Свет
СЗО: Светот се соочува со големи предизвици – се шири епидемија на мајмунски сипаници

Светот се соочува со „страшни“ предизвици, вклучувајќи ги Ковид, војната во Украина и мајмунски сипаници, предупреди првиот човек на Светската здравствена организација, пренесува Би-Би-Си.
Тедрос Адана Гебрејесус зборуваше во Женева, каде експерти од здравствената агенција на ОН разговараа за појавата на мајмунски сипаници во 15 земји надвор од Африка.
Повеќе од 80 случаи се потврдени во Европа, САД, Канада, Австралија и Израел.
Сепак, СЗО вели дека ризикот за пошироката јавност е низок.
Mајмунски сипаници – вирус кој е најчест во оддалечените делови на централна и западна Африка – не се шири лесно меѓу луѓето и болеста е обично блага.
Повеќето луѓе кои се инфицираат со вирусот се опоравуваат за неколку недели, според Националната здравствена служба на ОК.
Епидемијата ги изненади научниците, а британските здравствени власти издадоа нов совет, велејќи дека високоризичните контакти со пациентите треба да се изолираат три недели. Белгија стана првата земја што во петокот објави тринеделен карантин за заразените лица.
Повеќе потврдени случаи се очекува да бидат објавени во Велика Британија во понеделник, пишува Гардијан.
Додека зборуваме овде, нашите колеги ширум светот реагираат на појавата на ебола во Демократска Република Конго, мајмунски сипаници и хепатитис од непозната причина и сложената хуманитарна криза во Авганистан, Етиопија, Сомалија, Јужен Судан, Сириската Арапска Република, Украина и Јемен… Се соочуваме со ужасна конвергенција на болести, суша, глад и војна, поттикнати од климатските промени, нееднаквоста и геополитичкото ривалство“, додаде шефот на СЗО.
СЗО претходно соопшти дека истражува голем број други случаи за кои се сомнева дека се мајмунски сипаници – без да ги именува вклучените земји – и предупреди дека најверојатно ќе бидат потврдени уште повеќе инфекции.
Откако епидемијата првпат беше идентификувана во ОК, вирусот почна да се шири низ Европа – а агенциите за јавно здравје во Шпанија, Португалија, Германија, Белгија, Франција, Холандија, Италија и Шведска ги потврдија сите случаи.
Нови случаи беа потврдени во Австрија и Швајцарија во неделата.
Агенцијата за здравствена безбедност на Обединетото Кралство досега идентификувала 20 случаи, а нејзиниот главен медицински советник, д-р Сузан Хопкинс, за програмата на Би-Би-Си во недела наутро изјави дека секој ден се откриваат сè повеќе случаи.
Таа рече дека вирусот сега се шири во заедницата – со откриени случаи кои не биле во контакт со никој што ја посетил Западна Африка, каде што болеста е ендемична.
Но, ризикот за општата популација останува „исклучително низок“, а случаите досега најчесто се пронајдени во некои урбани области и кај геј или бисексуалци, рече д-р Хопкинс.
Иако не постои специфична вакцина против сипаници, неколку земји рекоа дека имаат вакцини против сипаници, кои се околу 85 проценти ефикасни во спречувањето на инфекцијата, бидејќи двата вируса се доста слични.
Извор: N1
Свет
„Google“ со сериозна инвестиција на центри за податоци и вештачка интелигенција во Велика Британија

Американската компанија Гугл денеска објави план за инвестиција од пет милијарди фунти (околу 5,78 милијарди евра) во Велика Британија во наредните две години. Средствата главно ќе бидат насочени кон развој на центри за податоци и истражување во областа на вештачката интелигенција (ВИ), а веста доаѓа непосредно пред посетата на американскиот претседател Доналд Трамп на Лондон.
Според соопштението на компанијата, инвестицијата ќе ги покрие капиталните трошоци, истражувањето и развојот, вклучувајќи ја и работата на Гугл ДипМајнд, британската лабораторија за ВИ во сопственост на технолошкиот гигант.
Како дел од оваа стратегија, денес беше пуштен во употреба нов центар за податоци во Волтам Крос, северен Лондон, во кој Гугл претходно вложи околу една милијарда долари (850 милиони евра).
Портпарол на компанијата за агенцијата АФП, кој сакаше да остане анонимен, изјави дека новата инвестиција ќе претставува надополнување на претходното финансирање.
Во меѓувреме, Велика Британија се подготвува за втората државна посета на Трамп, која ќе се одржи в среда и четврток. Првата официјална посета беше во 2019 година, за време на неговиот прв претседателски мандат. Според британските медиуми, Трамп ќе биде придружуван од делегација составена од високи претставници на технолошкиот и финансискиот сектор, а се очекуваат и нови инвестиции и потпишување на технолошки договор со Лондон.
Во пресрет на посетата, британската влада веќе најави дека американските банки вложуваат повеќе од една милијарда фунти во земјата, а во понеделник потврди и договор со САД за забрзување на процесот на одобрување и верификација на нуклеарни проекти.
Откако започна војната во Украина, Велика Британија значително ги засили напорите за намалување на зависноста од јаглеводородите, при што нуклеарната енергија стана стратешки приоритет. За време на посетата на Трамп, официјално ќе биде потпишано и новото партнерство меѓу Лондон и Вашингтон – „Атлантско партнерство за напредна нуклеарна енергија“, пренесе Бета.
Свет
Денес во Киргистан беше регистриран силен земјотрес

