Свет
Зошто Монт Еверест сè уште расте: Научниците открија што се крие зад постојаниот раст на највисокиот планински врв

Научниците забележаа дека врвот на Монт Еверест, како и остатокот од Хималаите, растат секоја година, а експертите претпоставуваат дека тоа е поврзано со спојувањето на два речни системи во близина.
На 8.848 метри надморска височина, Монт Еверест е највисокиот врв на Земјата, а моментално бележи дополнително зголемување на својата висина како резултат на ерозијата на соседните реки, пишува Live Science.
Се проценува дека поради оваа појава Еверест пораснал за 50 метри во последните 89.000 години, а порастот продолжува и денес.
„Тоа е повисоко отколку што би требало да биде“, вели коавторот на студијата Адам Смит, истражувач на Одделот за науки за Земјата на Универзитетот во Лондон, кој додаде дека тоа „сугерира дека нешто интересно се случува“.
Неговиот колега, Џинген Даи – коавтор на студијата од Кинескиот универзитет за геонауки во Пекинг вели дека Еверест е нешто како аномалија, со врв околу 250 метри повисок од другите највисоки планини на Хималаите.
„Нашата студија покажува дека дури и највисокиот врв во светот е подложен на тековни геолошки процеси кои можат мерливо да влијаат на неговата висина во релативно кратки геолошки временски размери“, рече професорот Даи.
Колку расте Монт Еверест годишно?
ГПС податоците покажуваат дека Еверест расте со брзина од околу два милиметри годишно, што е повисока од очекуваната стапка на издигнување за планински венец. За да ја откријат основната причина, истражувачите истражувале дали хималајските реки би можеле да го поттикнат подемот.
Резултатите, исто така, покажуваат дека пред околу 89.000 години, горниот тек на реката Арун, кој се наоѓа северно од Еверест – и би течел на исток на Тибетската висорамнина – се споил со нејзиниот долен тек, како резултат на еродирањето на вториот кон север. Резултатот беше дека целата должина на реката Арун стана дел од системот на реката Коси.
„Реката Арун е чудна, бидејќи тече во облик L“, истакна Смит.
„Повеќето реки личат на дрвја, со релативно право стебло и гранки или притоки кои се влеваат во стеблото. неодамна го променија својот облик и можеби „презедоа“ друга река“, објаснува Смит.
Еверест треба да продолжи да расте се додека речната мрежа целосно не одговори на промените што се случија, рече Смит.
Следниот чекор во истражувањето би можел да биде повнимателно разгледување на клисурата и другите области низ кои течела реката Арун. Ова ќе им овозможи да ги намалат датумите за настанот на снимање на кој моделот може да се провери.
Извор: euronews.rs
Свет
Најстариот активен американски астронаут Дон Петит се врати на Земјата од Меѓународната вселенска станица (ISS) на својот 70-ти роденден.

