Магазин
Загриженост или револуција? Како студентите го користат „ChatGPT“ во академскиот свет
Во ерата на дигиталната трансформација, вештачката интелигенција (ВИ) стана неизбежен дел од секојдневието, особено во академскиот свет. Студентите денес се потпираат на алатки како ChatGPT за брзо добивање информации, решавање на задачи и подобрување на своите академски резултати. Но, дали оваа технологија носи само предности или крие во себе и одредени ризици? Нашето истражување се фокусираше токму на ова прашање:
„Како студентите го користат ChatGPT и какви се нивните искуства и загрижености?“
Што истражувавме?
Целта на нашето истражување беше да разбереме како студентите од Факултетот за информатички науки и компјутерско инженерство (ФИНКИ) го користат ChatGPT во своето учење, колку се задоволни од точноста на информациите и какви се нивните главни стравови и предизвици поврзани со оваа алатка. Спроведовме анкети и дискусии за да ги собереме нивните ставови и да ги провериме нашите хипотези за влијанието на ChatGPT.
Заклучоци и наоди:
- . Употреба и навики
Студентите често користат ChatGPT за академски потреби, но и за лична едукација и
професионални проекти. Нашите резултати покажаа дека студентите со поголемо познавање
на ВИ се повеќе склони кон користење на алатката, бидејќи се запознаени со нејзините
можности и ограничувања. - Дали студентите се „опседнати“ со ChatGPT?
Иако ChatGPT е корисен и често употребуван, податоците покажуваат дека студентите не се
„опседнати“, туку внимателно го користат како алатка која помага, но не го заменува
нивното критичко размислување. Сепак, постои загриженост дека прекумерната употреба
може да доведе до намалување на способноста за самостојно размислување и креативност. - Точност на информациите и доверба во алатката
Еден од клучните аспекти на истражувањето беше оценувањето на точноста на
информациите добиени преку ChatGPT. Студентите генерално се задоволни од точноста на
одговорите, но забележаа дека понекогаш добиваат нецелосни или застарени информации.
Ова ги прави свесни за потребата од верификација на информациите, наместо слепо
потпирање на алатката. - Етички прашања и загриженост за иднината
Резултатите покажаа дека жените студентки покажуваат поголема загриженост за етичките
аспекти на ChatGPT, особено во однос на точноста, плагијатството и можните злоупотреби
на технологијата. Од друга страна, студентите со поголемо познавање на ВИ се помалку загрижени за загубата на работни места поради автоматизацијата, бидејќи гледаат на
технологијата како средство за подобрување, а не замена.
Лично искуство и препораки
Како истражувачи, и самите бевме изненадени од некои наоди. Влеговме во проектот со претпоставка дека студентите можеби се премногу зависни од ChatGPT, но откривме дека повеќето од нив имаат балансиран пристап кон користењето на оваа алатка. Препорачуваме студентите да продолжат да ја користат ChatGPT како поддршка, но да не ја заменуваат критичката анализа и оригиналното размислување.
Како понатаму?
За да се подобри употребата на ChatGPT и слични алатки, потребно е:
* Едукација за правилна употреба: Образовните институции треба да воведат
програми за запознавање на студентите со етичките аспекти и ограничувањата на
вештачката интелигенција.
* Промовирање на критичкото размислување: Студентите треба да се охрабрат да
ги проверуваат и верификуваат добиените информации, наместо целосно да се
потпираат на AI алатките.
* Вклучување на студентите во дискусии за ВИ: Отворени дебати и работилници
може да помогнат да се продлабочи свесноста за предностите и предизвиците на
вештачката интелигенција.
На крајот, ChatGPT не е замена за човечките способности, туку алатка која може да помогне во процесот на учење и истражување. Преку правилна употреба и постојано учење, студентите можат да ги искористат предностите на оваа технологија без да ги загубат своите критички и креативни способности.
