Следете не

На денешен ден

1 март – На денешен ден

Објавено пред

на

1562.- Католиците во Франција масакрираа над илјада хугеноти (протестанти) за време на нивната молитва во Васи, што беше почеток на долготрајни битки и војни, познати како „Хугенотски војни“, кои ја распарчија Франција цели 36 години.

1767 – Шпанскиот крал Карлос III (Карлос) го протера римокатоличкиот езуитски ред од земјата.

1809.- Шведска, како прва земја во светот, формираше омбудсман, лице кое ја надгледува работата на административните органи и јавните служби, именувано од парламентот. Првиот омбудсман беше Ларс Август Манерхајм.

1811.- Египетскиот владетел Мохамед Али (Мохамед) ги масакрирал водачите на Мамлуците и на тој начин ставил крај на владеењето на Мамлуците во Египет. Мамелуците, потомци на воените заробеници кои персиските и египетските владетели ги вклучиле во своите војски, главно телохранители, владееле со Египет во 1250 година кога ја собориле династијата Ајбек.

1815 – Наполеон Бонапарта се вратил во Франција од островот Елба, каде што бил протеран по неговата абдикација во април 1814 година. Влегувајќи триумфално во Париз, тој ја презел власта во земјата, со што започнал периодот „сто дена“, кој завршил со војската. пораз од Ватерло. По втората абдикација, на 22 јуни, тој им се предал на Британците, кои го интернирале на островот Света Елена, каде што починал на 5 мај 1821 година.

1872.- Во планинската област Јелоустоун во САД е основан првиот национален парк во светот.

1878.- Завршила втората српско-турска војна, која на Србија и донела територијална експанзија за четири области и меѓународно признавање на Берлинскиот конгрес одржан во јуни истата година.

1891.- Роден е Станислав Винавер, еден од најзначајните протагонисти на современата српска литература по Првата светска војна. Автор е на Манифестот на експресионизмот и иницијатор на многу заеднички потфати на млади писатели, а бил и новинар, колумнист, полемичар и преведувач. Неговото најпопуларно дело се смета за „Пантологија на новата српска лирика“ (1922), во која ја пародираше „Антологијата на новата српска лирика“ од Богдан Поповиќ.

1896.- Босите воини на абисинскиот император Менелик II ги поразиле италијанските трупи кај Адуа, по што Италија морала да ја признае независноста на Абисинија (Етиопија).

1919.- Во Белград се состана првиот југословенски парламент – Привременото народно претставништво на Кралството Срби, Хрвати и Словенци, во кое имаше 296 пратеници, именувани со владина уредба. Пратениците беа главно од поранешните парламенти на југословенските земји, избрани пред Првата светска војна.

1932.- Киднапиран е 20-месечниот син на американскиот пилот Чарлс Линдберг (Чарлс Линберг), првиот пилот кој прелетал преку Атлантикот во 1927 година. т.н Законот за Линдберг, кој предвидува смртна казна за киднапирање во САД.

1941.- Бугарија се приклучи на Тројниот пакт во Втората светска војна и им дозволи на германските трупи да влезат во земјата.

1943.- Во Втората светска војна, британските воздухопловни сили почнаа систематски да ги бомбардираат европските железнички системи на териториите контролирани од нацистичка Германија.

1954 – САД го извршија првото тестирање на хидрогенска бомба на островот Бикини во Тихиот Океан.

1958.- Умре српскиот скулптор Тома Росандиќ, прв ректор на Академијата за ликовни уметности во Белград, член на Српската академија на науките и уметностите. Создаде голем број јавни споменици, меѓу кои големата група „Варани си играа со коњи“ пред Собранието на Југославија во Белград и скулптурата „Иморен борец“ на Калемегдан.

1959.- Кипарскиот водач за независност од Велика Британија, архиепископот Макариос, се вратил на Кипар од Сејшелите, каде што бил протеран од Британците во 1956 година. Потоа ги олесни преговорите на кои Велика Британија, Грција и Турција постигнаа договор за независност на Кипар на крајот на годината. Од 1960 година до неговата смрт во 1977 година, Макариос беше претседател на Република Кипар.

1966.- По три и пол месеци лет, советската автоматска вселенска станица „Венера III“, првиот вселенски брод што пристигна на друга планета, слета на Венера.

1991.- На првите слободни избори во Албанија, албанската партија на трудот (комунистите) освои 176 од 250 пратенички места и ја задржа власта, но претседателот на партијата Рамиз Аљија (Алија) загуби во својата изборна единица.

