Следете не

На денешен ден

1 јуни – На денешен ден

Објавено пред

на

1198.- Византискиот император Алексиј III Ангел ги овластил српскиот велики префект Стефан Немања и неговиот син, монах Сава, да изградат нов манастир на Света Гора, српскиот манастир Хиландар, на урнатините на Хиландарион.

1479 – Основан е Универзитетот во Копенхаген.

1562.- Римскиот император Фердинанд I и турскиот султан Сулејман II Величествениот потпишале мировен договор со кој Фердинанд се откажал од Ердељ (денешен Банат) во корист на турскиот вазал Јован Запоље.

1780.- Роден е Марија прускиот генерал Карл Марија фон Клаузевиц, еден од најпознатите воени теоретичари („За војната“). Во Наполеонските војни (1812-1414) бил во служба на руската армија.

1803.- Роден е рускиот композитор Михаил Иванович Глинка. Неговите две главни дела, операта „Животот за императорот“ и „Руслан и Људмила“, го определија развојот на операта во Русија.

1839.- Српскиот принц Милош Обреновиќ абдицирал во корист на својот син Милан и ја напуштил Србија. По смртта на Милан, неколку недели по преземањето на власта, принцот станал помлад син на Михаило (до 1842 година). Милош се вратил во Србија во 1859 година за да ја преземе власта по соборувањето на принцот Александар Караѓорѓевиќ и владеел до неговата смрт во 1860 година.

1869.- Шпанија донесе нов устав со кој се прогласи слободата на религијата и печатот, воведувајќи судење поротата и граѓански брак.

1880.- Првата јавна телефонска говорница во светот е поставена во САД, во зградата на банката Јеил во Њу Хевн.

1907.- Роден е англискиот пронаоѓач Френк Витл, кој во 1930 година патентирал турбомлазен мотор.

1926.- Родена е американската филмска актерка Норма Џин Мортенсон, позната како Мерлин Монро, една од најголемите ѕвезди и секс симболи на американскиот филм од 1950-тите, „Асфалтна џунгла“, „Река без враќање“, „Седум години верност“. „Некои го сакаат жешкото“). Таа беше пронајдена мртва во 1962 година.

1941.- Германските трупи ги поразија британските трупи и го освоија Крит во Втората светска војна, обезбедувајќи важна база за операции на Блискиот Исток и Северна Африка. Британците се повлекоа со големи загуби, а за време на евакуацијата загинаа околу 3.000 Австралијци.

1944.- Југословенскиот крал Петар II Караѓорѓевиќ го потпиша указот за именување на поранешниот Хрват Бан Иван Субашиќ за југословенски премиер во егзил.

1946.- Погубен е романскиот генерал Јон Антонеску. Во 1940 година, тој ја принуди абдицијата на кралот Керол II, се прогласи себеси за водач (кондуктор) и воспостави диктатура потчинувајќи ја Романија на нацистичка Германија во Втората светска војна. По војната бил осуден на смрт и стрелан.

1948.- Умре српскиот политичар и писател Јаса Продановиќ, еден од основачите и водач на Републиканската партија, член на Српската академија на науките и уметностите. Во Кралството Србија бил министер за образование и министер за економија, а по Втората светска војна потпретседател на Собранието на ФНРЈ.

1958.- Генералот Шарл де Гол стана француски премиер во услови на криза околу иднината на француските колонии во Северна Африка. Во декември истата година, Де Гол беше избран за прв пат за претседател. Вториот претседателски мандат го добил на изборите во 1965 година.

1969.- Кандидатот на Де Гол, Жорж Помпиду, е избран за претседател на Франција, откако Шарл Гол поднесе оставка.

1973.- Британски Хондурас го смени своето име во Белизе.

1973.- Грчкиот диктаторски премиер Георгиос Пападопулос ја укина монархијата и прогласи република.

1980.- Американската кабелска телевизиска мрежа CNN започна со работа.

1987.- Либански бомбаш го уби либанскиот премиер Рашид Рашид во експлозија.

1990.- Претседателите на СССР и на САД, Михаил Горбачов и Џорџ Буш, потпишаа договор за прекин на производството и уништување на хемиското оружје до крајот на 1992 година.