Изработено од: Ѓурѓина Митревска и Анастасија Филиповска-студентки на ФИНКИ
Lifestyle
Идеално решение за мувла во бањата: експертски совети за ефикасна превенција
Мувлата во бањата е чест проблем со кој се соочуваат речиси сите домаќинства. Сепак, со неколку едноставни и практични мерки може значително да се намали или целосно да се спречи нејзината појава.
Едноставен трик што прави разлика
Еден корисник на Reddit сподели совет што привлече големо внимание:
- Држете ја вратата од бањата отворена за време и по туширањето
Според него, ова е особено корисно во станови или куќи без соодветна вентилација, бидејќи овозможува влагата побрзо да се распрсне и да не се задржува во просторијата.
Зошто се појавува мувла во бањата?
Експертите од National Plastics објаснуваат дека мувлата најчесто се формира поради:
- Висока влажност на воздухот
- Контакт на топол, влажен воздух со ладни површини (ѕидови, прозорци, огледала)
- Кондензација на влагата во форма на капки вода
Дополнителни фактори што придонесуваат за проблемот се:
- Недоволна или непостоечка вентилација
- Лоша термичка изолација
- Несоодветно греење
Како да ја намалите влагата и ризикот од мувла
Експертите препорачуваат неколку практични решенија:
- Инсталирање вентилатори или отвори за вентилација
- Отворање прозорец за време или по туширањето, доколку е можно
- Бришење на вишокот влага од ѕидовите, плочките и огледалата
- Сушење на крпите надвор од бањата, кога условите дозволуваат
Одржувајте ја бањата топла
Топлата просторија значително ја намалува кондензацијата. Ова може да се постигне со:
- Подно греење
- Греени држачи за пешкири
- Радијатори или други извори на топлина
Многу корисници исто така препорачуваат користење на издувни вентилатори, кои ефикасно ја извлекуваат влагата од просторијата.
Искуства од корисници
И покрај едноставните совети, некои луѓе сè уште имаат проблеми со мувла. Еден мајстор на Reddit напиша:
- „Како професионалец, ве молам користете издувен вентилатор. Никој не сака постојано да го отстранува силиконскиот кит поради мувла.“
Друг корисник додаде:
- „Имаме стара куќа без вентилатор, но секоја бања има прозорец. Ако имате прозорец – користете го.“
Заклучок
Иако мувлата е упорен проблем, експертите се согласуваат дека:
- Добрата вентилација
- Контролата на влагата
- Одржувањето на соодветна температура
се клучните фактори за долгорочно спречување на нејзината појава. Со редовна примена на овие мерки, бањата може да остане чиста, сува и здрава.
Извор: RadioSA
Lifestyle
Патник споделува трикови за паметно пакување: „Носете ги најтешките предмети врз себе“
Паметното пакување може значително да ви заштеди простор, тежина и стрес при патување. Искусни патници советуваат дека со неколку едноставни трикови можете да спакувате сè што ви е потребно – дури и во рачен багаж.
Проверете ги правилата на авиокомпанијата
Пред да започнете со пакување, клучно е да знаете:
-
Кој е дозволениот максимален товар на багажот
-
Кои се дозволените димензии на куферот или рачниот багаж
-
Што смее, а што не смее да се внесе во авионот
Секоја авиокомпанија има различни правила, па затоа секогаш проверувајте ги официјалните информации на нивната веб-страница.
