1616.- Шпанскиот писател Мигел де Сервантес Сааведра (Мигел, Сервантес) умрел во Мадрид, на истиот ден како и Вилијам Шекспир во Лондон. Пишува романи, драми, комедии, раскази и песни, а во светската литература влезе со романот „Дон Кихот“, кој се смета за претходник на модерниот роман.

1728.- Голем дел од Копенхаген бил уништен во катастрофален пожар.

1775.- Роден е англискиот сликар Џозеф Малард Вилијам Тарнер. Неговото сликарство имаше значително влијание врз француските импресионисти.

1850.- Умре поетот Вилијам Вордсворт, заедно со Колриџ, најзначајниот претставник на романтизмот во англиската литература. Неговата стихозбирка „Лирски балади“ (1798) го означи почетокот на романтизмот во англиската литература.

1858.- Роден е германскиот физичар Макс Планк (Макс, Лудвиг Планк), креаторот на квантната теорија, за која во 1918 година ја доби Нобеловата награда.

1867.- Роден е српскиот политичар, публицист и писател Јаша Продановиќ, еден од основачите на Југословенската Републиканска демократска партија. Бил потпретседател на владата на ФНРЈ од 1946 до 1948 година. Ги уредувал списанијата „Народна мисао“ и „Оѓек“, составил две антологии на народни песни и приказни и комплетните дела на Јован Јовановиќ Змај, Јово Илиќ, Светислав Лазаровиќ и.

1880.- Роден е рускиот балетан, кореограф и педагог Михаил Михајлович Фокин, реформатор на класичниот балет.

1891.- Роден е рускиот композитор и пијанист Сергеј Прокофјев, еден од најоригиналните музички творци на 20 век.

1897.- Роден е канадскиот политичар и државник Лестер Боулс Пирсон, министер за надворешни работи од 1948 до 1957 година и премиер на Канада од 1963 до 1968 година.

1899.- Роден е историчарот Михаило Диниќ, професор на Филозофскиот факултет во Белград, член на Српската академија на науките и уметностите. Објавил голем број трудови за средновековната историја на Србија, Босна, Дубровник и Хрватска. Студирал и рударство во средниот век.

1913.- Турците во Првата балканска војна им го предале Скадар на Црногорците. Со одлука на големите сили на 14 мај, Црногорците морале да се повлечат, а Скадар и припаднал на Албанија.

1928.- Родена е Ширли Темпл, која како дете стана холивудска филмска ѕвезда. Таа подоцна служеше како амбасадор на САД во Гана и Чехословачка.

1938.- Судетските Германци побараа, со поддршка на Хитлер, целосна автономија во рамките на Чехословачка. Со Минхенскиот договор во септември истата година, Хитлер ја анектира Судетската област кон Германија, а во 1939 година ја окупира Чехословачка.

1941.- Грчката армија капитулирала пред трупите на нацистичка Германија, а кралот и владата побегнале.

1945.- Советската армија ги ослободила нацистичките концентрациони логори Заксенхаузен и Равенсбрук во Втората светска војна.

1975.- Последната влада во Сајгон поднесе оставка, а американскиот претседател Џералд Форд го призна поразот во Виетнамската војна.

1986.- Умре американскиот филмски режисер со австриско потекло Ото Премингер (Ото). Се прослави со филмовите „Лаура“, „Кармен Џонс“ и „Егзодус“.

1990.- Кинескиот премиер Ли Пенг пристигна во Москва. Тоа беше прва посета на кинески премиер на СССР по 26 години.

1992.- Индискиот филмски режисер Сатјаџит ​​Реј почина три недели по добивањето на Оскар за животно дело. („Татко Панчали“, „Каменот на мудроста“, „Рабиндранат Тагоре“).

1997.- Претседателите на Русија и Кина, Борис Елцин и Џијанг Земин, потпишаа декларација со која се спротивставија на доминацијата на една суперсила во ерата по Студената војна.

1998.- Умре грчкиот државник Константинос Караманлис (Константинос), премиер од 1955 до 1963 година и во 1974 година, по падот на воената хунта, и претседател на Грција од 1990 до 1995 година.

