На денешен ден
1 јуни – На денешен ден
1198.- Византискиот император Алексиј III Ангел ги овластил српскиот велики префект Стефан Немања и неговиот син, монах Сава, да изградат нов манастир на Света Гора, српскиот манастир Хиландар, на урнатините на Хиландарион.
1479 – Основан е Универзитетот во Копенхаген.
1562.- Римскиот император Фердинанд I и турскиот султан Сулејман II Величествениот потпишале мировен договор со кој Фердинанд се откажал од Ердељ (денешен Банат) во корист на турскиот вазал Јован Запоље.
1780.- Роден е Марија прускиот генерал Карл Марија фон Клаузевиц, еден од најпознатите воени теоретичари („За војната“). Во Наполеонските војни (1812-1414) бил во служба на руската армија.
1803.- Роден е рускиот композитор Михаил Иванович Глинка. Неговите две главни дела, операта „Животот за императорот“ и „Руслан и Људмила“, го определија развојот на операта во Русија.
1839.- Српскиот принц Милош Обреновиќ абдицирал во корист на својот син Милан и ја напуштил Србија. По смртта на Милан, неколку недели по преземањето на власта, принцот станал помлад син на Михаило (до 1842 година). Милош се вратил во Србија во 1859 година за да ја преземе власта по соборувањето на принцот Александар Караѓорѓевиќ и владеел до неговата смрт во 1860 година.
1869.- Шпанија донесе нов устав со кој се прогласи слободата на религијата и печатот, воведувајќи судење поротата и граѓански брак.
1880.- Првата јавна телефонска говорница во светот е поставена во САД, во зградата на банката Јеил во Њу Хевн.
1907.- Роден е англискиот пронаоѓач Френк Витл, кој во 1930 година патентирал турбомлазен мотор.
1926.- Родена е американската филмска актерка Норма Џин Мортенсон, позната како Мерлин Монро, една од најголемите ѕвезди и секс симболи на американскиот филм од 1950-тите, „Асфалтна џунгла“, „Река без враќање“, „Седум години верност“. „Некои го сакаат жешкото“). Таа беше пронајдена мртва во 1962 година.
1941.- Германските трупи ги поразија британските трупи и го освоија Крит во Втората светска војна, обезбедувајќи важна база за операции на Блискиот Исток и Северна Африка. Британците се повлекоа со големи загуби, а за време на евакуацијата загинаа околу 3.000 Австралијци.
1944.- Југословенскиот крал Петар II Караѓорѓевиќ го потпиша указот за именување на поранешниот Хрват Бан Иван Субашиќ за југословенски премиер во егзил.
1946.- Погубен е романскиот генерал Јон Антонеску. Во 1940 година, тој ја принуди абдицијата на кралот Керол II, се прогласи себеси за водач (кондуктор) и воспостави диктатура потчинувајќи ја Романија на нацистичка Германија во Втората светска војна. По војната бил осуден на смрт и стрелан.
1948.- Умре српскиот политичар и писател Јаса Продановиќ, еден од основачите и водач на Републиканската партија, член на Српската академија на науките и уметностите. Во Кралството Србија бил министер за образование и министер за економија, а по Втората светска војна потпретседател на Собранието на ФНРЈ.
1958.- Генералот Шарл де Гол стана француски премиер во услови на криза околу иднината на француските колонии во Северна Африка. Во декември истата година, Де Гол беше избран за прв пат за претседател. Вториот претседателски мандат го добил на изборите во 1965 година.
1969.- Кандидатот на Де Гол, Жорж Помпиду, е избран за претседател на Франција, откако Шарл Гол поднесе оставка.
1973.- Британски Хондурас го смени своето име во Белизе.
1973.- Грчкиот диктаторски премиер Георгиос Пападопулос ја укина монархијата и прогласи република.
1980.- Американската кабелска телевизиска мрежа CNN започна со работа.
1987.- Либански бомбаш го уби либанскиот премиер Рашид Рашид во експлозија.