Изберете ја вистинската торба
Блогерката за патувања Вики Филпот (VickyFlipFlop), позната по советите за патување со ограничен буџет, нагласува дека:
-
Квалитетот е поважен од квантитетот
-
Добро изработен куфер или торба може значително да го зголеми корисниот простор
-
Најдобар избор се модели со двоен компресивен патент, кои овозможуваат да се спакуваат повеќе работи без зголемување на димензиите
Организаторите за пакување се вистински спас
Организаторите за пакување, кои често се појавуваат во вирални видеа, се одлична алатка за:
-
Максимално искористување на просторот
-
Подобра организација на облеката и ситниците
Вики советува:
-
Користете компресивни организатори ако е можно
-
Ако не сакате да купувате нови, може да послужат и мали торби, ќеси со патент или торбички од облека
Паметно редење на облеката
За уште повеќе простор:
-
Замотајте ја облеката што е можно поцврсто
-
Овој метод го намалува и гужвањето на ткаенината
-
Искористете го просторот во чевлите за чорапи, долна облека или костими за капење
-
Ставете чаршаф за сушење алишта меѓу облеката за да остане свежа
Помалку е повеќе кога станува збор за облека
Златното правило на паметното пакување е – понесете помалку отколку што мислите дека ви треба.
-
Ако се двоумите дали ќе носите нешто, оставете го дома
-
Ставете ја целата планирана облека на кревет и обидете се да вратите половина назад
-
Фокусирајте се на основни и комбинибилни парчиња
„Најважно е да ги покриете основните потреби. Ако заборавите нешто, секогаш можете да купите сувенир или неопходна облека на дестинацијата“, вели Вики.
Носете ги најтешките парчиња облека врз себе
Еден од најдобрите трикови за заштеда на простор е:
-
Патувајте во најтешката и најобемната облека
-
Носете ги најтешките чевли и јакна во авионот
-
Облекувајте се во слоеви, кои лесно може да се соблечат
Овој пристап:
-
Ослободува простор во багажот
-
Ве одржува топли за време на летот
-
Овозможува флексибилност при промена на температурата
Вики дополнува дека е корисно да понесете:
-
Ултра лесен ранец или платнена торба, во која можете да ги префрлите работите од џебовите или слоевите облека
-
Торбата лесно може да се смести под палтото, во зависност од временските услови
Заштедете простор на тоалетни производи
Тоалетните производи често заземаат многу простор. За да го избегнете тоа:
-
Купете ги по безбедносната проверка на аеродромот
-
Или набавете ги веднаш по пристигнувањето на дестинацијата
„Шампон, регенератор и гел за туширање лесно се купуваат насекаде, а со тоа ослободувате значителен простор во куферот“, советува Вики.
Со овие практични совети, пакувањето станува поедноставно, поефикасно и многу помалку стресно – без разлика дали патувате на краток викенд или подолг одмор.
Извор: Index
Магазин
Disney инвестира 1 милијарда долари во OpenAI и ги отвора своите легендарни ликови за вештачка интелигенција
Компанијата Walt Disney објави дека инвестира 1 милијарда долари во OpenAI и потпишала тригодишен договор за лиценцирање, со кој корисниците на видео-генераторот Sora ќе можат да креираат кратки видеа со повеќе од 200 ликови од универзумите на Disney, Marvel, Pixar и Star Wars.
Ова претставува прв голем договор за лиценцирање содржина меѓу холивудско студио и најновата верзија на видео-платформата на OpenAI, која при своето лансирање кон крајот на септември беше пречекана со силни критики од забавната индустрија.
Што точно опфаќа договорот
Според договорот, корисниците на Sora ќе можат да генерираат кратки видеа со:
-
Мики Маус, Дарт Вејдер, Ајронмен и Симба
-
Ликови и содржини од франшизите „Frozen“, „Inside Out“, „Toy Story“ и „The Mandalorian“
-
Костими, реквизити, возила и виртуелни средини од овие светови
Истата интелектуална сопственост ќе биде достапна и во генераторот на слики на OpenAI во рамките на ChatGPT, но со важна разлика:
-
Содржината генерирана со ликови на Disney ќе поминува низ официјални модерациски филтри на OpenAI
-
Ќе биде достапна со експлицитна согласност од Disney
Ставот на Disney за вештачката интелигенција
Извршниот директор на Disney, Роберт А. Игер, изјави дека технолошките иновации отсекогаш биле двигател на развојот на забавата и создавањето нови начини за раскажување приказни.