1998.- Во Србија на референдум за странско посредување за решавање на проблемот во Косово гласале 73,05 отсто од гласачите. Против учеството на странски претставници во решавањето на проблемите на Косово гласале 94,73 отсто.

1999.- На триесеттиот ден од воздушните напади на НАТО врз Сојузна Република Југославија, беше погодена зградата на државната телевизија РТС. Загинаа 16 вработени, а 18 се повредени. Уништени се и неколку репетитори на РТС во Србија.

2003.- Првите директни преговори меѓу САД и Северна Кореја беа одржани во Пекинг, откако Северна Кореја призна дека тајно работела на подобрување на нуклеарното оружје, со што ги прекршила меѓународните обврски.

2005.- Умре Едуардо Паолоци, еден од најистакнатите британски уметници и основач на поп-арт движењето во Велика Британија. Меѓу неговите позначајни дела се шарениот мозаик на станицата Тотенхем Корт Роуд на лондонското метро и монументалната бронзена статуа на Исак Њутн пред Британската библиотека.

2005.- Умре британскиот актер Сер Џон Милс, кој доби Оскар во 1971 година за улогата на селски нем во „Ќерката на Рајан“ на Дејвид Лин.

2007.- Умре Борис Елцин, првиот претседател на Русија и клучна фигура во посткомунистичка Русија. Тој беше претседател во два мандати, од јуни 1991 година до 31 декември 1999 година, кога поднесе оставка и го назначи Владимир Путин за вршител на должноста претседател. Тој одигра клучна улога во спречувањето на државниот удар во август 1991 година. Таа година, тој потпиша и декрет за забрана на Комунистичката партија.

2009.- Умре британскиот фотограф и двократен оскаровец Џек Кардиф, еден од првите мајстори на фотографијата кој снимаше во Техниколор.

2009.- Со одлуката на Управниот комитет за укинување на дневниците на пратениците во српскиот парламент беше укинат „надоместокот за оброк“, кој се плаќаше 16 години, од јуни 1993 година.

2013.- Горниот дом на британскиот парламент усвои закон со кој ќе се стави крај на вековната практика да се дава приоритет на момчињата пред девојчињата при наследувањето на тронот.

2018 – Ерменскиот премиер Серж Саркисјан поднесе оставка по неколкудневните антивладини протести во земјата. Тој беше претседател 10 години во два мандати (2008 – 2018), по што помина само седум дена како премиер.

2022.- Во земјотресот со јачина од 5,9 степени според Рихтеровата скала што ја погоди југоисточна Босна и Херцеговина загина едно лице, а најголема штета е причинета на Столац и Љубиње.

2023.- Во четири општини на Косово (Северна Митровица, Лепосавиќ, Звечан и Зубин Поток) се одржаа предвремени локални избори на кои учествуваа околу 3,5% од гласачите. На изборите не учествуваа претставниците на Српската листа, водечката политичка партија на Србите на Косово.

/b92.net

1603.- Почина англиската кралица Елизабета I. За време на нејзиното 45-годишно владеење, Англија стана водечка земја во производството на текстил и волна, ја основа својата прва колонија во Северна Америка, Вирџинија, ја основа компанијата Источна Индија, а британските морнари, трговци и пирати ги создадоа темелите на идната Британска империја. Шкотскиот крал Џејмс VI успеал на тронот, со што ги обединил англиската и шкотската круна како Џејмс I. Заеднички парламент бил формиран во 1707 година, кога двете земји се обединиле во Велика Британија.

1736.- Во Буда, водачот на српските бунтовници, Пера Шегединац, кој во 1735 година ги подигнал жителите на Војводина против Австрија во Поморие, Бачка и Посавина, бил мачен до смрт на тркало. Морискиот командант се прослави во народни песни, а Лаза Костиќ ја напиша драмата „Пера Шегединац“.

1882.- Германскиот бактериолог Роберт Кох објавил дека ја изолирал бактеријата што предизвикува туберкулоза, подоцна позната како „Коховиот бацил“.

