Lifestyle
Светските резерви на ретки метали: Гренланд и глобалната трка за скапоцени ресурси

Гренланд, автономна територија на Данска, се наоѓа во центарот на вниманието поради своите значителни резерви на ретки метали, кои се од суштинско значење за електрониката и зелените технологии. Овие ресурси ја прават територијата стратешки важна, особено во контекст на глобалната транзиција кон обновливи извори на енергија.
Гренланд: Потенцијален лидер во ретките метали
Според Американскиот геолошки институт (USGS), Гренланд располага со резерви на ретки земјени елементи од 1,5 милиони тони, што го позиционира осми на светската листа. Ова е блиску до резервите на САД, проценети на 1,8 милиони тони.
Иако Гренланд има голем потенцијал, во 2023 година немаше активна експлоатација на овие ресурси. Првичните иницијативи за развој на рударството, вклучувајќи кинески инвестиции, беа запрени поради еколошки загрижености и несогласувања на локално ниво.
Контроверзии околу рудникот Кванефелд
Рудникот Кванефелд, близу градот Нарсак, беше клучна точка на дебати. Покрај ретките метали, таму има и радиоактивен ураниум, што предизвика стравови од потенцијална радиоактивна контаминација. По изборите во 2021 година, гренландските власти воведоа забрана за ископ на ураниум и ги суспендираа проектите за екстракција на ретки метали, наведувајќи ги еколошките ризици како главна причина.
Глобалниот контекст
Кина доминира во светската индустрија на ретки земјени елементи, со резерви од 44 милиони тони, што претставува 40% од познатите глобални резерви, според податоците на Statista. Гренланд, со својот неискористен потенцијал, би можел да стане значаен играч во иднината, но само доколку се изнајдат решенија за еколошките и политичките предизвици.
Со оглед на геополитичката важност и глобалниот интерес за ретките метали, Гренланд останува стратегиски значајна територија, особено за земји како САД, кои се во потрага по алтернативни извори за намалување на зависноста од Кина.
Извор: Statista
Lifestyle
Што се случува во вашето тело кога не пиете доволно вода?

Дехидрацијата може сериозно да влијае врз вашето здравје
Недоволниот внес на вода има многу пошироки последици од само чувство на жед. Дехидрацијата може негативно да влијае врз менталната јасност, физичките перформанси и дури и кардиоваскуларното здравје.
Како дехидрацијата влијае на мозокот и концентрацијата?
Истражувањата покажуваат дека дури и блага загуба на течности може да доведе до:
• Намалување на работната меморија
• Зголемено ниво на стрес
• Потешкотии во концентрацијата
Според д-р Навила Авал, важно е да се пие вода редовно во текот на денот, а не само кога сте жедни. Телото губи течности постојано, а кога волуменот на крвта се намалува, се намалува и протокот на крв во мозокот.
Последици по телото и дигестивниот систем
Недоволната хидратација може да:
• Го зголеми ризикот од мозочен удар
• Предизвика запек, бидејќи телото црпи повеќе вода од храната во цревата
• Доведе до сува и нееластична кожа, појава на брчки и други знаци на стареење
• Ја намали издржливоста, силата и физичките перформанси
Врска меѓу жедта и гладот
Често телото ја меша жедта со гладот, што доведува до прекумерно внесување храна. Соодветната хидратација може да помогне да се контролира апетитот и да се одржи здрав метаболизам.
Колку вода треба да пиете?
Препорачаната дневна количина е околу 2 до 2,5 литри вода, но ова може да варира зависно од:
• Возраст
• Пол
• Ниво на физичка активност
• Температура на околината
• Внес на кофеин и алкохол
Физички симптоми на дехидрација
• Сува или леплива уста
• Испукани усни
• Замор и пад на енергија
Д-р Надира истакнува дека заморот често е прв знак на дехидрација, но многумина го игнорираат. Кога телото нема доволно вода, мора да работи понапорно за да ги извршува секојдневните функции, што доведува до исцрпеност.
Пиењето доволно вода може да направи разлика – не само за телото, туку и за умот.
Извор: 24H
Lifestyle
Еве колку кафе можете да пиете на ден: „Ниту една шолја повеќе“

