Занимливости
Зошто се слави 1-ви мај како „Ден на трудот“

Меѓународниот празник на трудот се одбележува во знак на сеќавање на 1 мај 1886 година, кога во Чикаго, САД, повеќе десетици илјади работници излегле на улиците, барајќи подобри услови за работа и доследна примена на осумчасовното работно време.
Тој ден во Чикаго околу 40.000 американски работници стапиле во генерален штрајк, под паролата „три осумки“ – по осум часа работа, одмор и слободно време.
Протестот, на кој е одговорено со репресија, поради бруталната реакција на власта и работодавачите, а потоа и со низа жртви, стана еден вид симбол на борбата за права на обесправените.
Протестите започнаа на 1 мај, а до сериозни судири со полицијата дошло на 4 и 5 мај, кои се прошириле и надвор од Чикаго.
Полицијата се обидела да ги разбие собирите, што завршило со жестоки насилства и многу жртви, како меѓу демонстрантите така и меѓу полицијата. Во судирите во Чикаго загинале најмалку шест лица, околу 50 работници се повредени, а многумина се уапсени. Подоцна петмина работнички лидери се осудени на смрт, а тројца на затворска казна.
Во знак на сеќавање на големата манифестација на обесправените и нивната одлучна борба, на Првиот конгрес на Втората интернационала во 1889 година е донесена одлука 1 Мај да се одбележува со масовни собири, протести и пригодни манифестации. На Вториот конгрес во 1891 година, 1 Мај и официјално е прогласен за Меѓународен празник на трудот.
Постепено, во текот на последните години од 19 век и на почетокот на 20 век, 1 Мај е сè помасовно прифатен и одбележуван, многу често и со големи протести. Во повеќето земји од светот овој ден е прогласен за државен празник.
Необичен е фактот дека само во САД, каде што всушност и сè започнало, празникот на трудот веќе не се одбележува на овој датум, туку под името Ден на трудот се празнува првиот понеделник во септември.
Работничките синдикати се следбеници на оваа иницијатива. До денешен ден, како во целиот свет така и кај нас, Први мај се одбележува во спомен на чикашките работници, на оние кои своите животи ги дадоа за зачувување и унапредување на работничките права. Синдикалното движење во Република Северна Македонија има длабоки корени и традиција. Првите синдикални зачетоци датираат од 1908 година, кога е формиран првиот легален Синдикат на чевларските работници.
Сè до 2006 година во нашата земја Денот на трудот се празнуваше два дена (1 и 2 мај), а од 2007 година се празнува само еден ден. Вообичаено кај нас овој ден не се одбележува политички, но е синоним за скара и природа. Традиционално на Први мај голем број граѓани ги посетуваат излетничките места.
Занимливости
Ден на трудот – 1 мај, се вели ден произлезен од традициите на работничкото движење

Први мај е меѓународен празник кој се слави на секаде во светот. Во многу земји се поистоветува со денот на трудот кој произлезе од традициите на работничкото движење, иако славењето на први мај има длабоки корени во древните пагански празници посветени на природата. Празникот на трудот кој се празнува на првиот ден од мај и е посветен на борбата за зачувување и унапредување на работничките права, всушност е ден на кој се оддава почит кон жртвите на штрајкот што се одржал од 1 до 4 мај 1886 година во Чикаго.
Во Македонија Први мај е државен празник, како и во повеќе земји во светот. Се до 2006 година Први мај се празнуваше два дена, на 1 и 2 мај, а од 2007 година се празнува само еден ден. Вообичаено кај нас, овој ден се користи за излети во природа. Скоро секој град има свои традиционални излетнички места, а тоа се најчесто зелени прекрасни ливади покрај вода каде населението ја пали традиционалната скара и со песна и игра го поминува денот на трудот.
Слично како и кај нас така и во други европски држави овој ден се прославува во природа покрај логорски оган на кој се спрема скара или некое друго јадење. Во некои земји во Северна и Централна Европа, во природа се излегува ноќта спроти Први мај (Валпургина ноќ) и се прославува плодноста, при што се пие и пее долго во ноќта покрај запалените огнови.
За разлика од ваквото празнување, кое има корени во паганското чествување на природата, во некои држави работничките синдикати организираат масовни протести на кои се истакнуваат нови барања за подобрување на работничките права при што често пати има и судири со полицијата.
Кај нас тоа е само симболично, што е одраз на традициите и културата на славање на овој празник како и на нивото на зрелоста на синдикалната организација.
Занимливости
Светскиот гигант „Google“ ќе ги враќа вработените во своите канцеларии, работењето од дома ќе стане минато