1992.- На референдумот во Црна Гора, на кој излегоа 66,04 отсто од гласачите, 95,94 отсто гласаа за останување во Југославија. Референдумот го бојкотираа муслиманите, Албанците и некои опозициски партии. Во исто време, босанските Хрвати и муслимани на референдумот се изјаснија за независна Босна и Херцеговина.

1997.- Албанската влада и претседателот на Републиката Сали Бериша поднесоа оставки под притисок на двомесечните немири предизвикани од колапсот на пирамидалните банки во кои десетици илјади Албанци ги загубија своите заштеди.

2003.- Во Пакистан беше уапсен Калид Шеик Мохамед, еден од осомничените за организирање на терористичките напади врз САД на 11 септември 2001 година.

2010 – Словенечката национална авиокомпанија „Адрија ервејс“ повторно ги воспостави летовите на линијата Љубљана-Белград по 18 години прекин.

2012.- Србија доби статус на кандидат за членство во Европската унија.

2014.- Рускиот парламент одобри употреба на воени сили на територијата на Украина, на барање на рускиот претседател Владимир Путин.

2017 година – Пронајдени се фосили на некои од најраните живи организми, кои обезбедуваат „директни докази“ за живот на Земјата пред 3,8 до 4,3 милијарди години, кога нашата планета сè уште беше во раните фази на развој.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

Војни и мировни договори

  • 1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.

  • 1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.

  • 1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.

  • 1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.

  • 1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.

  • 1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.

  • 1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).


Политика и атентати

  • 1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.

  • 1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.

  • 1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.

  • 1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.

  • 1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.

  • 1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.

  • 2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.

  • 2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.

  • 2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.

  • 2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.

  • 2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.

  • 2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.

  • 2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.

  • 2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.


Култура и личности

  • 1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.

  • 1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.

  • 1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.

  • 1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.

  • 1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.

  • 1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.

  • 2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.


Несреќи и катастрофи

  • 1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.

  • 2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Спорт2 часа

Анчелоти до Нејмар: „Во денешно време е морате да бидете во добра форма“

Во интервју за ESPN, трофејниот тренер откри дека би сакал еден од најдобрите фудбалери од последната деценија да го види...

Хороскоп16 часа

Хороскоп за сабота (13 септември)

ОВЕН Не се вознемирувајте премногу ако некој ве разочара утрово. Сочувството, разбирањето и општата помош што сте подготвени да им...

Свет1 ден

Денес во Киргистан беше регистриран силен земјотрес

Во Киргистан денеска е регистриран земјотрес со јачина од 4,1 степени според Рихтеровата скала, информира Европско-медитеранскиот сеизмолошки центар. Потресот бил...

Автомобили1 ден

BMW и Qualcomm развиваат систем за помош при управување „Snapdragon Ride Pilot“

BMW и Qualcomm го претставија новиот систем за помош на возачот „Snapdragon Ride Pilot“, кој за прв пат ќе биде...

Скопје1 ден

СВР Скопје: Кривична пријава против двајца скопјани, одгледувале канабис во нивните дворови

Одделот за сузбивање на организиран и сериозен криминал – Сектор за криминалистички истраги – Единица за недозволена трговија со дрога,...

Фото: Heidi Fin @ unsplash Фото: Heidi Fin @ unsplash
Магазин1 ден

Промената што ја чекавме со години пристигна на Spotify

По повеќе од седум години најави и одложувања, Spotify конечно воведува lossless квалитет на звук – функција што корисниците одамна...

Фото: Wyron A @ unsplash Фото: Wyron A @ unsplash
Lifestyle1 ден

Работи што генерацијата Z не сака да ги работи

Генерацијата Z сè повеќе ги избегнува одредени работни места на почетно ниво, незадоволни од ниските плати и фиксното работно време...

Хроника1 ден

Комбе со работници паднало од експресниот пат Штип – Радовиш, неофицијално има жртви и повредени

Во утринските часови се случила тешка сообраќајна несреќа на експресниот пат Штип – Радовиш, кога комбе што превезувало работници излетало...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за петок (12 септември)

ОВЕН Постои можност на деловно поле да добиете помош околу напредувањето кое сте го очекувале. Потребно е повеќе да и...

Кичево2 дена

Вечерва во НУЦК „Кочо Рацин“ прва изложба на кичевчанецот Зоран Здравески насловена како „Железна поезија“, вечер на креација, инспирација и разговори

Вечерва со почеток од 19:30ч во фоајето од Центарот за култура „Кочо Рацин“ – Кичево ќе се одржи изложбата „Железна...

НАЈЧИТАНИ