1990.- Претседателите на СССР и на САД, Михаил Горбачов и Џорџ Буш, потпишаа договор за прекин на производството и уништување на хемиското оружје до крајот на 1992 година.
1993.- Сменет е претседателот на СР Југославија Добрица Ќосиќ, прв претседател на СРЈ избран во јуни 1992 година. Неговата смена предизвика револт кај неколку илјади белграѓани собрани пред зградата на Собранието. Лидерот на Српското движење за обнова, Вук Драшковиќ и неговата сопруга Даница се уапсени под обвинение за предизвикување немири во кои еден полицаец загина, а неколкумина се повредени. Тие беа ослободени на 9 јули со аболицијата на српскиот претседател Слободан Милошевиќ. На 25 јуни, нов претседател на СРЈ стана висок функционер на Социјалистичката партија на Србија, Зоран Лилиќ.
1994.- Јужна Африка се враќа во Комонвелтот по 33 години.
1994 – Армандо Калдерон Сол (Калдерон) стана првиот претседател на Ел Салвадор по една деценија граѓанска војна.
1997.- Обединетата левица победи на француските парламентарни избори, со Лионел Жоспен, лидерот на Социјалистичката партија, како премиер.
2000.- Хашкиот трибунал за злосторства извршени во Руанда во 1994 година осуди белгиски новинар на 12 години затвор за поттикнување злосторства во неговите радио преноси.
2001.- Непалскиот престолонаследник Дипендра ги уби своите родители, кралот Бирендра и кралицата Ајсвараи, и уште шест членови на семејството во палатата во Катманду, а потоа изврши самоубиство. држава
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (1 декември)
На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
-
1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.
-
1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.
-
1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.
-
1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.
-
1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.
-
1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.
-
1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.
-
1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.
-
1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.
-
1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.
-
1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.
-
1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.
-
1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.
-
1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.
-
1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.
-
1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.
-
1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.
-
1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.
-
1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.
-
1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.
-
2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.
-
2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.
-
2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 ноември
На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
19. век
1879
-
Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.
1895
-
Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.
20. век
1910-1930
1912
-
Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.
1919
-
Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:
-
Добруџа ѝ припаднала на Романија,
-
Источна Тракија на Грција,
-
Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.
-
1926
-
Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.
1930-1950
1940
-
Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.
-
Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.
1941
-
Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.
1942
-
Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.
1945
-
Норвешка станала членка на Обединетите нации.
1950-1970
1953
-
Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.
1968
-
Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.
1970-1990
1970
-
Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.
1974
-
На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.
1978
-
Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.
1983
-
Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.
1989
-
Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.
1990
-
Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.
1990-2000
1991
-
Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.
-
Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.
1996
-
Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.
-
Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.
1997
-
Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.
21. век
2000
-
Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).
-
Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.
2001
-
НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.
-
Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.
2004
-
Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.
2005
-
Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.
2006
-
Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.
-
Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
-
Кичево1 денЈовановски: „Ние во Кичево не можеме да исчистиме толку брзо колку што некои несовесни граѓани можат да расфрлаат ѓубре“
-
Култура1 денУтре е голем празник, помолете се за здравје, на врата ни е „Пресвета Богородица Пречиста“, на помош слава, за многу години!
-
Магазин2 дена(ВИДЕО) „Not Gonna Run Away“ е третиот дел од „Marbled In Stone“, наше кичевско, а светско!
-
Хороскоп2 денаХороскоп за среда (3 декември)
-
Хороскоп13 часаХороскоп за четврток (4 декември)
-
Кичево2 дена„Canvas Print Media“ Кичево: Слики на Платно и Фото хартија, премиум Fine Art печатење со материјали од светски брендови и бесплатна достава во Кичево
-
Македонија2 денаРЦ „Запад“ и СВР Охрид на охридскиот аеродром учествуваа на симулирана показна вежба „Воздухоплов со запален мотор на полетување“
-
Македонија2 денаМВР: До 2030 преполовување на жртвите во сообраќајот, до 2050 – нула жртви