Технолошкиот гигант „Google“ на голем број вработени им издаде соопштение во кое се бара истите да се вратат во канцеларија или ќе се соочат со отпуштање. Иако вредноста на работењето од дома беше јасно изразена за време на кризата со „Ковид-19“, големите американски компании, како што е „Google“, продолжуваат да инсистираат на враќање во канцеларија.
Американскиот „CNBC“ објави дека „Google“ ги известил своите вработени во САД, кои претходно имаа дозвола да работат целосно од далечина, дека мора да преминат на хибриден режим на работа.
– Според новите правила, вработените во одредени тимови ќе мора да доаѓаат во канцеларија три дена во неделата, според интерните документи.
Оваа одлука доаѓа откако ко-основачот на „Google“, Сергеј Брин, ги повика вработените почесто да доаѓаат во канцеларијата во февруари, во обид да ја натера компанијата да преземе водечка улога во револуцијата на вештачката интелигенција, пренесува српски benchmark.
Занимливости
Новиот универзум е тука, зад аголот е откриена ѕвезда три пати потопла од Сонцето
Новооткриената млада ѕвезда „ФУ Орионис“ е оддалечена околу 1.360 светлосни години од Земјата и е три пати потопла од површината на Сонцето, покажуваат податоците од телескопот Хабл. Всушност, областа каде што дискот што формира планета ја допира површината на новата ѕвезда FU Orionis достигнува 16.000 келвини, што е три пати потопло од површината на Сонцето. Астрономот Адолфо Карваљо од Институтот „Калтек“, заедно со своите колеги, верува дека областа околу ѕвездата е изненадувачки жешка.
– „Бидејќи прстенот од материјалот што брзо се врти околу ѕвездата всушност се трие на нејзината површина и создава потреси кои сјаат сто пати посилно од самата ѕвезда“, објаснува тој.
Судирот на млада ѕвезда и космички материјал создава многу непријатна средина која е премногу експлозивна и спречува планети, како што се Земјата или Марс, да се формираат околу неа.
„Капестите планети исчезнуваат или согоруваат во таква космичка печка“, вели Карваљо. Брилијантна, но чудна млада ѕвезда
Променливата ѕвезда „FU Orionis“ е една од најбизарните новоформирани ѕвезди. Како и повеќето други млади ѕвезди, таа е опкружена со блескав диск од гас и прашина што ќе почне да се „кондензира“ со текот на времето и од кој ќе се формираат нови планети, пренесува 021.rs
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за вторник (13 мај)
-
Спорт22 часа
(ФОТО) Фудбалерите на „ФК Кичево“ – Матески и Димоски денес дебитираа за националниот дрес на мечот Македонија – Словенија до 14 години
-
Хороскоп20 часа
Хороскоп за среда (14 мај)
-
Кичево2 дена
„ЕВН Кичево“ денес на терен, следните кичевски села ќе бидат без електродистрибуција во домаќинствата
-
Македонија1 ден
Полиција на „РЦ Запад“ во засилена акциска најде букови дрва спремни за транспорт, без документација
-
Македонија7 часа
Измена на режим на сообраќај, пат Охрид-Кичево поради поставување сообраќајна сигнализација и сообраќајна опрема
-
Магазин1 ден
Новото еколошко друштво „Ендемит“ од Кичево врши упис на млади ентузијасти и љубители на природа кои ќе дадат придонес во заштитата на биодиверзитетот и животната средина
-
Магазин1 ден
Започнува летната сезона 2025, време е да го резервирате вашиот одмор, а „Минт (ЈК Травел)“ – Кичево ги има најдобрите понуди за вас