1882.- Почина американскиот писател Хенри Вадсворт Лонгфелоу, автор на епската поема „Хијавата“ во која го прикажува фолклорното богатство на северноамериканските Индијанци.

1891.- Велика Британија и Италија постигнаа договор за границите на колониите во областа на Црвеното Море.

1905.- Умре францускиот писател Жил Верн, кој одигра голема улога во популаризацијата на науката со своите научно-фантастични романи и предвиде многу подоцнежни научни достигнувања. Напишал 57 романи, од кои најпознати се „Околу светот за 80 дена“, „Дваесет илјади лиги под морето“, „Патување до Месечината“, „Патување до центарот на земјата“ и „Пет недели во балон“.

1945.- Американските и британските трупи ја преминаа реката Рајна во Втората светска војна и го продолжија напредувањето во внатрешноста на Германија.

1945.- Во Белград беше потпишан договор меѓу владата на Демократска Федеративна Југославија и Управата на ОН за помош и обнова (УНРА). Договорот предвидува УНРА да пружи помош со храна, лекови, обувки и облека, а ќе испрати експерти за реконструкција на земјоделството, индустријата и транспортот.

1962.- Умре швајцарскиот физичар, балонист и длабоко морски истражувач Огист Пикард, професор на Универзитетот во Брисел. Во 1931 година, тој стана првиот човек што стигна до стратосферата, искачувајќи се на 15.780 метри во балон. Од 1938 година, тој се спуштил со батискаф 48 пати во длабочините на океанот, до 4.000 метри.

1972.- Велика Британија воспостави директна контрола во Северна Ирска за да спречи конфликти меѓу римокатоличките и протестантските паравоени групи.

1976.- Во Аргентина власта ја презеде воената хунта на генералот Хорхе Видела (Хорхе), а претседателката Изабел Перон беше уапсена.

1976.- Умре британскиот фелдмаршал Бернард Ло Монтгомери, еден од водечките сојузнички воени лидери во Втората светска војна. Победата на неговата осма армија над Африканскиот корпус на германскиот фелдмаршал Ервин Ромел во битката кај Ел Аламеин кон крајот на 1942 година го претвори бранот на војната во Африка.

1980.- Во Ел Салвадор беше убиен најгласниот критичар на воените власти во таа земја, која беше зафатена од граѓанска војна, надбискупот на Сан Салвадор Оскар Арнулфо Ромеро (Оскар). Смртта на влијателен и популарен борец за реформи и човекови права дополнително ја влоши кризата.

1989.- Во водите на Алјаска, бродот „Ексон Валдез“ истури повеќе од четири милиони тони нафта.

1990 – 2.000 индиски војници ја напуштија Шри Ланка, последниот од контингентот од 50.000, кој неуспешно се обидуваше да го потисне вооружениот бунт на тамилските герилци против централните власти во Коломбо две и пол години.

1999.- Силите на НАТО почнаа со воздушни напади врз Сојузна Република Југославија. Во текот на 78-те дена од операцијата „Милостив ангел“, во која учествуваа 19 земји, загинаа над 1.000 луѓе, а илјадници беа повредени. Инфраструктурата, воените и цивилните објекти беа сериозно оштетени, а штетата беше проценета на околу 30 милијарди долари.

1999.- Владата на Сојузна Република Југославија прогласи воена состојба.

2000.- Лидерите на Европската унија на состанокот во Лисабон се договорија за нова стратегија на Балканот – зајакнување на врските со опозицијата и „граѓанското општество“ во Србија со цел да се постигне демократска трансформација на територијата на Сојузна Република Југославија.

2002.- За прв пат во 74-годишната историја на Оскарите, двајца црни актери ја добија наградата за најдобар актер и најдобра актерка: Дензел Вашингтон за улогата во филмот „Тренинг ден“ и Хали Бери за филмот „Бал на чудовиштето“.

2003 – Жупанискиот суд во Риека (Хрватска) го осуди поранешниот хрватски генерал Мирко Норац на 12 години затвор за злосторства против Србите во Госпиќ во 1991 година.

