Следете не

На денешен ден

1 јуни – На денешен ден

Објавено пред

на

1198.- Византискиот император Алексиј III Ангел ги овластил српскиот велики префект Стефан Немања и неговиот син, монах Сава, да изградат нов манастир на Света Гора, српскиот манастир Хиландар, на урнатините на Хиландарион.

1479 – Основан е Универзитетот во Копенхаген.

1562.- Римскиот император Фердинанд I и турскиот султан Сулејман II Величествениот потпишале мировен договор со кој Фердинанд се откажал од Ердељ (денешен Банат) во корист на турскиот вазал Јован Запоље.

1780.- Роден е Марија прускиот генерал Карл Марија фон Клаузевиц, еден од најпознатите воени теоретичари („За војната“). Во Наполеонските војни (1812-1414) бил во служба на руската армија.

1803.- Роден е рускиот композитор Михаил Иванович Глинка. Неговите две главни дела, операта „Животот за императорот“ и „Руслан и Људмила“, го определија развојот на операта во Русија.

1839.- Српскиот принц Милош Обреновиќ абдицирал во корист на својот син Милан и ја напуштил Србија. По смртта на Милан, неколку недели по преземањето на власта, принцот станал помлад син на Михаило (до 1842 година). Милош се вратил во Србија во 1859 година за да ја преземе власта по соборувањето на принцот Александар Караѓорѓевиќ и владеел до неговата смрт во 1860 година.

1869.- Шпанија донесе нов устав со кој се прогласи слободата на религијата и печатот, воведувајќи судење поротата и граѓански брак.

1880.- Првата јавна телефонска говорница во светот е поставена во САД, во зградата на банката Јеил во Њу Хевн.

1907.- Роден е англискиот пронаоѓач Френк Витл, кој во 1930 година патентирал турбомлазен мотор.

1926.- Родена е американската филмска актерка Норма Џин Мортенсон, позната како Мерлин Монро, една од најголемите ѕвезди и секс симболи на американскиот филм од 1950-тите, „Асфалтна џунгла“, „Река без враќање“, „Седум години верност“. „Некои го сакаат жешкото“). Таа беше пронајдена мртва во 1962 година.

1941.- Германските трупи ги поразија британските трупи и го освоија Крит во Втората светска војна, обезбедувајќи важна база за операции на Блискиот Исток и Северна Африка. Британците се повлекоа со големи загуби, а за време на евакуацијата загинаа околу 3.000 Австралијци.

1944.- Југословенскиот крал Петар II Караѓорѓевиќ го потпиша указот за именување на поранешниот Хрват Бан Иван Субашиќ за југословенски премиер во егзил.

1946.- Погубен е романскиот генерал Јон Антонеску. Во 1940 година, тој ја принуди абдицијата на кралот Керол II, се прогласи себеси за водач (кондуктор) и воспостави диктатура потчинувајќи ја Романија на нацистичка Германија во Втората светска војна. По војната бил осуден на смрт и стрелан.

1948.- Умре српскиот политичар и писател Јаса Продановиќ, еден од основачите и водач на Републиканската партија, член на Српската академија на науките и уметностите. Во Кралството Србија бил министер за образование и министер за економија, а по Втората светска војна потпретседател на Собранието на ФНРЈ.

1958.- Генералот Шарл де Гол стана француски премиер во услови на криза околу иднината на француските колонии во Северна Африка. Во декември истата година, Де Гол беше избран за прв пат за претседател. Вториот претседателски мандат го добил на изборите во 1965 година.

1969.- Кандидатот на Де Гол, Жорж Помпиду, е избран за претседател на Франција, откако Шарл Гол поднесе оставка.

1973.- Британски Хондурас го смени своето име во Белизе.

1973.- Грчкиот диктаторски премиер Георгиос Пападопулос ја укина монархијата и прогласи република.

1980.- Американската кабелска телевизиска мрежа CNN започна со работа.

1987.- Либански бомбаш го уби либанскиот премиер Рашид Рашид во експлозија.

1990.- Претседателите на СССР и на САД, Михаил Горбачов и Џорџ Буш, потпишаа договор за прекин на производството и уништување на хемиското оружје до крајот на 1992 година.

1993.- Сменет е претседателот на СР Југославија Добрица Ќосиќ, прв претседател на СРЈ избран во јуни 1992 година. Неговата смена предизвика револт кај неколку илјади белграѓани собрани пред зградата на Собранието. Лидерот на Српското движење за обнова, Вук Драшковиќ и неговата сопруга Даница се уапсени под обвинение за предизвикување немири во кои еден полицаец загина, а неколкумина се повредени. Тие беа ослободени на 9 јули со аболицијата на српскиот претседател Слободан Милошевиќ. На 25 јуни, нов претседател на СРЈ стана висок функционер на Социјалистичката партија на Србија, Зоран Лилиќ.

1994.- Јужна Африка се враќа во Комонвелтот по 33 години.

1994 – Армандо Калдерон Сол (Калдерон) стана првиот претседател на Ел Салвадор по една деценија граѓанска војна.

1997.- Обединетата левица победи на француските парламентарни избори, со Лионел Жоспен, лидерот на Социјалистичката партија, како премиер.

2000.- Хашкиот трибунал за злосторства извршени во Руанда во 1994 година осуди белгиски новинар на 12 години затвор за поттикнување злосторства во неговите радио преноси.

2001.- Непалскиот престолонаследник Дипендра ги уби своите родители, кралот Бирендра и кралицата Ајсвараи, и уште шест членови на семејството во палатата во Катманду, а потоа изврши самоубиство. држава

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 21 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 21 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🔱 Средновековие и рана модерна ера

  • 1377 – Почина Едвард III, англиски крал чии претензии за францускиот престол го иницираа почетокот на Стогодишната војна.