Кофеинот влијае на зголемениот пулс и крвниот притисок, а со тоа и на крвните садови и работата на срцето.
Големите количини на кафе, т.е., кофеин во подолг временски период неизбежно доведуваат до потенцијални срцеви проблеми и нарушувања.
Научното истражување на д-р Ненси Кагатар наведува дека редовното пиење повеќе од четири шолји кафе дневно може да го зголеми ризикот од фатални срцеви заболувања.
„Поради неговото влијание врз автономниот нервен систем, секојдневното консумирање кофеин може да ги стави инаку здравите поединци на ризик од хипертензија и други кардиоваскуларни проблеми“, рече авторката на студијата, д-р Ненси Кагатар.
Таа и тим од индиски научници дошле до овие заклучоци проучувајќи 92 луѓе со здрави срца.
Тие ги тестираа отчукувањата на срцето и крвниот притисок на секој поединец пред и по извршувањето на триминутната кардио вежба и забележаа демографија и употреба на кофеин, вклучително и дали испитаниците вообичаено пиеле кафе, чај или безалкохолни пијалоци.
Речиси 20 проценти од учесниците консумирале повеќе од 400 милиграми кофеин секој ден, што е еквивалент на два енергетски пијалоци, околу девет шолји црн чај или 11 кока кола.
Луѓето кои консумирале повеќе од 400 милиграми кофеин дневно имале значително поголема веројатност да имаат покачен крвен притисок и пулс дури и после вежбање.
„Зголемувањето на свеста за ризиците е клучно за подобрување на здравјето на срцето за секого“, вели Кагатара.
Големи количини на кофеин консумирале жени од урбани средини кои работеле во деловно опкружување.
Накратко, висок крвен притисок е безопасен, но постојаниот висок притисок ги оптоварува крвните садови и срцевите мускули.
Ова може да доведе до срцев удар, мозочен удар, проблеми со бубрезите, васкуларна деменција и проблеми со очите.
Хронично високиот пулс може да предизвика слични компликации.
Кофеинот е најкористената „дрога“ во светот. Работи со привремено блокирање на рецепторите во мозокот кои го регулираат спиењето, меморијата, вниманието и учењето, што го зголемува протокот на кислород во мозокот, го забрзува отчукувањата на срцето и ја подобрува концентрацијата, што заедно може да ви помогне да се чувствувате повнимателно.
Постарите истражувања ја поддржуваат идејата дека умереното консумирање на пијалоци со кофеин не е штетно и дека пиењето мала количина чај дневно помага за здравјето на цревата и го намалува ризикот од срцеви заболувања.
Некои истражувања исто така сугерираат дека консумирањето умерено количество кафе дневно може да им помогне на луѓето кои работат во канцеларии да живеат подолго.
Како заклучок, како и во случајот со енергетските пијалоци со висок процент на кофеин и шеќер, прекумерната употреба на кофеин во подолг временски период, во зависност од општата здравствена состојба на поединецот, може негативно да влијае на кардиоваскуларниот систем и здравјето на срцето.
Всушност, пиењето повеќе од 5.000 mg кофеин може да биде фатално, според Центарот за зависност и ментално здравје.
Извор: B92
Lifestyle
Најевтиниот трик за чистење на патики: Блескаат како нови со состојки што веќе ги имате дома
Ако мислите дека вашите омилени патики веќе нема спас, дајте им уште една шанса. Со едноставна домашна паста направена од само две состојки кои сигурно ги имате во кујната, нивниот бел ѓон ќе заблеска како нов. Белиот раб на патиката е онаа ситница што прави огромна разлика во изгледот, а решението не бара скапи препарати или професионално чистење.
Повеќето луѓе при чистење се фокусираат на платното или кожата, но вистинската борба се води на белиот гумен раб. Тој најбрзо се валка и најтешко се враќа во првобитната состојба. Токму затоа, комбинацијата од сода бикарбона и оцет е совршена за таа задача. Оваа природна паста создава лесна пенеста маса што ја разградува маснотијата, ги отстранува црните дамки и ја враќа белината, без потреба од силно триење и без хемикалии.
Потребни состојки:
• Алкохолен оцет
• Вода
• Сода бикарбона (додавајте додека не добиете густа паста)
• Стара четка за заби или мала четка
• Мека ткаенина или хартиени крпи
Постапка за чистење:
-
Во мал сад измешајте оцет и вода во сооднос 1:1 (на пример 50 мл оцет + 50 мл вода).
-
Додадете сода бикарбона постепено. Смесата ќе почне да се пени, но тоа е нормално и природно.
-
Продолжете со мешање додека не добиете густа, мазна паста (налик паста за заби).
-
Потопете ја четката и нежно тријте го белиот раб на патиките со кружни движења.
-
Оставете ја пастата да делува 5 минути ако имате време.
-
Избришете со влажна крпа и оставете ги патиките да се исушат природно.
Дополнителни совети за беспрекорни патики:
Ако нечистотијата е тврдоглава, направете ја пастата погуста и исчистете ја малку поцврсто, но нежно.
За почувствителни материјали (како мрежа), намалете ја количината на оцет — повеќе вода, помалку киселина.
Можете да го повторите процесот неколку недели за да ги одржувате вашите стапала секогаш чисти и вашиот стил полиран.
Извор: Nova
-
Кичево2 дена
Трагична сообраќајка со жртви кај кичевската месност „Сеферов бунар“
-
Кичево2 дена
Сообраќајна несреќа предмалку се случила на магистрален пат Кичево-Гостивар во близина на с.Зајас
-
Кичево1 ден
СВР Охрид со детали за стравичната сообраќајка во Кичево која одзеде три животи
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за сабота (19 април)
-
Хороскоп21 час
Хороскоп за недела (20 април)
-
Кичево7 часа
(ГАЛЕРИЈА) Кичевскиот храм Св.Петар и Павле за „Воскресение Христово – Велигден“ преполн со верници
-
Македонија9 часа
На пат Гостивар-Кичево бил лишен од слобода возач кој престигнувал подолга колона
-
Временска прогноза24 часа
Од понеделник повторно нашата територија под влијание на циклонска активност која носи обилен дожд и електрични празнења