2005.- Опозицијата во Киргистан ја презеде власта и го назначи опозицискиот пратеник Курманбек Бакиев на местото на претседателот Аскар Акаев. Револуција на лале или револуција на лалињата е името дадено на настаните во Киргистан кои доведоа до промена на власта и поради низа детали се сметаат за дел од т.н. „обоени револуции“.

2008.- Умре Борис Дворник, еден од најпознатите актери во историјата на Хрватска и поранешна СФРЈ. Најголемата популарност ја стекна со улогите во ТВ сериите „Наше мало мисто“, „Капелски кревети“ и „Вело мисто“.

2010.- Умре Стеван Никшиќ, новинар и уредник на НИН, еден од основачите на новинската агенција Бета и Независното здружение на новинари на Србија.

2016 – Хашкиот трибунал го осуди на 40 години затвор поранешниот претседател на Република Српска и врховен командант на нејзините вооружени сили, Радован Караџиќ (71). Караџиќ беше прогласен за виновен за геноцид во Сребреница и за злосторства против човештвото врз муслиманите и Хрватите за време на војната во Босна и Херцеговина, 1992-1995 година. година.

2017 – Поранешниот египетски претседател Хосни Мубарак беше ослободен по шест години притвор додека истражуваше неколку случаи покренати по „арапската пролет“ што доведе до негово соборување во 2011 година.

2020 – Олимписките игри во Токио, кои беа закажани од 24 јули до 9 август, беа одложени за следната година поради пандемијата на коронавирус.

2024.- Умре Абдулах Сидран, југословенски и босанско-херцеговски писател и сценарист, член на Академијата на науките и уметностите на Босна и Херцеговина. Автор е на сценаријата за филмовите „Се сеќаваш ли на Доли Бел“, „Татко на службен пат“, „Кудуз“.

1563.- Амбуасовиот мир ја заврши првата верска војна во Франција, по што Хугенотите (протестантите) добија ограничена слобода на вероисповед. Хугенотските војни ја распаднаа Франција повеќе од 30 години.

1628.- Англичаните ја основале колонијата Масачусетс во Америка.

1796.- Француската Република донесе Указ за слобода на печатот, кој престана да важи кога Наполеон дојде на власт две години подоцна, а печатот беше подложен на строга цензура.

1812.- Шпанскиот парламент усвои либерален устав во Кадиз, кој стана идеал на слободоумните аспирации на буржоаската класа во европските земји. По враќањето на тронот во 1813 година, кралот Фердинанд VII го укина Уставот и го врати феудално-апсолутистичкиот поредок, но по избувнувањето на востанието во 1820 година, тој беше принуден да го врати.

1813.- Роден е шкотскиот мисионер и истражувач на Африка Дејвид Ливингстон, кој ги открил Викторините водопади во 1855 година. Тој беше првиот што ја истражуваше пустината Калахари, сливот на реката Замбези и изворот на реката Конго. Како најголем британски истражувач на Африка, тој беше погребан во Вестминстерската катедрала во Лондон.

1861.- По долгогодишни борби, Англичаните го потиснале бунтот на домородното население Маори во Нов Зеланд и тие се повлекле во внатрешноста на островот.

1872.- Роден е рускиот балетски кореограф Сергеј Павлович Дијагилев, основач на групата „Руски балет“, која со исклучителен успех настапувала од 1909 до 1929 година.

1920.- САД одбија да го потпишат Версајскиот договор по Првата светска војна и да се приклучат на Друштвото на народите, поради стравување дека ќе бидат вовлечени во војната во случај на напад врз член на Лигата.

1930.- Умре англискиот државник Артур Џејмс Балфур, премиер на Велика Британија од 1902 до 1906 година. Како министер за надворешни работи, тој во 1917 година објави план за создавање еврејска национална држава во Палестина (Балфуровата декларација).

1945.- Велика Британија ја призна владата на Демократска Федеративна Југославија предводена од Јосип Броз Тито. DFJ тогаш беше признат и од САД (18 март) и од СССР (29 март).

