спасувачки, одржлива и безбедна вода и санитација за заедниците кои живеат на првата линија на одбрана од климатската криза.
/rts.rs/
Свет
Гигантската ракета „Старшип“ на SpaceX во вторник навечер успешно го изведе својот десетти пробен лет

Колосот висок околу 120 метри тргна од космодромот „Старбејс“ во Тексас, заедно со новооснованиот град што расте околу него, точно во 19:30 часот по источна временска зона. Полетувањето беше поддржано од 33 „Раптор“ мотори на метан, а по приближно три минути лет беше извршено раздвојувањето на засилувачот и горниот степен.
При враќањето, бустерот „Суперхеви“ првпат изведе специјален маневар – наместо да слета со истите мотори, намерно ги исклучи и се префрли на резервните. Овој експеримент треба да им даде на инженерите увид во тоа како системот реагира при евентуален дефект. Маневарот се одвиваше како што беше планирано, а 75-метарскиот бустер прецизно заврши во Мексиканскиот Залив.
Горниот степен – исто така наречен „Старшип“ – стигна во орбитата и таму за првпат го отвори товарниот отсек, сличен на дозерка за „Пез“ бонбони, од каде беа ослободени осум тест сателити што имитираат маса на „Старлинк“. Тоа е демонстрација што SpaceX долго ја планираше, но не успеваше да ја реализира во претходните летови. Дополнително, еден „Раптор“ мотор беше повторно запален во вселенски услови, пред леталото да биде насочено кон Индискиот Океан, каде што по ударот се преврте и експлодираше.
За време на повторното влегување во атмосферата, надворешноста на леталото беше изложена на екстремни температури, што овозможи значајно тестирање на надградениот термички штит. Инженерите намерно отстранија дел од плочките и поставија нови метални и активнo ладени елементи, за да ја оценат издржливоста на обвивката.
Најголемото достигнување сепак беше тоа што „Старшип“ ја заврши целата мисија и се спушти во Индискиот Океан без губење на врската со контролниот центар – нешто што SpaceX го смета за клучна пресвртница во развојот на ракетата.
Извор: spaceflightnow.com
Свет
„Етериумот“ бележи значителен раст, ентузијазмот на инвеститорите се зголемува

„Етериум“, втората најголема криптовалута според пазарната капитализација, забележа раст од 6% и се тргува над 4.680 долари по токен — многу блиску до рекордното ниво достигнато во 2021 година.
Според аналитичарот Том Ли, голем дел од крипто-проектите и стабилните дигитални токени на Вол Стрит, кои се поддржани од средства како американскиот долар, се градат врз инфраструктурата на Ethereum.
Матичниот токен на оваа платформа, етер (ETH), порасна за над 50% откако беше донесен Законот GENIUS минатиот месец. Овој закон обезбедува регулаторна поддршка за индустријата на стабилни токени, што придонесе за зголемена доверба кај инвеститорите.
Дополнително, Комисијата за хартии од вредност неодамна го најави „Проектот Крипто“ — иницијатива за модернизација на агенцијата и воведување појасни регулативи за дигиталните средства. Овој чекор исто така одигра важна улога во поддршката на растот на „Етериум“
Аналитичката куќа Fundstrat предвидува дека цената на ETH може да достигне и до 15.000 долари до крајот на годината.
Во изминатите пет трговски денови, вредноста на етерот порасна за 16%, наспроти 4% раст на биткоинот. Зголемениот интерес доаѓа и од компании што собираат капитал за купување етер, слично на стратегијата што ја користи MicroStrategy со биткоинот. Според Спенсер Халарн од крипто-платформата GSR, токму овие приливи од институционални инвеститори придонеле за дополнителен раст на цената.
„Овој позитивен тренд дополнително го зголемува интересот на инвеститорите“, изјави Халарн за Yahoo Finance.
Еден од најактивните играчи е BitMine Immersion Technologies (BMNR), каде претседател е Том Ли од Fundstrat. Компанијата најави планови за продажба на нови акции во вредност од 20 милијарди долари, со цел да го зголеми својот удел во Ethereum и на крај да поседува 5% од вкупниот број на ETH токени во оптек. Акциите на BitMine се зголемија за околу 80% во последните пет дена.
Сличен раст бележат и други компании како SharpLink Gaming (SBET) и BTCS (BTCS), кои следат стратегии за интегрирање на Ethereum во своите деловни модели, забележувајќи пораст од 8% во последните пет сесии.
Извор: CNBC
Свет
Најголемото парче од планетата Марс на Земјата продадено преку аукција за рекордни 5,3 милиони долари!

Најголемиот досега познат марсовски метеорит што стигнал до Земјата е продаден на аукција во Њујорк за импресивни 5,3 милиони долари. Оваа вонземска карпа, тешка 25 килограми, била откриена минатата година во пустината Сахара во Нигер. Научниците сметаат дека парчето било исфрлено од Марс по силен удар со астероид.
Метеоритот, означен како NWA 16788, е околу 70% поголем од кој било друг познат метеорит од Марс. Неговите димензии изнесуваат приближно 38 x 28 x 15 сантиметри, а пред да биде продаден, бил изложен во Италијанската вселенска агенција во Рим.
Иако почетната проценка на вредноста се движела помеѓу 2 и 4 милиони долари, интересот кај купувачите нагло пораснал, па по неколку понуди, цената достигнала 5,3 милиони долари. Името на купувачот останува непознато.
На Земјата постојат помалку од 400 потврдени примероци од Марс, а овој метеорит самостојно претставува околу 7% од вкупниот познат марсовски материјал. Ваквите примероци се од огромна научна и културна вредност и служат како потсетник за поврзаноста на нашата планета со останатите небески тела – дури и кога тие доаѓаат од 225 милиони километри далечина.
Извор: kosmickiglasnik.rs
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за вторник (2 септември)
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за среда (3 септември)
-
Спорт2 дена
КК „Баскет Кичево“ ги отвора вратите за сите млади кои ја сакаат кошарката, стани дел од вистинска спортска приказна со искусни тренери
-
Македонија1 ден
(ВИДЕО) Во Маврово заѕвони првото училишно ѕвонче на едно единствено прваче, маестро Џамбазов специјално го пречека и му посака среќа и успех
-
Временска прогноза1 ден
Временска прогноза за утре и задутре, ќе имаме облачно време, проследено со пороен дожд, со засилен ветер
-
Македонија1 ден
СВР Охрид: В четврток во с.Шипокно охридско, ќе се одржи регионална обука за полициските тимови кои работат со службени кучиња
-
На денешен ден2 дена
Времеплов: На денешен ден – 2 септември
-
Кичево11 часа
Кичево: Филм, музика и креативност во село Ехлоец: Echoes in the Wild на 7 септември