Во Киргистан денеска е регистриран земјотрес со јачина од 4,1 степени според Рихтеровата скала, информира Европско-медитеранскиот сеизмолошки центар. Потресот бил лоциран на околу 12 километри југоисточно од главниот град Бишкек, на длабочина од приближно 12 километри.
Очевидци сведочат дека земјата се тресела околу две до три минути, пренесе ТАСС.
Досега нема информации за повредени лица или материјални оштетувања.
Свет
(ВИДЕО) „Ден на жалост“ во Португалија по страшната трагедија каде од шините излета жичара и одзеде најмалце 15 животи, неофицијално има и странци

Португалија денеска тагува по трагедијата што го потресе главниот град Лисабон, откако 15 лица ги загубија животите, а најмалку 18 завршија во болница по излетувањето од шините на историската жичница „Глорија“. Петмина од повредените се во критична состојба, соопштија службите за итни интервенции.
Несреќата се случила вчера околу 18 часот по локално време, на ридската траса која ја поврзува централниот плоштад Рестаурадорес со познатиот кварт Баиро Алто. Властите потврдија дека меѓу загинатите има и странски туристи, но нивната националност сè уште не е официјално објавена.
Градоначалникот на Лисабон, Карлос Моедас, по посетата на повредените во болница изјави дека градот минува низ „еден од најтешките моменти во поновата историја“. Претседателот Марсело Ребело де Соуза, пак, упати сочувство до семејствата и најави дека државата ќе ја утврди целосната одговорност за трагедијата.
#ALERTA Se descarriló el Funicular de Lisboa, el Elevador da Glória, que realiza un recorrido por la zona vieja; obligado al viajar a Portugal. Al menos 15 muertos y 18 heridos. Con mas de 100 años de historia, no le daba mantenimiento el municipio. Turistas, muchas víctimas pic.twitter.com/7ou9NYCppb
— Víctor Sánchez Baños (@vsanchezbanos) September 3, 2025
Истрагата за причините е во тек и во неа се вклучени повеќе институции – управувачката компанија „Карис“, Националниот орган за безбедност во сообраќајот и криминалната полиција. Од „Карис“ тврдат дека жичницата редовно била подложувана на инспекции, но очевидци изјавиле дека пред судирот со зграда на стрмната улица најверојатно дошло до дефект на сопирачките.
На снимки споделени на социјалните мрежи се гледа целосно превртено и оштетено возило во препознатливата жолта боја, а сведоци раскажуваат дека неколку патници биле извлечени од урнатините со помош на спасувачките екипи.
Жичницата „Глорија“, која работи веќе 140 години, е еден од симболите на Лисабон и претставува омилена атракција за туристите.
Трагедијата предизвика и меѓународни реакции. Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, и шпанскиот премиер Педро Санчез испратија пораки на поддршка и солидарност со португалскиот народ.
-
Кичево14 часа
Кичевските бербери на состанок одлучија да ги поскапат нивните услуги
-
Хроника2 дена
Вчера утро на магистралниот пат Кичево-Охрид се случила трагична сообраќајка каде животот го загуби младо момче од кичевско
-
Кичево2 дена
Денес се одбележува 82 години од најкрвавата битка кај с.Кленоец кичевско, додека на денешен ден загинал и Јосиф Јосифовски-Свештарот
-
Кичево2 часа
Ноќеска „ТППЕ Кичево“ со полни раце работа, спречен поголем пожар во населба „Девеана“
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за вторник (7 октомври)
-
Хороскоп13 часа
Хороскоп за среда (8 октомври)
-
Македонија2 дена
Од вечерва горивата со намалена цена за литар
-
Македонија1 ден
Целосно затворен патен правец Велес-Тетово помеѓу Волково и Кондово, истиот ќе се одвива двонасочно поради градежни работи