  • 1527 – Почина Николо Макијавели, познат по своето политичко дело „Принцот“, кое го инспирира терминот макијавелизам.

  • 1791 – Обидот за бегство на Луј XVI и Марија Антоанета заврши со нивно апсење во Варен, што дополнително го поттикна падот на монархијата.


⚔️ Војни и револуции

  • 1813 – Во битката кај Виторија, силите на Велингтон ја поразија француската војска – крај на француската власт во Шпанија.

  • 1919 – Германски морнари самоиницијативно ги потопија сопствените бродови во Скепа Флоу – еден од најмасовните чин на уништување на сопствена флота.

  • 1942 – Фелдмаршал Ромел го освои Тобрук, заробувајќи 25.000 британски војници.

  • 1945 – Јапонските трупи се предадоа на Окинава, клучна победа за САД во Втората светска војна.

  • 1970 – Бразил го победи Италија на финалето на СП – станува прв трикратен светски шампион.


🎓 Култура, наука и уметност

  • 1852 – Почина Фридрих Фробел, основачот на првата градинка.

  • 1905 – Роден Жан-Пол Сартр, водечки егзистенцијалист, Нобеловец (кој ја одби наградата).

  • 1908 – Почина Римски-Корсаков, автор на дела како „Шехерезада“ и „Шпански каприц“.

  • 1933 – Родена Франсоаз Саган, авторка на култниот роман „Добро утро, тага“.

  • 1948 – „Колумбија рекордс“ ја издаде првата винилна долга плоча (LP) – револуција во музичката индустрија.


 Политика и општество

  • 1963Папа Павле VI беше избран; Шарл де Гол ги повлече поморските сили од НАТО.

  • 1971 – Меѓународниот суд го прогласи владеењето на Јужна Африка над Намибија за нелегално.

  • 1981 – Социјалистите на Митеран победија во Франција – значаен пресврт во француската политика.

  • 1990 – Повторно отворање на берзата во Унгарија, симбол на економска трансформација.

  • 2012 – За прв пат половина од француската влада беа жени – чекор кон родова еднаквост.


🕯️ Смрт на значајни личности

  • 1970 – Почина Ахмед Сукарно, првиот претседател на Индонезија.

  • 1969 – Умре Морен Коноли, првата жена која ги освоила сите 4 Гренд Слема во една година.

  • 2001 – Почина Џон Ли Хукер, легенда на блуз музиката.

  • 2003 – Почина Леон Урис, автор на „Егзодус“.

  • 2000 – Почина Слободан Иниќ, политиколог и основач на Демократската партија.


⚖️ Судски и правни настани

  • 2002Драгољуб Милановиќ, поранешен директор на РТС, осуден за смртта на 16 лица во НАТО бомбардирањето.

  • 2016Жан-Пјер Бемба, поранешен потпретседател на Конго, осуден на 18 години затвор за воени злосторства.


🌍 Современи конфликти и трагедии

  • 1990 – Катастрофален земјотрес во Иран, со околу 100.000 жртви.

  • 2007 – Објавен бројот на загинати во војната во БиХ: 97.207.

  • 2017 – Масакр во Брија (Централноафриканска Република), само ден по мировен договор.

  • 2020Српската напредна партија освои доминантно мнозинство на изборите во Србија.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп35 минути

Хороскоп за петок (27 јуни)

ОВЕН Не се вознемирувајте премногу ако некој ве разочара утрово. Сочувството, разбирањето и општата помош што сте подготвени да им...

Македонија9 часа

Нов случај на измама: Старица дала огромна сума пари на таканаречен лекар кој и кажал лоша вест за ќерката

На 25.06.2025 во 18.30 часот во СВР Скопје 83-годишна жена пријави дека од страна на едно лице била измамена за...

На денешен ден24 часа

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за четврток (26 јуни)

Овен Вашата загриженост може негативно да се одрази на ситуацијата на работа бидејќи на колегите им правите притисок без потреба....

Кичево1 ден

(ФОТО) Гори ниска шума и дива депонија во атарот на с.Туин кичевско, ТППЕ Кичево уште на терен

Пред неполни два часа повик за настанат пожар во атарот на с.Туин кичевско добила дежурната екипа на ТППЕ Кичево, која...

Спорт1 ден

Прв семинар на „ФФМ“ во Македонија за „ВАР“ обука и сертификација на судии под водство на „ФИФА“ инструктор

Фудбалската федерација на Македонија (ФФМ) за првпат организираше официјален ВАР семинар, што претставува важен чекор кон воведување на ВАР технологијата...

Спорт1 ден

Нејмар потпиша нов договор, сепак останува дома

Нејмар сепак реши да остане во Сантос уште шест месеци. Повиците од европските клубови ги остави зад себе, а љубовта...

Lifestyle1 ден

Како да го разладите домот без клима: Три едноставни трикови

Температурите се зголемуваат, а престојот во затворен простор сè повеќе наликува на престој на директно сонце. Ако немате клима уред,...

Македонија1 ден

Во Охрид вчера се случила сообраќајка помеѓу моторџија и велосипедист

На 24.06.2025 околу 19:00 часот, на улицата „7 ноември“ во Охрид, случена е сообраќајна несреќа помеѓу мопед со охридски регистарски...

Автомобили1 ден

Како да ја надминете летната жештина од 37 степени во автомобил: Трикови што навистина функционираат

Кога температурата надминува 37 степени, како што често се случува во Белград и другите балкански градови, климатизацијата во автомобилот станува...

НАЈЧИТАНИ