1950.- Умре американскиот писател Едгар Рајс Бароуз, автор на авантуристичките романи за Тарзан.

1970.- Шефовите на влади на Источна и Западна Германија, Вили Брант и Вили Стоф, се сретнаа во Ерфурт. Тоа беше прва средба меѓу високи претставници на двете земји по поделбата на Германија во 1949 година.

1977.- Претседателот на Конго Мариен Нгуаби беше убиен во неговата резиденција во Бразавил. Поранешниот шеф на државата Алфонс Масабма Деба беше обвинет за убиство, а потоа и егзекутиран. Воена хунта ја презеде власта, а полковникот Јоаким Јомби беше прогласен за претседател во април 1977 година.

1978.- Израелската армија го окупираше поголемиот дел од јужен Либан.

1991.- Народното собрание на Србија ги презеде надлежностите на распуштеното Собрание на Косово и го разреши Риза Сапунџија, член на Претседателството на СФР Југославија од Косово.

1994.- Владините трупи во Пном Пен го зазедоа градот Паилин во источна Камбоџа, главното упориште на маоистичкото герилско движење Црвени Кмери.

1994.- Во експлозија на бомба во метрото во главниот град на Азербејџан, Баку, загинаа 12, а беа повредени повеќе од 50 луѓе.

1996.- Полицијата на Федерацијата Босна и Херцеговина влегла во Грбавица, последната сараевска општина која ја држеле српските сили за време на војната во Босна. Со тоа се заокружи трансферот на власта во сараевските општини, кои според Дејтонскиот договор и припаѓаа на Федерацијата Босна и Херцеговина. Поголемиот дел од српското население ја напушти Грбавица два дена порано, а според податоците на Ифор, 60.000 Срби се иселиле од Сараево за време на трансферот на власта.

1996.- Во главниот град на Филипините, Манила, 150 луѓе загинаа во пожар во дискотека.

1997.- Умре холандско-американскиот сликар Вилем де Кунинг, основачот на апстрактниот експресионизам, кој го трансформираше сликарството во САД во 1940-тите.

1999.- Во експлозија на бомба предизвикана од чеченски терористи на пазар во јужниот руски град Владикавказ загинаа повеќе од 50 луѓе.

1999.- По неуспешните преговори меѓу Србите и косовските Албанци во Париз, американскиот претседател Бил Клинтон изјави дека „прагот е надминат“ и дека косовскиот проблем ги загрозува националните интереси на САД. Дипломатите од западните земји почнаа да го напуштаат Белград, а меѓународните верификатори почнаа да го напуштаат Косово.

2001.- Социјалистот Бертранд Деланое победи на изборите и стана првиот левичарски градоначалник на Париз.

2002 – Зимбабве беше суспендиран од Комонвелтот на една година.

2006.- Илјадници демонстранти се собраа на голем плоштад во белорускиот главен град Минск, одбивајќи да ги признаат резултатите од претседателските избори на кои Александар Лукашенко победи по трет пат, продолжувајќи го своето 12-годишно владеење.

2008.- Првата жена во историјата на Пакистан беше избрана за претседател на Собранието, д-р Фехмида Мирза, од Пакистанската народна партија.

2011.- Започна воената операција на меѓународните сили во Либија наречена „Одисејска зора“, под команда на американскиот адмирал Семјуел Џеј Локлир.

2012.- Почина претседателката на Антикорупцискиот совет на Владата на Србија, Верица Бараќ, која повеќе од десет години покренуваше бројни теми за корупцијата и беше јавен симбол на борбата против ова општествено зло.

2014.- Претседателот на Демократската партија на Србија, Воислав Коштуница, поднесе оставка од својата партиска функција, откако неговата партија ДСС, за прв пат од основањето во 1992 година, не го освои потребниот број гласови за влез во српскиот парламент на предвремените парламентарни избори.

2022 – Отворена е железничката делница Белград – Нови Сад, како дел од меѓународната железница Белград – Будимпешта. Изградбата започна кон крајот на 2017 година за возови со брзина од 200 километри на час.