Вселенската капсула Сојуз МС-26, која ги превезуваше Петит и неговите руски колеги Алексеј Овчинин и Иван Вагнер, падна со падобран во степата на Казахстан денеска во 6:20 часот по локално време, пренесува „Би-Би-Си“.
Сепак, тој не е најстариот човек кој полетал во вселената, бидејќи тој рекорд го држи Џон Глен, кој учествувал во мисијата на НАСА во 1998 година на 77-годишна возраст.
Глен почина во 2016 година.
Астронаутите поминале 220 дена на ISS и за тоа време орбитирале околу Земјата 3.520 пати, објави американската вселенска агенција НАСА, наведувајќи дека ова е четврта мисија за Петит, кој досега поминал вкупно 590 дена во вселената.
LIVE: After a 220-day space mission, astronaut Don Pettit and two crewmates are landing on the steppes of Kazakhstan in their Soyuz spacecraft. Touchdown is scheduled for 9:20pm ET (0120 UTC April 20). https://t.co/boR9moEhsI
— NASA (@NASA) April 20, 2025
Петит, кој е роден во Орегон на 20 април 1955 година, ќе биде пренесен во Хјустон, Тексас, додека Овчинин и Вагнер ќе одат во главната руска база за обука на космонаути во Звјоздни Городок (Ѕвезден град) во близина на Москва.
Извор: 021.rs
Свет
Се родија Ромул и Рем: За прв пат оживеа изумрен вид
За прв пат во историјата, научниците успеаја да вратат во живот изумрен вид – страшниот волк (Aenocyon dirus), предатор кој исчезнал пред околу 12.500 години. Постигнувањето е дело на биотехнолошката компанија Colossal Biosciences од Далас, која го соопшти раѓањето на три младенчиња, создадени со античка ДНК, клонирање и технологија за уредување на гени.
Како изгледаат новите „стари“ волци?
-
-
Два од младенчињата добиле имиња Ромул и Рем, и се родени на 1 октомври 2024 година.
-
SOUND ON. You’re hearing the first howl of a dire wolf in over 10,000 years. Meet Romulus and Remus—the world’s first de-extinct animals, born on October 1, 2024.
The dire wolf has been extinct for over 10,000 years. These two wolves were brought back from extinction using… pic.twitter.com/wY4rdOVFRH
— Colossal Biosciences® (@colossal) April 7, 2025
-
Се работи за хибриден вид што изгледа како изумрениот страшен волк, но генетски се базира на сивиот волк, неговиот најблизок современ роднина.
-
Новите волци имаат пошироки глави, густо светло крзно и посилни вилици, слично на описите од фосилите на нивните праисториски претци.
Научен пробив
-
Генетичарите користеле ДНК од заб стар 13.000 години и череп стар 72.000 години, комбинирајќи ја со технологијата CRISPR за да создадат функционален геном.
-
Со CRISPR се отстранети одредени генски варијанти кај сивиот волк, а заменети со оние карактеристични за страшниот волк.
Нов дом под строга контрола
-
Тројцата волци се сместени на површина од 2.000 хектари, чиешто точно место не е откриено.
-
Областа е заштитена со ограда висока три метри, безбедносен персонал, дронови и надзорни камери.
Што значи ова за иднината?
-
„Оваа пресвртница е само првата од многуте кои докажуваат дека нашите технологии за ‘враќање на изумреното’ функционираат,“ изјави Бен Лам, ко-основач и извршен директор на Colossal.
-
Компанијата работи и на враќање на други изумрени видови, како мамути, со надеж дека ваквите проекти ќе помогнат и за обновување на екосистеми.
Извор: B92
Свет
Најпознатата интернет платформа „YouTube“ изрази сочувство за настраданите во Кочани, Македонија

Најпознатата интернет платформа „YouTube“ на сите корисници кои ќе пристапат од македонски IP адреси изразува сочувство за настраданите во страшната несреќа во Кочани. Пред се голем гест и почит за своите корисници.
-
Кичево1 ден
Вчера во Кичево се одржа состанок на општинскиот кризен штаб за превенција и заштита од пожари на отворен простор
-
Кичево1 ден
„ЕВН КЕЦ Кичево“ утре ќе работи на терен, следните кичевски улици и села ќе бидат без електродистрибуција во домаќинствата
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за четврток (24 април)
-
Македонија1 ден
(ВИДЕО) Во 3 по полноќ го ограби верскиот храм „Успение на Пресвета Богородица“ во село Обршани, општина Кривогаштани
-
Хороскоп23 часа
Хороскоп за петок (25 април)
-
Култура1 ден
(ФОТО) Во с.Цер кичевско одбележани 120 години од смртта на Христо Узунов – симбол на револуционерната борба
-
Кичево6 часа
На регионалниот пат Кичево-Осломеј вчера се случила сообраќајна несреќа помеѓу две пмв
-
Мобилни уреди2 дена
Внимание: Се појави нов малициозен софтвер за мобилните телефони кој користи „NFC“ технологија за кражба на платежни картички