На денешен ден
10 јуни – На денешен ден

1190.- Римско-германскиот император Фридрих I Барбароса се удави во реката Салеф во Мала Азија при неговото враќање од Третата крстоносна војна.
1610 – Првите холандски доселеници слетаа на островот Менхетен, сегашен центар на Њујорк. Во 1626 година, Холанѓаните го купиле островот од Индијанците за неколку бали ткаенина и евтин накит и ја изградиле населбата Нов Амстердам во неговиот јужен дел. 1719.- Римско-германскиот император Чарлс VI ги протера Шпанците од Сицилија.
1793.- Во Париз е отворена првата јавна зоолошка градина, Jardin de Plant.
1819.- Роден е францускиот сликар Густав Курбе. Како основоположник на реалистичката школа во времето на ригидниот академизам, тој се смета за најреволуционерниот сликар на 19 век („Ателје“, „Камени крадци“, „Бран“, „Погреб во Орнан“).
1832.- Роден е германскиот инженер Николаус Август Ото, пронаоѓач на четиритактен мотор со внатрешно согорување (1876).
1836.- Умре француската физичарка и математичарка Мари Ампер, основач на електродинамиката.
1898.- Американските трупи ја нападнаа Куба за време на шпанско-американската војна.
1909 – С.О.С. кога бродот „Славонија“ на компанијата Кјунард доживеа бродолом на Азорските Острови.
1915.- Роден е американскиот писател Саул Белоу, добитник на Нобеловата награда за литература во 1976 година („Хендерсон, кралот на дождот“, „Човекот на клацкалка“, „Жртвување“, „Не пропуштај ден“, Авантурите на мечот на Оги“).
1922.- Родена е американската филмска актерка и пејачка Џуди Гарланд, која како девојче се прослави со улогата во „Волшебникот од Оз“.
1923.- Роден е британскиот медиумски магнат со чешко потекло Јан Лудвик Хох, познат како Јан Роберт Максвел. Тој се удави во 1991 година во близина на Канарските острови, откако падна во морето од својата јахта.
1923.- Умре францускиот писател Пјер.
1924.- Нацистите го киднапирале, а потоа го убиле Џакомо Матеоти, водач на италијанските социјалисти.
1934.- Умре англискиот композитор Фредерик Делиус, познат по симфониите „Париз – песна на големиот град“ и „Бриг фер“ и композициите „Маса на животот“ и „Реквием“ инспирирани од делото на Фридрих Ниче.
1934.- „Родена“ е Паја Дак (Доналд Дак), еден од најпопуларните ликови во стриповите на американскиот карикатурист, филмски аниматор и продуцент Волт Дизни.
1940.- Италија, како сојузник на Германија во Втората светска војна, им објави војна на Франција и Британија.
1942.- Во Втората светска војна, Германците целосно го уништија чешкото село Лидице како одмазда за атентатот на нацистичките заштитници на Бохемија и Моравија и еден од најважните соработници на Хитлер, Рајнхард Хајдрих. Атентатот на 27 мај го извршија Јозеф Габчик и Јозеф Кубиш, чешки падобрански командоси испратени од Велика Британија.
1946.- Умре американскиот боксер Џек Џонсон, првиот црнец кој освоил светска титула во тешка категорија.
1967.- Умрел американскиот филмски актер Спенсер Трејси, првиот актер кој добил Оскар две последователни години за филмовите „Храбар капетан“ во 1937 година и „Град на момчињата“ во 1938 година.
1967.- Заврши шестдневната израелско-арапска војна во која Израел окупираше делови од Сирија, Јордан и Египет, вклучително и Источен Ерусалим, Западниот Брег, Газа и Синајскиот Полуостров; СССР ги прекина дипломатските односи со Израел.
1970.- Во судирот на владата со палестинските герилци загинаа стотици луѓе во Јордан.
1971.- САД го укина 20-годишното ембарго за трговија со Кина.
1990.- Перуанскиот политичар со јапонско потекло, Алберто Фуџимори, победи на претседателските избори во Перу од писателот Марио Љоса.
1990.- На првите повеќепартиски парламентарни избори во Чехословачка во 1946 година победи Граѓанскиот форум, основан од писателот Вацлав Хавел.
1990.- Бугарската социјалистичка партија (поранешни комунисти) победи на првите повеќепартиски парламентарни избори во Бугарија.