1993.- Сменет е претседателот на СР Југославија Добрица Ќосиќ, прв претседател на СРЈ избран во јуни 1992 година. Неговата смена предизвика револт кај неколку илјади белграѓани собрани пред зградата на Собранието. Лидерот на Српското движење за обнова, Вук Драшковиќ и неговата сопруга Даница се уапсени под обвинение за предизвикување немири во кои еден полицаец загина, а неколкумина се повредени. Тие беа ослободени на 9 јули со аболицијата на српскиот претседател Слободан Милошевиќ. На 25 јуни, нов претседател на СРЈ стана висок функционер на Социјалистичката партија на Србија, Зоран Лилиќ.

1994.- Јужна Африка се враќа во Комонвелтот по 33 години.

1994 – Армандо Калдерон Сол (Калдерон) стана првиот претседател на Ел Салвадор по една деценија граѓанска војна.

1997.- Обединетата левица победи на француските парламентарни избори, со Лионел Жоспен, лидерот на Социјалистичката партија, како премиер.

2000.- Хашкиот трибунал за злосторства извршени во Руанда во 1994 година осуди белгиски новинар на 12 години затвор за поттикнување злосторства во неговите радио преноси.

2001.- Непалскиот престолонаследник Дипендра ги уби своите родители, кралот Бирендра и кралицата Ајсвараи, и уште шест членови на семејството во палатата во Катманду, а потоа изврши самоубиство. држава

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (29 август)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.

1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.

1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.

1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.

1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.

1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.

1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.

1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.

1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.

1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.

1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.

1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.

1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.

1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.

1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.

1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.

1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.

1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.

1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.

1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.

1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.

1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.

2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.

2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.

2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.

2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.

2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.

2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.

2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп6 часа

Хороскоп за среда (3 септември)

ОВЕН Не сте доволно сконцентрирани и ви недостасува мотивација на работа, па може да бидете склони кон правење грешки. Може...

Временска прогноза15 часа

Временска прогноза за утре и задутре, ќе имаме облачно време, проследено со пороен дожд, со засилен ветер

Под влијание на фронтална долина од северозапад со поладен воздух на висина која преку алпскиот регион ќе се спушти кон...

Македонија15 часа

СВР Охрид: В четврток во с.Шипокно охридско, ќе се одржи регионална обука за полициските тимови кои работат со службени кучиња

На 04.09.2025 година од 00 до 07 часот, на подрачјето на охридското село Шипокно, ќе се одржи регионална обука за...

Мобилни уреди15 часа

„Google Maps“ тестира нова функција, достапна само за ограничен број корисници

Најновите извештаи укажуваат дека „Google Maps“ започнува со тестирање на нова функционалност, која во моментов е достапна само за ограничен...

Скопје17 часа

(ВИДЕО) СВР Скопје го расчисти случајот со нападот врз девојчето во Чаир

СВР Скопје го расчисти случајот со нападот врз девојче од Чаир, извршен од страна на малолетнички, кои го снимале настанот...

Македонија17 часа

(ВИДЕО) Во Маврово заѕвони првото училишно ѕвонче на едно единствено прваче, маестро Џамбазов специјално го пречека и му посака среќа и успех

Денес во етер се објави видео, снимевно во основното училиште „Денче Дејаноски“, каде заѕвони првото ѕвонче за ☝️ едно единствено...

Спорт19 часа

КК „Баскет Кичево“ ги отвора вратите за сите млади кои ја сакаат кошарката, стани дел од вистинска спортска приказна со искусни тренери

Кошаркарскиот клуб „Баскет Кичево“ ги отвора вратите за сите млади кои ја сакаат кошарката и сакаат да бидат дел од...

На денешен ден20 часа

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за вторник (2 септември)

Овен Ќе се соочиш со тензија помеѓу дневните обврски и желбата за авантура. Творческиот поттик и шармот ти помагаат да...

Кичево1 ден

(ВИДЕО) Спречен голем пожар во кичевската населба Иванидол

Предмалку благодарение на брзата интервенција од ТППЕ Кичево, беше спречена пламната огнена стихија на сува трева да дојде до далековод...

НАЈЧИТАНИ