Според него:
-
Брзиот напредок на вештачката интелигенција претставува пресвртна точка за индустријата
-
Соработката со OpenAI ќе овозможи одговорно проширување на раскажувањето приказни, со почитување и заштита на авторите и нивните дела
Судир на две различни филозофии за авторските права
Договорот ги поврзува две компании со различна историја во областа на авторските права:
-
Disney, која во 1990-тите одигра клучна улога во обликувањето на американската политика за авторски права преку силно лобирање
-
OpenAI, која јавно изјави дека развојот на корисни AI модели не е можен без употреба на заштитени материјали
Како ќе ја користи Disney технологијата на OpenAI
Покрај лиценцирањето, Disney планира:
-
Воведување на ChatGPT за внатрешна употреба меѓу вработените
-
Користење на технологијата на OpenAI за развој на нови функции на платформата Disney+
-
Емитување на внимателно одбрани фан-видеа креирани со Sora на Disney+ од почетокот на 2026 година
Јасни ограничувања и безбедносни мерки
Договорот не вклучува користење на ликот или гласот на актерите. Двете компании нагласуваат дека:
-
Ќе се применуваат строги контролни механизми
-
Ќе се спречува генерирање на нелегална или штетна содржина
-
Ќе се почитува правото на поединците да контролираат како се користи нивниот лик и глас
Ставот на OpenAI
Извршниот директор на OpenAI, Сем Алтман, оцени дека договорот:
-
Претставува модел за соработка меѓу AI-компаниите и креативната индустрија
-
Покажува дека иновациите можат да се развиваат одговорно и со почит кон креативноста
Пресврт во односите меѓу Hollywood и OpenAI
Ова партнерство доаѓа само неколку месеци откако Disney и други големи студија:
-
Одбија да соработуваат со Sora 2 по нејзиното лансирање
-
Јавно реагираа на тогашната политика на OpenAI која дозволуваше користење на заштитени ликови без претходна согласност
Иако сега постои договор со OpenAI, Disney продолжува со строг став кон други AI-компании. Неодамна, компанијата:
-
Испрати предупредувања до Google, Meta и Character.AI
-
Заедно со NBCUniversal и Warner Bros. Discovery поднесе тужба против Midjourney поради наводно кршење на авторските права
Отворени прашања
И покрај најавата, неколку клучни детали сè уште не се целосно разјаснети:
-
Висината на надоместоците за лиценцирање
-
Дали содржината на Disney ќе се користи за обука на идни AI модели
-
Дали договорот е целосно финализиран, бидејќи е наведено дека се уште се водат дополнителни преговори
Сепак, овој потег јасно сигнализира нова фаза во односот меѓу вештачката интелигенција и креативната индустрија.
Извор: PcPress
-
Спорт2 дена(ВИДЕО) Со головите на кичевчаните Стефан Стојаноски 23′ и Павел Димоски во 93′, Македонија У15 ја победи силната Турција, секоја чест момци, гордост на нашиот град
-
Хроника2 денаМаж во производствена хала од машина се здобил со повреди и починал на лице место
-
Хороскоп2 денаХороскоп за недела (14 декември)
-
Кичево1 ден(ВИДЕО) Утрово Кичево под густ смог, но затоа кон месноста Крушино сонце и чист воздух
-
Хороскоп16 часаХороскоп за понеделник (15 декември)
-
Временска прогноза17 часаВременска прогноза до 22 декември, следува ладен период, појава на слана, мраз, подледици по речните долини и магла
-
Кичево2 часаТППЕ Кичево вчера со полни раце работа, интервенирале врз опожарен автомобил и зграда
-
Спорт16 часаРакометар од битолски ракометен клуб по завршувањето на мечот во „Биљанини Извори“ нападнал помошен тренер на охридскиот ракометен клуб по меѓусебниот натпревар