1996.- Претставниците на чеченските сепаратисти и Русија потпишаа договор со кој беа поставени темелите за ставање крај на 18-месечната војна во Чеченија.
1997.- По наредба на водачот на Црвените Кмери, Пол Пот, убиен е еден од неговите најблиски соработници, Сон Сен и 11 членови од неговото семејство.
1998.- На протест во Приштина, со барање за пристигнување на силите на НАТО на Косово, косовските Албанци ги прекинаа секојдневните получасовни протестни маршеви организирани под мотото „Косово – најголемиот затвор во светот“, организирани два месеци. Протести со истото барање се одржаа и во Тирана и во Скопје.
1999.- НАТО го прекина бомбардирањето на СР Југославија откако првите единици на ЈНА се повлекоа од Косово врз основа на воено-технички договор потпишан ден претходно во Куманово. Претседателот на СРЈ, Слободан Милошевиќ, изјави дека за време на агресијата на НАТО врз СР Југославија биле убиени 462 припадници на ВЈ и 114 полицајци.
2002.- Умре Џон Готи, американски мафијаш. Тој беше уапсен во 1990 година, по децении брутални злосторства и луксузен живот.
2003.- Во Торонто, Канада, законски е склучен првиот брак на двајца хомосексуалци во земјата.
2004.- Умре блуз и џез-пејачот и текстописец Реј Чарлс. Тој има освоено 12 музички награди Греми, вклучувајќи ја и најдобрата песна – три пати по ред, за „Hit the Road Jack“, „I Can’t Stop Loving You“ и „Busted“.
2007.- Џорџ Буш пристигнува во еднодневна посета на Албанија како прв американски претседател што ја посетил земјата.
2010.- Хашкиот трибунал ги прогласи офицерите на војската на Република Српска Вујадин Поповиќ и Љубиша Беара за виновни за геноцид врз муслиманите во Сребреница во летото 1995 година и ги осуди на доживотен затвор. Судскиот совет прогласи уште пет други припадници на Армијата за одговорни за истото злосторство и потврди дека бил извршен геноцид во Сребреница.
2011.- Европскиот комесар за проширување Штефан Филе објави дека Хрватска по шест години преговори ги исполнила условите да стане 28-ма членка на Европската унија и дека останува земјите-членки да го ратификуваат договорот за нејзино пристапување.
2013 – Роберто Кавали, светски познат дизајнер, претстави модна ревија пред ѕидовите на Стариот град во Будва.
2014.- За нов претседател на Израел е избран Реувен Ривлин, долгогодишен политичар од партијата Ликуд, познат како противник на формирањето на палестинска држава.
2015.- Недалеку од Ерусалим се откриени остатоци од византиска црква стара 1.500 години. Црквата потекнува од периодот кога Византиската империја владеела со денешните територии на Израел и Палестина, помеѓу 324 и 638 г.
2020 – По 34 години, шведското обвинителство го затвора случајот за атентатот на премиерот Олоф Палме, наведувајќи дека главниот осомничен починал во 2000 година. Палме беше убиен на 28 февруари 1986 година во центарот на Стокхолм кога тој и неговата сопруга Лизбет го напуштија киното. За убиството на Палме беа осомничени повеќе од 100 луѓе, а случајот беше проследен со бројни теории на заговор.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.
1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.
1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.
1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.
Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.
1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.
1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.
1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.
2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.
2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.
Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.
1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.
Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.
2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за недела (8 јуни)
-
Хороскоп12 часа
Хороскоп за понеделник (9 јуни)
-
Македонија2 дена
Попладнево почувствуван земјотрес во Македонија
-
Временска прогноза1 ден
Алармот е вклучен, денес ќе имаме најтопол ден од почеток на 2025-та година!
-
Спорт2 дена
(ВИДЕО) „Капа доле“ за прикажаната игра упати Милевски, додека Омерагиќ во соблекувалната укажа поддршка и честитки до играчите на македонската репрезентација!
-
Македонија2 дена
Срамота: Пред Духовден во село во Македонска Каменица оштетени гробови
-
Спорт2 дена
(ВИДЕО) Американската тенисерка Гауф триумфираше на „Ролан Гарос“ по победата над белорусинката Арина Сабаленка
-
Култура21 час
Денеска е „Духовден“ – Празник на Светиот Дух